ELNA-BULTENO jNTERMACiA Lingvo/ ESPERANTO-LIGO POR NORDA AMERIKO Numero 7(71) Marto 1971 MON-DONACQJ RICEVITAJ POR UK-KONGRESO EN PORTLAND, 1972 ELNA-kasistino, Peggy Linker, raportis, ke la UK-Fonduso ricevis 8ekon anonime je la valoro de $60.00. Nomoj de donintoj troviĝas finpaĝe. LA 19-a ELNA-KONGRESO EH SAN ANTONIO, TEXAS, OKAZONtA Peggy Schneider, prezidantino de la Esperanto-Klubo Von Nimitz, logis 8iujn al la kongreso, en la Hotelo Gunter, per jena prezento: "La epoko de la akvoportanto estas la epoko de mem-plenumiĝo. Kiel vi plenumiĝas? Cu spektante la urbscenon de la supro de la Turo de l'Amerikoj, 8u kavesplor- ante kie la sole konata 'fritita ovo-formacio' ekzistas, cu riverkrozante kaj manĝante raeksikiajn frandajojn, pro'menante tra serio de famaj belaj misioj, cu vizitante unu el la tri plej grandaj bestĝardenoj en Usono, aŭ butikumante en bonegaj klimatizitaj korsoj - tiel, kiel vi vin plenumas, tiel vi povas kontentiĝi en la urbo San Antonio." LA SESA ESPERANTO-PACIFIKA KONFERENCO Aprilo, la 2an ĝis la 4a, estas la tagoj elektitaj por la konferenco, kiu temas pri "Filiteraturo en Esperanto}' 8e la Padre Trail Inn, 4200 Taylor St., San Diego, Cal. La planoj inkluzivas ne nur diskutojn pri romanoj kaj poemoj, sed viziton al la domo de gesinjoroj Helmuth, kaj piedan ekskurson tra la loka malnova urb-kvartalo. LA 75-a MONATA KUNVENO DE SFERO ~ Sabaton, la 6an de marto, 1971» 8e la civita centro-biblioteko, en San Francisco, Cal., havis la regiona organizo (SFERO) sian 75an monatan kunvenon, kun libro-montraĵo, tielnomita lingvo-forumo, kaj programo» ESPERANTO EN LA LERNEJOJ DE HAWAII S--ro Don Sanborn, de la "Hawaii Curriculum Center," Honolulu, diris en intervjuo kun S-ro Rokuro Tokuda, internacia nova^-radio-koraentisto de Japanujo, ke, ek de septembro, 1971, Siuj (200) lernejoj en Hawaii komenc- os la instruadon de Esperanto. KVAR USONANOJ EN INTERNACIA GAZETO En la februara numero (783-2-1971) de "Esperanto," oficiala organo de UEA, Rotterdam, Nederlando, aperis la vizaĝoj de kvar konataj esperantistoj usonaj. Sur la kovrilo estas la 3-jara knabeto, Danny Boschen, kies patro, Allan Boschen, estas menciata kiel "unu el la plej aktivaj Esperanto-instru- istoj en Usono,"kaj dekstre staras John L. Lewine, menciata kiel "konata figuro en la usona Esperanto-movado." Oni fotis ilin en klasĉambro en Pitts- field, Mass., dum la knabeto staras sur tablo kaj indikas per montrilo la alfabet-literojn. Sur la pa|o 32 aperis foto de S-ino R.L.Wills, kun la 11-jara studanto, Jack Babbert, dum ili sonbendigas lecionojn por la radio- kurso de la ŝtata Universitato de Ohio (WOSTJ), kaj por la stacio de la urba lerneja konsilantaro de Columbus, Ohio (WCBE). PAROLADO PRI ESPERANTO HAVIS REZULTON Dum sia vizito al Walla Walla, Wash., en januaro, 1971, S-ro Rakuro Takuda, komentisto el Japanujo, parolis al grupo de edukistoj, kaj priparol-^ is Esperanton. Pro tiu parolado publiklernejestro starigis klason, kiun ok» gradaj lernantoj