nun Htmimai NEWS OF THE LANGUAGE PROBLEM AND ESPERANTO AS A SOLUTION Published by the Esperanto League for North America. January-February 1974. Editor: Charles R. L. Power. Editorial Committee: Robert Bailey, Margaret Hagler, Dorothy Holland, Jonathan Pool. Includes section in Esperanto, Bulteno, sent to ELNA members only. CONSTRUCTION ON TOWER OF BABEL RENEWED AT UNITED NATIONS With the entry of a delegation from the People's Republic of China into the UN, the period of four working languages has been drawing rapidly to an end. Accor- ding to an article in the Los Angeles Times of 24 Nov. 1973, six working languages will probably be necessary in the very near future. . Mandarin Chinese is currently the only OB« of the five official languages of the UN which has not yet received the supreme status of "working language." In order to help the world body save the considerable costs involved in translation and inter- pretation, the former Chinese delegation, unseated in 1971, used English much of the time. This arrangement was considered unacceptable by the current delegation, which is now pressing for full "working language" status. Additional problems are presented by the ever-stronger plea to grant the same status to Arabic, spoken by eighteen mem- ber nations. The article points out that interpreters from Mandarin to Arabic and vice versa are far from plentiful in the United States. MalcolmS. Adiseshiah, Deputy Director- General of UNESCO, in his book UNESCO: The international role of the university, has called attention to the fact that the cost of translating one page into just four languages would suffice to feed an inha- bitant of India for an entire year. How many resources will be squandered with six? ELNA CONGRESS 1974 SET TO COINCIDE WITH EXPO '74 WORLD'S FAIR IN SPOKANE The League's 22nd Annual Congress will enjoy conditions exceptionally favorable to the mixing of business with pleasure. It has been set for Spokane, Washington, 21-23 June, during which time the EXPO '74 World's Fair will be in full swing. An invitation to the Congress has been extended by ELNA President E. James Lieberman to a delegation of Esperantists from the People's Republic of China. The invitation was made through the President of the Chinese Esperanto League, Deputy Minister of Culture Hu Yu-chih. For those who wish to "see America first," a more inviting summer vacation would be difficult to imagine. A regis- tration form can be found on page E-5 of the Esperanto section of this issue. Don't miss your chance for a great holiday com- bined with serious work for Esperanto! ELNA CONGRESS IN CHICAGO The 21st Annual Congress of the Espe- ranto League for North America took place in Chicago,Illinois, 27-29 December 1973. Its chief order of business was provided by the establishment of the League's Cen- tral Office. It also appointed a commit- tee to nominate candidates for the Board of Directors, an editorial committee to supervise this Newsletter, and an adminis- trative committee for the Central Office. Detailed minutes of the Congress can be found on page E-l, in the Esperanto sec- tion of this issue. TOP-LEVEL ESPERANTO COURSES AT SAN FRANCISCO STATE UNIVERSITY This summer, for the fifth consecutive year, William Auld, M. A., will arrive from Scotland to give a series of high- powered courses in the international lan- guage at San Francisco State University. This year Duncan Charters, an expert in instructional methodology and phonetics, will give two courses of his own and also assist in the courses given by Mr. Auld. There will be three three-week courses in beginning, intermediate and advanced Esperanto. Participants will enjoy the attractive option of spending the third week with Mr. Auld at the 59th World Con- gress of Esperanto in Hamburg, Germany. Those who prefer to remain will be taught by Mr. Charters, who will teach the entire intermediate course. An exciting new course is the two- week "Methods of Teaching Esperanto," given by Mr. Charters. This course is designed to relate current thinking in foreign language education to the teaching of Esperanto. There will be opportunities for micro-teaching, and topics such as individualized instruction and the teaching of culture will be specifically studied in the context of Esperanto teaching. The format will be flexible to accommodate the needs and interests of both the ex- perienced teacher and the novice. A special feature of the advanced course will be study of the Esperanto translation of Shakespeare's Twelfth Night, done by Mr. Auld himself and to be per- formed at the Hamburg Congress. Mr. Auld is one of the outstanding talents of the world Esperantist community, having writ- ten poetry, reviews, columns, several be- ginning and advanced Esperanto textbooks, et cetera. WOOD SPEAKS AT IOWA STATE CONFERENCE Dr. Richard E. Wood of the Department of Foreign Languages and Inter-Departmen- tal Program in Linguistics at Louisiana State University, Baton Rouge, was a guest speaker at the Eighth Annual Institute on World Affairs, held at Iowa State Uni- versity, Ames, Iowa, in December 1973. Withinthe framework of the Institute's theme, "World Without Borders," he spoke on "The Language Problem—Is Esperanto the Answer?" He also gave presentations on Espe- ranto and his other areas of research and publication activity, pidgin and Creole languages, language contact, language planning, and interlinguistics, before classes and faculty meetings of the Iowa State University