elna newsletter
Newsletter published by the Esperanto League for North America
JVcwa/ba meŭctao de n&im fawulanlo
KUN FIERO KAJ UNUIGITA FORTO
Winter 1995/1996
Antaŭsep jaroj, la tiama prezidanto de
UEA, d-ro Humphrey Tonkin enkon-
dukis la novan jaron per nova devizo:
DUE. Temis pri la strategiaj prioritatoj
de UEA, t.e. disvastigo de Esperanto,
utiligo de Esperanto, edukado al tutmon-
da konscio. Surbaze de la strategio, mi
havas la taskon realigi ilin kun la helpo
de ĉiuj. La novan jaron ni komencu kun
memfida kuraĝo kaj freŝaj ideoj.
Se ni rigardas al la pasinta jaro, ni
vidas pruvojn, ke UEA jam bone laboras
sur la menciitaj kampoj. Per la aliĝo de
landaj asocioj el Rumanio kaj Togolan-
do, kaj per ekfunkcio de internaciaj
komisionoj pri la movadoj en Azio kaj
Ameriko, nia asocio fariĝis pli tutmonda.
La brila kongreso en Tampereo verŝajne
enhavis rekordan nombron da kulturaj,
fakaj kaj movadaj kunsidoj; mi aparte
mencias la sukcesan kunlaboron kun
Akademio Internacia de Sciencoj, kiun
UEA daŭrigos ankaŭ ĉi-jare. Ne lasta-
vice, daŭre restas tre forta kaj konkreta
la solidareco inter niaj membroj, mon-
trita interalie per amasa aliĝo al Societo
Zamenhof kaj donacado al konto Espero,
Fondajo Canuto kaj Fondajo Afriko. Mi
persone fieras esti ano de tia movado,
kiu se ĝi ankoraŭ ne kapablas igi la
mondon paca kaj justa, tamen laboras
por mildigi militajn kaj ekonomiajn
suferojn - kiel ni faris en Bosnio-Herce-
govino.
Sed ni ĉiuj scias ankaŭ ke tre granda
restas la laboro antaŭ ni, por konvinki la
eksteran mondon pri la  graveco kaj
A
utileco de Esperanto. Sajnas al mi ke
precipe al tiu celo necesas direkti plian
atenton. Por ĉi tiu jaro, mi vidas tri
ĉefajn prioritatojn.
Unue, la plivastiĝo de Eŭropa Unio
kaj la intensiĝo de tuteŭropa kunlaboro
alportas pli kaj pli da atento al diversaj
lingvaj problemoj, nelaste en la eduksis-
temo kaj sur la kampo de lingvaj rajtoj.
Se iu interregistara organizo oficiale
akceptus Esperanton kiel helplingvon,
EU verŝajne estus la unua. En tiu senco,
Eŭropo estas strategia regiono por nia
movado. Mi deziras, ke ĉiuj esperantistoj
subtenu la klopodojn de la aktivuloj kiuj
laboras por gajni la subtenon de europaj
instancoj, interalie por plurlanda eksperi-
menta instruado de Esperanto kadre de
laEU-programo "Sokrates". Ekzistasjam
kelkdeko da deputitoj en la Eŭropa Par-
lamento kiuj principe subtenas Esperan-
ton. Necesas uzi ĉiujn demokratiajn
rimedojn por aktivigi ilin kaj kreskigi
ilian nombron.
Due, la rilatoj inter UEA kaj kelkaj
internaciaj organizoj donas multe da
ebloj por praktika kunlaboro. Iuj anoj de
la nova Estraro jam vizitis Uneskon (kaj
Eŭropan Union) por priparoli ties parto-
prenon en internacia simpozio pri lin-
gvopolitiko, kadre de la ĉi-jara UK en
Prago. La invititaj reprezentantoj (ankaŭ
el UN kaj aliaj organizoj) povos rekte
mem sperti, ke Esperanto estas ne plu
projekto sed realajo. Ni ankaŭ planas
konferencon pri instruado de Esperanto
en 1997, kiel eron de la konferenc-serio
"Linguapax" de Unesko. La aranĝoj
omaĝas samtempe du grandajn pionirojn
de la batalo por Esperanto: Inazo Nitobe,
A
Asistan Generalan Sekretarion de la Ligo
deNacioj, kiu antaŭ 75 jaroj partoprenis
en la 13-a UK en Prago kaj verkis gra-
van raporton pri siaj spertoj; kaj Edmond
Privat, kiu iniciatis la grandiozan Konfe-
rencon pri Instruado en Lemejoj en
1922, sub la aŭspicio de la Ligo.
Trie, ekzistas multaj socie influaj
homoj kiuj ne parolas Esperanton sed
ŝatas la ideon ligitan al la lingvo, t.e. la
strebon al justa kaj paca mondo ankau
sur la kampo de komunikado. Hi estas
gravaj "amikoj de Esperanto", kiuj povas
esti bona protektmuro de nia movado kaj
subtena forto por niaj projektoj. La
Estraro nun esploras manierojn gajni la
subtenon de tiu valora amikaro. Mi jam
nun invitas la landajn asociojn kunlabori
por gajni "amikojn de Esperanto" sialan-
de.
Por sukcesigi tiujn novajn projektojn,
aktiva subteno kaj partopreno de niaj
membroj estas nepre bezonata. Ni devas
agi ekstere, ne nur en Ago-Tago, sed
ago-monate, kiel brazilaj aktivuloj jam
faris, aŭ eĉ ago-jare. Ni devas ankau
aparte kuraĝigi kaj subteni la junularan
agadon, speciale por grandigi la nom-
bron de esperantistoj kiuj estonte parto-
prenos kaj gvidos la movadon. Granda
helpo tiurilate povus montriĝi la nova
videofilma kurso Mazi en Gondolando,
sukcese lanĉita de Internacia Esperanto-
Instiruto dum la kongreso en Tampereo.
Parolante pri estonteco, mi volas espri-
mi elkoran dankon al homo, kiu dum la
pasintaj 23 jaroj fariĝis preskaŭ kromno-
mo de UEA. Jam en pasinta aprilo mi
eksciis, ke Simo Milojevic deziras demi-
sii kiel ĝenerala direktoro de UEA fine
de la jaro 1995. Felice, li restos labori
en la Centra Oficejo, kie ni daure profi-
tos de lia akumulita scio, dum la vakan
postenon akceptis Osmo Buller, nia tre
sperta oficeja direktoro. Mi havas bonan
kialon antaiividi tre pozitivajn rezultojn
de tiuj decidoj, kiuj montras grandan
sindediĉojn al UEA.
La nova jaro komenciĝas esperplene
por nia Asocio, kun unuigita forto de
niaj membroj, niaj aktivuloj, niaj oficis-
toj, niaj estraranoj. Ni uzu tiun forton
saĝe. Nia tasko ja estas ne nur disvastigi
la lingvon aŭ uzi ĝin por personaj celoj,
sed ankau kontribui al la mondaj paco
kaj interkompreniĝo laŭ la tradicio de
Zamenhof kaj Hodler. Tiu plej alta celo
devas inspiri nian agadon. Ni agu kun
fiero kaj espero!
Mi deziras feliĉan kaj prosperan novan
jaron al ĉiuj niaj membroj kaj samide-
anoj.
Lee Chong-Yeong
Prezidanto de UEA
'-■S8SK
1'
■ > -   -    m
elna newsletter
d'fawn iĥe Tomtfam
During the past nine months or so,
you may have been looking (in vain!)
for your copy of Esperanto USA. Un-
fortunately the editor, Don Harlow, has
been under so much pressure at his job
that he has been unable to devote suf-
ficient time to prepare an issue for
publication. This ELNA Newsletter is
intended to fill that information gap.
The membership campaign got off to
a somewhat early start as we sent out
the materials in the first part of No-
vember, rather than late in that month,
as is normal. Yet this year's member-
ship renewals are lagging somewhat
behind last year's pace. I am sure that
much of the reluctance to rejoin ELNA
is based on the lack of the newsletter.
I hope that we shall soon be back on
track, and that those of you who have
not yet rejoined will consider renewing
your support in anticipation of the
return of our high-quality newsletter.
We are still seeking a new editor! If
you have a flair for page layout, thor-
ough mastery of Esperanto and a de-
sire to serve the Esperanto movement
in the United States and beyond, please
contact me here at the Central Office.
It is actually a fun and rewarding task
which provides good positive feedback
in the form of compliments, congratu-
lations and thanks.
The 1996 Book Catalog has just
gone to the printer. Current ELNA
members and Friends of Esperanto will
receive their copy quite soon if they
have not already received it. Quite a
few new book titles appear in this
year's catalog, as well as several new
miscellaneous items. And as always,
ELNA members receive a discount on
all books, etc.
