AMERIKA
ESPERANTISTO
MAY, 1913
m                 n                  ii—=^>ii---------------ig==ii            ir                 ii                  ir=ii                 ir
The New Testament
B
I
IN ESPERANTO
Translated from the original Greek by a special committee whose
care and competence assure a thoroughly accurate and correct
rendering.
White Paper Edition:
No. 1.    Art Cloth Gilt, 45 cents.
No. 2.    Limp French Morocco, 60 cents.
No. 3.    Leather-lined Persian Yapp, $1.50.
India Paper Edition:
No. 4.    Limp French Morocco, 90 cents.
No. 5.    Leather-lined Persian Yapp, $1.75.
1     EVERY ESPERANTIST WANTS A COPY.
EVERY MINISTER SHOULD BE SUPPLIED WITH  A COPY
EVERY PUBLIC  LIBRARY  NEEDS AT  LEAST ONE COPY.
I'--------)   G    G
Bl»"              "            "■ n-^—ir==g?=snf=s=ii—^ii             ■    u-  i             ii=n          ------ir=
THE AMERICAN ESPERANTO BOOK
Standard Edition, cloth bound, postpaid for $1.00
With new subscription to Amerika Esperantisto, $1.50
AMERICAN ESPERANTIST CO.,          West Newton, Mass.
The present edition is limited, and there may be much delay before     |
another appears.    Therefore send your order at once.                      |
THE AMERICAN ESPERANTIST CO.
Wl     r NEWTON, MASS.
m   -..uwn '         ll       inaa----ic=^=cni-----11   ,       i   ir      .   ■      ir-----n==ii==nn
D
Amerika Esperantisto
American Esperantist
Bntered as second-class mattei May 15, iv'13, at th^ Postofftce at
West NewtOll Station, Boston. Mass . undi i the Act of March 3, 1879.
Published Monthly by
THE AMERICAN ESPERANTIST COMPANY (Inc.)
ONE DOLLAR A YEAR
West Newton, Mass.
Ivksterlande $1.25 (Sm. 2.50)
SINGLE COPY TEN CENTS
Mallongaj verkoj, tradukajoj kaj novajoj estas 6taxo prefere akceptitaj.    Oni nt
rtsendas neakceptitajn manuskriptojn.se lasendintn ne kune aendie la resendpagon,
La Redakcio konservas por si la raj ton korekti manuskriptojn laŭbezone.
Vol. 13
MAY, 1913
No. 4
/
Grava Anonco
Ni anoncas al la abonantoj al
Amerika Esperantisto. aĉetan-
toj ĉe la librejo de The American
Esperantist Company kaj ko-
respmidantoj de ĉi tiu Kompanio,
ke ĝia oficejo translokiĝos de
Washington, D. C, ĉirkaŭ la 15a
de aprilo, al WEST NEWTON,
MASS.
Oni sendu ĉiujn abonojn, men-
dojn, k. t. p. de nun al la jena
adreso:
THE AMERICAN ESPERANTIST CO. (Inc.)
West Newton, Mass., Usono.
THE AMERICAN ESPERANTIST
CO. is now, for the first time in its history,
in a position to furnish printing of any
description. A practical printer of long
experience is at your service and will be
glad to advise you in regard to your print-
ing problems, and quote prices on any-
thing you need in this line. By giving us
your patronage you will be sure of good
service and at the same time will be help-
ing YOUR magazine in a financial way.
TRY  US.
Important Announcement
Notice is hereby given to all
subscribers to AMERIKA Espe-
rantisto. and the customers of
the Book Department of The Am-
erican  ESPERANTIST COMPANY,
that the business offices will be
removed from Washington, D.C.,
on or about April 15th, to WEST
NEWTON, MASS. (Boston Post-
al District).
All renewals, subscriptions, or-
ders, etc, should hereafter be
addressed to
THE AMERICAN ESPERANTIST CO. (Inc.)
West Newton, Mass.
N, B.—This has no effect upon
the affairs of the Esperanto As-
sociation of North America,
whose central office remains, for
the present at least, at Washing-
ton, D. C.
The New Management wishes
To thank Mrs. Reed for so kindly consenting to
edit this number of Amerika Esperantisto. With our
shoulders burdened with the immense mass of detail
work connected with assuming the management of a
business of this kind, it was a physical impossibility to
undertake the editorial work this month. Again —
thank you.
To announce that we have arranged with Sro.
Edmond Privat to act as our European correspondent,
beginning with the June number. Sro. Privat needs
no introduction to our readers, or to any one who has
read his books, "Karlo" (15c), "Tra l'Silento" (40c in
parchment binding with red and gold lettering, 60c in
limp chamois with gold lettering), or studied "Espe-
ranto in Fifty Lessons" (cloth 50c). We consider him
one of the best living Esperantists and our readers are
extremely fortunate that we have been able to secure
his services. Now listen! We don't want to give you
the good news all at once, but he's going to do some-
thing else for us and we'll tell you all about it in the
June number. It's going to make YOUR magazine a
mighty interesting publication and you will not want
to miss a single number, for if you do you will miss
something GOOD. Don't under any circumstances
let your subscription lapse. Look for the announce-
ment in the next number.
To apologize for the small size of the present num-
ber, which has, like yon Cassius, "A lean and hungry
look." For mechanical reasons we have thought best
to reduce the size of the pages for more economical
production and after this number will make up the de-
ficiency by giving you more of them. We believe the
change to a slightly narrower page with the lines run-
ning clear across will make the magazine easier to read
and improve the typographical appearance.
^
AM E RIKA   ESPERA NTISTO
LA PORTRETO DE LA REGO
De Marie Louise Hackett
ANTAŬ multaj jaroj, dum mi veturadis tra laprovincoj de Kana-
do, estis mia kutimo viziti tie ĉi kaj tie francajn familiojn,
kaj peti ke ili rakontu al mi historiojn kaj memorindajojn,
kiujn iliaj praavoj eble kunportisel tiu malproksima lando Francujo,
por kiu ili ĉiam sentis grandan amon.
Unufoje mi vizitis tre malriĉan domon, proksime de Chicoutimi.
Ĝi konsistis el nur du ĉambroj, unu uzata kiel kuirejo kaj mango-
ĉambro, kaj la alia kiel dormocambro, por la tuta familio de Sinjorino
La Porte, ŝia edzo, ŝia avo, kaj ŝiaj du filoj.
S-ino La Porte ne estis plu juna, kaj la infanoj, kiuj havis la
aĝojn de ses kaj ok jaroj, ne ŝajnis aparteni al tiuj ĉi maljunaj
geedzoj,
Gaspard La Porte, inda viro, laboris de frua mateno ĝis la nokto
kiel lignohakisto en la Laurentiaj montoj. Kelkfoje li forestis de la
domo dum semajnoj kaj la malgranda monsumo, kiun li perlaboris,
apenaŭ sufiĉis por pagi la suldojn kiuj restis ĉiam nepagitaj.
La avo, tiel maljuna ke la jaroj de la estinteco al li ŝajnis kiel
sonĝo, tiel proksima de lamorto kaj tamen vivanta, estis por la kom-
patinda virino tre peza ŝarĝo. Ŝi tre amis lin, tiun maljunan avon,
kaj kvankam estis parte lia kulpo ke la malriĉeco estis enveninta en
ilian vivon ŝi tre malofte plendis.
Nur de tempo al tempo, kiam ilia sorto plimalboniĝis, ŝi riproĉis
lin pro lia memamo kaj indiferenteco al ŝi, car malgrau lia ago de
naŭdek tri jaroj liaj sentoj bone funkciis, lia spirito estis ankoraŭ
sagaca, kaj li sciis iom da ĉio, kio okazis en la domo.
La historic de tiu ĉi maljunulo estis stranga. S-ino La Porte
rakontis gin al mi unu tagon, kiam mi alportis ludilojn al ŝiaj infanoj.
Li estis tre juna soldato en la militistaro de Louis-Phillippe.
Unu tagon kiam la reĝo, revenante de parade en la Place de la Bas-
tille troviĝis en la Rue St. Antoine, tiu ĉi juna soldato nomita Come
Letellier, sciante iom pri la revoluciaj ideoj de la popolo, jetis sin
antau la kaleŝon de la reĝo, kriante, "Gardu vin, Via Moŝto, estas
granda dangero!M
La kaleŝo tre rapide preterpasis, kaj jus poste eksplodis la bom-
bo de Fieschi, vundante multajn personojn. C6me Letellier reiris al
siaj kamaradoj iom timigite pro sia bravegeco.