Department of Foreign Languages and Program in Linguistics. He was interviewed on the topic of Esperanto over the University's powerful AM and FM radio station, WOI, and the interview and text of his talk may be made available to all members of the National Public Radio educational network. The visit was arranged by Daniel Raasch, an energetic young Esperanto ac- tivist and student at Iowa State. OUTSTANDING REGIONAL CONGRESS IN NEW ENGLAND The New England Regional Esperanto Congress convened at the Berkeshire Com- munity College in Pittsfield, MA, from 30 November through 2 December, with parti- cipants from widely separated areas of New England and New York, of every age group from the teens to the seventies, and re- presenting three colleges of the region. The guest of honor at the Congress, Marjorie Boulton of England, lectured on the international language in advance of the Congress at North Adams State College and at Hoosac Valley High School in Adams, Massachusetts. She addressed the Congress on several occasions and contributed rich- ly to its deliberations. Miss Boulton, an Oxford scholar and contributor to the Encyclopaedia Britannica, has written prolifically in Esperanto, with poetry, plays, short stories, and a biography of Dr. L. L. Zamenhof, the originator of Esperanto, whose 114th birthday was ob- served at the Congress banquet. The Congress's theme was "Esperanto in the Schools." A paper was delivered, "Theoretics on the Teaching and Appli- cation of Esperanto in the Schools and Colleges." The climax on this theme was struck with the twin, mutually com- plementary announcements of: 1) the ac- knowledgement of Esperanto as a language fulfilling the foreign language require- ment at a prestigious college, Dartmouth; and 2) the teaching of a formally cred- ited course in a local high school, Hoosac Valley High. The first was proclaimed and explained by Kevin Carmody, leader of the small but diligent student group which engineered the feat at Dartmouth. The second was announced by Allan C. Boschen, instructor of the course at Hoosac Valley High. They compared notes in some depth. PROTOKOLO DE LA 21A ELNA-KONGRESO ĉeestis la aferkunsidon Bob Bailey, Duncan Charters, Pat Charters, Kent Jones, Gigi Giguere, Jim Lieberman, Julie Regal, Bob Runser kaj Dick Sandberg. La afer- kunsido: 1) akceptis protokolon de la 20a ELNA-Kongreso sen laŭtlegado; 2) akceptis resumprezentadon de la komitataj raportoj, kiu nepre aperos bal- daŭ en la Liga organo; 3) akceptis jenajn novajn membrojn de la Estraro: Peggy Linker (kasistino), Al Estling, Kent Jones kaj Charles Power; 4) subtenis decidojn de la Estraro pri ELNA-Kongreso en Spokane, ELNA-koti- zoj, kaj la Centra Oficejo de ELNA en San Mateo, Kalifornio, sub jena Gvida Komi- tato: Bob Bailey, Bill Schulze kaj Cathy Schulze; 5) nomis Kandidatigan Komitaton kon- sistantan el Mark Starr (estro), Armin Doneis, Jonathan Pool, Julie Regal kaj Bill Schulze; 6) proponis: A) ke la sumo $1 031,26 pagita al ELNA kiel profito el la Universala Kongreso en Portland metigu en novan kason por la Centra Oficejo; B) ke la sama sumo pagita al la Loka Kongresa Komitato kiel profito el la Universala Kongreso en Portland metigu parte aŭ tute en la kason por la Centra Oficejo laŭ la bontrovo de la LKK; C) ke ELNA eldonu kunligitan Newsletter/Buitenon sesfojejare, kun Newsletter redaktita de Dick Sand- berg kaj Bulteno de Charles Power, kunlabore kun Redakcia Komitato kon- sistanta el Bob Bailey, Marge Hagler, Jonathan Pool kaj Dorothy Holland; Ĉ) ke la Estraro kuraĝigu Charles Power pri la piano eldoni ELNA-Jar- kaj eron; D) ke la membraro esprimu dan- kegon al Cathy kaj Bill Schulze pro la netaksebla, ege kompetenta laboro por Esperanto dum la pasintaj jaroj; E) ke ELNA oficiale invitu re- prezentantojn el la Cina Popola Res- publiko al la ELNA-Kongreso en Spo- kane, kaj klopodu aranĝi viziton de Usonaj Esperantistoj al Cinio; F) ke ELNA daŭrigu ekspozicion ĉe MLA en la kadrq de Literaturo kaj Lingvistiko ĉeNov-Jorko en 1974, kun E-l Preparkomitato konsistanta el Julius Balbin, Jim Lieberman kaj Jonathan Pool; G) budgeton. CENTRA OFICEJO JAM FAKTO La Ligo nun havas tion, kion ĝi jam de longe bezonis: unu lokon kiu prizorgos libroservon, informservon, kaj la Ligan organon. Estas multaj historiaj kialoj, pro kiuj tio ne okazis antaŭe, sed pri ili ne necesas nun diskuti. Ni prefere frontu la estontecon. Per la nuna aranĝo la tago de la fina venko konsiderinde pliproksi- miĝas, car tute aparte de ia ŝovinismo nacia, estas klare, ke Usono ludas kaj ludos gravan rolon en la monda kulturo. Por ke ĝi ludu rolon ankaŭ en la plej grava realigo de monda kulturo, lingvo internacia, ELNA devas esti forta. Malgrau la atendoj raportitaj en la lasta Bulteno, ne eblis, pro urbozonaj reguloj, lui ejon kie la Direktoro povus kaj logx kaj labori. Anstataŭe, estis elektita ampleksa, digna oficejo sur la dua etago de komerca konstruaĵo en San Mateo. La fizika adreso de la oficejo estas 231 Second Avenue, Suite 201. Oni bonvolu nek uzi tiun adreson por poŝtajoj , nek veni vizite sen antaŭa anonco. La telefona numero estas 415-343-3844. La poŝta adreso restas P. O. Box 508, Burl'ingame, CA 94010. Tiun poŝtkeston uzas kaj la Direktoro kaj ges-roj Schulze, ce kiuj la Libroservo provizore restas ĝis ELNA faros definitivajn aranĝojn pri transpreno. Financa subteno estis petita en la lasta numero, kaj kelkaj kontribuoj jam envenis. Dankon al la kontribuintojI 9A ESPERANTO-PACIFIKA KONFERENCO, APRILO 