NlfckN :,'. - 2 JEN-Bulteno Organo de la Junularo Esperantista de Nord-Ameriko Majo/Junio, 1965 Sendu kotizojn al: Stanley F. Cohen, 16 Long Avenue, ($1.00 jare) Allston, Massachusetts 0213k Sendu materialon por la JEN-Bulteno portempe al: Humphrey Tonkin, 7 Linnaean St., Apt. 6, Cambridge, Massachusetts, 02138 •; fii tiun numeron redaktis: Humphrey Tonkin kaj Julie Crandall Tajpis: Julie Crandall; Kovrilon desegnis: Lynne White Estraro de JEN: Stanley F. Cohen ..... Kasisto Ann Bodine ........ Sekretario Humphrey Tonkin ..... Komisiito pri Eksterlandaj Aferoj Richard P. Kollin Jonathan R. Pool Robert Davis Reprezentantoj al JEN: Arthur Morse ....... Okcidenta Massachusetts Naomi Sabghir.......Universitato de Maryland James Craighead ..... Long Beach Polytechnical H.S., Kalifornio Pat Spaeth ........ San Diego Nelly Perez Yip.....Portoriko Fred Shell ........ Universitato de Kalifornio,Berkeley D-ro R. Ring ....... Muhlenberg College, Allentown, Pennsylvania JEN petas ke ĉiu alia junulara Esperanto-grupo sur loka au lerneja nivelo elektu unu el siaj membroj kiel oficialan reprezentanton al JEN;. Sendu la nomon de la reprezentanto al la Sekretario. Ĉiujn generalajn komunikojn oni sendu al la Sekretario — P-ino Ann Bodine,Sage Hall, Cornell University,Ithaca,N.Y.lk850. - 3 - ĈEFARTIKOLOJ JEN, kiel nia legantaro bone scias, estas malgranda organizo. Ĝi ekzistas dank' .al la sindonemo kaj la kunlaboro de gia membraro, kaj la generala bonvolemo de la usona esperantistaro. Ĝia sukceso kiel organizo dependas eksterordinare de gia membraro, pro tio ke gi ne estas institucio sed malgranda kooperativo. Institucioj, la fundamental j de la noma socio, daŭras de generacio al generacio, firmaj insuloj en la fluso kaj refluso de la horaaj popoloj. Kooperativoj, malgrandaj unuiĝoj, estas tamen produktoj de precize tiuj flusoj kaj reflusoj: ili depen- das senpere de la homoj kiuj konsistigas ilin. Nun venis denove la tempo por montri ke ni estas aktiva, kun- laborema kooperativo. En kelkaj rilatoj estas bedaŭrinde ke~ necesas elekti estraron, car la tuta ideo de "estroj", de homoj kiuj havas specialajn respondecojn, kiuj devas fari la unuajn paŝojn, kiuj devas iniciati - tiu tuta ideo estas fremda al la ideo de kooperativo, de grupo de homoj kiuj kunigis pro simileco de interesoj. Sed elekti estraron necesas. Ĉiu ano de JEN havas respondecon elekti, uzi sian rajton por la bono de nia komuna agado. Plenigu tuj vian balotilon kaj ensendu gin. Vi ne simple estas ano de JEN: vi estas JEN! LA JEN-KANTARO, per la sekcio de ok pagoj kiu trovigas en la mezo de ĉi tiu Bulteno, estas nun kompleta. Elprenu ĉi tiujn ok paĝojn, kunigu ilin kun la kvar pagoj kiuj aperis en la marta- aprila Bulteno kaj — ekkantu! Pliaj ekzempleroj de la Kantaro, kunpinglitaj kaj pretaj por utiligo, estas haveblaj de Stanley Cohen, l6 Long Avenue, Allston, Mass. 02L34-} je kosto de po 10 cendoj (inkuzive afrankon). Tuj mendu aron por via klubo aŭ por via propra uzo. Ni kaptas la okazon aparte danki al la redakcLffi de Kial Ne?, al S-ro Harry Holmes, al Humphrey Tonkin kaj al aliaj kiuj tradukis kantojn - kelkaj speciale tradukitaj por ĉi tiu kantaro kaj ne troveblaj aliloke en Esperantaj versioj. # # # # # - k - JEN KONGRESO - 1965 Oratora konkurso, ekskurso tra Portland (La Urbo de Rozoj), teatraĵo, kaj bongusta bankedo atendas vin ce la 3-a kongreso de JEN! La Esperanto -Societo de Portland, Oregon gastigos JEN kaj ELNA en la 13-a nacia kongreso de Esperanto, okazonta la 22-an ĝis la 25-a> de julio, 19Ĉ5- Favoraj kotizoj jam estas aranĝitaj por JENanoj ĉe la kongreso! Anstataŭ $10.00, vi pagos nur $5.00. Kaj ec la hotelo proponas siajn cambrojn kun rabato por JENanoj je $3-50 nokte kun po kvar personoj en ĉambro.* La JEN-grupo ĉe Portland State College ankaŭ planas specialajn eventojn por JENanoj, s^aj propraj gastoj dum la kongreso. Ni urge petas vian ĉeeston de nia kongreso, kaj ni promesas, ke vi memoros ĝin ĉiame! "Okcidentenvojaĝu, junulo!" skribis Horace Greeley; kaj ni ripetas: "Okcidentenvojaĝu, junulo!" Tom Davidson, Portland State College *Sendu kotizojn al S-ino Carol Belles, 6011 S. E., Gladstone St., Portland, Oregon 97206. Varma maroi Vastaj suooriĉaj strandoj! Internacia gejunula medio! Varia kultnra programo! Prelegoj kaj diskutoj en Esperanto pri interesa temaro Ĉiuvespera dancado! Speciaia vespero pri Esperanto! Karnavala festo de Neptuno! Ĉion ci vi trovos en PR1MORSKO ĉe la Nigra Maro inter la 20-A KAJ 31-A DE JULIO 1965 en la DUA INTERNACIA SEMINARIO KAJ FERIOSEMAJNO, AL K1U AFABLE 1NVITAS V1N BULGARA ESPERANTO-JUNULARO La temo. Donante kontribuon al la internacia kampanjo "1965 — JARO DE INTERNACIA KUNLABORADO", ni fiksis