Post kelkaj semajnoj oni kondukis lin antaŭ la regon, kiu, iom
kortuŝita pro la okazo, demandis kion li deziras kiel rekompencon.
<4Nenion, Via Mosto," li respondis.
AMI: NIK A    ESPERAXTISTO
4'Kiel?" diris la reĝo, "Nenion por savi la vivon de la Reĝo de
Francujo?"
"Nu, mi tamen faras al vi tiun ĉi proponon: ke vi trinku al la
sano de la Reĝo de Francujo el mia glaso, aŭ ke mi donacu al vi
bienojn aŭ oron."
Sen ŝanceliĝo Come Letellier respondis. "Via Moŝto, mi prefe-
ras trinki el via glaso; tiu honoro pli valorus por mi ol riĉeco aŭ bie-
noj.    Mi estas simpla soldato kaj la riĉeco ne konvenus al mi."
"Mia knabo," diris la reĝo, "Vi bone elektis. Trinku do, al la
Reĝo de Francujo, kaj reciproke mi donos al vi ion por konservi kiel
memorajon pri mi, car via fideleco kaj kuraĝo ja meritas rekom-
pencon."
Post multaj monatoj C6me Letellier ricevis portreton de la reĝo,
pentritan sur eburo, kaj enkadrigitan en tiel peza kadro, ke estis
mal facile teni ĝin eĉ per la du manoj.
Li ĉiam konservis fti tiun tre amatan donacon, kaj poste, kiam en
Francujo okazis tiel multe da malfeliĉaĵoj por la regamantoj. la ek-
siĝo de la reĝeco de Louis-Phillippe, larespubliko de mallonga daŭro,
la enveno de la dua imperio sub Napoleon III, kaj poste la teruroj
de la "Commune," li venis Kanadon, kune kun sia familio, kie ili
multe suferis. Ĉiam, kiam ilia malriĉeco tro peziĝis, la infanoj de-
ziris vendi la portreton, kiu, ili diris, alportis al ili malbonŝancon,
sed Come Letellier neniam volis gin fordoni. Li amis gin same kiel
la vivon mem.    Ĝi estis lia religio.
La portreto okupis honoratan lokon sur la kamena breto, kaj
kiam estis en la domosufur da pencoj, kamlelo jetissiajn malfortajn
radiojn sur tiun misteran vizaĝon. Multaj personoj proponis doni
grandajn monsumojn por la pentrajo kaj kelkfoje ne estis facile re-
teni ĝin de la manoj de malkonsciencaj kolektistoj de antikvajoj, pro
gia valoro kaj historio.    Sed la maljunulo ĉiam rifuzis vendi gin.
Tiam la maljuna avino kaj ]H>ste la fortaj filoj unu post la alia
mortis, kaj el tiu ĉi granda familio restis nur Antoinette, la filino de
lia plej juna filo. Ŝi edziniĝis je (laspard La Porte, kaj post multe
da jaroj de seninfana edzeco pri kiu la avo malfavore parolis, ŝi nas-
kis ĉi tiujn du knabojn, unu baldaŭ post la alia.
"Kaj, Sinjoro," ŝi diris, <4Cu mi fans bone donante vivon al tiuj
ĉi du kreitajoj? Ĉu mi havas ion por doni al ili? Mia patro ofte
parolis kun mi pri la malriĉeco kaj mizero kiujn la tuta familio de la
avo devis suferi, post kiam li ricevis ĉi tiun faman pentrajon. Nenio
krom malbonsanco, nenio krom malriĉeco. Kiom valoris trinki al la
reĝo, se la tuta familio devas tial suferi? Kiom utilas rifuzi grandan
riĉecon, se la stomakoj de la infanoj estas ĉiam malplenaj? Kiom
utilas konservi tiun ĉi malbenitan portreton, kvankam multaj perso-
•»
AMER1KA      smKANTISTO
noj jam estas venintaj por aĉeti ĝin altpreze? Mi neniam multe diris,
Sinjoro, sed la tutan maldolcecon demia vivo, ĉiujn seniĝojn kiujn
mi estas suferinta, kiujn miaj gepatroj suferis, kaj kiujn miaj filoj
suferos, —diru al mi Sinjoro, ĉu vi opinias ke egoisma maljunulo
havas la rajton ilin trudi sur nin?"
Malforta voĉo sonis el la apuda ĉambro, kaj la avo ekkriis, "An-
toinette, alportu la portreton por ke la Sinjoro povu vidi gin pli bone.
Zorgu ke ĝi ne rompiĝu. Cu vi ne scias ke la honoro esti salutinta
persone la elektiton de Dio pli valoras ol ĉiuj sensignifaj aferoj de la
mondo, je kiuj vi tiel fervore sopiras? Ha, la juneco kiu scias tiel
malmulte, kiu volas tiel malmulte! Toinette, mi estas vidinta pre-
terpasi multajn jarojn, multajnmalgojojn, mian edzinon, miajn infa-
nojn, kaj nun nur vi restas al mi, kaj vidu, kiel malbona vi estas!
Ĉio kion mi faris estis bonintenca. Zorgu ke nenia malbonaĵo okazu
al tiu ĉi kara objekto, la memorajo de mia estinteco, la trezoro de
mia vivo, la espero de mia maljuneco, kaj mi ordonas ke vi gardu
gin kiel mi jam ĝin gardis. Ha, se mi povas kunpreni ĝin preter la
tombo! Sed mi testamentas ĝin al vi por viaj infanoj, kaj de gene-
racio al generacio la mondo scios kiamaniere la bona reĝo honoris la
malriĉan Come Letellier."
S-ino La Porte dume estis alportinta al mi la portreton. Gi estis
efektive tre peza, kaj mi demandis min kial simpla plumba kadro
povas tiel multe pezi. Gi havis strangan formon; la suprajo plata,
kie estis belege pentrita la reĝa portreto, kaj la posta flanko tute
kovrita pe?* plombo, kiu ŝajnis glata kaj polurita, kvazaŭ ĝi estis
ofte frotita.
Tiam la avo, kiu estis irinta al la kameno, komencis longan de-
nuncadon kontraŭ la juneco kaj ĝia malsaĝo.    Li parolis per voĉo
kiu ŝajnis ĉiumomente pli ekscitata kaj tremema.    Liaj okuloj hav
nekutiman brilon, kaj mi vidis ke tre subita ŝanĝo okazis en li, kva-
zaŭ liaj fortoj tiel longe konservitaj, komencis foriĝi.
S-ino La Porte fikse rigardis lin, kaj ŝi ankaŭ ekscitiĝis. 44Nu,
mia knabino," diris la maljunulo, "remetu la Reĝon sur lian tronon.
Zorgu, malbona filino."
Ŝi prenis la portreton per ŝiaj manoj, kaj je la tuŝo de la peza
ŝarĝo, kiu ĉiam estis ĝeninta sin, kaj lau la deziro de la maljunulo
ĉiam ĝenos, ŝi koleriĝis, kaj ne pensante pri la konsekvenco, sen timo
pri sia ago, ŝi ĵetis per sia tuta forto la malbenitan objekton en la
kamenon, kie ĝi rompiĝis kun bruego en mil pecoj sur la fajrujo.
Kun kortuŝinta ekkrio la avo levis sian bastonon kaj antaŭeniris
al sia nepino, sed li ŝancelis, lasis fali la bastonon, kaj etendante la
manojn al la malplena loko de la amata portreto, kun ploregoj kom-
patindaj, li falis sen viva sur la plankon.
6                            AMUKIKA    ESPERANTISTO
S-ino La Porte en agonio de memriproĉo ĵetis sin sur lin kaj per
voco plena je larmoj petis ke li pardonu ŝin.
4 Kara, kara avo," ŝi kriis, "Pardonu al mi, mi ne intends agi
malbone, sed en mia kolero mi ne sciis kion mi faris. Mi juras ke
mi povos rebonigi gin."