povas elekti, anstataŭ pentrarto aŭ ĥoro. Ĉi tiun Esperanto- studklason elektis 16 studentoj, kaj e8 lernejinstruisto! ELNA-BULTENO KUNFONDINTOJ Donald Munro Rodney Ring ADRESO BLNA-Bultono Muhlenberg Collega Allentown, Pa. l8l0^ PIONIRA ESPERANTISTO MONTIS S-ro Donald Stephens, 2313 Woodland Lane, Arden, Del., Mortis en januaro je la ago de 8k. Li estis inter la unuaj Esperantistoj en Usono, kaj estis fidela al la movado dum sia tuta vivo. Kvankam ni ne certe scias kiam li unue lernis la lingvon, D-ro Raymond Bye, 506 Glenwood Ave., Moylan, Pa., kiu lernis gin en 1907, konstatas, ke Donald Stephens fariĝis Esperant- isto antaŭ 1925, versajne longe antaŭ tiam. Li amis paeon, kaj ofte suferis pro siaj ideoj, ekzemple, kiam en 1911 li kaj Upton Sinclair enmalliberejig- is kaŭze de tielnoraitaj "bluaj legoj," att en 1918, kiam li rifuzis fariĝi soldato. S-ino Eleanor Roosevelt vizitis lin en Arden, Del., en 1935» kaj pluraj famaj mondkonataj personoj korespondis kun li tra la jaroj. Ankoraŭ vivas la vidvino, du filinoj, kaj ok nepoj. SEMAJNO DE AMIKECO EN WALLA WALLA KAJ NOVJORKO La 27an de februaro, 1971, la Esperanto-Societo de Walla Walla, Wash., finfestis la okazon de la Semajno de Internacia Amikeco per vera internacia mango, 8e kiu estis invititaj fremdlandaj gestudentoj el loka kolegio. Samtempe la Novjorka Esperanto-Societo havis kunvenon kun studentoj de Bryant Adult Center, kie Mark Starr ankoraŭ gvidas du studgrupojn. SKOLTOJ EN PORTLAND KAJ EN NOVJORKO EKLERNIS PRI ESPERANTO Hazel Heusser, kiu uzas sian ferion en varbado kaj instruado, raportis, ke 15 skoltoj kaj parencoj,irontaj al la internacia kunveno (Jamboree) en Japanujo, studas Esperanton ciun lundon vespere, en Lincoln High School, en Portland, Ore. Ankaŭ, individuaj skoltoj kaj siaj estroj, kunven-partoprenantoŭtoj:, Se novjorka kunveno, aŭdis du paroladojn pri Esperanto, unu de John Kailenta, kaj unu de Mark Starr. (Por skoltinformoj skribu al Informcentro Okcidenta.) V.IQLA ESPERANTO-KLHBO EN CENTRA OHIO En Columbus, Ohio, kunvenas ciumonate la Esperanto-Klubo de Centra Ohio, kutime Se la YWCA, 65 South 4th St» Dum la januara kunveno, la 17an, 1971» ili elektis novan estraron: Prez., D. R. Morey, 254 Thurman Ave., Columbus, Ohio 43206; Vic-Prez., R. Swisher, 1510 Cardiff Rd., Columbus, Ohio 43221; Sek.-Kas., D.L. Kasler, l64l East Columbus St.*, Columbus, Ohio 43206. SCIQ.PRI INTERNACIA LINGVO PLIGRANDIĜIS EN NQRD0KCIDENT-US0N0 S-ro J.E. Work, 49 Ann Marie Dr., Bellingham, Mass. 02019, kiu ŝatas la korespond-sistemon "Verda Stelo," kaj invitas ELNA-anojn partopreni, donis prelegon, "Esperanto and the Multiplicity of National and Technical Languages," dimancon, la 7an de februaro, 1971, Se la loka "Nordeca Societo." ESPERANTA LITERUMA ALFABETO UNIVERSALA POR RADIO-AMATOROJ Bunnie J. Chambers, 1740 Nakula St., Wahiawa, Hawaii 96786, sperta radio-amatoro, raportis, ke sia radio-rondo esperantista (vid."Esperanto," okt.,1970, p. 146) laboris kun provado