1974, LOKIGOS EN TIHUANO La plej longtradicia el la regionaj renkontiĝoj de usonaj esperantistoj migros al suna Meksikio ĉi-jare. La 9a Esperan- to-Pacifika Konferenco okazos en la hotelo El Conquistador, iom ekster Tinuano, de la 5a ĝis la 7a de aprilo 1974. La temo de la Konferenco estos inter la plej gravaj: Informado pri Esperanto. Seriozaj diskutoj sendube kontribuos al la progreso de niaj labormetodoj. Kvankam la anaro de la Esperanto-Pacifikaj Konfe- renco j emas veni plejparte el Kalifornio, ciuj kun ideoj kaj deziro ilin interŝangi estos bonvenaj. Kompreneble ne ĉio estos serioza. La mondfama (?) san-diega teatra grupo "La Stranga Familio" faros prezentadon, kaj pluajn distraĵojn provizos la karlsbada kantgrupo kaj la ekskurso. Por garantii ricevon de aliĝilo, tuj skribu al s-ro Francis E. Helmuth, 2448 Sagebrush Ct., La Jolla, CA 92037. ZAMENHOF-FESTOJ KAJ ALIAJ KLUBAJ NOVAJOJ Ciujare, tra la tuta terglobo, espe- rantistoj observas la datrevenon de la naskiĝo de Lazaro Ludoviko Zamenhof, ĉu ill nomas lin "kreinto," ĉu "iniciatoro" de nia lingvo, ĉu eS "nia kara majstro." La Esperanto-Societo de Chicago oka- zigis sian Zamenhof-Bankedon en la kadro de la 21a Kongreso de nia Ligo, vendrede, la 28an de decembro. Simile agis la novangluja movado, pri kies sukcesplena regiona kongreso oni legu aliloke en ci tiu numero. Gia Ban- kedo okazis la unuan de decembro, kiam la ĉeestantaro ĝuis prelegon de Marjorie Boulton pri d-ro Zamenhof. Ŝi prelegis pri li ankau la postan matenon, kiam si kaj John Lewine havis la honoron prediki ĉe la unitariana preĝejo de Pittsfield. La prediko de d-ro Lewine ankau konvenis al la okazo, pritraktante la Universalan Deklaracion de Homaj Rajtoj, kies kvaronjarcenta datreveno okazis la lOan de decembro 1973. Tiu evento ankau ricevis pritrakton ĉe la Zamenhof-Festo en Nov-Jorko, kie R. L. Harry, Ambasadoro de Australio al Bonno, F. R. Germanujo, diris i. a. : "Mi havis la honoron, kiel juna diplomato en la aŭstralia delegitaro, esti membro de komitato en Nov-Jorko pre- zidata de s-ino Eleanor Roosevelt, komi- tato kiu preparis la tekston de tiu Dek- laracio. Kun la helpo de d-ro Solzbacher, mi faris la unuan tradukon en Esperanton. Mi tre ĝojas, ke dank' al tiu traduko, eldonita en Esperanto-Revuo de Nord- Ameriko, kaj al postaj tradukoj eldonitaj deUEA, dekmiloj da homoj en multaj landoi lernis pri la homaj rajtoj proklamitaj en tiu gravega dokumento. Mi kredas, ke nia Esperahto-Movado povas, per tiaj tradukoj, fari tre utilan kontribuon al la starigo kaj evoluo de internacia etika kodo, la esenca bazo de la internacia paco." Ce la Zamenhof-Bankedo de SFERO en San-Fran- cisko, angle gastprelegis Charles Thrower, eldonisto de interetna ĵurnalo Peninsula Bulletin, pri la Homaj Rajtoj. Fine, Karl Pov parolis pri la Universala Deklaracio ĉe la Zamenhof-Bankedo de la Esperanto- Klubo de Los Angeles. La los-anĝelesa Bankedo ankau guis paroladojn de lokaj pioniroj, s-ino Poula Parrish kaj d-ro S. Colum Gilfillan, kiuj memoris £iu sian renkontigon kun la Majs- tro. Tri nordokcidentaj vasingtonianinoj , Ellen Eddy, Mary Hammersmith kaj Elizabeth Stafford, estis invititaj al la Zamenhof- Bankedo de la Esperanto-Klubo de Victoria, Brita Kolumbio, kaj tie auskultis la me- morojn de ges-roj William Maier, viglaj esperantistoj malgraŭ siaj pli ol okdek jaroj. Kiel junulino, s-ino Maier ren- kontis d-ron Zamenhof. Nur unu grupo, la Esperanto-Societo de Washington, D. C., sukcesis okazigi sian Bankedon 'guste je la dato de la nas- kiĝo de Zamenhof, la 15a de decembro. Interesan ideon havis la Esperanto- Klubo de San Diego, kiu invitis la lokan poldevenan komunumon al trilingva (espe- ranta-pola-angla) Bankedo c*e pola resto- racio, la 18an de decembro. Tie prelegis Ralph A. Lewin pri Zamenhof, Ellie Stein pri vojaĝo al Europo, kaj Frank Helmuth, Estrarestro de nia Ligo, pri ELNA kaj la nova informcentro. Corinne Goddard estris la komunan kantadon. Nova grupo stariĝis la 6an de novem- bro 1973, je iniciato de Bernice Garrett. La Esperanta Klubo de Sudgolfeto havas kiel sian teritorion la regionon cxrkau Manhattan Beach, Kalifornio, sude de Los- Anĝeleso. El Minesoto Mike Hardy, Sekretario de la Esperanto-Klubo de la Gemelaj Urboj, skribas: "EKGU fondiĝis je la 19a de aŭgusto 1972, havante kvar anojn. Gi nun havas dek. Antaue estis alia E-klubo tie, kiu havis proksimume ducent anojn, sed el tiuj nur kvin (! ) sciis paroli la lingvon. El tiuj kvin nur unu ankorau vivas. Tiu estas D-ro Lehman Wendell, nun la plej maljuna esperantisto en Usono, kaj dele- gito de UEA jam pli ol kvindek jarojn. Li informas nin, ke la antaua E-klubo en la 'Gemelaj Urboj' ĉesis ekzisti dum la dua mondmilito, 'car oni suspektis nin ne esti lojalaj' pro la stranga eksterlandeska lingvo." Ce la Esperanto-Societo de Nov-Jorko en januaro raportis ĝia Prezidanto, Julius Balbin, pri la lastaj seminarioj ce MLA (Asocio por Nuntempaj Lingvoj), kiuj oka- zis proksimume samtempe kun la ELNA-Kon- greso en Ĉikago. D-ro Balbin kontribuis la referaĵojn "Cu Esperanto estas arte- farita lingvo?" kaj "La sekreta malsano de Esperanta poezio". Mark Starr raportis pri la Kongreso mem. Prelegis Joe Gamble aŭ Goŭ Gembal aŭ Go Gembll aŭ Joe jo Gemblo pri "La noma naoso en Esperanto, aŭ Kio estas mia nomo kaj adreso?" ĉe la decembra kunveno de la Esperanto-Societo de Portland, Oregon. Dum tiu monato Esperanto troviĝis en ne malpli ol tri televidaj elsendoj, plej- parte pro la agemo de Laurin Lewis, kiun ni baldau perdos al la Centra Oficejo