Sed, car la maljunulo ne respond is, ŝi ree kriis, "Dio mia, Sin-
joro, mi mortigis lin," kaj preskaŭ freneza pro timo kaj malĝojo, ŝi
elkuris el la ĉambro por venigi la pastron.
Mi iris al la kameno kaj vidis la infanojn ludantaj kun la falintaj
pecoj. "Rigardu, Sinjoro, rigardu, ĉi tiujn belajn oraĵojn, kiel ili
brilas!" kaj ili ĉirkaŭĵetis ilin kaj dancis pro ĝojo.
Mi prenis kelkajn pecojn en la manoj: ili estis moneroj tute no-
vaj, kvazaŭ ili jus eh en is el la monerfabriko.    Tiam mi diris al mi
mem, "Tio klarigas la formon kaj la pezon de la kadro; la reĝo estis
bone kaŝinta sian ideon, kaj Come Letellier ne estis malprava, gar-
dante tiamaniere sian donacon dum tiom da jaroj."    Sed mi ne povis
kredi ke la maljunulo ion sdis pri ĝia valoro; estis nur lia amo kaj
lojaleco kiuj igis lin konservi tiel zorge la memorajon de la rejj
Jen estis eble tridek moneroj, ĉiu valoranta dudek frankojn, kaj
konsiderante ilian staton kaj historion mi profetis por tiu ei inda fa-
milio bonan sorton.    S-ino La Porte baldaŭ revenis kun la past*
kaj ŝi eslis tiel surprizata vidante kun kio la infanoj  ludis, ke ŝi
falissur la genuojn inter ili, kaj ploregis kaj kisis ilin milfoje.    'II
la kara avo estis prava," ŝi diris, "kaj kiel malfeliea mi estas ke li
ne plu t     s ci tie."
La pastro konsolis sin, kaj diris ke ne <islis ŝia kulpo ke la morto
kvis lian ekscitegon, li estis rimarkinta de longa tempo gran dan
sanĝon en la avo, estis la volo de Dio ke ĉio tiel okazu, estis Lia ma-
niero rekompenci sin post tiom da jaroj de malriĉeco kaj malĝojo.
"Surprizos kaj ĝojigos mian edzon vidi la oron," ŝi diris. "Mi
vidas ei tie bonstaton por miaj infanoj, kaj komforton por ni mem.
Eble mi havos dum la estonteco la ĝojon vidi unu el miaj filoj dedi-
canta sin al la servo de Dio."
S-ino La Porte petis ke mi afable kunprenu la monerojn por ek-
scii ilian valoron, kaj post varma manpremo mi foriris honorata per
ŝia konfido.
"Mi baldaŭ revenos, knaboj; kion vi volas ke mi alportu al vi,
Andre?" mi diris al la pli juna.
"Pafilon por mortigi la malamikojn de la Reĝo," li respondis.
"Kaj vi, (laspard, kion vi deziras," al la alia knabo.
"Kio estas Reĝo por mi?" li diris. "Donu al mi bonan manga-
ĵon por ke mi estu sana kaj forta."
La persista ideo de la tuta vivo de Come Letellier postvivis en la
AMEKIKA    ESPERANTISTO
animo de unu el tiuj infanoj; en la animon de la alia estis veninta la
moderneco kaj ideoj praktikaj, kvankam malpli idealaj.
El la franca tradukis.
La Albany Esperanto Klubo.
ESPERANTISMO
5£STIS malbela vespero en frua Novembro. El nigra ĉielo la pluvo
)x^ falis amase kaj la senĉesa frapado de gutoj sur la dometon es-
^^ tis malbona signoal Ivan Petroviĉ. De tempo al tempo li mal-
fermis la pordon kaj elrigardis, kaj ĉiufojerevenis kun pli maltrank-
vila vizaĝo. Kiam li por la centa fojo estis rigardinta la eielon li
skuis la kapon kaj diris al la edzino:
"Estas terura pluvego, Anjo. La rivereto jam estas forta to-
rento kaj la akvo staras nivela kun la kokejo."
"Ĉu vere? demandis la edzino kun paliĝanta vizaĝo.
"Jes, mi timas ke la elfluejo ĉe la ponto estas tro malgranda por
forporti la akvon, aŭ eble ĝi eĉ estas ŝtopita, car la akvo senhalte al-
tiĝas.    Se la pluvego ne baldaŭ ĉesos mi timas katastrofon."
"La domo certe ne estas en dangero?" demandis la edzino ti-
meme. "Estas neeble ke la pluvo longe daŭros; jam pluvis tri
tagojn."
"Jes, Anjo, sed memoru ke ni estas en Usono nun, ne en Rusujo,
kaj en ĉi tiu parto de Ameriko ni havas pluvon anstataŭ neĝo dum la
vintro. Miaj kunlaborantoj diris al mi hodiau ke ofte la pluvo falas
tutan semajnon; ja eĉ du tri semajnojn, preskaŭ senĉese. Ni havas
nun la plej malbonan parton de la vintro kaj ne estas neeble ke la
pluvo ankoraŭ daŭros dum kelka tempo. Se g\ tion faros la dometo
estos en dangero.M
Dum la vespermanĝo Ivan sidis en profunda meditado. Liaj
pensoj reportis lin al malproksima Rusujo, kaj li travivis unu fojon
plu sian vivon en tiu lando. Antaŭ malpli ol unu jaro li logis kune
kun la edzino kaj la du malgrandaj infanoj sur bieneto en suda Ru-
sujo. Li estis malriĉa homo, kaj.la malbona jam eluzita tero donis
al li tiel malmulte ke ĉiu jaro vidis lin pli proksime al bankroto. La
edzino mem devis labori kiel viro, kaj la infanoj, kiuj jam estis sufiĉe
grandaj por iri al la lernejo, ankaŭ devis helpi je la hejmaj laboroj.
Ju pli malbone la aferoj starisĉe Ivan des pli li malŝatis sian bienon,
kaj des pli li sopiris al Ameriko ; * 'la lando deoro," kiel li nomis ĝin.
En tiu lando li ne timus malsukceson; tie la edzino ne bezonus labo-
radi en la kampoj, kaj tie li povus bone eduki la infanojn.    Li ko-
8                            AMERIKA    ESPERANTISTO________________
mencis legi pri Usono, pri ĝia popolo, pri ĝiaj grandaj urboj, pri la
vastaj bienoj de okcidenta Usono, kaj ju pli li legis des pli lia entu-
ziasmo kreskis. La edzino ankaŭ montris grandan intereson pri la
nova mondo, kaj la infanoj senĉese faris demandojn pri ĝi. Unu ta-
gon kiam entuziasmo estis febre alta Ivan revenis el la proksima ur-
beto, kaj inter aliaj aferoj li kunportis kopion de Amerika Esperan-
tisto, kiun li ĉiam legis kun plej granda plezuro. Post la vesper-
mango li prenis la gazeton kaj laŭte legis al la edzino, kiu mem bone
posedis la internacian lingvon.     Tiam li trovis mallongan reklamon
pri urbo A-----en la nordokcidenta angulo de Usono, kaj la reklamo
petis ke ĉiu interesulo skribu en Esperanto al la komerca klubo de tiu
urbo. Ivan skribis, petante informojn pri la kondiĉoj, kosto de vi-
vado, kaj cetere, en okcidenta Usono, kaj post nelonga tempo ricevis
respondon. Li interŝanĝis ankoraŭ kelkajn leterojn, tiam vendis
sian bienon, kaj kune kun la familio ekveturis al Pacifika Usono.
Estis feliĉa tago por la fremduloj kiam ili alvenis al la urbo A——.
La esperantistoj de la urbo faris sian eblon por helpi la rusajn sami-
deanojn kaj jen unu jen alia membro de la klubo gastigis la familion.
Ili baldaŭ trovis lokon por Ivan en granda fabrikejo, kie li havis daŭ-
ran kaj ne malbonan okupon. Ne plu timante mankon da mono Pe-
troviĉ aĉetis terpecon proksime de la fabrike jo en longa malvasta va-
leto tra kiu fluis tre malgranda rivereto. La tero estis rica kaj ne
tro seka; kaj tie ĉi la herbo estis verda, kvankam en aliaj lokoj ĝi
jam estis brulita de la suno. La rivereto ŝajnis al li tre bela kaj li
ne povis diveni ke ĝi iam povus fariĝi danĝera torento. Li tial kon-
struis dometon apud la rivereto kaj la vivo en la nova lando trankvile
fluis ĝis la vespero en Novembro pri kiu ni jam parolis.