de la literuma alfabeto de IJEA (vid. "Jarlibro," 197O, p. 4-97), kaj malkovris, ke pli ©1 duona de tiu Si alfabeto ne estas sufiSe komprenebla al neesperantistoj, ke ili, tamen, kun nova formo, fine sukcesis! Ili laboregis pri la traduko de la nova formo en diversajn naci- lingvajn literumojn. Ni intencas uzi spacon en la venonta ELNA-Bulteno, por inkluzivi la plenan raporton en Esperanto. Ni esperas, ke la usona radio- amatora jurnalo, QST, publikigos la nacilingvan artikolon sendita al ili. PLANO POR DISVASTIGADO DE ESPERANTAJ GAZETOJ Be vi deziras legi gazetojn nova "Round Robin"-listoe Jen la gazeton al la unua adreso sur la E-B 3/71 3 esperantajn, sendu vian adreson al la piano: La ELNA-Sekretario sendos ciun listo, kiu persono plusendos gin al la dua adreso, ktp. 8iu ano de la ceno ricevos ekzempleron de la listo, kaj la sola kosto estos por la afranko kiam vi enpoŝtigos la gazeto(j)n al la adreso post la via. La lasta persono sur la listo sendos la gazeto(j)n al nia arkivo en Kalifornio. Skri|bu al: Round Robin, Conrad Fisher, Route 1, Meadville, Pa. 16335. LISTO DE KAMPADISTOJ TRA LA MONDl Se vi ŝatas kampadon, kaj dejziras enlistiĝi inter esperantistaj kampadistoj, bonvolu korauniki kun la "Interrilata Centro Internacia de la Esperantistaj Kampadistoj," 12 Avenue Alsace Lorraine, 28 Chartres (Eure et Loir), Francujo. Hi sercas nomojn kaj adresojn el Sirkaŭ la mondo. Nl KORESPONDU 23-jara komencantino, studentino pri kemio, deziras korespondi precipe kun fraŭloj el Usono, Kanado, Suda Ameriko, kaj Japanujo. Ŝia edgso, poeto esperantista, Daniel Kolker, garantias respondon. Ljuba Kolker, S-Kolcev- 58, Ukrajno (Ukraine), USSR. ŝanĝi leterojn kaj poŝtkartojn. S-ro es Conto, 483/205, Rio de Janeiro- aja 20-149, Zaporojje (Zaporozhe) 51-jara skriboficisto volas inter Joaquim de Souza Filho, Rua Magahal Guanabara Zcl6, Brazilo (Brazil).. Mez-usona jun-esperantisto kaj sia klubo deziras interŝanĝi sonbendojn kun aliaj esperantistoj el.cirkati la mondo. Lewis Cook, Jr., Box 422, Circleville, Ohio 43113 (U.S.A.) 22-iara ekonomistino kiu interesiĝas pri antikvajoj, vojagoj, muziko, ktp., sercas geamikojn en Usono. Trena Sanicka, Ul. Jerzego 3, Zabaze, Pollando. Fizikstudanto kaj bildkartamanto 23-jara, kiu Sie kaj el 8ie kolektas vojaĝprospektojn, senpagajn brosuretojn, ktp., deziras korespondantojn. S-ro Siegfried Moebus, Markt 8, Delitzsch 727/bei Leipzig,DDR(GDR), Germanic 20-jara flegistino volas korespondi kun junaj (18-30 jaraj) amikoj. Ŝi amas popularan kaj simfonian muzikon, kaj kolektas kolorajn kartojn pri urboj kaj floroj, ktp.f-ino Krista Fajkus'ovja, Lugerovice 530, Okr. Opava, Czechoslovakia. lĉ-jara nova esperantisto, kies korespondi kun usonanoj. Georgi patro estis sperta bulgara skulptisto, volas Lucianov kiu , Str. Slavjanska 12, Sofia, Bulgario. eklernis la lingvon, ser8as kontaktojn to kaj Mizurio. S-ino Blanche M. Lage, Iowa 50501. Nova Mez-usona esperantistino, kun amikoj de Esperanto en Mineso 1514 4th