The CEED has been selling at a
fairly brisk rate through its nine
months of availability. We have sold
almost a third of the first printing,
even though an official review has not
yet been printed in Esperanto USA! (I
am sure that this review will appear in
the next issue, whenever the editor can
scrape together enough time to com-
plete it.) Here in California, the Ligo
de Orient-Golfaj Esperantistoj took up
a collection to place the CEED in the
Berkeley Public Library; so now it is
available for anybody to use. And it
serves as a reminder to library patrons
that Esperanto is not dead! I suggest
that your local club organize a similar
project, or that you consider making an
individual donation.
This summer there will be a rich
variety of Esperanto congresses, cours-
es, excursions, etc. Some are described
in detail elsewhere in this issue, so I
will only provide a quick listing here.
The most important in the context of
this newsletter is the ELNA Congress,
which will be in Detroit, Michigan
from the thirteenth til the fifteenth of
July. Sherry Wells, ELNA's vice presi-
dent and leader of the local congress
committee, is hard at work with the
other committee members to arrange
an interesting and fun Congress. Soon
we shall be sending out registration
forms, schedules of planned events,
etc. Mark your calendars and make
plans to come to our congress, where
you will meet new friends and practice
your Esperanto. Directly following our
Congress, many participants will fly to
Prague to take part in the Universala
Kongreso in that beautiful and lively
city. For the week following, travellers
will have to choose between the Inter-
nacia Junulara Kongreso in Giinters-
berge, Germany and a nine-day excur-
sion through Romania, guided by our
friend lonel One|. This excursion will
be a unique opportunity to meet many
Romanian Esperantists and other
friends of lonel.
Just prior to ELNA's Congress, there
will be several different opportunities
to study the International Language in
a formal classroom situation. San Fran-
cisco State University will have its
customary four sections of Esperanto.
One of the teachers will be Derek
Roff, a member of ELNA's Board of
Directors. The other teachers will be
Katalin Smideliusz from Hungary and
Hisasi Kitagawa from Japan. Dorothy
Stermer will be assisting the students
and leading conversation sessions out- "
side of class. The University of Hart-
ford will host a one-week intensive
course again this year. The teachers,
Spomenka Ŝtimec (Croatia) and Joseph
Conroy (USA), will conduct three
levels of instruction. And Sherry Wells
has also scheduled several week-long
intensive courses at her home near
Detroit. Contact Sherry for more de-
tails.
This is an election year - and not
only in politics! ELNA members must
also elect a new president, vice presi-
dent and three board members. If you
wish to propose yourself or somebody
else as a candidate for any of these
positions, please contact me or any of
the other members of the nominating
committee: Prenda Cook, Rochelle
Grossman, Sybil Harlow & Lusi Har-
mon.
We have received copies of two offi-
cial proclamations recognizing Interna-^
tional Friendship Week and Esperanto's'8
role in promoting peace and good will.
The Esperanto Society of Chicago and
the Esperanto Circle of Santa Barbara
were responsible for these proclama-
tions. This is a clever and commend-
able method of calling attention to
Esperanto. It is not too late to convince
your local mayor to issue such a proc-
lamation. Please contact me for advice
or with success stories. International
Friendship Week is traditionally ob-
served during the last full week in
February.
I am always glad to hear of new
methods and strategies of making peo-
ple aware of the real-world applica-
tions of Esperanto. Or even fictional
applications! Anybody writing a novel
should consider creating a character
who speaks Esperanto. Harry Har-
rison's Stainless Steel Rat series have
helped many readers discover the In-
ternational Language.
Miko Sloper
Director of the CO.
elna newsletter
:l«ISt«1
tfRafaydG de ĥi ^eflci&lemto <{e fylĜ<M en fylfama

Karaj Gesamideanoj,
Al ĉiuj Usonaj geesperantistoj mi
kun plezuro donas ĉi tiun koncizan
raporton pri lastatempaj gravaj okaz-
aĵoj en la internacia E-movado.
Ĉe la Universala Kongreso de Espe-
ranto en Tampere, Suomio en julio, la
Komitato de UEA elektis novajn prezi-
danton kaj estraron. Kun plezuro mi
informas vin pri la elekto de prof-o d-
ro LEE Chong-Yeong al la posteno de
prezidanto de UEA D-ro Lee estas
profesoro pri ekonomiko kaj merkatado
ĉe grava Korea universitato, kaj
prezidanto de la Korea Esperanto-
Asocio. Li gvidis la sukcesegan UK en
Seulo en 1994 kiel ĝenerala sekretario
de la LKK. Li estas klera, kapabla kaj
dependebla persono.
Elektiĝis kiel vicprezidanto Renee
Triolle, foje sekretario de TEJO, long-
^^ tempa aktivulo en Francio; kiel gene-
rate sekretario Mark Fettes, novzeland-
ano, kiu efektive jam funkciadis en tiu
rolo depost la demisio de Ian Jackson;
kiel estraranoj Michela Lipari, itala
ŝtatoficisto, antaŭa estrarano, kiu spe-
ciale respondecas pri kongresoj; Amri
Wandel, israelano, astrofizikisto, kiu
speciale respondecas pri faka agado kaj
science; Povilas Jegorovas, litovo,
advokato, prezidanto de la Litova Es-
peranto-Asocio; kaj Fred de Geus,
nederlandano, komputilisto, kiu prenas
sur sin la respondecon pri financoj.
Supervide la nova estraro de UEA
estas pli juna grupo, kiuj tamen havas
sufiĉe da sperto pri organizado, plan-
ado kaj administrado. La vigleco de ĉi
tiu nova estraro tuj ekvidebliĝis per tio,
ke jam du monatojn post sia elektiĝo,
la estraranoj jam kunvenis en
Roterdamo kaj tie ellaboris laborplanon
(pri kiu plena raporto legeblas en la
novembra Esperanto). Lige kun tiu
vizito, prezidanto Lee kaj estraranoj
Fettes kaj Lipari vizitis la oficejon de
—' la Eŭropa Unuiĝo en Bruselo, kie ak-
ceptis ilin Komisionanino Emma
Bonino; poste, prezidanto Lee kun
Mark Fettes kaj Amri Wandel esploris
kunlaboron de Internacia Asocio de
Universitatoj kun la direktorino de tiu
grupo. Dum dutaga restado en Parizo,
estrarano Wandel kontaktis reprezent-
antojn de ses internaciaj organizoj de
UN, kaj ankau renkontis diversajn
Unesko-oficistojn (plena raporto en la
decembra Esperanto).
Do ni rajtas anticipi plivastiĝon de la
agadkampo por Esperanto, dank' al la
jam komencitaj iniciatoj de la nova
estraro, kaj al la agemaj komisiitoj kaj
komitatanoj de UEA. Viaj membro-
kotizoj subtenas tiun laboron, kaj kom-
preneble vi deziras daŭre subteni la
gravan laboron internacian per renov-
igo de via membreco por 1996, se vi
ne jam tion faris.
Pri la Delegita Reto: nova regularo
por la delegita reto adoptiĝis fare de la
Komitato en Tampere. Jam komenciĝis
(kaj preskaŭ finiĝis) la laboro de "re-
elekto de delegitoj". Se vi estas deleg-
ito, vi jam ricevis respondilon de UEA,
kiun vi (espereble) jam plenumis kaj
resendis al mi por aprobo kaj plusendo
al la centra oficejo de UEA. Tio rajt-
igos vian aperon en la 1996a Jarlibro.
Se vi ne respondis, vi ne plu estos
delegito. Ni ĉiuj estas dankemaj al tiuj
dediĉitaj esperantistoj kiuj, kiel dele-
gitoj, restas pretaj servi al la esper-
antistaro. Miajn dankojn al vi ĉiuj.
Alia grava ŝanĝo: por estiĝi kaj/aŭ resti
delegito, membreco en UEA devas esti
individua; nur Membro-Abonanto aŭ
Membro-Jarlibro rajtas esti delegito;
Membro-Gvidlibro ne plu rajtas esti
delegito.
Estas mia tasko reprezenti la interna-
cian movadon en Usono. Se vi havas
demandojn aii proponojn, mi estas je
via servo.
William. R. Harmon
Ĉefdelegito de UEA en Usono
@kwn ottA &ecketa/bu ĝ ^fieŭd
If ELNA made new year's resolutions
like so many individuals, I think it would
be to improve communications between
the organization and its members. 1995 has
been a year of minimal communication be-
cause of unforeseen work requirements of
our President and Esperanto usa editor
Don Harlow. The Central Office has been
very creative in its efforts to keep the
membership informed of ELNA activities,
but it can't replace the smooth flow of
information that we have had in the past.
We can look forward to changes in 1996.
The nominating committee has been dili-
gently searching for candidates for the po-
sitions of president, vice-president, and
three members of the board. The slate of
officers should be ready soon and you will
be receiving information about the candi-
dates.
Vice-president Sherry Wells is working
hard on the up coming ELNA annual
meeting to be held in Detroit, Michigan,
July 12-15. According to SheiTy, Detroit
has gone through a period of renovation
lately, and has much to offer convention
goers and visitors. She has picked a lovely
site for us at the Holiday Inn Fairlane in
the Convention Center. More details and
registration materials will be sent out soon.