II
La pluvo ankorau falis kaj la konstante kreskanta ventego pli kaj
pli maltrankviligis la geedzojn. Eĉ la infanoj estis malgajaj kaj si-
dis kviete en angulo kaj ploretis. Super la fajfado de la ventego es-
tis aŭdebla la pli lauta bruego de la rivero, kiu nun havis la amplekson
de granda lago. Colon post colo altigis la akvo kaj la dometo estis
preskaŭ ĉirkaŭita.
Ivan eliris por ankoraŭ studi la situacion sed nenio estis farebla
kaj li baldaŭ revenis.
"Estas pli bone ke ni tuj forlasu la domon," li diris malespere.
"La pluvego estas pli forta ol iam kaj la akvosenhalte kreskas. Bal-
daŭ la domo estos ĉirkaŭita kaj ni devas foriri antaŭ ol la akvo estos
tro alta. *'
"Jes, —eble estas pli bone," respondis la edzino kun malĝoja
AMERIKA    ESPERAXTJMO
sopiro.    "Ho, Ivan, mi ne volas pensi  pri  la perdo de nia beleta
hejmo," kaj jctio ŝi laute ekploris.
"Trankviligu, Anjo," diris la alia kompate.    "Ankorau la domo
staras kaj eble la morgaŭ ĉio ree estos bona.    Sur la proksimaaltajo,
kiel vi scias, estas vakanta dometo kaj sendube oni ne malpermeso
ke ni restu en ĝi ĝis la akvo malaltiĝos.    Sed ni rapidu; la tempo
estas valora.f f
Estis jam malfrua nokto kiam la laboro de transloĝiĝo estis
finita; la infanoj trankvile dormis, kaj la geedzoj, al kiuj dormo estis
neebla, sidis apud malnova, disfalanta forneto kaj aŭskultis al la
batalo de la elementoj; atendante, horon post horo, la neeviteblan
rompiĝon de la ponto.
Frue en la mateno ĝi okazis. Kun surdiga bruego la grandaj
traboj disfalis kaj la liberigita akvo kuregis antauen portante kun si
la dometon de Petroviĉ.
Estis terura frapo por la fremduloj kaj kun tuta sia koro Ivan
bedaŭris ke li iam forlasis Rusujon. Kun ĉio perdita, kun la belaj
revoj neniigitaj, li vidis nur mallumon antau si kaj la estonteco ŝajnis
al li mokajo.
Ill
Estas malnova diro ke nigra nubo estas nur la malsuprajo de io
hela, kaj kiam ĉio ŝajnis al Ivan plej malluma, helpostarisproksime.
Estis la vespero post la katastrofo. La familio estis jus fininta
sian manĝon kiam ili subite ekaŭdis gajajn voĉojn ekstere, tiam fra-
padon sur la pordo kaj en la sekvanta minuto la pordo malfermiĝis
kaj jen staris la tuta esperantislaro de la urbo. Unu el la sinjoroj
portis grandan korbon kiun li metis sur la tablon kaj post bonkoraj
salutoj la prezidanto de la klubo—konata leĝisto—ekparolis.
"Amikoj," li komencis, sin turnante al la geedzoj, * ni legis kun
profunda bedauro pri la katastrofo tie £i kaj pri la perdo de via bele-
ta hejmo, kaj ni venas ĉe vin por montri nian simpation, kaj por, se
eble, helpi vin el via malfeliĉo. Sendube la perdo de via hejmo saj-
nas al vi neriparebla, car en viaj vizaĝoj mi vidas nur malĝojon kaj
malesperon. Mi havas la plezuro©, tamen, certigi al vi ke post
kelkaj monatoj vi ree havos vian hejmon. La rekta kauzo de
via perdo estis la malboneco de la ponto, kaj pro tio la urbo mem de-
vos repagi vin por via perdo. Oni ankaŭ rekonstruos la ponton tiel
ke ĝi neniam estonte povos haltigi la akvon kaj tial vi neniam bezo-
nos timi alian superakvegon. Por viaj tujaj bezonoj la sinjorinoj
ankaŭ zorgis kaj en la korbo vi trovos ion por via manĝotablo.——
"Kaj nun," li daŭrigis post mallonga silento, "ni devas foriri; post
la terura nokto kiun vi hieraŭ travivis vi sendube bezonas ripozon."
10______________AMERIKA   ESPERANT1STO________________
Kiam la geedzoj ree estis solaj ili prenis la korbon kaj je la vido
de la bongustaĵoj iliaj vizaĝoj ekbrilis de gojo. Eh la fundo do la
korbo kuŝis monujo kaj kiam Petroviĉ malfaldis gin jen estis du cent
dolaroj!
En la okulojn de la edzino venis larmoj de feliĉo.    *Tio,M ŝi di-
ris per tremanta voĉo, "tio estas vera frateco."
Jest Anjo," respondis la edzo per esperplena voĉo, "jen estas
vera esperantismo.p"
Lehman Wendell.
ĜIS LA REVIDO
Hodiaii mi diras adiaŭ al vi legantoj, kiel redaktoro de Amkkika
Ksulrantisto; tamen kid Esperantistino mi diras al vi samideanoj "Ĝis
la Revido."
Antaŭ preskaŭ kvin jaroj mi komencis labori en la Esperanta Mova-
do, iinue kiel neoficiala netitolita helpanto, poste kiel ano de la Aga Ko-
mitato, kaj unu el la organizantoj de la Sesa Kongreso, kaj dum la du
pasintaj jaroj kiel redaktoro de via gazeto Amerika Espkrantisto.
Sub ĉi tiuj cirkonstancoj estus superfine diri ke mi ja bedauras la neoe-
son forlasi la redakcian laboron. Sed, Car mia edzo kaj mi jam estas
donintaj kvin jarojn el nia vivo al la amata Esperanta Movado, ni sentas
nun la devon ree atenti niajn proprajn aferojn, kaj enspezi anstataŭ el-
spezi monon.
Multe mi guis la Ksperantistan vivon, kaj Ciam mi dankos al Espe-
ranto pro multaj bonaj amikoj. Al tiuj mi esprimas koran saluton, kaj
mi petas1 mi petegas, ke vi forte subtenu la novan direktoron, S-ron
Ernest F, Dow, kin meritas vian tre fervoran helpon, kaj kin multe an-
tailenpuSos Esperanton, se vi Ciuj ebligos tion al li. Mi konsilas al iuj,
kiuj Ŝajne preferas kritiki plivoleol helpi gis nun, ke ili pensu pri la vor-
toj, "Unuigite ni staras, dise ni falas." Anstataŭ malĝentile kritiki
tiujn, kiuj laboras laŭ sia eblo por via amata Movado, helpu ilin, propo-
nu trankviie viajn ideojn, kaj ne riproCu so oni ne povas akcepti Ciun
ideotii plenum] ĉiun propononl   Senĉese kunlaboru laŭ la metodoj anon-
cotaj, eĉ se vi mem ne proponis kaj eĉ n< aprobas ilin! Ne forgesu gra-
tuli pri sukcesoj, eC se iaj sukcesoj rezultas el metodoj aii agoj kiujn vi
mem ne aprobis. Vi povas pi] multe helpi per malniulta kunlaborado ol
per multe da kritikado aŭ eĉ proponado.
Kvankam mi ne plu tenas oficon en la AMERICAN Esperantist Com
panv aŭ en la Espkkantista Asocio DE Norda Ameriko, mi volonte
laros dum liberaj homj tion, kiun mi povas por Esperanto, same kiel ta-
ras vi ciuj; kaj ree mi diras al vi—ne adiart sed ĝis la revido.
Ivy Kj li.i:rman-Reed, Ph. D.
Washington, />. C.
AM ERIK A   ESPRRANTISTO                         11
OFFICIAL COMMUNICATIONS
Sub ĉi tiu rubriko la redaktoroj volonte presigos komunikajojn de Ciu esperantista
societo, kiu havas inter nia legnntaro sufiĉe da anoj aŭ kies speciala fako de laboro intere-
sos niajn abonantojn.