titin sloganon, kiel Ĉefan temon de nia seminario. Prelegos eminentaj bulgaraj esperantistoj kaj fakuioj. La se- minaria progranio arapleksos 3—4 posttagmezojn de la dusemajna restado en Primorsko, dum la ceteraj tagoj estos rezervitaj je sportaj, belartaj k. a. aran- ĝoj, ekskursoj kaj sirapla feriumado. La kotizo, kiu inkluzivasplenan pensionuraon kun partopreno en Ĉiuj ara- nĝoj de la seminario-feriosemajno, estas 2,50 Dol. potage, se oni loĝas en ten- doj, kaj 3,50 Dol. — en komfortaj bangaloj. Eblas ankaŭ malplilonga aŭ piilonga restado en \a tendaro ĉiam laŭ la sama taga kotizo. La kotizoj estas sen- dendaj al konto Ks 46018 — Bulgara nacia banko, Sofio, kun apartaindiko: „por Esperantista Seminario". Kiel aliĝf. Por aliĝi sendu simplan aliĝiion (laŭ aldonita modelo) al Bul- gara Esperanto-Junularo, p. k. 587, SOFIA. Lasta limdato por aliĝo — 30. VI. 1965, sed pli frua anonciĝo konsilinda. Ciu bulgara konsulejo donas turisman vizonpor eniro enlalandon senprokraste kaj sen iu ajn formala)o. (daŭrigo sur p. kO) - 6 - ESPERANTISTA KALENDARO, SOMERO 19Ĉ9 Steleto (*) indikas junularajn arangojn 11-17 Julio Eŭropa Esperanto-Konferenco, Vieno. *2Q-31 Julio 2-a Internacia Seminario de la Bulgara Esperanto- Junularo, Primorsko. Temo: "La Jaro de Internacia Kunlaboro" (vidu apartan anoncon en ĉi tiu numero). 22-29 julio 13-a Kongreso de ELNA, 3-a Kongreso de JEN, Port- land, Oregon (vidu apartan anoncon en ĉi tiu numero). 2U-31 julio l8-a Kongreso de la Kristana Esperantista Ligo Internacia, Boldern, Svislando. *25-31 julio Internacia Junularkonferenco de la Fondajo Anne Frank, Amsterdam. Temo: "Komunikado" (vidu la martan-aprilon n-ron de la JEN-Bulteno) 29 ĵulio-8 aŭgusto Internaciaj Turismaj kaj Kulturaj Ferioj, Kastelo Gresillon, Bauge, Francio. 31 julio-7 aŭgusto 90-a Universala Kongreso de Esperanto, Tokio. 31-julio-7 aŭgusto 38-a Kongreso de la Sennacieca Asocio Tutmonda, Karlsruhe, Germanic *8-19 aŭgusto 21-a Internacia Junulara Kongreso de la Tutmonda Esper- antista Junulara Organizo, Kioto, Japanio (vidu la martan-aprilan n-ron de la JEN-Bulteno) 8-29 aŭgusto Kulturaj Esperantistaj Semajnoj, Kastelo Gresillon, Bauge, Franc io. 13-20 aŭgusto 2-a Internacia Konferenco de Lernejoj en kiuj Esperanto estas Instruata, Bishops Stortford, Anglujo. *ĉ-10 septembro Seminario de TEJO pri lingvaj problemoj en internaciaj junularaj rilatoj (nur por repre- zentantoj de internaciaj junularaj organizoj). 24-2Ĉ septembro Nederlanda Esperanto-Kongreso, Amersfoort. 17-23 oktobro 19-a Brazila Kongreso de Esperanto, Rio de Janeiro. (Vidu apartan anoncon en ci tiu numero) /Por pliaj detaloj pri la supre menciitaj internaciaj arangoj, skribu al la estrarano de JEN pri eksterlandaj aferoj, Humphrey Tonkin, 7 Linnaean Street, Cambridge, Mass., USA,02o38/ ###### TUDEF La jena fantaziaĵo lastatempe atingis la manojn de membro de la opozicia sekso -nome riia sekretariino ANN BOEINE. Aperigi gin nunmomente sajnas aparte tauga car precize nun TUDEF fervore batalas kontraŭ nekutime forta atako en la formo de geedziĝoj Siufrontel Tiurilate ni etendas niajn bondezirojn al LOIS SHAPIRO kaj GENE CALVERT, kiuj geedzigis en aprilo en Novjorko, kaj al PHYLLIS ADORNATO kaj JOEL SILVERMAN, kiuj same faris, ankaŭ en aprilo, ankaŭ en Novjorko. Parenteze, la redaktoro, kiu estas bone inform!ta pri tiaj aferoj, atentigas ke eĉ unu el la fondintoj de Tudef pasintjare tute milde laj sen troa protesto eksigis sin per edzigo al ĉarma hungarino. Sed unu averto: se absolute vi, fraŭloj, devas sekvi la ekzemplon de Gene kaj Joel, sekvu gin centprocente kaj edziĝu al - JEN-anino! La baza statuto de T.U.D.E.F. 1. Tutmonda unuigo de eternaj fraŭloj estas organizajo de fraŭloj kuniĝintaj pro la sincera intenco konservi la fraŭlecon ĝismorte. 2. Kiel patronon de la unuigo oni proklamas la sanktan apostolon (daurigo sur p. 31 ) - 8 - ALVOKO AL LA GEAfflKOJ DE LA JOTuXARO Malfermita Letero al ciuj plenkreskaj esperantistoj Karaj kaj estimataj Gesamideanoj, Sendube vi lastatempe ofte renkontis en la Esperanta gazet- aro raportojn pri la aktiveco de TEJO kaj de ĝiaj 19 Landaj Sek- cioj kaj tial scias, ke la junulara sekcio de UEA ne kontentigis per la sukcesaj rezultoj de la Jaro de la Junularo 19o3> sed ke ĝi daŭre plivastigas sian agadon sur multaj kampoj. Energie ĝi partoprenas en la kampanjo okaze de la Jaro de Internacia Kunla- boro, ekprenis intensajn kontaktojn al multaj gravaj internaciaj junularaj organizajoj, mem vigle preparas NEO-seminarion pri lingvaj problemoj kaj komencis en la kadro de novaj komisionoj agadon sur la kampoj ekstereŭropa, afrika, lerneja ktp. Entute ŝajnas evidente, ke neniam antaŭe la junulara Esperanto-movado travivis