Ave. North, Fort Dodge, 40-jara bankoficisto deziras korebpondi per leteroj kaj ilustritaj kartoj. S-rf> Hector G. Espinosa, 6.C.22, Sue.8, Buenos Aires, Argentinio (Argentina), Juna vigla brazila gelernintaro (eks-anoj de komencklaso en Natal, kiu Jus finigis la studon) havas diversajn interesojn, sed 8iuj deziregas korespond- aatojn. Ses: l6-jara frattlo, Ediljson Dias deAraujo, Rua Earborema, 1103, Alecrim-Natal R.N., Brazilo; 12-jkra fraŭlineto, Maria Loretti Pereira Felipe, Rua Belo Monte 56l, Rocas-Natal RLN., Brazilo; 17-jara fraŭlo, Francisco das Chagas Olveira da Silva, Rua Sousa Pinto 1088, Lagoa Seca-Natal R.N., Brazilo; l6-jara fraŭlino, Maria de Fatima Alves, Rua Expedicionario Jose Varela 42, Rocas-Natal R.N., Brazilo; 20-jara fraŭlo. Marcos Aurelio Barbosa, Rua Vigario Bartolemeu 570, Cidade Alta-Natal R.N., Brazilo; l4-jara fraSlo, Luis Antonio Pereira Felipe, Rua Belo Monte 561, Rocas-Natal R.N., Brazilo. E-B 3/71 k ARTiKOLOJ SANTA BARBARA, CALIFORNIA de C. W. Chapman Santa Barbara, California, estas urbo kiu, laŭ legendo, naskifis per "edziĝo" inter grandega montaro kaj blu-verda maro. La beno de la kristal-blua Sielo kaj sunbrilo modera "aŬdiĝis" dum la tuta ceremonio. Laŭ-legende, mi ripetas, dura tempo primitiva, kio estas nun Santa Barbara estis tute sabla dezerto, de la maro al la montegaro, proksimume kvin mejloja. Deveninte de la maro, nebulo mistera intermiksis kun malordinaraj nuboj de la montegaro, kaj tute kovris la sablajon, dek sep semajnojn. Dum ci tiu tempo alternadis pluvego torenta, ventego furioza, fulmo- tondro spektakla, varmega sunbrilo helega,..refoje kaj refoje.... Do^ Subite, la nub-nebula kurteno ekdispartigis kaj eklevigis, kaj ...ho! Ciela miraklo! Kio antaŭe estis dezerto, nun farigis grandega gardeno belega, natur-viv-kreva3o, konsistante el diversaj kolorplenaj floroj, arboj, arbetoj, arbustoj, fruktoj, montetoj, legomoj, birdoj, bestetoj... ĉiuj ĝojantaj laŭ cies propra esprimo de viv-vervo, en sen- manka, envivinda paradizo. Ho! Sed baldaŭ alvenis la civilizita homo. Tamen, lia medi-malpurigo, bedaurinde, ne estas...lau legendo.... VERDA ANĜELO! de J. F. Conroy Hieraŭ mi yidis etan birdon verdan kiu surterigis sur balkono apud la fenestro. Kaj mi donacis al li iom da pano por kuraĝigi lin je vizito kun mi« Sed respondas la birda animo nur al ciela urĝeco. Do flugis for tiu vizitanto sen ekrigardo e8 eta per malvarma okulo sia. DIA KAJ ANIMAi de Mark Mandel Iu prahom' rigardis Birkaŭ si kaj vidis la leonon kaj la* monton, l1 arbaron kaj 1* 3ielan pluvofonton, kaj, en la nord1 , la klifojn el glac' s Li miris, kaj li timis pro nesci' , vidante post la storm' la Sonĝoponton, sercante sian kreinton kaj paŝonton, li volis Dion; kaj farigis Di' . Sed nun mi aŭdis, ke, post tiu Far' tirinte Homoh el la lago slims ni pelis Dion for, el la kredar' • Neniao estos jet' por mi intima aŭ italturaro en soldata star' : Cio ne-Dia estas ne-anima. POR STUDANTOJ E"B 5/?1 5 KRISTOFORO KOLOMBO