/.■■I/ ; /l
■f 1P1
■ 1
-1A/Q nF
xx, / /   /. ,-' / /   /i
■////./.    I
____1
*HE LANGUAGE PROBLEM
AND ESPERANTO AS A SOLUTION
Bimonthly organ of the Esperanto League for North America, Inc., Box 1129, El Cerrito, CA 94530 USA.
Telephone (415) 653-0998. Editor: Catherine L. Schulze. Graphics: Wm. R. Harmon. Includes promotional
section in English and informational section in Esperanto for ELNA members. ISSN 0030-5065. Vol. 14, No. 6.
NffveinrclbsF-EŭicemfosirUS'?©
IBFi
San Francisco State University offers
A SYMPOSIUM WITH WILLIAM AULD
Locarno, Switzerland, July 18-28,1979
I
Lucerne, Switzerland
SUMMER TIME - LEARN! ENJOY!
Activities lor every taste offered —
SWITZERLAND — TARGET COUNTRY FOR 1979
(Group departures from San Francisco, Chicago, New York to
Switzerland)
PRECONVENTiON TOUR to the Italian, German and French
regions of Switzerland, July 19-27, 1979
CONVENTION WEEK IN LUCERNE - July 2S - Augyst 4
POSTCONVENTION TOUR TO SPAIN AND PORTUGAL
August 5-12, 1979
NOTE: Detailed travel, hotel and excursion arrangements and
costs are described in the special mailing sent to all ELNA
members this month.
For information about any of the above (and more), contact:
NEWSLETTER Editor Catherine Schulze, or
ELNA Central Office, Box 1129, Ei Cerrito, CA 94530, or
ELNA 'TRAVEL COMMITTEE  c/o  Horizons  Travel  Service,
928-A Sir Francis Drake Blvd., Kentfield, CA 949IM - telephone
[415] 459-1313.
;                                                                     QUOTE OF THE YEAM
■■                              "Language is the mminfmctor in our superiority over brother animal - and, im
view of its explosive emotive potentials, a comstmnt threat to survival...
■                              "We have communicmtion satellites which can convey a message to the
■.                          entire population of the planet\ but no lingua franca which would make it
i.                          universally   understood.   It  seems  odd  that,   except for a few   valiant
I                          Esperantists, ■ neither  UNESCO nor amy  international body  has  as yet
■:                          discovered that the simplest way to promote understanding would be to
'■■                           promote a language that is understood by altf$
■■                                                        —Arthur Koestler (Darkness at Noon, The Gladiators, et al)
fmmJAĴiUS=A Summing Up (Random House, 1978}
NEWS
NAPA, CALIFORNIA PROGRAM FOR GIFTED CHILDREN
Leo Tolstoy, whose 150th anniversary is being observed this
year, said of Esperanto: "The time which each person dedicates
to learning Esperanto is so small, and the results so great, one
cannot but give it a trial." Redwood Jr. High School, Napa, is
giving two classes of its gifted students that opportunity
beginning in the New Year. As they have hired Martha Walker > a
gifted teacher of Esperanto, we congratulate RJH students on
their good fortune.
"She's Delegate to the World (of Esperanto)" is how Kevin
Courtney of the Napa Register described Martha in a feature
article August 29. Result: Martha's latest teaching contract, we
hope to honor some of these students at the ELNA Convention in
San Francisco next summer when we observe the UN YEAR OF
THE CHILD.
Chicago - Central YMCA College courses continue under R. Kent
Jones of Chicago. Dr. Gertrude Novak administered the AATE
examinations on all three levels for students in the Chicago area
recently.
Retirement Inn invited Mr. & Mrs. Leen van der
Spek of Rotterdam and Bill and Cathy Schulze to a luncheon Nov.
14, where they presented a program of Esperanto music.
San Francisco Community College [Marina Campus] - Beginning
and intermediate classes now in their 12th year are being taught
by Bill and Cathy Schulze.
Hawaii - Hawaii Esperanto Language Association (HELA), Dr.
Reginald Jaderstrom, President, staffed a successful Esperanto
booth at the University of Hawaii's Foreign Language Festival in
November. Interviewed there on radio and by the Star Bulletin
were Bunnie Chambers of Wahiawa, Hawaii, and Alberta Casey
of La Jolla, CA, who reported that Hawaii reflects more
languages per capita than any other state, enjoying a unique
position culturally and geographically between East and West.
UTAH:
Brigham Young University, Provo - Dr. Robert W. Blair reports
that his students have just completed a mini-course. He considers
their communication capabilities, as recorded on video tape after
11 hours of class work, "really extraordinary." Dr. Blair has been
invited to teach a half-day workshop at the TESOL Conference at
Boston next March.
NOTE: The experimental work of Dr. Blair at BYU and Prof.
Sherwood at IU-Champaign mentioned above are positive steps
in Esperanto research which the Esperanto Studies Foundation of
Washington, DC seeks to encourage.
SANDY, UTAH Nancy Hutcheon, formerly of the Alaska
Esperanto Society, seems to be the catalyst for a small group of
students and teachers of Esperanto here. We hope to welcome
them all at the ELNA Convention in San Francisco next July.
CANADA: - Esperanto history is being made across Canada
through the lecture-demonstration tour organized by Wally du
Temple, president of the Canadian Esperanto Association with
the help of J EN member Wayne files and ELNA member Martha
Evans. Martha reports that they trekked all the way to the
Maritime Provinces and had fine press, TV and radio coverage all
along the way, speaking at various clubs, schools and
universities.
is offering Esperanto classes
under Byron Eguiguren, beginning with the week of January 14.