The Esperanto Association of North America
Central Office: Washington, D. C
TREASURER'S   REPORT
April Receipts                                    Expendittjres
Membersbip fees.........$19-75      Deficit. April ist.........   $3.38
Sustaining membership fees .   .   .   .     2.00     Postage.............     1.25
Examinations..........      1 55      Examinations..........        75
Contributions..........     1.00     Office rent     ...........     9.00
Sale of Heralds.........     1.15      Assistants............     6.00
$25.45     Cash on hand April 30......     5.07
$25-45
CONTRIBUTIONS
The        cial  Finance Committee acknowledges with thanks the con-
tribution of $100 from Mr. J. A. Whitcomb of New York City.
THE  ESPERANTO   HERALD
For the present the publication of the little Esperanto Herald has
been discontinued. Inasmuch as The Esperanto Association of North
America has already expended more than its income for postage and
printing, it has been deemed unwise to place it any further in debt.
Also, since Mr. Reed has definitely stated his determination to resign
the Secretaryship of the Association soon, and discontinue the Esperanto
Office in Washington, the Esperanto Herald would have to be re-entered
as a new publication in whatever postal district will be chosen for the
new location of th< ntral office of the Esperanto Association of North
America.
PASSED   PRELIMINARY   EXAMINA-      PASSED  ADVANCED EXAMINATION
TION                                                  (Atesto pri Kapableco)
{Atesta pri Lernado)                             John H. Gray, San Francisco, Cal.
Miss Grace M. Hartshorn. Delphos, O.
NOTICE
On account of taking over the management of The American Esper-
antist Company, Mr. Ernest F. Dow has resigned the chairmanship of
the E itive Committee of The Esperanto Association of North Ami
ica. Dr. C. H. Fessenden has been chosen chairman in his stead by the
Committee. All communications for the above Committee should here-
after be addressed to Dr. C. U. Fessenden, Newton Centre, Mass.
1-2                              AM ERIK. I    ESPERAXTfSTO
NEW ESPERANTISTS
Born to Mr. and Mrs. John ML Geldert, of Halifax. N. S., April 10,
igi3, twin daughters.
ELECTION
The Esperantists of the Central I ision (Michigan, Wisconsin
ami Illinois ive organized as a divisional District, in accordance with
the Constitution of tin K. A. of N. A., and have just held their dion
of Councilor, who is to serve also as president of the District. Dr. B.
K. ŝimonck of Chicago wj lected to this position. The convention of
this District will be held in Detroit the latter part of May. Details may
be obtained from Dr. Tobias Sigel, 507 Breitmeyer Bldg., Detroit, Mich.
STUDENTS' ESPERANTO LEAGUE
NEW   RONDO   IN   DARBY,  PA,
A new rondo of the S. L. L. has been organized in Darby, Pa., under
the name of the " Darby Esperanto Society.'* Tin re is already a good
sized membership and every prospect of success. In accordance with
the arrangement announced in the March number of Amerika Es?eran-
tistOy Mr. Harold W. Kline, the founder of the rondo, has been chosen
Fil Vice-president of the Students* Esperanto League. We take this
occasion both to welcome the new rondo and to congratulate Mr. Kline.
The next rondo organized will be given the privilege of selecting the
cond Vice-President, As several rondos are in process of organization,
it is expected that the office will soon be tilled. IIyou are getting up a
rondo, remember that first come, first served.
Miss Isabelle McCaffrey, one ol the founders of the Washington
Rondo and a member of the Executive Council of the Leagin , has lelt
Washington and is now living in Boston.    The Washington Group are
all sorry to see her leave, as she has been an enthusiastic worker and her
ph will be v<ry hard to fill. It is hoped that she will be able to do as
much for Esperanto and the League in Boston as she has done in Wash-
ington.     The well-wishes of all are with her.
AY///<////mallaŭdu tion kion vi ne ftatas; uzu la tempon por laŭdi tion
kion vi Ŝatas.
Iu ajn povas kritiki, sed nur tiu kiu povas fari pli bone rajtas kriti-
ki, kaj kutime ĉi tiu estas tro okupata.
D-ro Rksanigita.
AMERIKA   ESPERANTISTO
13
Perebendja.—maljunulo—
Kiu lin ne konas!
ĉien vagas li, blindulo.
Ludas sakfajfilon.
Kaj ludanton Ĉiam konas
Kaj dankas la homoj;
Li forpelas la malgojon,
Kvaakain mem malgoja.
Sub ĉielo li pasigas
La tagojn. la Doktojn;
Mond* ne havas p.)r li domon,
Mi zero petolas
Super lia griza kapo,
Sed li ne atcntas!
Li eksidas kaj ekkant.
"Ho ne bruu, kampo!'
Kkkantinte rememoras
Ke Li estas orfo.
Kkmalgojas, malgajigas,
lantc en ombro .  . •
Tia estas Perebendja,
Mai pit;.i kaj Btranga,
Li komencas kanti Cafyj\
Finas per Ftorlycja*
Kun knabinoj, sur la kampo,
Griifon kaj Vesnjanka'n^
En drinkejo. kun junuloj,
Serbon kaj Synkarka'n,
Kun la edzoj, ĉe regalo,
Pri la bopatrino,
Pri saliko, malbonsorto,
Poste "En Arbaro,"
En foiro, pri Lazaro,
Aŭ dolorplene
Li ekkantas kiel oni
Ruinigis Si'cou.
Tia estas Perebendja
Maljuna kaj stranga!
Li kun rid' komencas kanti,
Finas per malgojo.
Vento blovas kaj reblovas,
Tra stepo promenas;
Fajfilisto sur torn bo sidas,
Ludas sakfaj fi 1 on,
ĉirkaŭ li step' kvazaŭ maro,
Largega kaj blua . .  .
Post la tombo ree torn bo,
PEREBENDJA
DE ŜEVĈENKO
Poste nur grizajo,
Grtzajn harojn kaj la barbon
Vento disblovadas,
Jen kuŝiĝas kaj aŭskultas
Fajfilistan kanton.
Dum ridas la koro, la blindulo ploras,
Aŭskuhas, blovetas . . .
Kaŝiĝis blindulo
ur tomboj en stepo. ke vidu neniu
Ke vento disportu la vortojn tra kampo.
Ke homoj ne aŭdu: gi estas Di-vorto;
La koro parolas pro graco kun Dio,
La koro prikantas la gloron de Dio,
Kaj pcnso post mondo promenas sur nubo.
Simile al agio grizrlugila gi Svebas,
3 tuSas ĉielon per larga flugilo . . .
Gi haltassur suno kaj tiundemandas
Kie gi dormadas, kie levas sin?
Aŭskultas la maron, kion gi murmuras,
Demandas la monton pri ties muteco
Kaj ree Ĉieleo, pro ter' malfelif
car sur gi, largega, ne estas angulo
Por ĉionscianto, por ĉion aŭdanto.
La dirojn de 1' maro, dormejon de V suno,—
Akceptas lin tie neniu en mondo.
Nur sola superas li ĉiujn alteg
Lin konas la homoj, car portas lin tero,
Sed se ili aŭdus ke li en soleco
Kantadas sur tombo. parolas kun maro,
Pri Dia inspiro ekridus nur ili,
Kaj nonius lin stulta, de si lin forpelus,
Dirante. "promenu li super la mar1!'
Bone, mia fajlilisto,
Bone vi gin In. is,
Ke por kanti. babiladi,
Tras sur tombaronl
Vi iradu. koloml
Dum nc endormiĝis
Via korO, kaj kantrulu
Dum  uuladas homoj.
Por ke ili vin ne timu.
Vi in spitu [lin:
Faru volon de F sinjoro,
car li estas riĉ;
Tia estas Perebendja,
Maljun           tranga!
Li ekkantas ion gajan,
Finas per malgojo.  .  ,
Ella ukrajna tradukis Czeslaw Kozeowskl Selo Prusy, Rusujo.