Naskiĝis en Genova, Italujo, iam inter aŭgusto kaj oktobro de 1451, Kristoforo Kolombo. Kvankam li poste uzis ofte aliajn nomformojn, li ne estis, kiel iuj kredas, judo, portugalo, greko, ktp., sed sendube italo. Dum sia juneco, li ne sciis legi aŭ skribi, kaj li parolis nur la italan lingvon. Por la gepatroj li laboris pri la diskombado de lanof kiun taskon li malŝategis. Aliflanke, li tre satis la maron, kaj, kiam li estis 22-jara, li vojaĝis en militŝipo kiel ferdeklaboristo. En 1^76 li estis en ŝipo kiu subakvigis apud la marbordo de Portugal- ujo. Li naĝis gis lando, kaj piediris al Lisbono, kie li renkontis sian plijunan fraton. Kune ili laboris tie, kaj pri la farado, kaj pri la kopi- ado de marmapoj. Sed li ankaS tiam havis la okazon por navigacii, kaj li do vere fariĝis kompetenta maristo. Li edziĝis en 1479 kun filino de velŝipisto. Inter 1482 kaj 1484 li faris du vojaĝojn al la Ora Bordo de Afriko kiel ŝipestro por la reĝo. Oni ne scias kiam, sed frue en la vivo li decidis, ke oni povas trovi direktan vojon al la oriento per vojaĝo al la okcidento. Tiu 8i, li firme kredis, estus pli mallonga vojo ol tiu ĉirkaŭ Afriko. Li lernis, per memstudo, la hispanan kaj latinan lingvojn, kaj legis Sion pri kosmografio. Sed li malĝuste kalkulis la grandecon de la terglobo, kaj la larĝecon de la maro Atlantika. Li kredis, ke Japanujo sin trovas je nur 2,400 maraj mejloj okcidente de la Kanariaj Insuloj (fakte 10,600), kaj Cinio je nur 3,550 mejloj (fakte 11,766)! Tiamaj haveblaj ciferoj malĝustis. Al Johano II de Portugalujo li iris en la autuno de 1484 kun sia teorio kaj propono. Sed la konsilistoj de la reĝo neis la ideon, 8efe pro la kal- kuloj pri la ter- kaj margrandeco. Tutokaze, oni certe ne opiniis tiame, ke la tero estas plata - ciu klerulo sciis, ke la tero estas sferforma. Kristo- foro do neniam necesis diskuti tiun 6i. Por priparoli la saman proponon, li veturis al Palos, en suda Hispan- ujo, en 1485, al Ferdinando kaj Isabelo. Pro la morto de sia edzino, Kristo- foro kunportis la malgrandan filon, kaj metis lin en monaĥejo. La Sefmonano aranĝis por li prezenton al la reĝa familio. Dum ses jaroj li malsukcese petadis. Fine, la reĝino Isabelo ekdecidis heljd lin. Kompreneble, ili ne pensis, ke tri malgrandaj ŝipoj povas "venki" Cinion kaj Japanujon, car ili planis nur fondi (kun permeso) -komercejon. Li estis 4l-jara viro kiam li enŝipiĝis, kaj la ruga kapoharo jam blank- iĝis. La ŝipoj forveturis de Palos. La piano estis nur navigacii suden al .la Kanariaj Insuloj, kaj tie trovi la orientan venton. Ili faris gin, kaj vel- veturis sudokcidenten. La maristoj fine koleriĝis pro timo, ke oni ne povas hejmen iri kontraŭ vento. Kaj Kristoforo mem Sagrenis, car li jam plivojaĝis ol la (laŭ lia opinio) distanco al Japanujo. La lOan de oktobro, ili konkordis veturi nur tri tagojn plu, kaj reiri se ili ne atingos landon. Sed la 12an, ili vidis insulon, kiun ili nomigis "San Salvador." Ili pensis, ke ili estas apud