Chicago - At a well-attended seminar on "Interlinguistics" at the
annual meeting of the Modern Language Association held in
Chicago, Prof. Bruce A. Sherwood of the University of Illinois
was the main speaker.
Prof. Sherwood plugged a computer terminal into the famous
PLATO computer-based education system via the telephone
network. His display of teaching Esperanto through the PLATO
network kept the audience guessing, gaping, and laughing. One
major point was that a .student could be placed in front of a
computer terminal and emerge with a solid knowledge of
Esperanto, including excellent phonetics and intonation patterns.
He could not learn English as a second language in this manner.
A sample of American midwestern English was recorded and
then segmented into units of significant sound known as
"phonemes." A terminal with a typewriter keyboard permits the
synthesis of these recorded phonemes into intelligible speech.
The result? For Esperanto, the operator can punch in regular
Esperanto spelling, add some tonal instructions, and the result is
lifelike, fluent, entirely human Esperanto - which was not the
case with the other five languages demonstrated.
This experiment goes a long way toward proving that national
accents are minor and do not. hamper intelligibility of Esperanto
which is tending toward more - not less - phonetic unity.
(Richard E.Wood)
PHtsfieM - The Berkshire Eagle, October 19, announced Allan
Boschen's new Esperanto classes beginning with his slide
presentation at the Unitarian Church entitled "The Value of
Esperanto to the Educational Process."
Boy Scout Troop 17 is studying Esperanto with Allan Boschen at
St. Francis Rectory.
So. Massachusetts University - Paulo S. De Sousa, who teaches
English, French, Spanish, Portuguese and Esperanto, is teaching
Esperanto daily at SMU. He reports good progress among the
following students: Mary Miller, Dick Nordlund, Yvonne
Mendes, Bertram Ketchen, Joe de Sousa, Maria Regina da Silva,
John Santos, Christopher Easton, Steven LeBlanc, Elizabeth
Willey, Debbie O'Donnell, Maria Ferreira, Mary Almeida, David
Arnold, Susan McCall, Janet Jason, and Annalisa Berĝgren.
NEW YORK: - Mark Starr, Honorary Member of ELNA and a
pioneer with a long list of credits in the labor education field, was
honored at a testimonial luncheon at the Hotel Roosevelt in New
York City October 21st. Starr has been a prolific contributor to the
Esperanto press and has authored numerous works on trade
unionism including Labor Looks at Education and Labor in
America. He has represented UEA at the United Nations, and for
25 years was Education Director of ILGWU.
TEXAS - Michael Jones continues his speaking activity, most
recently with a presentation in the Fort Worth public library at
the city center.
(So.   Illinois University) was a guest of
OOMOTO in Japan last summer.    His lecture there will be
printed in the English section of the Oomoto Newsletter.
ESPERANTO KAJ UN
Festo de la 30-Jara Datreven© die la
UNiVERSALA DEKLARO PRi HOMRAJTOJ
Katalizita en Islando pasintjare, nia movado ricevis antauen-
puŝon kiann la fenerala direktoro de UNESKO, Amadou Mahtar
M'Bou, nomis nin "pioniroj de internacia kunlaboro" kaj nian
laboron "nobla tasko"
Konforme al la rekomendo de UNESKO (rekomendo pri
edukado por internaciaj komp'renigo, kunlaboro kaj paco kaj
edukado rilate al homaj rajtoj kaj fundamentaj liberecoj), latemo
de la 63a UK en Varno estis 'internacia lingvo - internacia
edukado."
UNiVERSALA DEKLARO PRi HOMRAJTOJ
Artikolo 2
Ciuj-rajtoj kaj liberecoj difinitaj en ci tiu Deklaro validas same por
ĉiuj homoj, sen ia ajn diferencigo, ĉu lau raso, haOtkoIoro, sekso,
lingvo, religio, politika au alia opinio, nacia aŭ socia deveno,
posedajoj, naskiĝo au alia stato...
Artikolo 19    "
Ciu havas la rajton je libereco de opinio kaj esprimado, ci tiu rajto
inkluzivas la liberecon havi opiniojn sen intervenoj de aliaj, kaj la
rajton peti, ricevi kaj havigi informojn kaj ideojn per iu ajn rimedo
kaj senkonsidere pri la landolimoj.
Cijare Zamenhof-festoj kunligas kun la 30a datreveno de
Homrajta Deklaro. En UEA Revuo en oktobro, prez. Humphrey
Tonkin rekomendis al lokaj kluboj diskuton de la Deklaro,
speciale la du cisupre cititaj kiuj rilatas al komunikado. UEA
proklamas la semajnon komence 10an decembrO kiel Semajnon
de Homaj Rajtoj.
Tonkin parolis persone ce la UN kun reprezentantoj de la ĉina,
hinda, kaj sovetunia delegitaroj, kun la cefa kunlaboranto de la
vicgenerala sekretario, kun la estrino de la Traduka Fako, kun
anoj de la Interpreta Servo kaj de la Eldona Fako. D-ro Tonkin,
profesoro en Universitato de Pennsylvania, renkontis ce la UN la
vicrektoron de la Universitato de UN (UUN), A. A. Kuapong, kaj
la direktorinon de la Novjorka oficejo de UUN. Poste en aŭgusto li
vizitis la centran oficejon de UUN en Tokio.