de Universala Esperanto-Asocio, kie li in- tencas labori dum almenau unu jaro. La ĉefa organizo por la san-franciska regiono, SFERO, aŭdis de Hal Dreyer liajn spertojn pri la tradukado de la fama fa- belromano La Sorĉisto de Oz, de L. Frank Baum, ce la januara kunveno. Tie ankaŭ prelegis Gary Smith, pri longdaŭraj sol- voj ' al la energi-problemo. Unu semajnon poste, laŭ la kutimo, SFERO okazigis sian Zamenhof-Bankedon, kie la anoj guis, krom la prelego jam menciita pri la homaj raj- toj, paroladon de Duncan Charters pri la perspektivoj por nia lingvo, informojn pri la someraj kursoj okazontaj ĉe San- Franciska Stata Universitato de d-ro Richard L. Trapp, esperantan koncerton de sperta pianludisto B. J. Balcar, kaj mu- zikan kaj poezian programon de la geler- nantoj de Abbott Middle School, kiujn instruas Doris Vallon. Ce la j anuara kunveno de la Esperanto- Klubo de Los Angeles, Sandor Bako, aŭtoro de Tiaj Ni Estas, parolis pri sia somera vojaĝo al Europo, kie eĉ la multaj bonvo- lemaj esperantistoj, kiujn li renkontis, ne povis savi lin de kelkaj problemoj. Unu el la plej gravaj estis la fakto, ke ce la pasporto, li asertis sin hungare naskita, kvankam intertempe la koncerna urbo transiĝis al Ceĥoslovakio. Ĉe la sama kunveno Karl Pov parolis pri la nova Centra Oficejo de ELNA, al kiu li estis tuj veturonta, kaj ankau deklamis sian tradukon de "La militpreĝo" de Mark Twain. SPORTEMULOJ ATENTUi E-3 Semajno de Internacia Amikeco (vidu p. 6) * Amikeco trans limoj La lernantoj de Esperanto ĉe Liceo Chevrollier, kunlabore kun la Esperanto- Klubo de Angers, nun preparas ekspozicion pri "Sporto en la Mondo" por majo 1974. En tiu liceo, jam de pluraj jaroj, Esperanto-rondo iom post iom kreskis ĝis atingo de altranga pozicio inter la ne- oficialaj kulturaj organizaĵoj de la ler- nejo. Ci-jare, pli ol kvardek lernantoj sekvas la Esperanto-kurson kaj esperas kiel eble plej baldaŭ partopreni la mondan vivon pere de la internacia lingvo. Car la pasintjara ekspozicio pri "Kopernik kaj Pollando" multe plaĉis al la lernantoj kaj vekis profundan intereson ĉe la cetera lernantaro, la profesoraro kaj lapubliko, ni decidis anko'rau ĉi-jare aranĝi similan ekspozicion, se eble, same altnivelan. Tiu manifestacio espereble montros denove, ke Esperanto estas potenca instru- mento de cirkulado de informoj kaj ideoj, de konsciigo pri nuntempaj problemoj, de internacia kompreniĝo. Tiucele, ni petas vian kunlaboron por trakti diversajn aspektojn, en via lando, de la elektita temo, kies ĉefaj eroj estas j enaj: —Sporto por elitoj au sporto por ĉiuj; —Sporto profesia au sporto amatora; —Sporto kaj sano: trejnado, medicina kontrolo, olimpiaj ludoj; —Taga vivo de iu campiono, kiun vi eble konas; —Stata au privata helpado, demokra- tigo de iuj sportoj, ekzemple rajdarto, teniso, velsporto; —Sporto kaj komerco; —Sporto kaj naciismo; —Sporto kaj arto (sketado, danc- arto); —Sporto en la lernejo: horaro, ri- latoj kun eksterlernejaj sportaj organi- zaĵo j.... Tiu listo estas nur ideodona. Estos bonvenaj , kompreneble, ciuj bildoj , studoj au statistikoj, precipe se ili prezentas belan aspekton au originalecon au iun ajn autentikan signifon.. Se necese, pruntedonitaj dokumentoj estos resenditaj. Raporto pri la rezulto estos publikigita. Sendu materialojn al: Esperanto- rondo, Liceo Chevrollier, 49000 ANGERS, Francujo. £-4 LETEROJ AL LA REDAKCIO De Pierre L. Ullman: La letero de samideano D. K. Jordan en via decembra numero multe interesis min. Tamen, miaopinie, ŝajnas maljuste nomi "Ms."-on fuŝvorto. La vorto "Ms." necesas. Gi ekzistas kauze de la feminisma movado, kiu estas vere multe pli grava por la monda paco ol la Esperanta movado. Herbert Spencer ri- markas en siaj Principoj de Socioloqio (parto 3, ĉapitro 10), ke ju pli militisma estas socio, des malpli da raj to j havas la virinoj. Kiam virinoj ricevos tiom da rajtoj, kiom havas viroj, inkluzive pre- cize ekvivalentajn titolojn, tiam estos ni en la vojo de la paco. Ni usonanoj povas fieri, ke en nia lando ekzistas virinoj, kiuj rompadas lingvajn prakutimojn, elpensante kaj pres- kaŭ devigante novan uzon spite al la rutinuloj. Kiuj, pli ol Esperantistoj , devus povi kompreni, ke nova lingva uzo enkondukas novan senton? Ne plie estas "Ms." fuŝvorto, ol Esperanto estas fuŝ- lingvo. De Charles F. Post: Mi jus ricevis mian kopion de ELNA- Bulteno, kaj unue mi volas gratuli vin pro bonaspekta kaj interesa revueto. Tuj frapis miajn okulojn, ke vi ĝustigis la liniojn tiel, ke la dekstra marĝeno eben- igas. Tia ekstra laboro certe plibonigas la aspekton de la presajo. Post kiam mi emeritigis antaŭ kelkaj jaroj, mi verkis malgrandan anglan rakon- ton kaj mi mankompostas kaj presas gin en libreton ĉe malgranda presejo de mia naj- baro. Nu, poste mi Esperante tradukis la rakonteton kaj S-ro Lewis Cook de Ohio kritikis la verkon por mi. Nun mi povas presi ankau Esperantan eldonon, sed estas grava malhelpo—manko de tipoj kun Espe- rantaj supersignoj. Kompreneble estas aliaj rimedoj por presi la rakonteton krom la autentika presado. Kiam mia edzino verkis infanan rakonteton, mi Esperante tradukis gin kaj presis kelkajn ekzemplerojn per la gela- tena procedo. Poste mi sendis kopiojn al miaj Esperantaj korespondantoj — fakte korespondanto en Nederlando skribis, ke li retradukis gin al sia lingvo por legi al siaj nepinoj. Sed la pli zorga gelatena procedo tute ne aspektas bone kiel auten- tika presado—kaj mi estis presisto dum kvindek j aroj.... Kion mi faru? Car mi estas nur mal- riĉa emerito, mi