Treasurer Doug Leonard has recently
issued the second quarter budget report
showing that ELNA is closely following
the budget for 1995-6 with a few excep-
tions as usual. Doug generously donated a
386 computer to the Central Office to
upgrade a 286 machine and to help facili-
tate the work of both Miko and Ionel.
The Catherine & William Schulze Edu-
cation Fund committee is busy preparing
for the third and last year of the three year
campaign to raise $100,000 to honor Bill
and Cathy and to establish a stable source
of funding for educational projects of
ELNA. During the last two years almost
$25,000 has been raised. The committee is
hoping for many generous contributions to
bring that number closer to the original
goal. Look for the campaign information in
the mail around the end of February.
For those who have interest in what
ELNA did last year the Annual Report of
1995 is still available free from the Central
Office.
Ellen M. Eddy
elna newsletter
• 6 Si
^M:^:'MIŜ$
VIDI LA MONDON PER VIRINAJ OKULOJ
tre persona sperto ĉe la Neregistara Forumo pri Virinoj, Pekino '95
Ĉi tio estis kaj "ĝojigaĵo" kaj "mal-
ĝojigaĵo"; kaj bonaj kaj malbonaj aferoj
okazis. Mi estas kuraĝigita kaj malkuraĝ-
igita rezulte de la sperto, sed la sperto
estis sendube memoriga kaj emociiga.
Samkiel multaj virinoj en la mondo,
kiuj ne havas rektan rilaton kun la Unu-
iĝintaj Nacioj, mi aŭdis pri la venanta
konferenco pri virinoj en Pekino, kaj
pensis: "Tio ja estus interesa afero por
ĉeesti!" Sed mi neniam estis aktiva en la
virinaj movadoj; la konferenco estis pla-
nita dum somero kiam mi estas plej oku-
A
pata, kaj kiam la vetero en Cinio estas
terure varma kaj humida; kaj mi vere ne
havis ian ideon, kiel mi partoprenus, des
malpli kiel mi povus kontribui.
En januaro 1995 mi ricevis leteron de
Japanaj Esperantistinoj konataj al mi,
petantaj ke mi partoprenu kun ili en
piano prezenti bezonon por Esperanto en
la internacia kunsido. Post leteroj,
telefaksoj kaj e-poŝtajoj mi finepromesis
ke mi venos, se eble.
La komplika procedure registriĝi kaj
fari hotel-aranĝojn tra la UN komenc-
iĝis. La plej granda internacia konferen-
co kiun mi iam antaŭe partoprenis estis
5000-homa, kaj tio estis tro granda spite
al la uzo de sola komuna lingvo, Espe-
ranto. En Cinio estos multe pli ol 15,000
- fakte inter 30,000 kaj 40,000! Ĉu Ĉinio
povus trakti tiom? Cu tion povus iu ajn
lando? Kaj ĉu la UN povus registri tiom
da virinoj el ĉiuj mondpartoj, kiuj ne
parolas la anglan? La formularoj estis
presitaj en la Ĉina kaj la Angla. Kvan-
kam mi legas mian propran lingvon tre
bone, estis malfacile kompletigi la for-
mularoj n. Iom post la komenco de tiu
procedure, mi ricevis telefonvokon de
filino de amikino, dungita portempe ĉe
a
la UN por helpi dum la registrado. Si
vokis min persone por pridemandi unu el
la demandoj en la formularo. Se ŝi ne
estus tion farinta, mia aliĝilo irus en la
milojn de aliaj nekompletaj, kiuj estis
flankenmetitaj ĝis post la limdatol
Kaj Cinio deziris ke ni, "riĉuloj", loĝu
nur en la luksaj hoteloj, ke la malluksaj
estu ŝparitaj por anoj de pli malriĉaj lan-
doj; sed po $260 nokte plus flugbileto
estis preter mia buĝeto. Poste okazis tu-
multo kiam Ĉinio proponis ŝanĝi la kon-
ferenc-lokon al suburbo kie oni kon-
struas tute novan instalajon por foiro,
kun amasloĝejoj. Baze ili ofertis al ni
loĝadon je po $15 nokte! Nu, kiel vojaĝ-
agento mi vizitis Cinion kvar fojojn an-
taŭe; kaj mi decidis ke la nova "malalt-
buĝeta" loĝejo en Huairou estus pli pura
kaj probable pli bona ol mez-preza ho-
telĉambro en Pekino. Mi decidis riski
tion.
Kaj oni raportis, ke Cinio ne plu apro-
bas vizojn por partoprenontoj! Bella
Abzug kaj miloj da aliaj ne povus iri!
Bonŝance mia estinteca sperto kun la
A
Cina konsulejo en San Francisco estis
tute kontentiga. Je la 9a matene, du ta-
gojn antaŭ la foriro, ĉiuj necesaj doku-
mentoj estis liveritaj al la konsulejo. La
sekvantan matenon je la 9a, la vizo estis
preta.
HOflfiJ		R 8 d T 0 d
ESTRS	VtRlfWJ RRd-	
T0J;	KflJ	VlRlttĥd
R ĥ d T	0 d	ESTRS
H0HRJ	RRdTBdl	
Miaj Japanaj amikinoj alvenis en
Huairou unu tagon antau ol mi. Ili deci-
dis renkonti min ĉe la Pekina flughaveno
- dank' al Dio! Tro multaj personoj kun
tro multe da timo (ambauflanke) kaj
maltro da komunikado - rezulto: absoluta
ĥaoso! Alvenintan ĉe la nefmitaj aparta-
mentoj post noktomezo la 3 Ian de aŭgu-
sto, min frontis la neceso grimpi ses eta-
ĝojn da ŝtuparoj sen lifto! Sed mia kun-
ĉambranino kaj mi kaj tn junaj Cinmoj,
ĉiu kun po unu el miaj valizoj kaj unu
kun la ŝlosilo, peze suprenpaŝis ĝis la
plej supra etaĝo. Tie la virino kun la
ŝlosilo frapis tre laute sur la pordo -
ripete, ŝajne por averti tiujn en la ĉam-
bro ke ni finfine alvenis. Se la tuta apar-
tamentaro ne estis jam vekiĝinta, ĝi ja
estas nun!
Nia nefmita apartamentaro havis tri
enirejojn, ĉiu kun ŝtuparo kaj aparta-
mentoj flanke de ĉiu ŝtuparo. Ciu aparta-
mento havis tri litĉambrojn, banĉambron,
grandan salonon, manĝejon kaj kuirejon;
kaj balkonon de kie videblis la bela
pejzaĝo de la ĉirkaŭaj montoj. Ni havis
multe da spaco; sed preskaŭ neniom da
mebloj. Ni havis du litojn en la dorm-
ĉambro, unu tablon inter ili, kaj unu
veststangon. Mi neniam en la vivo dor-
mis sur pli malmola lito; nur lignotabulo
kun kuseno sur ĝi, apenaŭ sufiĉe dika
por kovri splitojn. Malgrau tio mi dormis
tre bone dum la malmultaj horoj kiam
mi estis en la ĉambro. (La Ĉinoj laŭ-
raporte esperas finkonstrui tiujn aparta-
mentojn kaj uzi ilin por helpi solvi la
grandan mankon de loĝejoj.)
Unu vesperon, mi revenis malfrua,
malseka kaj laca. Mi rigardis tiun longan
6-etaĝan ŝtuparon kaj ĝemis. Sed tuj
saltis ĝis mi la du junaj Cininoj dejor-
antaj. Unu prenis miajn monsakon kaj
ombrelon, la alia mian sakon kun ĉiuj
pezaj paperoj kiujn mi kolektis dum la
tago. Ili prenis min je la brakoj kaj
promenigis min supren lau la ŝtuparo.
Mi konfesas ke mi estis ja tro laca kaj
dankema por esti embarasita!
Nia partoprenado evoluis el deziro
flanke de grupo da Japaninoj el Itabaŝi,
Tokio, prezenti sian 4-jaran studadon de
la vivoj de virinoj almenaŭ 85-jaraĝaj,
kiuj vivis en tiu regiono. Konscio de
malegaleco inter la seksoj estas mapli
agnoskata en Japanio kompare kun
Usono. Sed tiuj virinoj opiniis, ke per
studo de la vivoj de la samtempulinoj de
siaj avinoj, ili lernus pli pri la propra
state Tre Japaneca metodo! Ilia enket-
ado kondukis ilin al la konkludo, ke la
rajtoj de virinoj estas homaj rajtoj kaj
kvankam kondiĉoj pliboniĝis dum la
jaroj, la sistemo ankorau estas baze
maljusta kaj malbona por ambau seksoj.
Eĉ hodiau, patrinoj senkonscie edukas
siajn filinojn konsideri sin iloj, uzotaj
por funkciigi la familion bone kaj feliĉe.
La Japana titolo de tiu verko traduk-
iĝas "Virinoj vivantaj en Itabaŝi - viv-
historioj", kaj la verko estis eldonita el
la propraj poŝoj de la aŭtorinoj. Dezir-
ante ŝanĝi siajn proprajn pensmanierojn,
ili ankaŭ deziris dividi siajn progreson
kaj metodon kun aliaj, ne nur en Itabaŝi,
ne nur en Japanio, sed en la tuta mondo.