tiel favoran evoluon aŭ trovigis en tiel promesplena situacio kiel ĝuste nuntempe. Sed...preskaŭ ciupaŝe ni dolore konscias, ke io grava mal- helpas ec pli impetan agadon - devigas nin ofte limigi la akti- vecon tie, kie ĝi nepre necesus - entute multfoje bremsas la la- boron de TEJO... Tiu ĉi granda obstaklo estas (tion vi verŝajne jam divenis) la financa nekapableco - problemo, kiu per atent- igoj, ke temas pri generala karakterizaĵo de la movado, tŭte ne perdas sian eksterordinaran tiklecon kaj ja antau ĉio posedas aktualecon por la junularo esperantista, kiu laŭ ĉies opinio estas "nia espero pri la estonteco". Nur kiam la financa stato de TEJO plistabiligis, la estraro de TEJO kaj Siuj giaj.sindon- emaj 'kunlaborantoj povos realigi multajn planojn, grandiozajn projektojn aŭ bonajn ideojn, kiuj momente tre bedaŭrinde devas kuŝi en tirkestoj kaj tie minacas polvokovriĝi - simple pro raan- ko de monoJ Do. se vi vere fidas, ke la junularo estas "nia espero", pruvu^tion, ni tre petas, per konkreta helpo, car sincere dirite tiun ĉi TEJO plej urge bezonas por venki sian financan krizon. Ne pensu, ke ni "almozpetas", sed konsciu, ke finfine de sukcesa a (daŭrigo sur p. 3°) FESTA KONGRESO OKAZOS EN BRAZILO En la koranta jaro Rio de Janeiro celebras kun brilaj festoj sian k-an Jareenton. La Registaro de Stato Guanabara invitis Brazilan Esperanto-Ligon okazigi kongreson en la kadro de la memor- igaj ceremonioj kaj tial la 19-a Brazila Kongreso de Esperanto realigns en ĉi tiu urbo de la 17-a §is la 23-a de Oktobro 196*5. Kvankam temas pri Landa Kongreso, la brazilaj esperantistoj tre gojos kalkuli je la ĉeesto de multaj alilandanoj, precipe el Norda, Centra kaj Suda Amerikoj. Tia feliĉa partopreno donos al la Kongreso internacian koloron, kiu sendube multe efikos al la progreso de nia afero en ĉi tiu kontinento. Inter multaj allogaj eroj de la programo ni meneias: kunvenon de la Delegitoj de U.E.A. por studi la plej bonajn rimedojn intensigi ilian agadon; diskuton pri la konveno kaj ebleco organizi Universalan Kon- greson en Rio de Janeiro post 3™k jaroj; aerionx de Kulturaj Prelegoj (scienca,teknika kaj artaj). Ni varme esperas vian grandvaloran kunlaboron inkluzive per la diskonigo de nia Kongreso. Kun kora saluto ni anticipas nian varman dankon. D-ro Carlos Domingues Prezidanto,Brazila Esperanto-Ligo - 10 - LINGVO KAJ EKSPORTO El artikolo en "Elseviers Weekblad" de la lk-& de novembro 196^, pri la nederlandaj eksportŝancoj en la europa komuna merkato, de d-ro F. W. C. Blom. "Precipe Germanujo havas grandan eksportavantaĝon de lingva regiono ĝis ekster la propraj limoj. La komerco inter okcidenta Germanujo, Aŭstrujo kaj Svislando grandigas hodiaŭ tre rapide, Ne ĝenas, ke la du lastaj landoj ne apartenas al la eŭropa komuna merkato. La doganremparoj montrigas malgravaj kompare al la avan- tago de komuna lingvo. La komuna lingvo same favoras la francan komercon kun norda Afriko kaj la komercon inter Britujo kaj la multaj angle parolantaj regionoj. La problemo de la lingva ligo ludas pligraviĝantan rolon. Tiu fakto, subtaksita de multaj, povas mirigi La kaŭzo estas, ke ce la nuna akra konkurenco oni relative multe devas peni por vendi siajn artiklojn. Vendopeno en fremda lingvo estas duoble multekosta, car oni devas havi dulingvajn vendistaron kaj reklamilojn. Unu el la ie en Eŭropo fonditaj usonaj fabrikoj kalkulis, ke gia eksporto al landoj kun alia lingvo, nur pro la lingvaj kom- plikajoj, kiuj i.a. postulas, ke ciu teknikulo havu interpretiston, estas l8$-e pli multekosta ol la vendado en la lando de la fabriko mem. Tiu faktoro estas multe pli grava ol la intereŭropaj limim- postoj, kiuj nun por gia artiklo estas nur 8$. Tiuj doganbaraĵoj ciam malgrandigas, sed ne la lingvaj baraĵoj. Tiu ekzemplo nur rilatas individuan kazon, sed ĝi bone ilustras la grandegan signifon, kiun povas havi la lingva barajo. Tion komence ege subtaksis la usonaj firmoj, kiuj establis sin en Europo. Hi volis starigi centran vendorganizajon kaj metis grandajn anoncojn por serci vendogvidontojn, kiuj. flue parolas france, germane, angle kaj prefere ankaŭ itale, kiuj konas la strukturon de la merkato en ĉiuj eŭropaj landoj kaj kiuj krom tio estas ankoraŭ spertaj kaj energiaj vendistojl Hi serĉis neekzis- tantajn miraklulojn. (daŭrigo sur p.11) - 11 - (daŭrigo de p. 12) kontaktoj kun cetera mondo, esperanto efektive kapablas kontentigi certaparte tiujn ci bezonojn. En Okeidento mem esperanto ne pie.n- umas tiun ĉi rolon: oni ne sentas gian bezonon utiligante aliajn rimedojn. ĉu oni rajtas konkludi, ke laŭgrada malaperado de la izoliteco de Oriento kaj Okeidento flankenpuŝados esperanton? Mi timus tiel konkludi, tamen ŝajnas al mi ke