NGOj & UN
Nia nova kunlaboranto en Novjorko, s-ro Probal Dasgupto
aktive partoprenas en la agado de kunularaj NROj (neregistaraj
organizoj) ĉe UN. Li cetere verkis raporton pri socilingvistikaj
esploroj kiun UEA sendis al la Internacia Komisiono Por Stud©
Pri Komunikaj Problemoj de UNESKO.
REPREZENTlĈOJ DE UEA
Reprezentis UEAn: s-ino Claude Piron en la Monda
Konferenco de UN Kontrau Rasismo en Genevo; John Wells en
konferenco de Internacia Civil-Aviada Organize kaj en kunveno
pri historia origino de rasismo - ambau* en Montreaio; s-ro Roland
Lindblom kun specialistoj pri komunik-rajto (UNESKO) en
Stokholmo; s-ro Leopold Grimme en konferenco de UNESKO pri
homrajtoj en Vieno. Niaj kunlaborantoj en Parizo, konstante
laboras ĉefe ce UNESKO. Krome, UEA reprezentigis en pluraj
aliaj konferencoj de UN kaj UNESKO cijare.
PROLOGO
(50-jara Jubileo de Internacia Scienca Asocio Esperantista - Poul
Thorsen en Memorlibro pri la Zamenhof-jaro)
Luktis science en ĉiu epoko
kontrau ignoro, malhelpo kaj moko.
Sed Galileo kaj Fulton
pruvis, ke eblas privenki la stulton
Al pioniroj
ofte martiroj
sentu hodiau la Guidon.
LA POLiTIKO EN EUROPO
En Britujo, cio estas permesita, se
ne specifike maipermesita.
En Francujo, cio estas permesita, ef
se specifike maipermesita.
En Germanujo, cio estas maipermesita,
se ne specifike permesita.
En Sovetunio cio estas maipermesita,
ec* se specifike permesita.
U.P.R. ILumo)
LA VOCO DE L'SiLENTO
Aldo de Giorgi (Hungara Vivo 3-78)
Auskultu,
la si lento milnuance sonas,
softe,
tamen percepteble,
kaj sufloras velurajn ernociojn.
Auskultu,
cu vi ne audas
la melodiojn de sennombraj mondoj,
de mil fantastaj estoj,
de la deziroj,
de la prarevoj,
de la senfinaj viaj vioj?
AaskuStu
de I'tuta kosmo la mirindan,
mi'steran. susuradon,
de ciu herbfadeno,
de ciu insektflugo
I'ceeston vivinstigan.
Auskultu,
auskultu la dolcan flustron de I'silento
kaj vi neniam solos.
E-l
KONTAKTO RADIO PEKING
Letero de Radio-Pekino, 18an oktobro, ai d-ro David K. Jordan
pro interŝango kun la Esperanto-kursanoj de d-ro Jordan ce San
Francisco Stat-universitato en somero 1978: "Ni, laborantoj de la
Esperanto-Sekcio de Radio Pekino, tre gojas ke ni bonorde ricevis
la belsonan kaseton kaj beiajn lumbildojn senditaj de vi kaj viaj
studentoj. Koran dankon. Dankon ankau pro la varmaj vortoj de
viaj dekkelkaj studentoj. La kaseto kaj lumbildoj helpas nin
plibone labori per Esperanto kaj koni vian belan urbon San
Francisco. Vi certe akiris grandajn sukcesojn en funkciigo de la
kurso kaj viaj studentoj sendube multe progresis en studo de
Esperanto. Ni adresas al vi kaj viaj studentoj varman gratulon."
UEA PREZiDANTO HUMPHREY TONKIN MONDVOJAGAS
En letero al membroj de Societo-Zamenhof post plurlanda
vojago, prez. Tonkin kuragige raportas vivsignojn pri la
internacia lingvo en landoj kie gis nun tiu intereso mankis.
Interalie modestaj delegacioj el Sovetunio kaj Romanujo vizitis la
UKn en Varna. El Latin-Ameriko ni gajnis kvar novajn landajn
asociojn — la peruan, meksikan, Venezuelan, kaj duan aspcion en
Brazilo. Baldau aldonigos du pliaj, espereble, el Cilio kaj
Koiombio.
El Azio cijare venis kvar cinaj esperantistoj kun specifa
mandate komenci interparolojn kun UEA pri formalaj ligoj kaj pri
restarigo de efika enlanda Esperanto-movado en Cinio.
Tonkin partoprenis la Japanan Esperanto-kongreson en
Misima en aŭgusto, kiun ĉeestis 350. Li raportas miron pri la
granda nombro da eldonafoj en, kaj pri, Esperanto ankorau ne
konataj en Europe. Li trovis en Japanujo pli da idealismo en la
plej bona senco celante plibonigon de la homa kondico. Lia
impreso estas, ke la japanoj celas vastan popolan bazon anstatau
agnoskon de altaj instancoj — eble tar la japana Esperanto-
movado estas escepte bone dotita de grandaj sciencistoj kaj aliaj
influaj homoj.
abonuaCreabonu
La Cinan Monatan Cazeton en Esperanto
ELPOPOLAĈINIO
DUM LA SPEC!ALA VARB-KAMPANJO!