Ĉi tion ili ne povis fari mem, car la
Japana ne estas vaste uzata lingvo, kaj
ne estis unu el la oficialaj lingvoj de la
ALIGILO
NAME(s):____________
(As shown in passport - please print)
ADDRESS:___________
ITY:
REGISTRATION FORM
I/we wish to register for:
TEL.(home)[____]_
STATE/ZIP_
. (bus.)[____L
I want to share with
□ Please help me find a roommate.
I □ smoke     D do not smoke.
□ Vysehrad Hotel, Prague 19-28 July
(deposit 4 nights @ $60 shared =
$240, $95 single = $380)
□ Post-UK Excursion 28 July-5 Aug.
Romania/Budapest (Deposit $350 per
person)
LJ Please make flight arrangements for
me/us to leave LJ Detroit U other
city______________on July________
and returning_________________.
Send deposit check with your application to: Esperanto Vojaĝ-Servo, 6104 LaSalle Ave., Oakland 94611
TERMS AND CONDITIONS
•  A cancellation fee of $250 per
person will be assessed if cancellation
is received between 60 and 89 days
prior to departure.
•  For cancellations received between
30 and 59 days before departure, 50%
of the total tour/hotel costs must be
assessed.
1.  Deposits as shown on the
application are required in order to
confirm participation. Confirmation is
based on first come-first served
availability.
2.  Final deposit is due 60 days before
departure, i.e., May 19 for the hotel
and May 28 for the post-UK ekskurso.
3.  Cancellation must be received in
writing. Penalties are as follows:
• Full refund will be made less $100
~^r person administrative fee if
aicellation is received 90 or more
days before departure.
CONSUMER DISCLOSURE NOTICE: Berkeley's Northside Travel Inc. (dba Esperanto Vojaĝ-Servo) acts only
as agent for the hotels, airlines, bus companies, railroads, ship lines or owners or contractors providing
accommodations, transportation or other services and all coupons, exchange orders, receipts, contracts and tickets
issued by Berkeley's Northside Travel Inc. (dba Esperanto Vojaĝ-Servo) are subject to any and all tariffs, terms and
conditions under which any accommodations, transportation or any other services whatsoever are provided by such
hotels, airlines, bus companies, railroads, ship lines or owners or contractors or by persons in their employ. On
advancement of deposit for tour participation, and by the acceptance of tour membership and/or such coupons,
exchange orders, receipts, contracts and tickets, the tour participant agrees to the foregoing and also agrees that
neither Berkeley's Northside Travel Inc. nor any of its affiliates or subsidiaries nor Esperanto League for North
America, Inc. shall be or become liable or responsible for any loss, injury or damage to person, property or
otherwise in connection with any accommodations, transportation or other services resulting direcdy or indirectly
from acts of God, dangers incident to the sea, fire, breakdown in machinery or equipment, storm, floods, act of
government or other activities, de jure or de facto wars, whether declared or not, hostilities, civil disturbances,
strikes, riots, thefts, pilferage, epidemics, quarantines, medical or customs regulations, defaults, delays or
cancellations of or changes in itinerary or schedules, or from any causes beyond the control of Berkeley's Northside
Travel Inc., or for any loss or damage resulting from insufficient or improperly issued passports, visas or other
documents and that neither Berkeley's Northside Travel Inc. nor any of its affiliates or subsidiaries shall be or
become liable or responsible for any additional expenses or liability sustained or incurred by the tour participant
as a result of any of the foregoing causes.
Berkeley's Northside Travel Inc. reserves the right to substitute hotels, reverse the order of places to
be visited and make such alterations to the itinerary as may be deemed necessary for carrying out of the tour either
before departure or enroute, or to withdraw any tour and the liability of Berkeley's Northside Travel Inc. is limited
to refund of monies received by Berkeley's Northside Travel Inc. Berkeley's Northside Travel Inc. is not responsible
nor liable for defaults of those not directly under the control of Berkeley's Northside Travel Inc.
Berkeley's Northside Travel Inc. reserves the right to decline to accept or retain any person as a tour
passenger should such person's health, mental condition, physical infirmity or general deportment impede the
operation of the tour or the rights or welfare or enjoyment of other tour passengers. A refund of unused land tour
services is the limit of the liability of Berkeley's Northside Travel Inc. and will be paid upon passenger's return
b«>ne.
i       |          The airlines concerned are not to be held responsible for any act, omissions or event during the time
h_-jengers are not on board their aircraft and/or conveyances. The airline tickets issued by the airlines concerned,
when issued, shall constitute the sole contract between these airlines and the purchaser of this tour and/or tour
members.
Price of the tour is based on the value of the United States dollar in relation to foreign currencies and
on tariffs in effect on the date of publication of this brochure and is subject to adjustment (either way) prior to
departure should such exchange rates or tariffs change.
Publication date: January 27,1996
•  No refunds can be guaranteed for
cancellations received within 30 days
prior to departure.
•  The right is reserved to cancel the
tour if the number of participants falls
below 20 persons, the minimum group
requirement.
dom automobikle ŭu epori,
SSI!!!* SlfflUSij fiifilJt §t€F€M icdisi
•*'   ** '
? it
^mmmmmsM^mxm^^^^mmi-
mmj&ifgfgffg ■
.
mm
^m
m

Nur la  aŭtoj  havas  cpokojn; la
azenoj humilaj restas ĉiam saraaj.
ROMANIA - A COUNTRY EMERGING FROM THE SHADOW
30 July - In Sibiu we will visit the wonderful Brukenthal Art Museum and
have a chance to enjoy strolling along narrow, sinuous streets in search of
history and quietness. Between Sibiu and Brasov, we will view the beauties
of this mountainous country. Situated at the foot of the Carpathians, Brasr"
is a major gateway to the South-Eastern Transylvanian Alps. The history
this both old and new city is strongly tied to the history of the ethnic groups
living here. Although the city itself offers many attractions, among which the
Black Church is foremost, its surroundings are the biggest attraction in the
area. Worth mentioning are, among many others, the town of Sinaia with its
royal Palace Peles,, and the village Bran and its castle, that offered shelter
to the famous Vlad the Impaler. We know this man as Dracula.     B L D
31  July - Those who like mountains will find Brasov's surroundings a
paradise. We will have some free time to enjoy this charming city, and if
time permits, we may have an optional excursion into the Eastern
Carpathians to enjoy a hot mineral bath in one of the many spas.         B
1 Aug. - Traveling north from Brasov, we shall pass by Szekely Land, a region inhabited by people who speak a distinctive,
charming dialect of Hungarian. Targu Mure§'s downtown is the only city center built in recent decades in Romania that has
a distinctive personality and style. An after-
lunch stroll along Roses' Plaza is a must to admire the Secession and Fin de Siecle architecture styles. Targu Mures, is yet
another place where Andreo Cseh spent a few years promoting our language.
This afternoon we arrive in CIuj-Napoca, the "capital" of Transylvania. Cluj has much to offer, from still-standing Dacian
walls to St. Michael Gothic Church to Baroque houses to modern museums. One of the major cultural centers of Romania,
Quj is also an education center with the third largest university. Exactly 440 years ago, the Unitarian Faith was founded here,
and the oldest Unitarian Church in the city celebrates its 200th anniversary this year.                                                 B L D
2 Aug. - A trip to the mountains covered
with evergreen firs is a unique
experience in an area where "modern
civilization" is just an entry in fancy
dictionaries, where wooden flutes and
taragots are part of the everyday music.
Yet, in recent years, patches of holiday
villas and cottages have sprung up in this
delightful "natural" area. Our lunch will
be taken at lovely Fantanele Lake. The
Calata valley has been seen for the last
100 years as the place where authentic
Magyar peasant culture has survived the
best. And one of the villages in this
archaic region has lost to us, one of the
best known American Esperantists, out
own guide - Ionel. This evening back in
Quj, where we will enjoy a concert by
local musicians.                             BLD
4 Aug. - Early morning departure to Budapest. A sack lunch at the
border, then on for a quick view of Buda before checking in at our
hotel and preparing for a farewell dinner and get-together with local
Esperantists at the Esperanto-Domo.                                  BLD
3 Aug. - A trip to Maramures, (Northern
Transylvania) is like a travel in time, to a time
when everything was built of wood; when people
wore gorgeous multicolored dresses; when people
drank 100-proof plum brandy like water; and whejr^
shepherds played their hand-made little wood
flutes with the same ability with which they milkecr
their ewes or fought to keep their little universe
isolated from the "benefits" of the modern society.
The Merry Cemetery of Sapan(a is unique for here
instead of tombstones, the tombs are marked by
beautifully carved, colorfully painted headboards
inscribed with witty limereicks and carved with,
sometimes, hilarious portraits of the deceased.