konfirmas tiun opinion Jugoslavio, kie la movado, eĉ se ne stagnas, certe ne evoluas tiel dinamisme kiel antaŭ kelkaj jaroj. Ĉu la samo minacas al belege evoluanta movado en Bulgario kaj Pollando? Mi ne volas esti Kasandro; tial la fina konkludo koncernos tion, kion mi jam foje esprimis: necesas sciencaj esploroj pri la afero, por respond!, kiel likvidi la disproporcion en disvastigo de esperanto en Oriento kaj Okeidento; t.e. kiel raalstagnigi la movadon en Okeidento kaj krome -- kiel prevent! la supozeble baldauan ekstagnon de la movado en Oriento? Se iu en scienca disertajo pruvos, ke ci supre mi balbutas absurdojn, mi saltos du metrojn supren pro gojo, alikaze mi timas, ke ni ĉiuj devos komenci verki versa^ojn, kiel mia amiko el Francio. (el Pola Esperantisto) Roman Dobrzynski §i!iiiii mi a ii ii ii i mi ii ii iiii (daŭrigo de p. 10) Nur poste tiuj usonaj firmoj malkovris, ke necesas kalkuli kun la lingvaj realajoj. Pro tio multaj el ili koneentrigis unue al la plej granda lingva regiono, la germane parolanta." Kiom da superfluaj kostoj en mondo sen Esperanto! Kiom da mala- •ivahtagoj precipe por malgrandaj lingvaj grupoj en mondo sen Esperanto! (el Dia Regno) W. Krikke mmmmm 12 LACAJ BATALAWTOJ En ItaliP diris al mi tre inteligenta homo, (kiajn pni generale renkontas en tiu lando) ke ne plu li pledos per esperanto; ne estas sence trudi la ideen al absolute indiferenta mondo. Mia franca amiko, iam aktiva, nun okupigas pri esperanla versfarado; en tiu kampo li trovis pli konkretajn atingojn ol en la organiza laboro. Pluraj aktivuloj, kiujn mi renkontis ĉirkaŭveturante Eŭropon, ŝajne agadas pli pro sento de devo ol pro konscio je bonrezultoj. Ec Dovra Soleo, la plej obstina el la obstinuloj, malhisis velojn, kaj ne plu pledas por esperantista respubliko en Dovro. Por mi estis kompreneble, ke Dovra Soleo pli aŭ malpli frue devos rezigni de sia projekto, car gi ne havis ekonomian bazon. Sed kial lacigas la "regulaj"/aŭ "moderaj" (por ne diri normalaj) esperantistoj el Okcidento? Antaŭ ol respondi mi aldonu kio plu lacigas ilin. Lacigas ilin sami- deanoj el Oriento. Mi vidis ĉe esperantistoj en Italio, Francio kaj precipe en Hispanuio amasojn da leteroj el Oriento. Se oni volus ilin respondi, oni devus establi privatan leteroficejon kun dungitaj leterrespondistoj. Se ĉio ci finiĝus je leteroj! Oni sendas petojn pri mono, libroj, ŝtofo, ĉemizoj... Hontige, sed tio ne sufiĉas, okazas ke dumnokte frapas pordon amiko de la amiko de la korespondamiko, car guste li ne havas monon por hotelo. Ni lasu ĉu tio estas deca por la "antoj", sed ni demandu, ĉu tio estas agrabla por la "atoj"? ŝajnas ke gi estas eĉ tre agrabla, oni konas ja samideanan helpemon, kondiĉe, ke gi okazas unu-du sed ne cent- foje. Do kial meza elokcidenta esperantisto devas plenumadi tro ofte la samideanajn komplezojn por la orientanoj? Jen ni tuŝas la kernon de la afero: ekzistas disproporcio en disvastigo de esperanto en Oriento, kie gi progresas kaj en Okcidento, kie gi stagnas. Kaŭzoj? Miaopinie sufiĉe klaraj: en Oriento, izolita dum pluraj jaroj, ekzistas granda bezono de (daurigo sur p.I1) - 13 - ANTACVIDO Grizrokoj senvivaj: Suno pale luma: Ventoj tre malvarmaj Balaas teron, formante La Mondon de Morto. Maro movas ne plu: Senĝoj s ter ilmarbord': Nut mi, la ĉielon Tute perditan al ĉiu Staras rigardante. Hejmo al la homar*: Jen kuris 1 *infanar': Mondo de gojeco, Malam', amo. Sed neniu Restadas de tiuj. Malamon ni pensis, Amikecon timis. Ni provis pene ŝanĝigi, Sed ja tro malfrue. Mondo de malamo. L'armeoj "batalis (Ne klopodis al ni Nek zorgis ni pri kiu ajn Fartus des pli bone.) Nia apatioJ Ja ne genis al ni Kiu eble gajnus, Nek pri la mortigoj de si. Do lasas ni mondon Mortan bagatele. Ĉiuj popoloj for; Iri, mi scias ke Ne longe devos mi La sunsubigon atendi. ..... Mondo de paceco! Arthur Morse ########### ANONCETO GRANDSKALA GA2ETEKSP0ZICIO EN POLA URBETO ZAWIDOW: Nove fondita esperantista societo en la pola urbo Zawidow (ĉe la pola-ĉefia landlimo) planas arangi grandskalan ekspozicion de diverslingvaj gazetoj kaj turnas sin al gelegantoj en Usono kun arda peto sendi tralegitajn nacilingvajn gazetojn al: Pola Esperanto-Asocio, Filio en Zawidow, str. Kopernika 7, Zawidow, Pow. Luban SI, POllando. Ciu donacinto de almenau 5 diversaj revuoj ricevos re- kompence beIan bildkarton. . Ik - AUSTRALIAJ STUUENTOJ APOGAS COTILAJK RAJTOJK POR INDIGENOJ_____________ Kun vasta gazetara atento kaj subteno, civilrajta kampanjo- komenciĝis en Aŭstralio en februaro kiam grupo de studentoj organ- ills "liberecan vojaĝon" por helpi al la indigenej, la nigraj or- iginaj enloĝantoj de Aŭstralio. La vojaĝantoj, studentoj el la universi+ato de