11                           AMERIKA    ESPEh'.WTISTO
KRONIKO NORDAMERIKA
BOSTON, MASS.—Je la 26a de aprilooni havis "etan kongreson,"
kaŭze dr la vizito de P-ro lulmond Privat el Genevo, Svisujo. Kroni la
lokaj Esperantistojvenissamideanoj el Manchester, Montpelier, Worcester,
Lawrence, k. t. p. Dum la posttagmezo oni ĝuis ekskurson al \& Arnold
Arboretum. Je la sesa vespere la Esperantistoj kunvenis por festa kun-
mango Ĉe Trinity Court. S-ro E. S. Payson, prezidanto de la Novan-
gluja filio de la ESPERANTISTA AsociO DE Norda Amertko, prezidis
kaj post mallonga saluto li prezentis la honoratan gaston, P-ron Privat.
Poste paroladis D-ro Lowell, vicprezidanto de la E. A. de N. A., tiam oni
ĝuis mallongan paroladon de ne-Esperantisto, Rabeno Fleischer, tre
eminenta bostonano kiu kore aprobis la Esperantistan Movadon. Post
la mango ĉiuj iris al la Publika Biblioteko^ kie P-ro Privat paroladis pri
Esperanto al atenta kaj tre kontentiga aŭdantaro. Kiel provo de la efek-
to produktita, je la fino de la parolado estis necese aranĝi du novajn kur-
sojn, kiuj kunvenos Ĉiusemajne.
NEW YORK, N. Y.—Esperanta kurso estas starigita Ĉe la Y. M.
C. A. pet la influo de Roger P. Heller. S-10 Louis Chas. Nelson kon-
dukos la kurson.
l)ARBYf PA.—S-ro Harold \Y. Kline instruas grupon da sep kna-
boj ĉe la adreso N. W. 2nd kaj Greenway Ave. Ciu stiidas entuziasme
kaj serioze.
PITTSBURGH, PA.—Jen tre gojiga novajo: La "Academy of
Science and Art," kiu estas filio de la Carnegie Instituto en Usono, Jus
starigis Esperantan fakon. Ĉi tiu grava organizaĵo havas proksimume
500 niembrojn, kaj rapide kreskas. Gi jam havis diversajn sciencajn
fakojn, ankaŭ fakojn de iuj naciaj lingvoj, fotografado, pedagogio, k. t.
p. La Esperanta Fako tenos aimenaŭ Ĉiumonate publikan propagandan
kunvenon en la bela konstruaĵo de la Instituto; gi ankaii t-ldonos presa-
ĵojn pri Esperanto.
WASHINGTON, D. C.—En aprilo S-ro Edmond Privat, el Genevo,
Svisujo, vizitis Ĉi thin urbon dum du tagoj. Li havis intervjuojn kun
S-ro Woodrow Wilson, prezidanto de Usono, kaj S-ro William Jennim
Bryan, Ministro de Fremdaj Aferoj, kiuj ambaŭ sin montris favoraj al
Esperanto. Dum unu vespero S-ro Privat paroladis pri "Esperanto kaj
Pacifismo,, al aŭdantaro ĉe la Universalist preĝejo.
Artikolo pri "Esperanto ĉe la Lepruloj en Islando," verkita de S-ino
Wilbur F. Crafts, antaŭ nelonge aperis en Without the Camp (misiista
ĵurnalo).
WARREN, O.—ĉirkaŭ 20 novaj abonantoj al Amerika Esperaniisto
jam estas #varbitaj per la klopodo de S-ro R. R. Schmitt. Ci tiu urbo
montras tre laŭdindan intereson je Esperanto.
AMERIKA    ESPERANTJSTO
L5
DETROIT, MICH.—La lokaj Esperantistoj gastigos kunvenon de
la Esperantistoj de la Centra Apartaĵo de la Esperantista Asocio de Nor-
da Ameriko (tio estas, Illinois, Wisconsin, Michigan), iam je la fino de
majo aŭ komenciĝo de junio. ĉiu Esperantisto en tiuj Ŝtatoj estas ko
invitala ĉeesti, kaj oni atendas trv agrablan kunvenon. For plua infor-
mo sin turnu al D-ro Tobias Sigel, 507 Breitmeyer BIdg.
WOLVERINE, MICH.—S-ro Paul M. Schuyler paroladis mallonge
pri Esperanto ĉe kunveno de instruistoj, kiuj montris tre kontentigan in-
tereson je la lingvo.
CHICAGO, ILL.—La Gradaia Esp. Societo finis la lastan kurson
kaj okazigis la ekzamenojn. je la 20a de aprilo. Je la 25a oni aranĝis ba-
lon kiel oficialan fermon de la kurso. Je tiu okazo oni disdonis atestojn
al tiuj, kiuj atingis !a duan gradon (la tria grado estas la Atesto pri Ler-
nado de la E. A. de N. A.). En la disdonado la plej juna lernanto, 13-
jarulo, alparolis la instruiston, transdonante al li en la nomo de ĉiuj ge-
l< rnantoj belegan pezan poŝhorlogan pendaĵon, surhavantan globon kun
rda steleto kaj vorto Esperanto. Sur ĝi estas gravurita lia nomo kun
dediĉo. La instruisto, D-ro ŝimonek, estis tiel kortuŝita ke li preskaŭ
povis respondi. Tiam oni dankis al la helpa instruistino, F-ino Baŭml,
al kin alparolis unu el la lernantinoj, transdonante al ŝi grandan bukedon
da rozoj.     Ciuj ĉeestantoj estis entuziasmigitaj kiel nrniarn antaŭe.
STORM LAKE, IOWA.—Bona artikolo pri Esperanto apt ris sur
la umia paĝo de la Pilot-Tribune, vrrkita de Pr-o Geo. I J. ITacker.
ANACORTES, WASH. — En la Anacortes American aperis artikolo
kolonon longa pri Esperanto kaj la neoficiala u/ado de ĉi tiu lingvo, kiun
la jurbeto jam profitas per la helpo de S-ro F. P. Zent, sperta kaj fervo-
ra Esperantisto.
Sur Volgo Vespere
(dediĉataal usona amiko Sro. Herbert Har-
ris.)
Trankvile akvego senhalte movigas,
Supraĵo argenta belete ondigas,
Malsupre rompigas ĉielo bluega,
Jen de la Volgo aspekto belega!
Radioj de 1' suno lastfoje ekbrilas,
Kaj ŝajne al garbo da spioj similas.
Alvenas dormiga la nokto malluma.
Kaj poste gin sekvas la luno rugluma.
Duope ni prenas boaton malpezan,
Timeme sidigas sur benkon plej mezan;
Kaj remaskaj remaskungrandaplezuro,
Rulanta en mezo de ĉarma lazui
Nin preterpasadas vidaĵoj frapantaj.
Boatoj kun paroj duope vidantaj;
Ekfajfas la Ŝipoj. kaj ondoj farigas,
En kiuj rapide boatoj movigas.
Kkkrias knabinoj renkonten al ondoj,
Turnigas en supro la sonoj en rondo:
Dtafien, antaŭen al vcrda insulo,
Kapitlas ni tien sur nia "pensulo!'
Dishakas ni akvon per forta ekbat«
s ebriaj,—nenia kompato!
briaj de tio. ke estas ni junaj:
Ni gojas do sub la radioj la lunaj;
La roko falkmonta en supro nigrigas,
Ci restas maldekstre.    Insulo pentrigas
Reliefe kun arboj kaj barkoj komercaj,
Ni tien alvenas, homidoj potencaj.
Salutas nin arboj, kaj herboj kliniga
Sub paŝoj brancaĵoj kun krako rompigas,
Demetas ni Ĉapojn. sidigas -ut teron.
Kaj danke ni laŭdas belegan veteron.
GURIJ FKDULOV,
Saratov, Russia
16                          AMERIKA    ESPERANTISTO
BOOK REVIEWS
La BalŜuoj, by Octave Gastineau. Translated by L. Carlos. 46
pages. 20 cents. A one-act comedy with two characters, in which the
would-be player of a trick finds the tables turned.
Un Artista en Ajedrez, by Valentin Marin, with Esperanto trans-
lation by Fred. Pujula." 90 pages. S5 cents. A book on chess prob-
lems, with illustrations, published b>^ the author of the "Ŝakproblemoj"
already known to Esperantists. The Spanish portion of the book is fol-
lowed by a translation into Esperanto.
Pri Estetiko en Medicino, by Mieczyslaw Czerwinski. Trans-
lated from the Polish by D-ro Heliodor Swiecicki. 34 pages. 25 cents.