(One of Ionel's farorite tourist destinations.) We
return to Cluj in plenty of time to say goodbye to
our new Esperantists friends and to the Country
Emerging from the Shadows.                         B L
5 Aug. - Transfer to airport for departure to home.
Extra nights in Budapest can be arranged, if
ordered well in advance.                                    B
Price of Post-UK Excursion:
$1046 per person, double occupancy
$125 single supplement
Excursion Price Includes:
•  Transfer from Vysehrad Hotel to Prague
airport Jury 28
•  Flight to Bucharest July 28
•  Transportation, excursions, entrance fees
•  Most meals as noted in the itinerary
•  Professional guide and interpretation into
Esperanto
•  Pleasure of traveling with fellow Esperantists
and visiting with local Esperantists in Romania
and Budapest.
Price of our lovely 4-star hotel Vysehrad:
$60 per night per person for a shared double room
$95 per night for single (limited space available).
Price Does Not Include
•  Personal expenses such as tips, laundry,
alcohol, telephone, passport and visa fees.
•  Cost of meals not specifically included in the
itinerary.
•  Tariff increases due to changes in foreign
exchange after publication date January 27,
1996.
•  Universala Kongreso de Esperanto fees and
expenses.
vj
Sed ni ne parolos pri
nel Idel junulo...   J
/
ROMANIA - A COUNTRY EMERGING FROM THE SHADOW
Post-kongresa Ekskurso 28 July - 5 August
Ionel OneJ invites us to visit his homeland:
When, eight years ago, I left my native country to take up the hard road
of exile, my slimmest hopes to again see my parents, my friends, my home
country vanished as soon as the train hit the first stop in, at that time, freer
Yugoslavia.
I was leaving behind a small remote village in the Western Mountains,
a province rich in history and legend, a rich country with poor people, and most
of my fears. Another life in another country, or should I say, another world, was
opening up for me.
My enemies, still strongly holding onto power, would be far away from
now on. But so would be the ones I loved At least, they could move, and a
slight possibility to see each other still remained But how could one move the
breathtaking Carpathians, the unique Danube delta, the old burgs and the new
towns? From now on they would live only in my memory.
Was I wrong!
It took less than two years after my unhappy departure to have most of
my dreams brought back A mnew" Romania emerged at the end of 1989, and
with her, new dreams, hopes and possibilities for her inhabitants and friends.
I know better the mother" Romania. The one with poor but warm
people, with less television and more affection, with less money but more
travelling. As a tour guide or as a tourist I crisscrossed the country ofDracula,
Enescu, Brancusi, Nadia, and - unfortunately - Ceau^escu. I back-packed in her
mountains, I got sunburned on her beaches, I wandered through her old burgs,
I walked along her rivers, I shared her joy and sorrow; and in spite of all the
hard times I experienced there, I never hated her - for no country, no people,
deserve hatred.
It is for me more than a pleasure - it's an honor - to be able to show
my fellow Esperantists a bit of the country where I was born, where I got my education, where I was infected with the LLZ virus,
and where I became to a large extent what most of you know as —
.            Ionel
liVe hope you can join us on this very "Esperanteca" trip through a "country emerging from the shadows."
Lusi Harmon, Director, Esperanto Vojaĝ-Servo
ITINERARY
28 July - Transfer to Prague airport for Czech Airline Flight 802 arriving Bucharest at 1340. On the way into town, we will stop
and visit the delightful Village Museum which holds a collection of 100 authentic folk houses and artifacts. Bucharest is possibly
the best place in South-Eastern Europe to see the damage (architectural and social) that so-called Communism managed to
achieve in almost half a century. Slowly recovering from a dark age, Bucharest is regaining the atmosphere that characterized
the city once called "The Little Paris of the Balkans." Many of the old buildings and monuments remind us of the strong
influence France once had on Romania, and especially on her capital; while the everyday life in the city confirms that we are
in the Balkans. Overnight here, enjoying company of local esperantists.                                                                            D
29 Jury - On the way to Sibiu today, we visit Curtea de Arge§, and pass through the spectacular Olt Valley. This 50km long
gorge through the Southern Transylvanian Alps is rich in mineral waters and has attracted people who, caught by its beauty,
decided to settle here. Houses hanging on rocks, castles watching the canyon at its 2 ends, and Byzantine monasteries add to
the natural charm of this area.
Curtea de Arges, - was once the residence of Walachian princes.
Centuries-old churches and ruins are proof of a historically rich area in
which history and legend weave together in a typically Balkan way. The
Episcopal Church (a masterpiece of Balkan architecture built at the
beginning of the 16th century) is the resting place for most of the
Romanian royal family. Among those resting in this breathtaking church
are Queen Elizabeth of Romania, the first Queen-Esperantist, and
Queen Maria, a disciple of the Baha'i and Esperanto movements.
( \ Sibiu is a Southern Transylvanian burg in which Romanians,
—-Hungarians, and Germans have lived together in good times and bad,
through thick and thin. Its heterogeneity gave rise to the Cseh method
of teaching foreign languages. With the help of local Esperantists, we
will actually visit the place where Andreo Cseh taught.              B L D
Vojaĝu kun ni en Esperantujo '96
San Francisco State University
June 24 - Jury 12 - 3-week intensive multi-level course.
Instructors: Katalin Smideliusz (Hungary), Hisasi Kitagawa
(Japan), Derek Roff and Dorothy Stermer (USA).
University of Hartford
July 7-13 - 1-week intensive multilevel courses. Instructors:
Spomenka Stimec (Croatia), Joseph Conroy (USA) with
Univ. of Hartford Pres. Humphrey Tonkin.
Jarkongreso de ELNA (+ excursions)
Detroit, Michigan Jury 13-18.
Detroit is a polyglot community and as yet an underrated tourist destination.
Settled by the French in 1701, its name means "City of Straits", referring to
the river which connects Lake Erie with Lake St. Clair and forms a segment
of the international border with Canada.
During and after our official ELNA meeetings, there is much to see and
do including: Detroit Cultural Center, Fairlane Town Center, Detroit's
Riverfront summer festivals, Greektown, Historic Homes of the Auto
Barons, the Henry Ford Museum and Greenfield Village.
Come and take part in our League's work and enjoy the undiscovered
sights of the area!
81a Universala Kongreso de Esperanto
Prague, Czech Republic - 20-27 julio
Internacia Junulara Kongreso de Esperanto
29 julio - 5 aŭgusto Guntersberge, Germanio
Post-kongreso en Rumanio
28 julio - 5 aŭgusto
Visit a fascinating, ancient country with a rich Esperanto
heritage. Fry to Bucharest, tour Transylvania, and return to
Budapest. It is sometimes difficult to decide where to go on
a post-UK excursion; but this year it was a comparatively
simple decision. There is so much change in Rumania, its
people and landscape are so beautiful, it is not afflicted by
the war in former Yugoslavia, and the local Esperantists are
delighted to receive guests. Furthermore, the vice-director of
our ELNA central office was a former guide in his native
land, Rumania. Our excursion will be a very enriching
experience for us all.
DINAMIKA PRAGO
La plej granda manifestacio de la tutmonda Esperanto-movado venas al unu el la
plej fascinaj urboj de Eŭropo: Prago.
Prago estas tre grandaĝa urbo, digna, arkitekture alloga, afabla. Ĝi fondiĝis antaŭ
pli ol mil jaroj. La bela rivero Vltava kun ties insuloj kaj pontoj donas agrablan fonon
al la belaj konstruaĵoj ambaŭflanke. La Ponto de Karlo, ŝtopita per ornamaĵoj kaj
artaĵoj, meritas mem duontagon da vizitado. Unu flanko de ĝi kondukas al Stare^
Mesto, la antikva urbo, kaj la alia al Hradcany, la Kastelo de Prago. Abuncf
katedraloj, monaĥejoj, palacoj, turoj, galerioj kaj ĝardenoj.
La kuirarto de Prago estas aparte mondfama kaj kvalite kaj kvante; kaj ni ne
forgesu, ke la arto de bierfarado komenciĝis en Ĉeĥio! Ni ĝuu la kongreson!
ABOUT OUR HOTEL IN PRAGUE
The: Vyi^r^iil. ^legaj inalgrandj^ ire pn^ima al la:kcmgres&jc« .?. nurSQ litaj kaj ĉduj kun
Esperajitistoj! We feel this is the best value because of its location, services and charm.
Among other advantages it has a great small restaurant with an elaborate, tasty buffet
breakfast included in the price. If yuu are on a very tight budget, we can recommend other,
cheaper hotels which are not as charming or conveniently located Please call for
recommendation.
ABOUT OUR FLIGHTS
We are reserving the lowest international airfares to Prague (and
Budapest), and we have a substantial override which we will feed
back into savings on your price if you fly on one of the group
flights. Unless you have a free flight from some other source, be
sure to make your reservations and purchase your ticket through
Esperanto Vojaĝ-Servo, a full-service travel agency specializing
in international travel. We have for the past 14 years made flight
arrangements for Esperantists, saving our friends "big" money.