Gis la 28a de februaro, 1978, ĉiu nova au renovlga;
senpage grandforroatan icaiendaren por la jaro 1978, kun koloraj
onsiiiaj pentrajoj.
Abonprezoj:
por 1 jaro	$3.1»
por 2 jaroj	$4.50
por 3 jaroj	S6.W
KLUBOJ! Varbu amase abonojn aŭ reabonoin al El Popola Ĉinio
inter viaj klubanoj, kaj rekompense ricevu el Cinio memorajon kun
cina stilo!
Sendu abonojn al la loka peranto:
ELNA Centra Of icejo
Box 1129
El Cerrito,CA 94530
Cenerala Distribuanto: Esperanta Sekcio de GUOZI SHUDIAN,
P.O. Kesto 313, Pekino, Ĉinio
Specimeno kaj Abonvarbilo Senpage Akirebfa Laopete
E-2
L. L. Zamenhof 1859-1917
La foto montras: oleo-portreton, donaco de la Nederlandaj
Esperanto-grupoj; la urnon.kun tero de la tombo en Varsovio,
donaco de Lidja Zamenhof; la flagon de la Unua Universala
Kongreso de Esperanto en Boulogne-sur-Mer, 1905, donaco de
Ges Sergeant.
ZAMENHOF-FESTOJ  okazas tutmonde.  Anoncitaj en   Usono
estas bankedoj en Boston, Los Angeles-San Diego, San
Francisco; en Chicago, programo de muziko kaj fest-parolado de
Bruce Sherwood, Prof-o de Fiziko, Univ. de Illinois-Champaign.
En "Zamenhof ne estis Monavida" (Lumo, Autuno-1978), Adolf
Holzhaus citis el diversaj fontoj. Tie ĉi ni citas nur kelkajn:
"Lingvo internacia simile al ĉiu nacia, estas proprajo socia, kaj la
autoro por ĉiam forcedas ĉiujn rajtojn personajn je gi."
"Ofte diversaj personoj libervole proponadis al mi procentan
pagon de siaj verkoj" (li citis Stead, St. Martin, Fried, Ahlberg,
de Beaufront, Fruictier) "sed kvankam mi ciam estas en tre
premita financa situacio, kaj kvankam ili proponadis al mi la
monon simple kial suldon de dankeco, postulante de mi nenian
laboron kaj nenian publikan aprobadon au respondecon, kaj
kvankam mi havis plenan rajton akcepti la proponatan pagon —
mi tamen ciam rifuzadis." (letero 20-6-1905 al la firmao
Hachette)
Ce la Universala Kongreso en Barcelono, 1909, D-ro Henri Dor
prezentis proponon, ke la kongreso rekomendu D-ron Zamenhof
por Nobel premio. Zamenhof dankis al Dor sed petis, ke oni ne
enskribu la proponon en la protokolon.
Anatolo Koh en "Miaj rememoroj pri d-ro Zamenhof"
rakontas: "D-ro Zamenhof estis la sola varsovia kuracisto, kiu
dedifts unu tagon semajne por senpaga akcepto de malriculoj-
malsanuloj."
ESPERANTO-TRADUKiSTOJ SERCATAJ
Esperantistoj, kiuj deziras traduki pagate el la angla
Esperanten bonvolu respondi al: ELA, Box 17627, Ft. Worth TX
76102. Pago estos lau normaj tarifoj, kaj la laboro povas esti
traktata tute perpoŝte.
MICJO MUSO JUBILEAS
Versajnetaugas, keorganizajo kiun la generala publiko taksas "miĉjamusa" aliĝu al la tutmonda akiamo de
la furora famo de la "eterna junulo" Micjo Muso okaze de la 50-jara datreveno.
Sufiĉe aktualas la kultura revuo Literatura Foiro kiu invitis D-ron David Jordan (antropologia fako,
Universitato de California - San Diego) verki artikolon "La Unuaj Kvindek jaroj de Micjo Muso - Vido el
Usono" kiu aperis en Literatura Foiro okt. 1978, n-ro 51. Esperantistoj en la Cseh-kursoj jam antau multaj jaroj,
en libreto n-ro 8 de Konversacia Literaturo, konatigis kun la petolema muso.
Kontrasteal Pajo (Donald Duck), Micjo estas la prototipa malfripono; lau Jordan, li estas "konstanta, nobla,
simpla, laboregema, malfanfarona, nepretendema. La mondo klopodas prifriponi Miĉjon kaj Micjo per
konstantaj honesteco, laboro, nobleco venkas ĉiujn obstaklojn..."
"Pajo kontrau la mondo signifas nian malnoblecon; la mondo kontrau Micjo signifas nian noblecon", skribas
D-ro Jordan. Sume, io en la personeco de la simpatia muso elvokas liniojn de Zamenhof el la poemo "Pluvo":
Ion fresan mi sentas, la freŝo rain logas
Al la freso la koro min tiras.
Lsl rsdsktoro
• •••••••••••**•••••••••••••••••,
SC1ENCAJ STUDOJ APEROS
Prof-o d-ro Richard E. Wood estos gast-redaktoro en 1979 de
WORD, organo de International Linguistics Association (ILA,
New York). La unua numero entenos artikolon de Wood mem,
sub la titolo "Ne-teritoria, ne-etna lingva komunumo". Terras
pri socilingvistika pritakso de la fenomeno de la ekzisto de la
uzantaro de Esperanto, dise en la mondo, kun ampleksa
bibliografio.