An essay on the esthetic side of the work, life and duty of the physician,
and certain esthetic factors in his tasks.
Laborista Klaso kaj Socialismo, by Marcel Cachin. Translated
from the French by L. Berland and L. Vergnaud. 19 pages. 10 cents.
A general essay of discussion, definition and explanation, clearly set off
in paragraphs with headings.
Kion Patrino Povas Suferi, by Ifendrik Conscience. Translated
from the Flemish by Frans Schoofs. 40 pages. 20 cents. A little
story ol charity in a pitiable case of destitution. A slight sketch writ-
ten effectively by the hand of a master of the pen, and well translated.
Studo pri la Organize de Esperanto. 63 pages. 25 cents. Se-
lections from various numbers of Franca Esperantisto. Discussions in
parallel columns of li nch and Esperanto, on methods of general and
international organization.
L'Esperanto Methodique, by L. C. Deslaurier. 105 pages. 45
cents. A new "Cours Complet," that is to say, a new text-book of Es-
peranto in French. With introduction by E. Boirac, Rector of the Uni-
versity of I hjon.
Petaloj, by Czeslaw Kozlowski. 28 pages. 20 cents. A collection
of 18 poems, mostly short. Thes<- are original in Esperanto, and will
be interesting to readers poetically inclined, although the heights aimed
at are not alwavs sustained.
Propaganda Piedvojaĝo al la Oka Internacia Esperantista
Kongreso, by V. N. Devjatnin, Illustrated. 94 pages. 45 cents. An
account of a trip which bears a striking resemblance to the "suffrage
hike1' from New- York to Washington. The purpose in both cases was
to carry ideas to the general public and especially the isolated country
people, and in both it seems to have been accomplished.    The trip from
AM ERIK A    ESPERANTISTO                         17
»                         " ■                                                                                                                                      —■------------
Paris to Cracow was made by a Russian (who writes the account of it)
and a Turkish Esperantist.
Esperanta Legolibro por Lernantoj, by Dr. Andreo FiŜer. 113
pages. 25 cents. A usetul book ot prose, poetry and anecdotes, trans-
lated and original also, now in its second edition. (Title of first edition
was Internacia Krestomatieto.) The inclusion of several of Dr.
Zamenhof s speeches makes the book especially desirable.
La Premiito, by Herschel S. Hall. 24 pages. 6 cents. This is
No. I of a new series of booklets, "PoSbiblioteko," published by the firm
hicfa issues La Ondo de Esperanto, in which this prize winning story
was originally published. The story has intrinsic interest, and should
win the more attention in this country since it is the wrork of an American
who is already favorably known to readers of Amerika Esperantisto.
Tra la Loko Ensorĉita, by J. ŝirjaev. 15 pages, 6 cents. No.
2 of the above-mentioned series. It is worth while to read these two
books in sequence, to note howT little variation there is in the style of
writers of different nationalities if their Esperanto is carefully written*
Tacoma. Published by the Tacoma Commercial Club and Chamber
of Commerce. A large and handsome guidebook, wTith colored illustra-
tions and with a four page Esperanto supplement. This will be sent free
to any one who is seriously contemplating emigration to the state of
Washington and especially the attractive city Tacoma and its vicinit
That these two organizations find it worth while to use Esperanto (as they
have done on several previous occasions) is a fact which makes the book
of especial interest to Esperantists. The translation was done by Mr.
Lehman Wendell, author of Sub la Meznokta Suno, La Last a Usonano, etc
KIAMANIERE ŜI RHMEMORIS
Si estis kvarjara kaj tute vivema,—dancanta ridanta brunokula elfo.
Ŝi ĝuegis iri al dimanĉa lernejo, sed Ĉiun impreson, kiun la knabineto ri-
cevis, jam de longe estis sole muzika, tial estis granda komforto kiam Si
anoncis unu dimanĉon je sia reveno, "Mi lernis ionl"
"Kio estis tio, karulino," demandis la plezurigita patrino.
* 'Nornoj, " Ŝi respondis, mallonge.    "Sed mi ne povas rememori ilin."
"Eksidu, kaj forte penu!M proponis la patrino.
Tial la knabineto kuntiris la brovojn, kaj penegis ekmemori. "Ho,
nun mi scias,M Si ekkriis, supren saltetante.
Nu, kio?M demanclis la ekscititaj gepatroj.
Mateol"    Tiam Si preskaŭ forgesis, sed ankoraŭ unufoje rememo
ris, dum Siaj okuloj lumetis: "Mateol Marto! Aprilo: Majo!"
El la angla tradukis E. D. K.
4   i
i   (
BARGAIN  SALE!!
On taking inventory of the books shipped from Wash-
ington we find a number of copies of various books
which are shopworn, or with covers slightly faded or
soiled. They are just as good for reading purposes as
new ones but owing to their appearance we cannot sell
them as perfect goods, and in order to turn them into
cash and make room for new books we will send you a
package which at regular prices would be worth at
least $1.25, for 50 cents. If you will tell us what class
of books you wish we will try to select the ones you
want as far as possible and the sooner you order the
more likely we will be able to make a good selection.
DO IT NOW.
THE AMERICAN ESPERANTIST CO., Inc.
West Newton, Mass.
BOOKS BY EDMOND PRIVAT
Karlo.........$.15
Tra l'Silento
(Parchment binding with red and gold lettering)   .40
(Limp chamois with gold lettering) .       .       .    .60
Historio de Esperanto (Paper)       .       .       .   .20
Esperanto in Fifty Lessons (Cloth)      .      .   .50
The American Esperantist Co., Inc.
West Newton, Mass.
T     A       T^ T?T TT 1 (~\     The best   literary   magazine
Lil     Xv.m? V   \m) V-/     entirely in Esperanto
The only magazine which has the constant collaboration of
DR. L. L. ZAMENHOF, the author of Esperanto
Yearly Subscription $1.40        Single Copy, postpaid, 15 cents
THE AMERICAN ESPERANTIST CO., Inc.
AGENTS FOR U. S. A.
N. B.—The American Esperantist Company has on hand a quantity of back
numbers, equally as good as current numbers from a literary point of view.
These we will dispose of, as long as they last, at ten cents a copy, twelve copies
for $1.00.    We can not guarantee to send any special numbers at this rate.
»i
Legu tiun Ĉi Esperantan Libron       POLA ESPERANTISTO
TRADUKOJ  TRI
Enhavas tri beletajn carmajn rakontojn
de Kanado, tradukitajn de konata Kanada
Esperantistino  Sino. L. deL. Helliwell.
La rakontoj estas
Je la Nomo de la Reĝino
Serĉado por Fantoma Knabino
Idilio de Kebeko
55 paĝoj. Bone presita kaj bindita (papere)
25 cendoj afrankite, ĉe
THE AMERICAN ESPERANTIST CO., Inc.
WEST NEWTON, MASS.,  USONO
Esperanto-ŝlosilo
Usona Eldono
ESPERANTO KEY
A New Edition!
You will want a number of these at once.
Start in by writing a note in Esperanto to
three or four QOrj Esperanto friends, either
out-of-town people or in your own city,
and enclose a copy of the Key.
The new edition contains more descrip-
tion of "the why and wherefore" oi Espe-
ranto, and is therefoi      ttill more valuable
propagandilo. You can not get along with-
out those. Let them do some of your talk-
ing.—it saves breath I
25 Keys in the English language for only
25 cents, too for only One Dollar. (But
two cents apiece if you buy only one at a
time.)
American Esperantist Co*
West Newton» Mass.
ESPERANTO STATIONERY
Fine quality paper with engraved
green star and word "Esperanto.
One quire, with envelopes to
match, 65c. Sample sheet and en-
velope, 4c.
American   Esperantist Company
Rakonto kaj Aventuro
mtains two excellent short stories in
good original Esperanto. A ne.it little book
of 31 pages, just the right size for your
pocket. Read it on the car or in the train.
It costs only fifteen cents,
AMERICAN ESPERANTIST CO.,    West Newton. Mass.
Foreign Magazines
Twelve copies, our selection, back
numbers, for only sixty cents
American  Esperantist   Co*
WEST NEWTON, MASS.
Monata gazeto, aperadas okan jaron, ĉiam
pliintertisigante siau programou.