Sydney, estis anoj de "Studenta Agado por Indiĝenoj" (SAFA). La originoj de SAFA estis firtne ligitaj al la usona civil- rajta movado, kaj eĉ gia ekzisto iagrade provokigis per tin movado. La 6-an de majo, 196^> studentoj el la Universitato de Sydney or- ganizes demonstracion ekster la usona konsulejo en Sydney por pro- test! pri rasa segregacio en Usono; la demonstracio farigis violenta, oni arestis 3^ studentojn kaj jurnaloj tra la tuta mondo anoncis pri ĝi. Tamen, anstataŭ ricevi la senrezervajn dankojn de usonaj eivil- rajtaj grupoj, la aŭstralianoj trovis ke oni kritikas ilin: unu usona grupo aktiva pri civilaj rajtoj skribis al la jurnalo de la Universi- tato de Sydney por danki al la studentoj por ilia subteno, sed finis per demando kial la aŭstralianoj tiel interesiĝas pri usonaj problemoj kiam la aŭstraliaj indiĝenoj vivas en mizeraj kondiĉoj. Unu vorto al saguloj sufiĉis, kaj jam en junio 196'+ grupo de studentoj kaj instru- istoj komencis plani tion kio poste farigis SAFA. La naeia studenta unuigo de Aŭstralio, NUAUS, kaj eiuj studentaj politikaj kaj religiaj organizoj en la Universitato de Sydney subtenis la iniciaton. Oni konsentis ke ne nur demonstracioj, sed ankaŭ studoj de indigenaj vivkondiĉoj kaj de la vidpunktoj pri raso e'e blankuloj kaj indiĝenoj ricevos egalan pritrakton en la programo de SAFA. La nova grupo, sub prezidanto Charles Perkins kaj sekretario Jim Spigelman, forte re zistis ĉiujn klopodojn fare de tiu au alia jam ekzistanta organizo transpreni kaj ekspluati la grupon, kaj la trideko de anoj restis firme dediĉitaj kaj sendependaj. Sub gvido de Perkins, kiu estas mem parte indiĝeno (la sola kiu partoprenis la vojagon) kaj studento pri humanismaj studoj, la studentoj vojaĝis pli ol 3000 kilometrojn en norda New South Wales kun la celoj tiri la atenton de la publiko sur la indiĝenan problemon, kon- traŭbati diskriminacion kie ili trovis gin, kaj veki la intereson de 15 - la indigenoj mem pri la movado. Bum la pie j-parto de la vojaĝo, la studentoj kolektis informojn pri indigenaj kaj blankulaj vid- punktoj pri diskriminacio kaj indigenaj vivkondiĉoj. Kelkfoje, tamen, ili rekte frontis diskriminacian politikon per la taktiko de paca demonstracio. La 15-an de februaro la unuaj demonstracioj okazis en la urbo Walgett, kie la studentoj demonstraciis ĉe la klubo de la Veterana Ligo por protest! rasan diskriminacion. Aliloke en la urbo, du studentinoj klopodis aĉeti robon por indiĝena knabino por provi diskriminacion en magazeno (la vendistino ne permesis ke la knabino surmetu la robon). Tiun saman vesperon, la loka anglikana pregejo petis al la studentoj ke ili ne tranoktu tie denove (kiel ili faris la antauan nokton) pro tio, lafl Perkins, ke viroj kaj virinoj dormas en la sama ĉambro. La studentoj eniris sian . aŭtobuson por ekiri al la venonta urbo, Moree. Kvin kilometrojn ekster la urbo, lau la raporto de la studentoj, kondukanto de kamiono klopodis puŝi ilin for de la vojo, malsukce Is, kaj klopodis denove — la duan fojon, la autobuso forlasis la vojon kaj preskafl renversigis. La restado en Moree komencigis relative trankvile dutn la stu- dentoj okupigis pri sia enketo. Tamen, la duan tagon en la urbo, ili akompanis indigenejn infanojn al naĝejo kiu laŭdire estis fermita por indiĝenoj. Oni enlasis la infanojn kaj la instancoj insistis ke ne ekzistas politiko de diskriminacio rilate la naĝejon. Sed la infanoj diris ke neniam antaŭe oni enlasis ilin krom unu tagon semajne kiel parto de la lerneja sporta programo. Poste, la civitanoj de Moree grandskale voĉdonis por forigi mal- novan leĝon kiu malpermesis eniron en la naĝejon al indiĝenoj. Kel- kajn tagojn poste la studentoj, kiu intertempe daŭrigis sian vojagon, revenis al Moree, aŭdinte ke denove oni rifuzis eniron al indigenaj infanoj. Jam antau 20 februaro perforto komencigis: kvincento da homoj ĉirkaŭis la protestantajn studentojn ĉe la nagejo de Moree, huliganoj atakis la studentojn kaj aliajn homojn kiu sub- tenis la indigenojn, kaj kelkaj blankulinoj kraĉis kontraŭ la studentinoj el Sydney. Kvar lokaj enloĝantoj arestigis. Du oficuloj asertis ke ili malpermesis la nagejon al la indiĝenoj - 16 nur pro "higieno". Finfine oni atingis kompromison kaj oni kon- sentis nuligi la malpermesan legon kondice ke la studentoj finos siajn demonstraciojn. Kelkajn tagojn poste, la studentoj provokis plian tempeston per klopodo demonstracii ĉe kinejo en la urbeto Bowraville. Kiam ili alvenis, la posedanto fermis la kinejon. La kaŭzo de la dis- puto estis barilo kiu dividis la teatron en "blankajn" kaj "nigrajn" sekciojn: indigenoj, kiuj pagas malpli ol blankuloj, ne rajtas eniri la kinejon gis la lumoj estingigis.La posedanto diris ke