Hindujo, kaj, kiam ili ating- is Kubon, ili kredis, ke estas Cinio! Oni ne diskutu la demandon: ĉu tiu au tiu alia eltrovis Amerikon. Iuj diras, ke Johano Kaboto atingis Kanadon en 1497, aliaj diras, ke Nordanoj vizitis la landon en la 11a jarcento. Ec en 1970 naskiĝis nova teorio: Profesoro Gordon, de la Universitato Brandeis, diris, ke, laŭ surskribo trovita en Tennessee en 1885, kaj enraet- ita en la Muzeo Smithsonian, oni povas diri, ke judoj, mil jaroj antaŭ Kolombo, eltrovis gin. En malnova hebrea literoj, |i diras,"Al lando d'Judao." Ironia afero estas la nomo de la nova mondo: Amerigo Vespuci donis mal- ĝustan daton por la vojaĝo, kiun li vere faris kiel pasaĝero en 1499, kaj anstataŭ "Kolombio," la nova lando nomigis "Ameriko." E-B 3/71 6 OFICIALA ELNA-ADRE3AR0 PREZIDANTO Francis E. Helmuth 5526 Beaumont Ave. La Jolla, Cal. 92037 VICPREZIDANTO Mark Starr 3940-4?th St. Long Island City New York, 11104 TJEA-CEFDELEGITO KORESPOND-DIREKTORINO Armin Doneis P.O. Box 105 Pharr, Texas 78577 Ellen A. Lewis 15 Salisbury Rd. Brookline, Mass. 02146 SEKRETARIO KASISTINO Conrad Fisher Peggy Linker Route 1 l4l4 Monroe St. Meadville, Pa. Walla Walla, Wash. 16335 99362 INFORMCENTRO OKCIDENTA 410 Darrell Road Hillsborough, Cal. 9^010 INFORMCENTRO NOVJORKA 156-5th Ave.Rm. 821 New York, N. Y. 10 0 10 GIS NUN DONANTOJ AL UK-FONDUSO Ark., Annette Greenland (McGehee); Cal., D-ro Balcar (Monterey), Ida Belle Craig (Sacramento), Leroy Edwards (San Diego), Erik Felker (Burbank), Ella Gibson (Palo Alto), S-ino L. W. Gibson (Caruthers), S. Colum Gilfillan (Santa Monica), Hyman kaj Pauline Ledeen (Pasadena), Ralph Lewin (La Jolla), W. Campbell (Ontario), Cecelia Peterson (Downy), Minerva Rees (Hillsborough), Doris Vallon (San Mateo); Conn., Ray R. Neri (Stafford Spring); Ga., Lillian Fuller (Atlanta)j Iowa, L. A. Ware (Iowa City); 111., A. M. Brya (Urbana); Mass., Allan Boschen (Pittsfield); Md., Thomas Goodman (Baltimore); Nev., Artie Riggle (Sparks); Missouri, Espo Soc. of St. Louis; N.J., Ann Bodine (Prinoeton), Allan Fineberg (Paterson), Paul J. Mimlitsch (Marlton), Rene Oehler (Milford), Ed Schultz (Milburn); N.M., Roan Orloff Stone (Gallup); N.Y., Rochelle Grossman (Elmhurst), John Kailenta (Staten Island), Fred Mc Mann (Troy), Karl Nell (Rochester), Mark Starr (Long Is. City); Ohio, Jane Wills (Worthington); Ore., Jim Deer (Portland), Sunni Franceen (Oregon City), S-ro kaj S-ino Odoms (Milton-Freewater), Anne Whitt3ker(West Linn); Pa. R.J. Scott (Greensburg), W. P. Simpson (Harrisburg), Sidney Steinberg (Havertown); Va., Ralph Walker (Mc Lean); Wash., Al kaj Sara Ann Estling (Walla Walla), Edgar Mason (Spokane), Ken Ver Ploeg (Spokane), H. J. Weiner (Aberdeen), Ivar Ekstrand (Kelso); Wise, Glenn Turner (Middleton); kaj Eleanor B. Martin. (Alia listo postvenos.) ESPERANTO LEAGUE km NORTH AMERICA 156 FIFTH AVENUE, NEW YORK. NY 10010 RETURN POSTAGE GUARANTEED ADDRESS CORRECTION REQUESTED NON-PROFIT ORG. U. 8. POSTAGE Paid Kutztown, Pa. Permit No. 8