La autoro dedicas apartan atenton al kompara analizo de la
kialoj de la lernado de Esperanto respektive de naciaj lingvoj; al
la samtempa ekzisto de lernintoj de la lingvo kaj de denaskaj
parolantoj, de movadanoj, kiuj nebone aŭ tute ne posedas la
lingvon, kaj de personoj, kiuj bone, ec denaske, parolas la
lingvon, sed ne apartenas al la movado; kaj al nunaj direktoj en la
evoluo de la socilingvistika komunumo de uzantoj de Esperanto.
La numero portos laleneralan titolon "Socilingvistikaj studoj pri
lingvo-kontakto". Krom Wood, kun-gastredaktoroj estas prof-oj
d-roj William F. Mackey (Internacia Centre por Studo de
Dulingveco, Universitato Laval, Kanado) kaj Jacob Ornstein
(Universitato de Texas, El Paso, emerita), longjara simpatianto
de Esperanto, kies popularsciencaj verkoj pri lingvistiko kaj
lingvoj, kun simpatiaj aludoj al Esperanto, certasence donas al li
rolon de sekvanto de la lastatempe forpasinta popularscienca
lingvistika verkisto, prof-o Mario Pei.
Krome eldonota en 1979 estas la dua, ankau duobla, numero
sub la titolo "Lingvo-planado kaj lingvo-traktado: tutmondaf kaz-
studoj". Tiu, same anglalingva, kajero entenos proks. 30 studojn
pri la lingvo-planado kaj lingva politiko en tiom da landoj,
regionoj aC lingvaj teritorioj. Inter ili trovigas anglalingva studo
de Jouko Lindstedt, studento pri la lingvistiko ce la Universitato
Helsinki, Finnlando, "Planado de planlingvo. La konstantajoj kaj
variajoj de Esperanto".
Enketojn de unuopuloj au bibliotekoj pri aceto de la kajeroj oni
sendu (angle, france, hispane, au germane) al la Sekretario-
kasistino, International Linguistic Association, S-ino Catherine
Davidovitch, 73 Point Beach Drive, Milford, CT 064«), Usono.
SEMAJ NO
DECEMBRO ESTAS MONATO DE LA ESPERANTA LIBRO
E^DHACy UBF.E8?
Announcing the subscription campaign
for this new/high-quality, weekly, 40-page
Esperanto magazine of current events and commentary.
A discounted price of $66 will apply to those
who subscribe before January 15,1978. Regular price is $75=
You need not pay until after you receive your first copy.
Send $1.50 for the specimen copy now available.
This is a unique initiative in Esperanto publishing
and deserves the support of all Esperantists.
SEND YOUR ORDER TODAY TO:
ESPERANTO LANGUAGE SERVICE COMPANY
452 A Wine, Apt. 501, Chicago, JL 60657
E-3
VOLAS KORESPONDI
Goar Engelŝnder, Thomasweg 3,  D-4796 Salzkotten, W.
Germany
BogneZsuzsa, Debrecen, Blah6ve13, 4024 Hungary - studentino
Simeon   Dimon,   13«)   Kubrat,   Stambolijski   5,   Bulgaria   -
intersangas Esperantajbjn
Nedko Nikolov Ĥristov, Danjo Paĉov No. 12, 8900 Stara Zagora,
Bulgaria - 18jara junulo interesifas pri elektrotekniko kaj sporto-
Iienevsz Lewicki, 88-320 Strzelno,  ul.   Inowroctawska 6 m.9,
Poland - instruisto en mezgrada lernejo.
Hans Joachim Krieg, Kloster-str. 11, DDR-49, Zeitz, E. Germany
BONA ESPERO VIZlTiTA
Usona Esperantisto, vizitante Brasilia-n survoje al la Latin-
Amerika Kongreso en Marilja, mi kontaktis delegiton kaj ricevis
inviton viziti ĉe Bona Espero.
La fakdelegito faris kelkajn telefonvokojn. Ankaŭ per radio-
amatora stacio, helpata de samideano en Bruselo, Belgujo, li
alvokis la bienon Bona Espero por ricevi last-minutan mendetojn
pri bezonitaj aferoj, ekzemple najloj kaj soveliloj.
Frumatene aperis oe hotelpordego la direktorino de la bieno,
portante longan liston. Ni vizitis vendejon de konstrumaterialoj.
Tie, du kaminoj plenigis de cemento, fero, pordoj, fenestroj,
sakoj da najloj kaj du soveliloj. La aBtomobilon oni plenigis per
mangajoj, precipe rizo kaj brasiko.
La karavano veturis lau polva, ne asfaltita 240-kilometra vojo
norden, gis Alta Paradizo- malgranda, malnova, malbela urbeto.
Se tia estas Alta Paradizo, kia estas la normala paradizo? Au la
malalta?
La auto turnas maldekstren, nun gi veturis mallargan
truoplenan, 'stonan vojon. Poste pordegon, riverojn, lignajn
pontojn, finfine blankajn konstruajojn, hundojn, bovinojn,
infanojn.
Ce longa tablo lumigita de enboteligita gasociuj kune mangis;
20 diversagaj infanoj, la paro Grattapaglia, 4 volontuloj el
Germanujo, Nederlando kaj Usono; 2 kamion-ŝoforoj; 1 emerita
instruistino alvokita por helpi instrui portugalan gramatikon; la
vizitanto, kaj maljuna sinjoro, bonulo, unu el la fondintoj de Bona
Espero. Sur muro pendas tolo teksita montrante "La Lastan
Vespermangon" laŭ Leonardo da Vinci.