ne havas monon por im- porti taugajn tipojn el Europa lando. Cu iu Esperantisto scias, kie estas neuzata tiparo en Usono, kiun mi povus akiri sen monpago? Maljuna Esperanta presisto volas presi sian rakonteton. Cu li povos? (NdlR: Se iu scias pri tiaj prestipoj, li aŭ ŝi skribu al s-ro Post Ĉe 1150 Pico Avenue, Pacific Grove, CA 93950.) LINGVA ANGULO de Salber Jonroŝ Unu el la plej urĝaj celoj de la movado estas meti la lingvon internacian en la lernejojn. Bedaurinde, ne ĉiuj usonaj esperantistoj uzas la ĝustajn ter- minojn por diskuti la problemon, pro tio, ke la edukaj institucioj de Esperantujo havas devenon europan. La plej malalta nivelo, preter la infanĝardeno, nomiĝas, guste kiel en la angla, elementa lernejo. Tiu periodo generale dauras iom malpli longe en EŬro- po ol en Usono, eble kvar au kvin jarojn. Poste venas diversaj eblecoj, depende de la kapableco montrita ĉe la koncerna ler- nanto. Oni povas ekzemple resti en la elementa lernejo dum eble kvar pliaj jaroj kaj tiam eniri meti1ernejon. Au eble ia mezlernejo taŭgas, de kie post ses jaroj oni progresas al faklernejo. Au, se oni estas tre inteligenta kaj tre bonsanca kaj—plej grave—tre laborema, elstarulo, oni eniras la mezlernejon kiu nomigas gimnazio au liceo. Tiuj ĉi mezlernejoj estas la plej proksima ekvivalento de nia high school. Europanoj tamen pretendas— eble prave—ke gimnazia au licea diplomito generale havas pli vastan scion ol baka- lauro en la usona sistemo. Tio ci povus esti rezulto de la fakto, ke la europaj lernantoj ordinare vizitas la lernejon ne kvin sed ses tagojn semajne. Tiuj, kiuj deziras pli altajn stu- dojn, devas diplomigi de la mezlernejo per tre malfacila ekzameno, post kies sukcesa plenumo oni fariĝas abituriento. Malsukceso ce tiu ekzameno fojfoje kauzis sinmortigon. La altlernejo al kiu tiu ekzameno kondukas estas kolegio au universitato. Fakte, ĉiuj studoj post la abiturienta ekzameno estas altlernejaj studoj. Do, oni nepre ne traduku nian usonan high school per altlernejo, nek inverse! ELNA-KONGRESO KAJ MONDFOIRO — IDEALA KOMBINO POR ĈIUJ! La 22a Kongreso de ELNA okazos en la urbo Spokane, en la ŝtato Vaŝingtonio, de la 21a ĝis la 23a de junio 1974. La ĉef- loko de la Kongreso estos Kolegio Whit- worth, kiu provizos loĝadon, manĝaĵon kaj bonan konferencejon. Apude staras bela butikaro. Autobusoj veturas de la Kolegio rekte al la foirejo de "EXPO «74". Ni instigas la ceeston de familiaj grupoj; la duobla stimulo de la Kongreso kaj de "EXPO '74" estas kombino, kiu garantias duoblan plezuron dum via libertempo. La temo de la Mondfoiro estos plene aktuala: "Celebri la freŝan, novan cir- kaŭaĵon de morgau". En tiu medio estos E-5 bonaj eblecoj varbi kaj informi pri la internacia lingvo, kiu estos esenca ero de la homa vivo kiam ni reatingos "fresan, novan ĉirkaŭaĵon." Esperanto signifos tiel grandan antaŭenpaŝon kiel siatempe la automobilo— sed nia lingvo ne poluas! Gi ebligas, ke la homo plibonigu sian ĉirkaŭaĵon per plibonigo de si mem! Malsupre oni trovu aliĝilojn por la Kongreso mem kaj por loĝado. Gisostuloj bonvolu pardoni, ke la dua aperas en mal- verda lingvo; tion trudas la fakto, ke ĝin pritraktos neesperantistoj. Eventu- alaj kongresontoj, kiuj ne regas la an- glan, sin turnu al la Centra Oficejo por helpo. Tiuj, kiuj ne volas difekti sian gazeton, rajtas skribi la necesajn infor- mojn sur aparta folio. ALIGILO POR LA 22A KONGRESO DE ESPERANTO-LIGO POR NORDA AMERIKO Mi sendas ci-kune: .___ parta(j)n antaupago(j)n (po $5,00). ___plena(j)n kongreskotizo(j)n (po $7,50). Mi kunportos kun mi ___ familianojn kaj aliajn personojn. Mi havos ___ gastojn ĉe la bankedo sabate vespere. Mi alvenos per: ( ) auto. ( ) buso. C ) trajno. ( ) aviadilo. NOMO ADRESO URBO STATO ZIPKODO Sendu al: S-ino Lee Schmidt, Aliĝil-Estrino N. 120 Locust Road Spokane, WA 99206. REGISTRATION FOR LODGING, 22nd Annual Congress of the Esperanto League for North America, 21-23 July 1974. Esperantists and their friends will be housed in one dormitory, Warren Hall. It has three stories with three wings, of which we will have two. Each wing has a lounge, and there is also one large lounge which serves the entire building. Warren is ideal for us as it is close to the conference auditorium and dining hall. RATES: $4.50 for bed per day, children $1.00 if they bring sleeping bag. ADVANCE DEPOSIT REQUIRED 60 DAYS IN ADVANCE: $1.00 per person per day. This is refundable up to 30 days prior to the opening of the Congress. I will arrive (date) . Number of adults: I will leave (date) Number of children*: "Children without sleeping bags should be counted as adults. NAME ADDRESS CITY STATE ZIP Send to: Eunice Johnston College Development Whitworth College Spokane, WA 99218. Note: The College will be filled up prior to the Congress, but arrangements can be made for those who wish to stay afterward to visit EXPO •74. Write to Eunice Johnston for details. For a full-color map of the fairgrounds, write to the Hospitality Service, P. 0. Box 1974, SpoKane, WA 99210 (tel. (505) 456-1974). SEMAJNO DE INTERNACIA AMIKECO ^JAM PROKLAMITA EN DU URBOJ KAJ UNU STATO Kiel ni atentigis en la lasta numero, la lasta plena semajno en februaro—ci- jare, de la 18a ĝis la 24a de tiu monato —estas la Semajno de Internacia Amikeco, jam tradicia festperiodo de la tutmonda esperantistaro. En Usono la Semajno ofte celebriĝas per proklamoj de diversaj urb- estroj, kiujn instigas lokaj movadanoj. La maniero ne estas malfacila. Oni nur skribu al la koncerna persono leteron, kiu priskribas la Semajnon kaj la mond- skalan intereson, kiun havas la esperan- tistoj pri ĝi. Kun la letero estas sage enmeti specimenan tekston de proklamo, laŭeble adaptitan al tiea cirkonstancaro. Sis nun la Centra Oficejo scias pri proklamoj en sia propra urbo, San-Mateo, de urbestro Floyd E. Welch, en San-Fran- cisko, de urb- kaj grafland-estro Joseph L. Alioto, kaj en Vaŝingtonio, de stat- es tro Daniel J. Evans. 