And each year, your patronage has enabled us to contribute to
ELNA for travel scholarships to various Esperanto conventions
and classes including SFSU. In every case, Esperanto Vojaĝ-
Servo will arrange the lowest applicable fare for your trip.
EUROPOokcidenta azio
Ml       UO0 km

AMI  Andoru
,\l.      Atfcani»
A       A «vino
CM     .SvWande
H.      LWttaslcjmi
II        Hnrtgarto
HSM   San-Marina
SCV    Valikano
Esperanto Vojaĝ-Servo - 6104 La Salle Avenue, Oakland CA 94611
[510] 339-2001 • Fax [510] 339-6317 • e-mail: wrharmon@netcom.com
elna newsletter
forumo; nur la Angla, Hispana, Franca,
Cina kaj Araba estis oficiale rajtigitaj al
tradukado, kaj tio nur en la grandaj
Plenaj Sesioj. La virinoj de Itabaŝi petis
al konatoj (ekzemple mi), kiuj parolas la
intemacian lingvon Esperanto, interpreti
el la Japana tra Esperanto en aliajn lin-
gvojn.
La sekvantan matenon nia laborsesio
estis planita okazi en tendo dum pluvo
tiel abunda, ke ni apenau povis trovi la
lokon. La priskribo de nia sesio kiu
aperis en la 15-mm dika libro, la Piano
de Agadoj, estis tute mistitolita - io pri
"Japaninoj serĉantaj siajn radikojn". Pro
la pezega pluvo, multaj virinoj ne trovis
la deziritajn lokojn, kaj grupo de Nepal-
aninoj vagis en nian prezenton. Estis
miriga la simileco kiun ili trovis inter
siaj propraj problemoj kaj tiuj de la
Japaninoj el antaŭaj generacioj. Dum
iom da tempo mi opiniis ke ili konku-
rencas pri kiu grupo havas la plej horo-
rajn rakontojn. Sed kun mi interpretanta
el "Nepala Angla" en Esperanton, kaj la
Japaninoj interpretantaj el Esperanto en
^^ la Japanan, ni trovis ke ambaŭ grupoj
estis kolektintaj vivhistoriojn kaj deziris
kuraĝigi aliajn grupojn fari same. La
Nepalaninoj opiniis, ke per publikigo de
la vivhistorioj kaj uzante publikan opi-
nion, oni povus premi la registarojn fari
ŝanĝojn en la strukturo de socioj kiuj
traktas virinojn kiel posedajojn. La du
grupoj estis tre ekscititaj pri la ebleco
dividi spertojn kaj estontece kunlabori.
Posttagmeze ni iris per kaduka buso
(kiu devis foje "ripozi" por riparado) al
Pekino por viziti niajn amikojn ĉe la
eldonejo de El Popola Ĉinio. Sciante ke
niaj neatenditaj "busripozoj" malfhiigis
nin, ili regalis nin per verda teo kaj
ĉinspecaj hamburgajoj! Ni havis intere-
san, viglan diskuton pri la rolo de virinoj
en Cinio. Kamparanoj tie vivas ege mal-
facile, speciale la virinoj en la familioj;
tamen en la urboj, virinoj pli kaj pli
ricevas samajn salajrojn kiel viroj far-
antaj la saman laboron. Kompetentaj
virinoj ofte troviĝas en fortaj postenoj;
sed tamen ili ankau ofte sentas sin kiel
sklavoj al edzo kaj filo en la familio.
Nenio nova en tio! Sajne, kompare kun
aliaj landoj, virinoj fartas bone tie. Ni
ĝuis multe la viziton kaj diskuton, kaj
bedaŭris ke ni ne povis resti por vesper-
manĝi kun niaj amikoj; sed ni timis la
kadukajn busojn kiuj tre probable devos
"ripozi" survoje hejmen, unu horon
ekster Pekino.
Nur S-ino Sun kaj la fotisto de E.P.Ĉ.
povis viziti la kampuson ĉe Huairou, car
la registaro limigis la nombron dajumal-
istoj de ĉiu grupo. Malgraŭ la registara
limigo, estis multaj jurnalistoj tie, kaj
poste ni eksciis kiom da misinformoj kaj
mensogoj ili presigis. Dum mi promenis
malantau geedza paro kiu ŝajnis esti
scihava pri la afero, mi aŭdis ĝin diskuti
la fakton ke la ruta mondo estis interes-
ata, sed la organizantoj de la konferenco
estis tro okupataj negocante kun la aŭto-
ritatuloj, ĉuproponitaj manifestacioj estu
permesitaj. La organizantoj ne havis
taŭgajn presinformilojn aŭ flugfoliojn.
Do tiuj kun speciala plendo aŭ vidpunk-
to trovis pli ol ordinare okazojn prezenti
al la jurnalistoj siajn opiniojn persone
kaj aparte.
ĈU M UERE KOnWlih
KftS? «I PRROLfJSPRI
EGRLECO. SED PER
Kill UflGUOP
Mi havis okazon ĉeesti du malgran-
dajn diskutgrupojn kaj grandajn Plenajn
Sesiojn. Nur en la lastaj okazis interpret-
ado, sed tiu interpretado estis okulferma
al mi. Samtempa interpretado tre mal-
kontentige funkcias, se la temo estas
kompleksa. Se la interpretisto devas
pensi du sekundojn kiel traduki specifan
terminon aŭ koncepton, jam tiam estas
tro malfrue rekapti la fluon kaj perdiĝas
paragrafo. Post kelkaj paragraf-perdoj
true en la afero, la parolanto perdas sian
aŭdantaron, aŭ almenau ties komprenon.
Kaj kiel, kontentige bone, oni povus
interpretadi el Hinda, Nepala aŭ Nigeria
Angla en "norman, kompreneblan An-
glan"? Estis al mi mirige, kiom malsa-
mas la Anglaj lingvoj ĉirkaŭ la mondo
kaj kiom malmulte el tia akĉentita Angla
mi komprenis.
Miaj Japanaj amikinoj demandis, kion
signifis mia frazo "ia speco de la Angla"
kiam mi klarigis, en Esperanto, ke foje
mi ne povis kompreni kion celis diri iu
kiu parolis en akĉentita Angla. "Ĉu do
se mi studus la Anglan sufiĉe longe por
fari prelegon en ĝi, aliaj parolantoj de la
Angla tamen ne komprenus tion, kion mi
deziris esprimi? Kaj tiu tuta studado
estus do vana?" Kia frapo! Ili, kiel gru-
po, sentis fhistracion pro tio ke ili ne
povis komprenigi sin au per la Japana au
per sia limigita Angla. La virinoj kiuj
venis por prezenti siajn ideojn en la
forumo tiel ekkomprenis bone ke Espe-
ranto estus tre helpa ilo.
Dum la nokto antaŭ nia foriro, ni
laboris malfrue en la nokto, verkante
proteston publikigotan en la tagjurnalo
Forum '95. La titolo estis, "Cu ni vere
komunikas?". Ni parolas pri egaleco, sed
per kiu lingvo? Ni proponis, ke ni devas
direkti nian atenton al alia problemo kiu
profunde efikas je virinoj - lingva
diskriminacio. La artikolo, severe
redaktita, aperis en la jurnalo - sed ni
devos esti pli efikaj sekvantfoje.
Kiel mi diris komence, ĉi tiu sperto
estis samtempe "ĝojigaĵo" kaj "malĝojig-
ajo". La "malĝojigoj" inkluzivis: la liton,
la veteron, la videblajn kaj amatorecajn
provojn pri sekurigo, la enormecon de la
problemoj kiujn frontas virinoj ĉirkaŭ la
mondo, iujn el la Iraninoj kaj ties vid-
punktojn, la mankon de komprenemo ĉe
aliaj pri la problemoj de la Cinoj, mal-
efikan uzon de la novajkomunikiloj, la
kriaĉadon de iuj kontraŭ aliaj car ili ne
parolis la Anglan kaj/aŭ ne komprenis la
Anglan kiu estis parolata, la arogantan
regadon de la Angla, komprenita aŭ ne.
La "ĝojigoj" inkluzivis: la viziton al
Pekino kaj ĉe la oficejo de El Popola
Ĉinio, kun la tiea diskutado pri la rolo
de virinoj en Ĉinio, la okazon havi tiom
da profundaj konversacioj kun Japanaj
kaj Ĉinaj Esperantistoj, la larĝigon de
mia pensado pri iuj antaŭe akceptitaj
konceptoj (ekz. libera merkatado), kaj la
grandegan kvanton da bonvolo montrita
de la plejparto el la ĉeestanta virinaro!
Kiel povus esti tiom da neakcepteblaj
problemoj kaj samtempe tiom da espero
kaj instigo plibonigi la mondon? La
forumo ne estis kontrauvira, nur kontraii
la sistemo kiu kreas neegalecojn, el kiuj
rezultas malbonigo al ĉiuj.
Kompreneble miaj koleginoj planas
ĉeesti la sekvantan mondan forumon pri
virinoj. Tamen ni planas esti plibone
ekipitaj por montri la solvon al la frus-
tracio pro la lingva problemo. Homaj
rajtoj estas virinaj rajtoj; kaj virinaj
rajtoj estas homaj rajtoj!