Ekstere, sudaj steloj forte brilas en nigra cielo. Matene,
diverskoloraj infanoj faradas taskojn, melkas bovinon, mangigas
kokinojn, akvumas legombedon. Post matenmango, ĉluj helpis
malsargi kamionojn. Lernejo ne funkcias car estas festa okazo
kiam venas kamionoj.
Posttagmeze, juna germana volontulino faras brikojn por la
nova lernejo. Honda-masino ekfunkcias por fari elektron por
vibradi brikojn. La nova lernejo bezonos 1500 brikojn, Ciun tagon
fariĝas 50 brikoj. Baldau la lernejo!
La vizitanto promenadas laG vojetoj en 1380-hektara bieno,
vizitas akvofalon, homfaritan lagon, studas akve movitan
pumpilon, grimpas monton por rigardi buston de Zamenhof,
rigardas herboplenan flughavenon, konstruigitan de Brazila
prezidento antau 20 jaroj kiam li serĉis lokon por Brasilia. Nun la
flughaveno apartenas al Bona Espero. Cevaloj mangas tie.
Insektoj pikas.
Bona Espero estas songo, revo. Sed primitive gi funkcias. Tie
sengepatraj infanoj lernas dulingve, ricevas gvidon, manĝon,
amon. Tie estas imitinda servo, helpata de Esperantistaj bonuloj
el tuta mondo.
Por ke kresku Bona Espero, bezonataj estas laboremaj,
amemaj, volontuloj kiuj deziras resti kaj labori por helpi la
komunumon kaj la infanojn.
Cu Esperantista Kibuco?
—Robert B. Holland, Sao Paulo, Brazil
E-4
ViRJNOJ EN USONO
[Tiun ci historian perspektivon de virinoj en edukado kaj publika
vivo en Usono petis Esperantista Virina grupo por volumo kiu
spegulos virinan edukadon tutmonde. Pro la grandeco de Usono
mi faris nur skizon de vere ampleksa temo. — Cathy Schulze,
UEA-FD por virinaj aferoj, San Francisco. CA1
La progreso de virinoj en Usono komencigis kun edukado. Sed
ili efektive progresis en komerco, edukado, kaj la profesioj (juro,
medicino, ktp) nur post ili en 1920 ricevis plenan politikan rajton
per vocdonrajto.
La Ligo de Virinaj Vocdonantoj estas altefika, prestiĝa organize
kiu antau la prezidentaj elektoj organizas naciajn televidaj-n
debatojn inter lacefaj kandidatoj kiujn milionoj spektas. Tiu ligo
pristudas legprojektojn kaj faras rekomendojn kiujn la publiko
serioze atentas.
Malfacile estas elekti unu virinon kiu elstaras. Unu e! la plej
konataj en Usono estas Susan B. Anthony, kiu gvidis la
kampanjon por virina vocdonrajto. En libro Anĝeloj kaj Amazonoj
oni menciis sin (kiel unu el la Amazonoj, versajne). Clara Barton,
kiu batalis por starigo de la Ruga Kruco en Usono, estis unu el la
Angeloj. Sed Elizabeth Cady Stanton estis la ĉefa arkitekto de
virinaj rajtoj en Usono. Si aperas en pago post paĝo de la historio
kiel giganto en la Usona virina movado.
Tra la 19a kaj nuna jarcentoj virinoj strebis por la rajtoj de
laboristoj, por forigo de laborekspluato de virinoj kaj infanoj,
kontrau alkoholismo, kaj por la rajtoj de Negroj kaj aliaj
minoritatoj. Sed estis la pionira agado de virinoj por pli bona
edukado de ciuj kiu kondukis al ne nur la rajtoj de virinoj sed de
ĉiuj. La listo de atingoj ege longas.
Usono komencigis en la 17a jarcento kiel brita kolonio kaj
adopt'is anglan eduksistemon. Frue en la 19a jarcento rapide
multigis duagradaj lernejoj por virinoj kie ili studis matematikon,
sciencon, historion, filozofion, literaturon, muzikon kaj arton. Por
spari monon oni komencis instrui virinojn kun la viroj.
Oberlin (Ohio) Kolegio en 1837 estis la unua kiu akceptis ne
nur virinojn sed ankali Negrojn. Post Oberlin, la nombro de
duseksaj kolegioj rapide kreskis. En 1841 kvar virinoj ricevis
diplomojn. Jam antau tiu dato virinoj diplomiĝis el pluraj virinaj
kolegioj.
En Usono la ĉefa instigo al edukado por ciuj estis la akceptita
kredo ke demokrata socio povas sukcesi nur inter edukita publiko,
kaj ankau la kredo ke, se oni edukas viron, rezultas edukita viro,
sed se oni edukas virinon, tuta familio edukifbs. Jam inter jaroj
1830-1850 aperis 64 gazetoj por virinoj. Ofte tiuj revuoj pledis por
pli bona eduko por virinoj kaj poste por la voĉdon-rajto. Ec
invento de la gaslampo kontribuis al edukado car homoj povis legi
vespere. Virinoj en fabrikoj starigis literaturajn klubojn.