li ec ri- fuzos al Perkins eniron en la blankan sekcion: "Se li havas indi- ĝenan sangon, nur unu lokon li rajtes, kaj tio estas kun la malneluloj". La postan tagon, la demonstraciantoj transiris al nagejo en la urbo Kempsey. Sed ilia klopodo enirigi ingigenojn malsukcesis - denove oni citis "higienon" kiel kialon - kvankam oni permesadis al indigenaj infanoj eniri kiam temis pri la lerneja sporta programo, sed nur tiam. Kaj ĉio ĉi spite de urba regulo kiu forigis diskriminacion en 19^8. Krom la esceptoj supre menciitaj, estis relative malmultaj skuaj incidentoj dum la vojago. Perkins rimarkigis ke multaj blankuloj helpis ilin kaj ke generate la pregejoj estis favoraj. Kvankam la vojaĝantaj studentoj venis, protestis kaj foriris antaŭ ol eblis iniciati ian konkretan agadon (kaj pluraj indigenoj kritikis ilin car ili foriris tiam kiam ili nenion atingis krom inciti la malamikecon de la lokaj blankuloj), ilia vojaĝo atingis sian cefan celon: malkovri la vundon de rasa diskriminacio por ke ĉiu vidu gin. La gazetaro preskaŭ unuanime konsentis ke la Registaro ne rajtas eviti sian respondecon helpi al gia kuraco. Cefartikoloj pri la vojaĝo postulis registaran agadon pri egalaj salajroj kaj pli bonaj logejoj kaj lernejoj - eĉ en tiuj jxrnaloj kiuj kontraustaris la liberecan vojagon en si mem. La konservativa Sun-Herald, de Sydney, en ĉefartikolo resumis la kon- tribuon de la studentoj: "Se ci tiu prilutno de kotnplika socia problemo maltrankviligos la publikan konscion kaj igos la Registaron plirapidigi kaj vastigi sian agadon inter la indigenoj, la studentoj rajtos la dankojn de ni ĉiuj". (tradukita de H.T. el News Features, New York) - 17 - KOHGRBSETO EN OKCIDEMTA MASSACHUSETTS La dekan de aprilo la Bostonaj esperantistoj iris al kocgreseto en Okcidenta Massachusetts. Je la unua ni renkontis en "Harvarda Placo" kaj ekiris al Millers Falls, cent mejlojn for. Du automcbiloj kun sep personoj veturis kaj, kun escepto de miskompreno pri mangohoro, la vojago estis agrabla. Frue post nia alveno ĉe Arthur Morse, sekretario de la gastiganta klubo, la Esperanto-Klubo de Pioneer Valley, la renkonto komencigis. Geesperantistoj de Millers Falls, Turners Falls, Springfield, Orange kaj ni de Boston, mangis kaj amuziĝis ĉe Arturo. Sinjoro Gould, estrarano de ilia Esperanta Klubo, invitis nin al sia infana Esperanta klaso. Post mallonga vojago al Orange, ni ceestis la klason ce Sinjorino Dubour kaj estis agrable surprizitaj vidi la entuziasmon de la multaj junaj infanoj de la klaso. Post la klaso Sinjorino Wesson, kun kelkaj infanoj de sia klaso, alvenis el Phillipston. Tiam, komencigis la kanta festo. La Infanoj estis ravitaj aŭskulti kaj kanti la multajn Esperantajn kantojn. La plej proksiman tagon je la deka ni rekunvenis ee Sinjorino Allen. Ei havis mallongan aferkunsidon kaj poste mangis bongustan t tagmangon, parolante ĉiam Esperanton - kompreneble. "Si promenadis kaj poste devis prepari por la foriro. La semajnfino estis tiel guoplena kaj profitdona por ĉiu ke mi scias ke la afero ripetigos tre baldau. John Shapiro w w W W if w w SCIENCO PER ESPERANTO: La adiaŭo de "Scienca kaj Teknika Rondo". . . . . . kaj la naski£0 de "KEMIO Internacia" Antaŭ 2 jaroj, konstatinte la mankon de E-a scienca literaturo, kaj en la deziro helpi la enkondukon de Esperanto en sciencojn kaj teknikon, oni fondis la "Scienca kaj Teknika Rondo"-n de GRAJNOJ EN VENTO. Ekde tiam, aperis h numeroj de la Rondo. Per ili, oni pub- likigis 38 verkajojn venintajn el 13 landoj. Tamen, gi ne estis la bezonata solvo. 5i tre utilis kiel unua paŝo, kiel unua sperto, sed ĝi ne sufiĉas ne ni deziros plene montri la valoron de Esperanto. Tial, ni decidis supreniri pU.an stupon. - 18 - Kiel oni scias, scienca revuo pritraktanta ĉiujn fakojn, en la nuna momento kiam specialigo pli kaj pli disigas ĉiujn brancojn de la homaj konoj, estas nereala solvo. Sed samtempe, ni ne povas pretendi la eldonadon de revuoj pri ĉiu fako kaj subfako. Ki devas adopti kompromisan solvon. Kun tiu celo, kaj lau la spertoj akiritaj per la "Scienca kaj Teknika Rondo" de GeV, Urugvaja E-Societo decidis entrepreni la eldonadon de "KEMIO Internacia", E-a revuo pri kemio kaj rilataj fakoj (biokemio, elektrokemio, geokemio, industria kemio, k. s.). La eldonado de Si tiu nova revuo ne havos profitan celon. Hi deziras, ke gi estu distribuata kiel eble plej multe ĉe fakaj ne-Esperantistaj medioj; pri ĉi tio, ni parolos pli sube. Unue, jen kelkaj detaloj pri la revuo mem. En gi, ni publikigos nur prifakajn sciencajn verkajojn, rezultatojn de esploroj, nova3ojn pri atingajoj el esploro kaj tekniko. Gi ne estos vul- garigscienca revuo, car nia celo ne estas popularigi sciencojn sed popu- larigi