59A UNIVERSALA KONGRESO — HAMBURGO, 1974 La ceftemo de la 59a Universala Kon- greso de Esperanto estos "Naciismo kaj internacia kunlaboro en la nuntempa mon- do". Spegulos tiun temon almenau du el la temoj por la Oratora Konkurso, en kiu junaj geesperantistoj gis inkluzive 28- jaraj konkurencos por la tri premioj de respektive 100, 70 kaj 40 guldenoj. La jam fiksitaj temoj estas: 1. Naciismo kaj internaciismo en mia lando; 2. Cu internaciaj sportaj konkursoj kontribuas al internacia amikeco aŭ inci- tas naciismon?; 3. Kion volas la junularo en la Esperanto-movado?; 4. Perforto en literaturo kaj sur ekranoj. La leganto de ci tiu periodaĵo espe- reble havos grandan intereson pri la temo de la tiel nomata "debato" (kiu pli guste nomigus "forumo"): "Landaj revuoj en Esperanto—ĉu utilaj?" Unuflanke la be- zono de enlanda organiza informilo kaj nacilingva informmaterialo, aliflanke la kontraŭdiro inter la ideo de landa revuo kaj la internacieco de la esperanta gaze- taro—tio formas la kernon de la demando, kiu multe okupas la aktivulojn de la nun- tempa j landaj organizajoj. Cu la ĉi-jara "debato" montros la vojon al solvo? Bulgara Esperanto-Teatro el Sofio provizos la hamburgan Teatran Vesperon per klasika franca komedio, "La Barbiro de Sevilla" (1775) de Beaumarchais. El tiu komedio Rossini poste faris la mond- faman operon. La Kongreso daŭros de la 27a de julio ĝis la 3a de aŭgusto. Por aliĝilo skribu tuj al UEA, Nieuwe Binnenweg 176, Rotter- dam-3002, Nederlando. Kiel kutime, Eŭropo ĝuos leonan por- cion de altnivelaj Esperanto-aranĝoj. Dum la semajno antaŭ la UK, esperan- tistoj de ciu lingva nivelo povos profit! de la kursoj ĉe la Internacia Altlernejo en HelsingszSr (Elsinoro), urbo de Hamleto. Estos entute kvar kursoj: elementa, lau la rekta metodo de Friis; konversacia; per- fektiga; kaj prepara por Friis-metodaj geinstruistoj. Ĉiuj kursoj finiĝos antau- tagmeze por fariĝi—ekskursoj! Ne nur la kastelon Kronborg de Hamleto oni vizitos, sed ankaŭ plurajn aliajn vidindaĵojn. Estos karavano rekte de la kursoj al la Universala Kongreso. Por pliaj detaloj, skribu al: s-ro L. Friis, Ingemannsvej 9, DK-8230 AbyhjzSj , Danlando. Post la Kongreso estos almenaŭ kvar elstaraj arangoj. La Oficiala Postkon- greso okazos en la mezepoka urbo Kronach, kie naskiĝis la pentristo Lucas Cranach (1472-1553). Ĝi proksimas al Germana Demokratia Respubliko kaj Ĉefioslovakio. TEJO okazigos la 30an Internacian Junularan Konferencon en la trankvila universitata urboMunster, kie ĝi pritrak- tos la temon "Junularo kaj edukado", de la 3a gis la 10a de augusto. Ekster F. R. Ĝermanujo lokiĝos eble la plej prestiĝa el la postkongresaj okazaĵoj, la Someraj Universitataj Kursoj ĉe la Universitato de Liego en Belgio. Ok instruistoj el ses landoj faros lek- ciojn pri ■ diversaj temoj de biologio, fiemio kaj socilingvistiko. Jen io vere tro eksterordinara — aŭtentikaj universi- tataj kursoj ne de Esperanto, sed per la internacia lingvo. Kromprogramo konsistos el perfektiga Esperanto-kurso, ekskursoj, sportado, filmvesperoj ktp. Stipendioj estas haveblaj. Por pliaj informoj skribu al Someraj Universitataj Kursoj, Boxte Postale 9, B-4000 Liege 3, Belgio. La 47a Kongreso de Sennacieca Asocio Tutmonda troviĝos en Bergamo, Italic Pli detalaj informoj aperos ĉi tie baldaŭ. E-7 PRI LA LIGA ORGANO ELNA-Bulteno nun estas sekcio de ELNA Newsletter, kies tuto estas redak- tata de Charles R. L. Power, Direktoro de la Centra Oficejo de ELNA. La antaŭa redaktoro de Newsletter, Richard Thorsten Sandberg, devis demisii pro troa profesia okupiteco. Li ne foriris sen lasi gravajn postsignojn, precipe en rilato al la as- pekto de la organo, kies eblecojn de ne tro kosta plibeliĝo li lerte demonstris. La Redaktoro nun estas gvidata de Redakcia Komitato nomita ĉe la 21a Kon- greso de ELNA, kiel oni povas vidi en la Protokolo al tiu Kongreso. Li rilatos kun po du el la kvar anoj de la Komitato ĉe ĉiu numero. En la venonta numero aperos prezaro por pograndaj mendoj de la anglalingva sekcio de Newsletter, kiun la membroj ne nur mem legu, sed disvastigu al taugaj instancoj ekster la movado, ĉu edukaj, cu politikaj, ĉu alispecaj. Ni memoru, ke ELNA ekzistas ne nur por Esperantistoj, sed, multe pli grave, por antauenigi la lingvon internacian. Necesas do rilati kun la ĝenerala publiko, kaj por tio ni bezonas aktualan anglalingvan materialon. La celo de Newsletter, t. e. de ĝia an- glalingva sekcio, estas provizi tian ma- terialon. Ni atendas la apogon de ĉiuj sinceraj kaj seriozaj mondlingvanoj. ANONCETOJ AuD-VTDA SEKCIO DE ELNA Por ampleksa listo de etkoste prunteblaj sonbendoj, skribu al s-ro H. K. Ver Ploeg, E. 321 - 19th Avenue, Spokane, WA 99203. (NdlR: Da korespondpetoj ni havas multe tro por doni spacon al ciuj. Interesitoj memoru, ke la respondeculo, kiu helpos al vi trovi tian korespondanton, kian vi de- ziras, estas f-ino Ellen A. Lewis, 15 Salisbury Road, Brookline, MA 02146.) S-ino OĈi Jasuko, 34-jara dommastrino kun tri filoj, 794, Japanujo, Imabari-si, Tokiwamati, 9 tyome, volas korespondi kun usonanino. S-ro Walter Zelazny, 23-jara