Ell L613-a jaro *"P. K," kroni 12 ilustrataj, zorge
redaktataj numeroj en klasika. pure fundamenta
Esperanto, demos al siaj abonantoj senpagan:
"1
"Literaturan Aldonon"
(200 paĝa voluino)
'Pola Esper." enhavas konstamajn rubrikojn:
Propagandas artikoloj. * Esperantaj d< mandoj. *
Rakontoj, no\                  oj. * Populai tr scienaj ank.
* Scieco kaj Vivo. * Opinioj. * Kondsideru! * Kro-
niko. * Kprespondajoj. * El Esper. Mndo. * Fak-
toj. * Bibliografio. * Revuo de Sa yazetoj. Kon-
kursoj kaj problemoj. * Humorajoj. * Respondoj
li la Redakcio. * Muziknotoj. * llustraĵoj. *
Anoncoj.
Sendu abonvagon {$1.40! al. la American Es-
perantist Company* West Newton* Mass.
LONDONO: Tre centrala Pen-
Stono por ges-roj. Hejmaj kom-
fortoj. Bano. Moderaj prezoj.
S-ino O'Connor, Esperanto House,
17 St. Stephen's Squ. Bayswater,
London.
LA   ONDO  DE  ESPERANTO
MONATA   1LUSTRATA   REVUO
ifondita en la jaro 1909),
La abonantoj de la j. 1912 jam ricevis sc?i-
pit.i*'< romanon de A. Tolstoj uJPr£nco Se-
> < '>> jtinif\ kies prczo por ne-abonintoj
estas Sm. 1.60 afr. Nun ĉio abonanto de
la j, 1913,—krom E2 n-roj de Lgazeto—sen-
Page ricevos donaee post kelkaj monatoj
Ian Es;        nan libron:
"ORIENTA ALMANAKO"
el la hnĝ       fafanat FiitKt, araba% kind
scm$krila% persa% artnena* kartvela k.
/. k. t. /.
*La OndoM aPeras akurate la i-an daton.
novstile.     Cut   n-ru   havas   16—24   p.
Tmato 17x26.    Bela kovrilo.
Literaturaj  konkursoj  kun  premioj.    Por-
tretoj   de  konntaj  Ksperantistoj.    Diversaj
iiustraĵoj.    Beletristiko oiiginala kaj tradu-
kita.   Plena kroniko.                   Bo.   Arnuza
fako (kun   premioj).    Anekdotaro.    Kor<
pondo tutmonda.    fPostk. ilustr.)
Sendu abonfagcm {%i        \Ua Xtnerican
Sera nits       >.. West              >/. Mass.
You Ought to Take
SCIENCA GAZETO
A monthly ma.       r$e entirely in P.spe-
rat/to, devoted to Sa         and Industry
ontains semi-technical articles on many
interesting subjects. Subscribe for your
own pleasure—and show each copy to some
scientific friend.
Send Subscription (#/.>r>) t/irough
American .        ran fist Companyt
It                                s.
(Sample copy, 20 cents)
Have You Secured Your
Millidge Esperanto-English Dictionary?
An invaluable book (496 pages) printed on strong thin
paper with wide margins, and durably bound.
You can not get along without it.
PRICE $2.00
THE AMERICAN ESPERANTIST CO.
WEST  NEWTON, MASS.
Are you studying Esperanto?
Do you want help?
Would you like to have your exer-
cises corrected regularly and all diffi-
culties explained?
WRITE FOR CIRCULAR TO
THE  AMERICAN   SCHOOL   OF
ESPERANTO
WASHINGTON, D. C.
A High-Class Correspondence School of Esperanto
Begin your letter— 'Having seen your ad in AMH.KIKA  KSPERANTISTO-

Helpu Esperanton en la
Oriento!
JAPAN TRADE REVIEW
Monata Ilustrita Revuo kun
ESPERANTA FAKO
Jare:   Sm.   2.00;    Unu   Kajero  Sm.   0.20
Adreso: 4 Yurakucho-Itchome
Tokio, Japanujo
THE
AMERICAN
THEOSOPHIST
A magazine dealing with
Theosophy    and    Occviti&m.
Univerttat Peace and the
Wider Tolerance
Official Organ of The American Section of The
Theosophical Society
Mrn. Annie Besant                   Albert P. Warrington
President                       Gen  Secretary and Fiiiior
$1.50 a year        Single Copy 15 cents        Foreign $2.00
Address: Krotona, Hollywood. L« s Angeles. Cal.
LA KOLOMBA I'KKMIO
A humorous sketch translated from tin
French of the great I Mimas.
A nicely printed 48-page book, bandy
to carry around with you, and mo n-
joyable reading.   Onl        centi
The American Esperantist Co., Inc.
West Newton. Mass.
CIO
(By Mrs. Winifred Sackville Stoner)
onsists of fifty cards, each bearing t
Es       into word      It is so named because
with a         i Ĉ h> cards aim-        n unlimih
number of games can be played.
be  most    ludicrous   combinations   ai
evolved              players, and  man) amusing
incidents serve to fix the meaning ol   tl
words in mind.
is   printed   on    heavy   ivory finish
playing cards, round corners, tinted bad
ich   set   is   packed   in  a  neat   carton
tough cardboard.
PRICE, FIFTY CENTS
The American Esperantist Co.. Inc.. W. Newton. Mass.
JUST WHAT WAS NEEDED
Interesting Piano pieces for little children
to play      Names and Subjects in Esft ranto.
Stavner's   "Verv   First   Piano    Pieces1
Book   I   (15  pieces),  60 cents.      Breitkopf
& Hartel. 24 W. 20th St.. New York.
DEZIRAS  KORESPONDI
[Uoufoja anonco kostas 20c.    (40 S                  u linio
Kvarfuja anonco kostas 50c     ,1 Sm    por rin linio     Linio
enhavas proksiinumt 45 literojn punktojn aŭ spaco
ro J. Teply. semb. ul. 124. vys. Myto. Bohemia-
Austria.
S-ro Julian   E.   Fast.   Delphos.   Ohio. Ĉiam   re-
spondos.
S-ro   Konstantin   PavloviĈ. str. Golutvino,  Ejov.
Moskva.   Russia,   interŝangos  P. M..  P.  K
insektojn.    plautojn.   papiliojn.   kaj   minera-
lojn por kolektoj.
S-ro   Tades   Libke,    Sadovastr  N.   30.   Kovno
Russia.
Jos.    Ŝmula,     farmaciisto.    Ronŝperk.    Bobt
Austria, P. K.. P. M., ĉiam respondos.
F-ino   E.    Esther   Owen,   Southland   Seminarv
iin« sville.  Fla.T Usono. deziras korespondi
kun ge-esperaniistoj  vnjagontaj   i       ix»n aŭ
venontaj Floridon.
J. Curda. studento,  Balhinova ul.  25. Jichn. Bo-
hemia-Austria.    Ciam
S-ro P. T. Moskalev, Akm. Obi.,   Petropavlovsk.
Russia.    Ciam respondos,
S-ro K   Ilonin. Meso*ansk.ija z^ kue 7. St. Pe
burg. Russia.
>, eldonisto. c-o S-ro          g Kuan. Ngah,
andard Oil (                     n. Canton. China,
korespondos kun gesamideaooj pri Anarĥismo
kaj la revolucia movado de Ĉiuj landoj.
VIDINDAĴOJ DE BOSTON O
KAJ ĜTAJ (IRKACAĴOJ
Bela gvidlibro «it-   Bostooo,  presita  kaj
angle kaj esperanto, bone ilustrita kaj br
dita (papere
Se vi vizttos  Bostonon  vi   bezonoe gin
kiel gvidlibron                 vizitos, vi bezorn
gin por sciigi pri la belajoj ti
25c ĉe
The American Esperantist Co., Inc.
West New:                            ono.
LA "UNUA LECIONO"
Vivas hodiaŭ multaj avinoj, kiuj antaŭ sesdek jaroj ricevis sian
"unuan lecionon" ĉe
Emerson' Piano
Kaj tiun pianon ili ankoraŭ plej amas.
Vendistoj en ĉefaj urboj kaj urbetoj.
Petu katalogon.
EMERSON PIANO CO., Boston, Mass
i
t--x; •   i~