Lusi Harmon
W2M.
u"u       U                 88
elna newsletter
M&cmtae
Naum, Gellu: L' ekzakto de 1' om-
bro. Tradukis Sasha Vlad. Poluris
lonel Onet Berkeley: Eldonejo
Bero, 1995. 20p. ISBN 1-882251-11-
3. Ĉe ELNA: kodo EKZ001, prezoj
$3.00 (nemembroj)/$2.85 (ELNA-
membroj)
Jen libro kun 16 poemetoj, tralegebla
dum proksimume sama nombro de minu-
toj. Cu tio donus al vi kontenton? Sajne
ne. Aŭ vi demetos ĝin kiel kolekton da
rubajo, aŭ vi ĝin reekzamenos por serĉi
signifojn ne tuj evidentajn.
Gellu Naum estas rumana poeto, ne-
konata de granda plejmulto da usonanoj.
Ni havas okazon gustumeti liajn verkojn
en ĉi tiu omaĝo okaze de lia 80-jariĝo
en 1995. Per dorskovrilaj bibliografiaj
notoj ni sciiĝas, ke li estas poeto surreal-
isma. Tial do li spiladas el la subkonscio
kaj serĉadas realojn altemativajn.
Ne tro malordinare, la poem-titoloj
estas svagaj, foje enigmaj. Sed en la
poemoj mem abundas neordinaraj apud-
metoj de vortoj kaj ideoj. Rigardu ek-
zemple, en La Tordo de Moebius (p. 9):
Mia maldekstra mano kaj mia dekstra
okulo
mia maldekstra ganto kaj mia dekstra boto
mia dekstra lampo kaj mia maldekstra
ĉevalo
mia maldekstra porno kaj mia dekstra voĉo
... ktp.
Kion signifas? Cu pensoj de drink-
emulo aŭ drogulo? Antaŭ ol juĝi tiel,
konsideru la signifon de tiu titolo. Ĉu
nun la poemo havas sencon?
Se vi legas usonajn taggazetojn aŭ
spektas usonan televidon, sendube vi
foje trafas rubrikon de Andy Rooney,
leĝera komentariisto de CBS. De tempo
al tempo li malakceptas tiajn poemojn
kiel nekompreneblajn - scivolante ĉu la
verkinto vere celis al artaĵo aŭ ne.
Kiel supre aludite, vi eble aliras ĉi
poemojn poluse: kun tuta akcepto aŭ
malakcepto. Aŭ eble vi ekzamenos antau
ol decidi. Sendube ne difektos vian
cerbon la ŝanco vizitadi de tempo al
tempo aliajn pensmanierojn kaj bild-
igojn.
Reginald Jaderstrom
Antologio de amoro. Rotterdamo:
Eldonejo Eroto, 1995. 95p. Ĉe
ELNA: kodo ANT006, prezoj $8.60
(nemembroj)/$8.15(ELNA-membroj)
Antaŭ nelonge iu sugestis e-poŝte, ke
por kreskigi la esperantistaron necesus
eldoni pornografiaĵojn. Nu, mi ne certas
pri la efiko de pornografiajoj je la kres-
ko de nia movado. Eble pli oftaj kaj pli
longaj Intemaciaj Junularaj Kongresoj
helpus pli bone. Kaj cetere, la sinteno
pri poraografiaĵoj estas tre malsama de
membro al membro, au pli bone de ano
al ano. Kial eldoni pornografiajojn en
lingvo kiun parolas neniu? Nur por la
bildoj? Jam (tro) abundas tiajoj naci-
lingve. Tamen, por tiuj kiuj ja parolas
Esperanton, erotikajoj haveblas, kvan-
kam ne tiom ekstremaj (naŭzigaj?) kiom
la nacilingvaj.
Inter tiuj E-lingvaj erotikajoj kiuj trafis
en miajn manojn (mi juras kun la mano
sur la Biblio - tio okazis tute hazarde),
estas nova eldono de Antologio de amo-
ro. Temas pri la tria, reviziita eldono,
kio igas nin supozi, ke tiaj libroj ne estas
nepopularaj ene de nia diletanta koleg-
aro.
Diletanta estas ankaŭ tiu ĉi 95-paĝa
libreto, kiun ŝajne neniu prov-legis (ne
lekis). Malgrau la indikita eldonloko -
Rotterdamo (ne timu, ne UEA eldonis la
libron), oni povas supozi ke ĝin kompos-
tis aziano, se enkalkuli ke foje "r" kaj
"1" interŝanĝiĝas.
La (tro) eta antologio enhavas kelkajn
poemojn kun tiaj titoloj kiaj La raviĝo,
La vespero, La bapto (ne de Caro Vladi-
mir) kaj kelkajn prozajojn, inter kiuj la
Anekdotoj el la Edo-epoko (ne Ido)
elstaras per sia humuro.
Analizi la enhavon de la verkoj mi ne
kuraĝas, car "kvankam ni aprobas la
seksajn agojn en la vivo inter la reguloj
de la edzeco, kaj eĉ sanktigas ilin, ni
malpermesas, ke oni presu de ili real-
isman priskribon" (David Loth). Prefer-
inde la legantoj (mal)ĝuu ilin. Kun la
mano sur la sama B-libro supre-menciita
mi juras ke mi legis kaj malĝuis ilin.
Kompreneble, tian skandalan libron
neniu serioza samlingvano kuraĝus sub-
skribi. La aiitoroj kaj/aŭ tradukintoj estas
do: Karma Sutro (ne Koro Sutro), Kama
Voro (ne Karnivoro), Tange koiti (ne
Tanĝe).
Senkulpigo: tian libron mi ne kuraĝus
sugesti al multaj, kaj nepre ne al malpli
ol 18-jaruloj.
lonel OneJ
Tavanti, Corrado kaj Istvan Ertl: Tin
toskana septembro. Budapest: Hun-
gara Esperanto-Asocio, 1990. 136p.
ISBN 963 571 128 X. Ĉe ELNA:
kodo TIU001, prezoj $13.15 (ne-
membroj)/$ 12.50 (ELNA-membroj)
Kadavro de junulino en parko de urbo
en kiu apenaŭ okazas io menciinda.
Serĉado (malhelpata de vetero kaj tro da
suspektinduloj) kaj trovado (kiel en
tiaspecaj libroj) de kulpulo. Fakte, trovi
kulpulon ŝajnas esti pli facile ol recenzi
libron: por trovi la kulpanton apenaŭ
necesis kelkaj tagoj, por recenzi la jenan
libron necesis... Nu, simple kalkulu: se
la libro aperis en 1990 (ĉe la tiam anko-
rau librojn eldonanta Hungara Esperanto-
Asocio) kaj nun estas 1996...
La svis-hungara duopo kiu aŭtoris tiun
toskan libron ne estas nekonata al la
Esperanta publiko: Corrado Tavanti
famiĝis per alia krimromano, Varmas en
Romo (1986) kaj Istvan Ertl jam bone
konatas en Esperantio pro siaj verkado,
tradukado, redaktado, plus aliaj same
plaĉaj adoj.
Ankau tiu ĉi libro, kiun li kunautoris
(restas mistero pri kiu parto li plej "kul-
pas"), same plaĉas. Ne car krimromano
(estas mirinde kiom la legantaro ĝuas
verkojn pri la plej abomenindaj krimoj),
sed pro aliaj faktoroj. Unu inter ili estas
la bildo, kiun la aiitoroj kreis pri la
junulara vivo en malgranda, enuiga urbo,
zorgo kiu pli kaj pli ŝajnas aparteni al
neniu. Pri tiu temo ja necesus verki pli
multe kaj pli detale (kiel, ekzemple, faris
Ulrich Matthias en sia Fajron sentas mi
interne [1990]).
Alia placa trajto de tiu ĉi 136-paĝa ro-
mano estas la lingvajo, el kiu ne mankas
certa poezieco (ĉu tiu estas la kontribuo
elna newsletter
\
I
■    ....
-TH-
de Istvan Ertl, la poeto?). Plaĉaj internaj
rimoj aperas jen kaj jen por kontentigi la
gustojn de tiuj, kiuj ŝatas ankaŭ la ling-
van aspekton de la verko: "... kiu konis
ĉiujn vojojn kaj rojojn en la parko..."
(p.7), "... li konas ĉiun fajnon kaj ŝajnon
en la metio..." (p.9), "... prostituis sin
diskrete, elekte kaj selekte..." (p. 11), "...
ŝi enamiĝis... kretene kaj senretene."
(p.25), "Via promeso valoras kiom
meso..." (p.41),"... vivtenis sin pene kaj
sene..." (p.62), "... kiu sin ekskuzas, tiu
sin akuzas" (p.70). Ne mankas ankau
esprimoj, kiujn (malfeliĉe) oni ne ofte
trovas en niaj literaturaĵoj: "des aĉ",
"bonafide", "tempumi", "pugkapuloj"
k.s., plus kelkaj neologismoj, sed ne
timu: ilin kaj la fremdlingvajn nomojn
kaj esprimoj n oni klarigas en librofina
glosaro.