fraulo, stu- dento de jurscienco, ul. Piastow 11/81, Rzeszow, Pollando, volas korespondi pri poezio, belliteraturo kaj sociologio. "Esperanto obsedis min tute." S-ro Kim Sei-Youl, 26-jara universitata studento, 505-1050 52 Ban I-Dong, Keorim- Dong, Kwang-Ju City, Junnan, Respubliko Koreujo, volas korespondi. Dek unu gelernantoj, de la 5a gis la 7a klaso, volas interŝangi bildkartojn, por- tretojn, poŝtmarkojn ktp. Inter.esigas pri sporto, literaturo, filmoj, muziko. La 23a Generala Lernejo, Esperanto-Grupo 3534, Miskolc, Jancsics ter. 1, Hungario. S-ro Frant. Rajsky, 57-jara fervojisto, Hromoradni 2, 690 02 Breclav 2, Ĉenoslo- vakio, volas korespondi. Informojn pri Sennaciismo kaj Sennacieca Asocio Tutmonda serfdas la Landa Peranto de la Sennaciista Frakcio, Karl Pov, 215 Second Avenue, ĉambro 206, San Mateo, CA 94401. iliWL ■■IliMSBt! ms ____ i ■*%&. .^ *; r * "'"' EN S0VAĜA SAN-MATEO La Direktoro de la Centra Of icejo sukcese plenumas sian unuan oficialan devon —viziti la kurson ce san- matea mezlernejo Abbott Middle School, kie Doris Vallon instruas la inter- nacian lingvon ciutage. La foton ni dankas al la afabla kursestrino. Ĉina Esperanto monata gazeto EL POPOLA CIMO Varbas abonuntojn de 1974 Abonprezo: / ĵaro us t 2.20 2 faroĵ us S 3.30 3 jaroj us i 4.40 Abontl Ĉe: Ejperanto-lnformcentro P.O. Box 508 Burlingame, CA 94010 ou rekte ĉe Libroservo de Ĉina Espe n P.O. Kesh, 313, Pekim Sperimeno akirebh senpage ik»?»! ■F M , ■■ .-■■■ j *-* 1 '**, - Baldau aperos Suplemento al la ELNA- Adresaro. Tiuj, kiuj ne aperis en la originala Adresaro sed ne volas eniri la Suplementon, bonvolu kontakti la Centran Oficejon. Dankonl___ WILLIAM AULD KAJ DUNCAN CHARTERS Jen la instruistoj de la someraj kursoj de Esperanto ĉe San-Franciska Ŝtata Uni- versitato. Pri la Jcursoj oni povas legi sur p. 2 de la anglalingva sekcio. S-ro Charters iniciatos ktirson pri instrume- todoj. Tiuj, kiuj intencas aliĝi, povas jam nun rilati kun la Centra Oficejo. Cu vi renovigis vian membrecon en ELNA por 1974? Se ne, ĉi tio estas la lasta numero, kiun vi ricevos! KLASIKAJOJ DENOVE HAVEBLAJ--DUM MOMENTO! La Libroservo de ELNA fieras anonci, ke ĝi sukcesis akiri tre malgrandan stokon de kelkaj jam de longe elĉerpitaj klasikaĵoj. Pro la fakto, ke temas pri tiaj raraĵoj, nur anoj de ELNA kotizintaj por 1974 rajtos mendi ilin, kaj nur po unu ekzemplero por ciu titolo. La plej valora trezoro estas bindita dua eldono de la unua libroforma verko de la "homo homa," la forpasinta bardo de la .Esperantuja kamparo, Julio Baghy. Preter la vivo (dua eld., Budapest, 1931), estos dum fulmodaura momenteto havebla kontrau nur $2,95. Ne prokrastu mendi, car temas pri nur du ekzempleroj! En iom pli granda stoko, Gosta Berling de Selma Lagerlof, elsvedigita de Stellan Engholm, mem populara originala romanisto, estas havebla en bro"surita eldono kontraŭ $4,95. Pli ol kvincent paĝoj, kun multaj ilustrajoj, liveras la plej satatan verkon de la sveda literature La esperanta traduko aperis en 1934. La Sorĉistino el Kastilio de Salom Asch, tradukita "el la juda" de Izrael Lejzerowiez,- aperis esperante ĉe Literatura Mondo, Budapest, en 1933. La traduko estis siatempe alte laudata pro sia lerta stilo. Kelkaj ekzempleroj estas mendeblaj po $1,75. Fine, el la angla venas kvar populara j romano j, ĉiuj bindita j: Rica kaj sen mono de E. Phillips Oppenheim, tr. Fred E. Wadham (L. K.), $3,50; Judoj sen mono de Michael Gold, tr. Georgo Saville, $2,75; Aventuroj de Marteno Drake de G. Norway, tr. Walter Severn, $2,95; kaj Fanny de Edna Ferber, tr. Berno Fabo, $3,95. COURSESI COURSES! COURSES! In answer to many requests, an over- view of current Esperanto instruction in this country is provided below. The reader is asked to bear in mind that the list is by no means comprehensive, giving only a selection of the courses of which reliable reports have been made recently. These overviews will be appearing from time to time, and readers who know of courses are encouraged to inform us by way of the current chief of the statisti- cal section of the American Association of Teachers of Esperanto, Mr. William P. Simpson, 2115 Walnut Street, Harrisburg, PA 17103. CALIFORNIA: A social studies teacher at King Junior High School in Berkeley, Dorothy Hackbarth, is introducing her class to Esperanto with the able help of Geanne Wolff Amerayan. The Beverly Hills Recreation Department is spon- soring an evening course under William W. Glenny, President of the Esperanto Club of Los Angeles. Corinne Goddard is giving a course in Escondido. The University of California at La Jolla has an exceptionally fine course under David K. Jordan, former rector of the International Summer University, and Ralph A. Lewin, co-translator of Winnie- the-Pooh. ELNA archivist B. J. Balcar has a course at Monterey Adult School. Martha Walker is instructing a group at Napa Community College Adult School. An English teacher at Newark High School, Adrienne Blackhart, has an unofficial course there. San Diego is just bursting with courses, under Lee Edwards, Alberta Casey and William Schwartz. At an evening program of the San Francisco Community College Dis- trict, William H. Schulze teaches an advanced course in one room while his wife Cathy breaks in a group of begin- ners in another. Doris Vallon teaches an enthusiastic class of youngsters at the Abbott Middle School in San Mateo in a daily credit course. FLORIDA: Gizella Giguere teaches Esperanto full time at the Learning Center for Gifted Children in Tampa and at