"La Unua Virino" kiu ricevis diversajn licenciojn:
DoJrforala dipiomo: Helen Magill ce Boston (Mass.) Universitato,
1877, per disertacio pri Greka Dramo; si instruis en diversaj
kolegioj. Si kontraustaris voĉdonrajton por virinoj.
La unua kuradstino: Elizabeth Blackwell, diplomigis el Geneva
Kolegio (Beaver Falls, Pa.), en 1849.
La unua religia  pastorlno:  Antionette  Brown,   diplomigis ce
Oberlin (Ohio) Teologia Kolegio en 1850; ordinigis en 1853.
La unua advokatino; Arabella Mansfield, licenciifis en 1869.
En granda nacia debate meze de la 19a jarcento neeviteble oni
komparis la staton de virinoj kun tiu de sklavoj. Ĉe Monda
Konferenco Kontrau Sklaveco en 1840, oni ne permesis virinojn.
Kolerege ili demandis: "Cu oni konsrderas homajn rajtojn nur
virajn rajtojn?"
BiBLIOGRAFiO;
Biography of American Women
Encyclopedia of Education, vol. 9 - Macmillan Co.
Angels and Amazons - Inez Haynes Irwin - Doubleday, Doran &
Co.
Enterprising Women - Caroline Bird - W. W. Norton & Co.
Century of Struggle - Eleanor Flexner- Belknap Press of Harvard
University Press
IS THE LOCAL ESPERANTO CROUP OUTMODED?
Yfe Oenrenft Orkis
During the past few years there have been frequent
discussions in the Esperanto press about the function and future
of the local Esperanto group. What sort of relationship does it
have to the national and international Esperanto organizations?
Have times so changed that small clubs are now obsolete?
Recently the London Esperanto Club celebrated its 75th
anniversary. What factors are responsible for such longevity?
Good leadership is essential to provide purposeful direction for
the activities of the club and to avoid divisive conflicts. An active
membership is necessary for successfully implementing the
group's program. Collaboration with the national Esperanto
organization is required in order to avoid duplication of efforts
and to enable the coordination of programs.
Functions of the Local Croup
In order to judge whether a local organization is fulfilling its
basic functions, these have to be clearly stated. They are
threefold: information, teaching, and the practical application-of
Esperanto. By means of information campaigns the public is
made aware of the seriousness of the world language prolblem
and the existence of a solution in the form of the international
language Esperanto. The local organization must give individual
Esperantists the feeling they are part of a living speech
community, expressing itself in the international language and
striving to solve the worldwide communication problem across
linguistic barriers. What then are some of the factors prevenging
maximum fulfillment of the aims of the local group?
Leadership which doesn't lead
In every social group there exist complex reciprocal relations
between leaders and members. The former may be authoritative
or democratic, and in their own way both types are capable of
achieving results. Another type of leader is the do-nothing
individual. Perhaps he owes his existence to the fact that he has
no competition for the presidency. Or it may be that he had held
the office for so many decades that others are reluctant to take his
place for sentimental reasons. This type of leader can be more
dangerous than the dictatorial one, mainly because he accepts
with complacency the passivity of the membership which in turn
becomes accustomed to the do-nothing and tolerates his
inactivity. This situation is doubtlessly one of the main reasons
for loss of serious active members. [Ed. note: It is just this
situation upon which "La Komitato Devias" in Rob MacKay's
"15 Komedietoj" is based.]
as it becomes apparent that a certain amount of mental exertion
is required, some beginners quickly lose heart and desert the
course. It is therefore essential to avoid the impression that
Esperanto can be learned without effort.
Probably the principal cause of failure of courses is the low
level of the teaching. Often the task is undertaken by a person
impelled by missionary fervor who insists on teaching Esperanto
despite lack of competence. Clubs frequently assign such a
person to teach elementary courses and reserve a better teacher
for the advanced level of instruction. But the elementary course is
the most important of all so that the teaching assignments should
be reversed. Dropouts don't return to waste their time again and
they are lost to the movement. There is one exception - the
eternal beginner. A special circle should be set up for the eternal
beginners - a sort of course for slow learners.
Course planning
Every professional language teacher is aware of the necessity
of preparing lesson plans and arranging course, .material so that
from the first lesson the student acquires useful knowledge and
progresses rapidly. Division of the material to.be learned must be
made on the basis of the nature of course members — age,
education, motivation, etc. If a competent teacher is not available
it is better not to offer the course.
[Ed. note: In the U.S., ELNA and AATE cooperate in providing a
very good correspondence course and national examinations.}
No one has ever learned the language in a few hours, days, or
weeks despite the boasts of overzealpus propagandists. As soon
One aim of teaching Esperanto is to prepare for participation in
the movement. It is not enough to teach only the language but
also something of its history and literature. The local club should
be an extension of the classroom and new Esperanto speakers
should be encouraged to make contact with Esperantists abroad
through correspondence and travel.
TJae Green CurteM
Avoid fossilization by drawing aside the Green Curtain which
separates the Esperanto movement from society at large. Instead
of waiting for the public to come to Esperanto, it is necessary to
take Esperanto to those in need of it. Local clubs should
cooperate with widely known organizations whose principles and
aims coincide with those of the Esperanto movement - such
organizations as the United Nations Association, UNESCO,
UNICEF, service clubs, Scouts, environmental groups and the
like.
To sum up, it is clear that the local Esperanto group is
important since it fulfills key functions which organizations on
other levels are unable to do. These are: to give Esperantists an
opportunity to meet and speak the language, thus creating the
basis for an international speech community; to provide
hospitality for foreign visitors; to teach the language; and to
inform the general public. These tasks are important. How many
local groups do them well?