E-on inter sciencistoj. Ki prizorgos, por ke ĝia enhavo estu kiel eble plej altkvalita; ni prizorgos bonan prezentadon; gi estos presita revuo. La formato: 23 x IT cm; por la jaro 19^5, ni planis la aperigon de 2 numeroj, Siu el ili ĉ 80-paga. Hi prizorgos, por ke la revuo konformigu kun ĉiuj detaloj postulataj por tiaj publikajoj. La resumoj de la ver- kaĵoj publikigitaj aperos ĉe la plej gravaj internaciaj resumigaj revuoj. La biblioteknika aspektoj estos aranĝataj sub gvido de profesia biblio- tekisto. Kompreneble, ĉi tiu entrepreno ne daŭre sukcesos sen la kunlaboro de la esperantistaro. Ci sube, ni donas sugestojn, por ke la diversaj kon- cernaj instacoj, resp. individuoj, studu la eblecon konkretigi sian bezonatan helpon. 1* Distribuo de la revuo. Unu el la plej gravaj celoj de la revuo estas, ke gi estu distribuata ce Fakultatoj, Esplorcentroj, Altler- nejoj, fakaj bibliotekoj, k.s. En la komenco, ĉi tiun taskon povus plenumi la lokaj E-Societoj. Ki sugestas, ke ili aboniga tiajn Insti- tutojn en iliaj lokoj, aŭ abonu por tiaj. Estas nepre necese, ke ni alkutimigu la fakulojn al E-faka literature La revuo ne celos propa- gandi E-on ĉe fakuloj, car ni supozas tiun etapon superita. Ki rekte entreprenas la sekvantan etapon, tio estas, la praktikan, faktan uzadon de la lingvo. Ki montru per bone prezentita revuo, altkvalita, riĉen- hava, vere fakscienca, ke Esperanto ne estas nur projekto, sed vivanta kaj tre utila fakto. (daŭrigo sur p.27) OJENKANTAROJEI^NTAROJENKjaNT^ OTMOJEMAOTMOJElt^ KLEMENTIN' (Clementine) En kaverno en kanjono Laborante je la min', Estis patro, vere mastro, De filino Klementin'. Mia kara, mia kara, Mia kara, Klementin', Vi perdiĝis nun eiame, Bedaŭrinde Klementin'. Elefante tre gracia Delikata pezulin'. Pakajkesto, taŭga vesto Por pied' de Klementin'. Anasidojn al la akvo, Ŝi kondukis laŭ rutin', Falis glite kaj subite Subakviĝis Klementin'. Le vezikoj el la buŝo Bobelsone tiris sin. Mi kuraĝas, sed ne nagas, Tiel dronis Klementin'. ŝia patro velkis tage Car li tiel perdis sin. Li deziris kaj li iris Esti apud Klementin'. En la songoj ŝi aspektas Tre ampleksa marvirin'. Faras geston, kissugeston Sed "Ne dankon, Klementin'", Al mi mankis dolorige Al mi mankis Klementin1, Sin forgesas, mi kpnfesas Pro la kisoj de fratin'. Pri tragika la rakonto Nun vi skoltoj aŭdu min: Per artfarita respirigo Ankoraŭ vivus Klementin'. SUANI (Svanee) Sŭani, mi vin amas, Tre vin amas, Plej kara Sŭani: Tutmondon donus mi Por esti nun en D - I - X'- I. Eĉ mi scias Panjo min atendas Ĝis mi venos Apud la Suani; Mi ne plu iros norde de 1' Post venos mi al Sŭani strand' Sŭani, Sŭani, Mi revenos al vi Sŭanij Panjo, Panjo, Amon al vi en la hejmi land' PLENIGU VIAJN GLASOJN (Come landlord fill the flowing bowl) Plenigu viajn glasojn gis la vinosuperflua Car venu morgaŭ kio ajn,la nunon ni tre gu Gajaj estas ĉiuj ni (trifoje) Ĝis morgaŭ for la zorgoj. Tutkore ni kuntostu al la goj' de amikeco. Se iu gin rifuzas li ne estas noma speco. Al amo ankaŭ trinku, ĝi meritas la honoron Ec se kun feliĉeco ĝi alportas la doloron. JENKANTAROJENIDAHTAROJENKANT^ NTAROJEMmNTAROJElKANTMOJEffl KION HI FARU AL EBR1ULO? (vftiat shall we do with a drunken sailor? ) l.Kion n< faru al ebriulo Kion ni faru al ebriulo Kion ni faru al ebriulo Frue en mateno. Hura si nun leviĝas(trifoje) Frue en mateno . 2.Metu salupen ĝis resobrigo Frue en mateno. (trifoje) Hura ŝi nun k.t.p. 3-Truon malŝtopn.Lin malsekigu(3) Frue en mateno. Hura si nun k.t.p. L.Tiru lin alien per forta ŝnuro(3) Frue en mateno. Hura ŝi nun k.t.p. mmmmnmmmmnmmmmmi SHENANDOAH l.Ho Shenandoah,mi vin aŭskultus Rekantaĵo:Fluadu for rivero. Ho Shenandoah mi vin aŭskultus, Rekantaĵo:Mi devas iri for Sur river' Missouri, 2.Filinon vian mi ja amas Filinon vian mi ja amas. 3 Mi ne sin vidis dum sep jaro j Mi ne ŝin vidis dum sep jaroj. k&o Shenandoah mi havas planon ŝipiri trans la oceanon. 5*Ho Shenandoah mi ne mensogas Ho Shenandoah la mar' allogas MARISTON LOGAS VASTA MAR' Mariston logas vasta mar', Ondaro kaj mug'. La sipon skuas la ŝtormar', Ne estas rifug'. Nun gis revid',belega knabin': Revidos vi baldaŭ min. Knabino miadiras "ĝis", Ce ondo kaj mug'. Min ligas sia lasta kis', Jen estas rifug'. Nun gis k.t.p. Si flustras dolce en orel', Ce ondo kaj mug! Revenu baldaŭ via vel' Al hejma rifug! Nun ĝis k.t.p. SgkiglkkgBlKkH»gRWkgggKgMg»&&e&l INSULO KAPRI ! (isle of Capri) Sur la insulo Kapri mi esploris^ Kaj en la ombro de arb' sidis si, Ho kiel bele la floroj odoris Dum somer' en insulo Kapri. Plej dolca ŝi kiel roz' en matenc Ne destinita de sorto per mi. Mi forveturis sed malgraŭ la penc Tenas koron insulo Kapri. Tien iris mi vojaĝe Al Itala suna flam' j Tamen petis mi kuraĝe J Diru nur vorteton pri am'. Vi ne plu restu ŝi sage konsilisl Kaj sian manon etendis al mi I Edzina ringo sur ĝi ore brilis Do adiaŭ insulo Kapri. kklkkl|l&»RIkk|kkkSMkkkkp|MkgkM| JJEmCAlWAROJEIffiAOT^ DlNTAROJENMNTMOJENKAN^ KANTO DE STUDENTOJ. ("Geudeamus igitur...") 