several other junior high and high schools in the Hillsborough School District. HAWAII: All through the islands Esperanto is studied as part of a sixth-grade program in Communications in the Hawaii English Program. ILLINOIS: The Esperanto Society of Chicago continues to sponsor courses in that city. Excellent evidence of the peda- gogical utility of the international language was provided by the course at Sacred Heart of Mary High School in Rolling Meadows under Valrie Hackett. The students involved were considered to be without aptitude for foreign languages. After their course in Es- peranto, counsellors found reason to urge them to further language studies. A repeat performance is now under way. MASSACHUSETTS: Allan C. Boschen's course at Hoosac Valley High School in Adams is covered in the report on the New England Congress elsewhere in this issue. Dr. Maria Liwszyc from Poland has the help of Prof. Carlos de Jesus from Portugal in giving a course at tne Fall River Public Library. NEW MEXICO: In Gallup, Roan Orloff Stone, translator of Kahlil Gibran's The Pro- phet, is teaching a small class of Navaho Indians. Prof. J. A. Schufle of New Mexico Highlands University in Las Vegas has a special course for the University's Honors Program. NEW YORK: At press time sufficiently recent reports of the many courses usually proceeding in this state were not available to the editor, except for Mark Starr's class at Bryant Adult Center in Long Island City. OHIO: Mrs. Winnifred Breegle has found a new way of getting Esperanto into the schools. She is teaching it as a sup- plement to her advanced Latin class at Circleville High School. After last semester's class, several students went on to successfully complete the Ele- mentary Examination of the American Association of Teachers of Esperanto, some with distinction. OREGON: Site of the 1972 World Esperanto Congress, Portland has for this and for many other reasons played an im- portant role in the U. S. Esperanto movement. But the local activists do not rest on their laurels. Hazel Heusser teaches the international lan- guage to pupils in her social studies class at Laurelhurst High School. One of the initial exercises is for the student to go down a hallway along which UNESCO's series of Human Rights posters in Esperanto hangs, and to try to guess the meaning of the text. Mrs. Heusser taught a credit course in Esperanto teaching methods last semes- ter at Portland State University. Now Laurin Lewis, who will be leaving for Rotterdam in April for his new position with the Universal Esperanto Associa- tion, is teaching an Esperanto course there under the auspices of the Espe- ranto Institute of PSU. Finally, high school students get official release time to attend Lura Chapman's course at the Portland Public Library. This is the second time around for Mrs. Chapman's course, which is repeated by popular demand. PENNSYLVANIA: Students in William P. Simpson's course at Elizabethtown Col- lege use five texts: Teach Yourself, Auld's A First Course, About Esperanto, Esperanto por Infanoj, and the English Universities Press dictionary. This is Elizabethtown's second Esperanto course, repeated because of inquiries at the Registrar's Office. Joseph Conroy has a course going at Lincoln High School in Philadelphia. TEXAS: Earl Bills, who has been busy get- ting a prodigious quantity of articles on Esperanto into the local press, is teaching a course at the University of Texas at Denton. In Houston, John Victery's course in the Junior High section of Kincaid School has been ex- tended into the High School. WASHINGTON: In the city which will be the site of this year's ELNA Congress, Ken Ver Ploeg teaches Esperanto at Spokane Falls Community College. Albert and Sara Ann Estling make sure that a course is always available in Walla Walla. Sara Ann just finished a ten- day class during the semester break. AMERICAN TOURIST ACCIDENTALLY "DRAFTED" INTO ISRAELI ARMY- LANGUAGE BARRIER TO BLAME___ David McCualsky, 24, of Athens, Ohio, spent 3h days in the Israeli Army at the outset of last October's emergency mobi- lization. For his help in rescuing injured soldiers from disabled tanks, he received a military award, a silver tank medal, a cracked elbow, and shrapnel in his shin. How could this have happened? "There was a language barrier," he explains. McCualsky was in Haifa when he deci- ded to hitch a ride to meet some friends in Jerusalem. He found the driver of an army truck which was cruising the streets looking for troops, and asked, "Jerusalem?" "There was a language barrier and the man misunderstood me. He thought I meant that I was from Jerusalem and was ready to go to the front. He told me to get on board." He dozed off on the truck, to awaken at the sound of artillery fire on the Golan Heights. Realizing the consequences of the communications gap, he decided that "the easiest thing was to go along with the thing." SEMINARS AT THE MODERN LANGUAGES ASSOCIATION Following the very successful semi- nars in Esperanto Literature and Interlin- guistics at the two previous meetings of the Modern Languages Association, at New York in 1972 and at Chicago in 1973, Esperantist academicians plan to present papers at this year's meeting in New York, this coming December. ESPERANTO LEAGUE FOR NORTH AMERICA P. 0. Box 508 Burlingame, CA 94010 Usono/USA Nonprofit Organization U.S. POSTAGE PAID Burlingame, CA Permit No. 296 NEWS PLEASE EXPEDITE Address Correction Requested Return Postage Guaranteed