Bernard Golden
ESPERANTO LEAGUE FOR NORTH AMERICA
Enclosed is $___________for.
NAME
BOX 11», El Cecrito CA '
.renewal membership in ELNA for the year 1979.
Name and address of each new mend:
published in ELWA Newsletter and
ADDRESS_
CITY
next edition of BDIA-Adresaro unless
member indicates otherwise.
STATE
ZIP
Check correct category;QRegular C$15) Q Family ($22.50-.) OYouth (18 or under) C$7.50)
QStudent* (full-time, 25 or under) ($7.50) QSenior (renewal only, 65 or over) (S7.50)
DLife ($300)
DATE OF BIRTH (if applying for Youth, Student or Senior rate)________
OPTIONAL INFORMATION
Telephone number; Area code (
)
Radio call letters (if applicable)?
OK to publish phone and/or
call letters in EIHA-Adgesaro?
D^es    On©
1979 SUMMER TRAVEL IN BRIEF
Janet Brugos Young, Tour Guide
If group departures July 18 or 26 do not suit your schedule,
other dates can be arranged if requested early. To take advantage
of an Iberian post-convention tour, there are group departures
from San Francisco, Chicago and New York using the advantage
of a tour basing fare to include planned stops in Barcelona,
Madrid and Lisbon after the full week at the Esperanto
convention in Lucerne, Switzerland. (See details below.)
IMPORTANT: You can request your lodging for the UK in
Lucerne through ELNA TRAVEL COMMITTEE at Horizons
Travel Service. Hotel space in Lucerne is extremely limited. First
come, first served is the rule — so let's all be first.
PRECONVENTiON TOUR July 19-27 takes us by bus from the
airport in Zurich to Locarno. Daily excursions take us through a
pictorial wonderland through the German, French, and Italian
regions of Switzerland, sampling modern and 19th century hotels
— all with private baths and continental breakfast.
TOUR BUS TAKES US TO LUCERNE for the ESPERANTO
CONVENTION [July 28 - August 4].
POST-CONVENTION TOUR August 5-12
Barcelona and surrounding villages offer flamenco dance and
crafts in a natural setting; a stop in Madrid to visit the Prado
Museum, then on to Portugal where one excursion will take us to
Estoril on the Costa del Sol. The trip is planned so that we may
"savor.the flavor" of each region.
POTPOURRI
USONA OR USA? There was a small movement in colonial
days in name this country USONA, an abbreviation for United
States of North America, making the citizens "Usonians." Other
proposals were "Columbia" and "Fredonia." It took another
century for Esperanto to adopt "Usono" as the name.
Fellowship, the organ of Fellowship of Reconsiliation, Oct., 1978,
carried a letter by F. H. Sumner, Corvallis, Oregon in which he
quotes an article in the May, 1978 Komuna Esperanto-Gazeto,
organ of the Federation of Esperanto Organizations in the
Netherlands (translated): "Language chaos is the best ally of the
war industry. Esperanto is the best ally of peace-loving peoples,
because it helps decrease the influence of narrow-minded
thinking." As an example of the latter, "...the French minister of
Education before World War I forbade the teaching of Esperanto
and strongly opposed the recommendation of Esperanto by the
League of Nations because the study of that language would
menace the patriotic education of the children..." Sumner feels
that "...an honest search for world peace must include an
easy-to-learn, neutral (second) language such as Esperanto."
Oregon State University (Corvallis) listed the itinerary for this
year's European Tour by its 50-member choir in a 7-Ianguage
brochure including Esperanto due to the initiative of one of its
members, Martha Deer of Portland.
Science Notes: Israeli Esperanto Review (July, 1978) features a
concise report by H. Mashler on two successful water projects.
sweet water produced by desalinization and heavy water for
atomic reactors.
NOTE: Space does not permit detailing the super travel plans
painstakingly arranged by Janet Brugos Young of the ELNA
TRAVEL COMMITTEE and Horizons Travel Service. For more
information contact Janet directly.
IF YOU MOVE...PLEASE
NOTIFY US IMMEDIATELY OF YOUR NEW ADDRESS, it costs
your League an average of 50 cents when you do not notify us of
your change of address. A 10-cent postcard from you will save not
only the money but considerable time and frustration in the
Central Office. Our heartfelt thanks to those thoughtful members
who notified us of their changes.
NO, VIRGINIA, THEY DON'T ALL SPEAK ENGLISH Dept.
Hard on the heels of the report of dropping English as the
language of official speeches of welcome to foreign guests in
Pakistan comes the demotion of English in Africa's largest county
by population, Nigeria. In September, 1978, General Obasanjo,
Nigeria's Head of State, announced in Lagos that English would
be replaced in the parliament by three leading Nigerian
languages, Hausa, Igbo, and Yoruba.
(Dr. Richard E.Wood)
Esperanto League for North America
P.O. Box 1129
E! Cerrito, CA §453§
Usono/USA
°ym
A.	Ik^L	
	Km	lb»
—I		
i Ĉ1	■     ( /	TJ^
Nonprofit Orgonixation
U.S. POSTAGE
PAID
Berkeley, CA
Permit No. 330
NEWS - PLEASE EXPEDITE
Address Correction Requested
Refyrn Postage Guaranteed