Same kiel ne ekzistas perfekta krimo,
ankaŭ perfekta libro ne ekzistas, kaj
ankaii tiu ĉi submetiĝas al la sama regu-
lo. Ne, ne temas pri la enhavo (kies
ĝuindo dependas de gustoj), sed ja temas
pri kelkaj eraroj, kiujn oni povas tamen
facile malkovri, ekz. "... li renkontis en
la ŝtuparejo Tregozzani-n kun sia lera-
antino, Mantovani.." (p.60) - sia devas
esti ŝia; "Dum vi vestoŝanĝos..." (p. 106)
- vi devas esti mi. Tamen tiaj malgrandaj
eraroj neniel deprenas el la valoro de la
libro, sendube ĝuinda por tiuj, kiuj ŝatas
tiaspecan literaturon; male, ĝi donas al
niaj erarserĉantoj plian ĝuon ĉasi erarojn
kaj pro ili neniigi la verkon. Sed denove,
temas pri gustoj.
lonel OneJ
1996 ELNA BOOK SERVICE
CATALOG
This 28-page catalog details
every item available from the
ELNA Book Service. The Boik
Service catalog is sent to
members and "Friends of Es-
peranto" at no cost. Non-mem-
bers should send $2.00 to
ELNA Book Service. Those
purchasing the catalog will
receive a coupon worth $2.00
off their next order.
For the first six months of the fiscal
year we recorded $98,573 from the sale
of books, subscriptions, memberships
and interest income. After deducting the
Cost of Sales, Fund Disbursements and
Operating Expenses, we had a small loss
of $6,843. However, we also had en-
dowment income of $7,983, which re-
sulted in a net gain of $1,140 as of
October 31, 1995.
ELNA Income and Expense
from 5/1/95 to 10/31/95
Books & Subscriptions	29,319
UEA Services	19,897
SFSU & Fund Tranfers	14,227
Investment Income	15,742
Annual Convention Fees	13,228
Annual Dues	4,065
Other Fees	2,095
Total Income	98,573
Cost of Sales	
Books & Subscriptions	14,853
UEA Pass Through	17,320
SFSU & Fund Disb.	14,407
Total Cost Sales	46,580
Gross Profit	51,993
Expenses	
Operating Expense	20,993
Salaries & Benefits	27,324
Convention Costs	10,519
Total Expenses	58,836
Net Operating Loss	(6,843)
Endowment Income	7,983
Net Income	1,140
The board is currently spending all of
the interest earnings from the endow-
ment funds and a small part of the in-
vested capital. This decision has allowed
ELNA to maintain two full time staff at
the Central Office and to vigorously
pursue many projects that help the Espe-
ranto movement grow in North America.
We hope these activities will encourage
Esperantists and the Friends of Esperan-
to to donate to the many projects we
have undertaken. Success in building a
larger endowment fund while at the
same time, not neglecting the opportuni-
ties that a changing North America
provides, will ultimately lead to a strong
Esperanto movement in our hemisphere.
In the past, donations have come in the
form of cash, personal property, books,
stocks and real property. Please do not
hesitate to contact us if you have ques-
tions about or need assistance with pos-
sible donations to ELNA.
Detailed Income, Expense, and budget
information is provided by the Treasurer
to the Board each quarter. The detailed
statements include the amounts approved
by the board in July 1995, at the ELNA
convention in New York City. Based on
my review of the financial statements,
we are following the budget and recom-
mendations of the board.
Please contact the Central Office or
me if you have questions or require
more information. My address is P.O.
Box 277164, Sacramento CA 95827 or
dougl@calweb.com.
Doug Leonard
Treasurer
ELNA Dues for 1996
Regular Membership              $30.00
Family Membership               $45.00
Youth (under 27)                   $15.00
Limited Income                     $15.00
Sustaining Membership          $15.00
Life Membership                   $15.00
"Friend of Esperanto"            $10.00
Subscription to KTP!             $ 15.00
Subscription to Esperanto USA (for
libraries and other institutions)
$15.00
UEA Dues for 1996
Membro-Gvidlibro	$9.00
Membro-Jarlibro	$23.00
Membro-Abonanto	$58.00
Life Membership	$1450.00
Societo Zamenhof	$116.00
Patrono de TEJO	$69.00
Subscription to Esperanto	$35.00
Subscription to Kontakto	$23.00
Subscription to Esperanto	
Documents	$29.00
Ni vojaĝu en 1996 al...
San Francisco State University
June 24 - July 12 - 3-week intensive multi-
level course. Instructors: Katalin Smidcliusz
(Hungary), Hisasi Kitagawa (Japan), Derek
Roff and Dorothy Stermer (USA).
University of Hartford
July 7-13 - 1-week intensive multilevel
courses. Instructors: Spomenka Stimec
(Croatia), Joseph Conroy (USA) with UofH
Pres. Humphrey Tonkin.
Jarkongreso de ELNA
Detroit, Michigan, July 13-17
Detroit is a polyglot community and as yet
an underrated tourist destination. Settled by
the French in 1701, its name means "City of
Straits", referring to the river which con-
nects Lake Erie with Lake St. Clair and
forms a segment of the international border
with Canada.
During and after our official ELNA meet-
ings, there is much to see and do including:
Detroit Cultural Center, Fairlane Town Cen-
ter, Detroit's Riverfront summer festivals,
Greektown, Historic Homes of the Auto
Barons, and the Henry Ford Museum and
Greenfield Village.
Come and take part in our League's work
and enjoy the undiscovered sights of the
area!
USE YOUR ESPERANTO TRAVEL
SERVICE FOR ALL YOUR TRAVEL
NEEDS!
81a Universala Kongreso de
[Esperanto - 20-27 julio
Esperanto Vojaĝ-Servo
6104 La Salle Avenue
Oakland CA 94611
{510] 339-2001
FAX (510] 339-6317
e-mail; wrharmon@iietcom.com
La plej granda manifestacio de la tut-
monda Esperanto-movado venas al unu
el la plej fascinaj urboj de Eŭropo:
Prago.
Prago estas tre grandaĝa urbo, digna,
arkitekture alloga, afabla. Gi fondiĝis
antaŭ pli ol mil jaroj. La bela rivero
Vltava kun ties insuloj kaj pontoj donas
agrablan fonon al la belaj konstruajoj
ambaŭflanke. La Ponto de Karlo, ŝtopita
per ornamajoj kaj artajoj, meritas mem
duontagon da vizitado. Unu flanko de ĝi
kondukas al Stare Mĉsto, la antikva
urbo, kaj la alia al Hradcany, la Kastelo
de Prago. Abundas katedraloj, monaĥ-
ejoj, palacoj, turoj, galerioj kaj ĝardenoj.
La kuirarto de Prago estas aparte
mondfama kaj kvalite kaj kvante; kaj ni
ne forgesu, ke la arto de bierfarado
komenciĝis en Ĉeĥio! Ni ĝuu la kongre-
son!
Internacia Junulara Kongreso de
Esperanto - 29 julio - 5 aŭgusto
Guntersberge, Germanio
Post-kongresa Ekskurso
28 julio - 5 aŭgusto
Ionel Onet invites us to visit his native Roma-
nia - a country emerging from the shadow.
Eight years ago I left my native country to
take up the hard road of exile. I was leaving
behind a small remote village in the Western
Mountains, a province rich in history and
legend, a rich country with poor people, and
most of my fears. Another life in another
country, or should I say, another world, was
opening up for me.
My enemies, still strongly holding onto
power, would be far away from now on. But
so would be the ones I loved. At least, they
could move, and a slight possibility to see
each other still remained. But how could one
move the breathtaking Carpathians, the unique
Danube delta, the old burgs and the new
towns? From now on they would live only in
my memory. Was I wrong! It took less than
two years after my unhappy departure to have
most of my dreams brought back. A "new"
Romania emerged at the end of 1989, and
with her, new dreams, hopes and possibilities
for her inhabitants and friends.
I know better the 'other" Romania. The
one with poor but warm people, with less
television and more affection, with less money
but more travelling. As a tour guide and as a
tourist I crisscrossed the country of Dracula,
Enescu, Brancusi, Nadia, and - unfortunately -
Ceausescu. I back-packed in her mountains, I
got sunburned on her beaches, I wandered
through her old burgs, I walked along her
rivers, I shared her joy and sorrow; and in
spite of all the hard times I experienced there,
I never hated her -for no country, no people,
deserve hatred.
It is for me more than a pleasure - it's an
honor - to be able to show my fellow Espe-
rantists a bit of the country where I was born,
where I got my education, where I was in-
fected with the LLZ virus, and where I became
to a large extent what most of you know as
Ionel
Esperanto League for North America
P.O. Box 1129
El Cerrito CA 94530
Non-Profit Org.
U.S. Postage
PAID
Permit #1040
Leesburg, FL 34748