60ju, fratoj, goju ni Dum ni junaj estas] Post plezura estanteco, Post malgaja maljuneco, Sole tero restas. Vivo estas tre mallonga, Kuras ne tenate, Kaj subite morto venos Kaj rapide ĉiun prenos, ĉiun senkompate. Kie niaj antaŭuloj En la mondo sidas? Iru al la superuloj Serĉu ilin ĉe l'subuloj Kiu ilin vidas? Vivu la akademio Raj la profesoroj] Vivu longe kaj en sano Ĉiu akademiano, Vivu sen dolorojl Vivu, floru nia regno Kaj regnestro nia.* Kaj amikoj ne.cenataj, Protektantoj estimataj De 1'akademio. Vivu ĉiuj la keabinoj Belaj kaj hontemajl Vivu ankaŭ la virinoj, Amikinoj kaj mastrinoj, Bonaj laboremaj. Mortu, mortu, malgajeco, Mortu la doloroi Mortu, ĉiu intriganto Kaj malamon konservanto Longe en la koroJ SUB SIGNO DE LA "NOVA LUN" (There is a Tavern in the Town) Sub signo de la "Nova Lun"'("Nova Lun") Amato mia sidas nun (sidas nun), Kaj gaje trinkas glason da vin' Kaj tute ne pripensas min. Rekantajo: Nu, adiau kamaradoj, Restu vin sen lamentadoj, 'Car disiĝi fine devas ĉiu amikar'. . Adiaŭ, geamikoj, nun foriras mi. Ne plu mi restos tie Si (tie Si). La harpon mi pendigos sur salik', Kaj Dio benu vin, amik'. Brunharulino logis lin (logis lin); Por ami ŝi li lasis min (lasis min); Kaj li, fidela iam al mi, Karese ludas nun ce ŝi. Sur ŝtono super mia tomb' (mia tomb')J Gravuru bildon de kolomb' (de kolomb'); Kaj al la homoj montros gi Ke pro la amo mortis mi. LA BOSKO FrUAKSENA (The Ash Grove)______ La bosko fraksena tre klare parolas Per vortoj blovataj de l'vento el ĝi; Dum sur giaj branch j sunlumo briletas, Vizaĝoj amataj rigardas al mi. En revo malnovaj amikoj aperas, Vekigas memoroj pri gojo kaj plor'; Kun flustro mallaŭta folioj susuras Ĉe 1'bosko fraksena, la hejmo de l'kor'. Ne plu mi ridadas, la paŝoj peziĝas, Ariojn malnovajn aŭdadas orel'^ Pri tagoj de gojo mi nun enpensigas, Amikoj revenas al ter* en eiel'. En ĉiu angulo vidigas najbaro, La karaj vizagoj ne plu estas for: Rigardas min ame malnovamikaro El bosko fraksena, la hejmo de l'kor. JEliKANTAROJETKMTM^ KAimROJMKANTAROJENKANTMOJ^ Cl-LAWD LA VIA (This Land is Your land) ĉi-land' la via, Ĉi-land1 la mia, De Kalifornio Ĝis Novjorkinsulo, De 1'nordarbaroj Ĝis la Golfaj akvoj Estas ci-land' por vi kaj mi. Dum mi marŝadis la grandŝoseon Senfine supre mi vidis ĉielon, Mi vidis sube tiun oran valon: Estas ĉi land1 por vi kaj mi. Gi-land k.t.p. Sen fin' mi vagis, miajn spurojn sekvia" 6is la brilaj sabloj de ŝiaj dezertoj, Kaj tutĉirkaŭe mi aŭdis voĉon: Estas ci-land' por vi kaj mi. Ĉi-land k.t.p. Kiam suno brilas jen mi promenis; Tra l1 tritikkampoj polvnuboj venis Kaj voĉo kantis dum nebul' foriris: Estas ci-land' por vi kaj mi. Ci-land k.t.p. JOŜUA BATALIS JE JERIKO (Joshua fit the battle of Jericho) Josua batalis je Jeriko Jeriko, Jeriko Joŝŭa batalis je Jeriko Kaj disfalis ĉiu mur'. Fanfaronu pri rego Gideon Pri la vir' nomita Saul1, Plej bona estas Josua Je 1' batal1 de Jeriko. Cis al la mur' de Jeriko Li marŝis lane' en man'. "Blovegu, kornojn", kriis li, "La batal' estas mia jam". ĜIS, ĜIS, MERLO (Bye, Bye, Blackbird) Iras mi al hejmteren' For de ĝen' Kaj cagren': Cis, gis merlo. Kie ŝi atendas min, Dolĉulin', carmulin', fiis, gis merlo. Tie ĉi neniu min komprenas, Nur por min trompeti entreprenasj Jam ci-nokt' en hejma lit' Vera kaŭz' por ekscit', Merlo, ĝis, ĝis. LA RAECO GRAKDA (El Ranco Grande) Ho, vivis mi vakere, Ce unu ranĉo grandaj Kaj ranĉulino gaje Konsilis min dirante, Konsilis min dirante: 1. Bezonos vi pantalonon, Cin faros mi laŭvakere; El drapo, kudros la zonon; El ledo, stebos cetere. 2. Neniam fidu promesojn, CKaj multe malpli amoron; Se oni neos la jesojn, Vi sentos pezan doloron. SOIFA TRE (How dry I am) ' Soifa tre nun estas mi, Soifa tre, soifa tre. Botel' da vin ĝojigus min, | Sed amas mi bieron pli. Soifa tre nun estas mi. Soifa tre, soifa tre. NKANTARO JENKANTARO JENKANTARO JENAKMARO JENICANTARO JE]MANTAROJE]MANTMOJENKAN,^ "■ »r AWTAROHEJNKAHTAROJENI&a^^ LA RIVERO SUANI (Swanee. River) Tre fore, ce Rivero Sŭani, En malproksim', Loĝas gepatroj-maljunulojj Kor' tien urĝas min. Travagas mi la vastan mondon (Kor* en mallum'!) Sopiras al bieno hejma, Hejm' de l'gepatroj nun. Ĉie mi en mond1 solecas, Vagas en dolor *. Nigruloj! mia kor1 tre lacas, For de l'gepatroj, for. ĉirkaŭ la farmo li vagadis, En juna ag'j Dum tre feliĉaj tagoj serĉis, Kante, kun gojvizag'. Kiam mi ludis kun frateto Felicis mi:; Konduku minal bona pan jo, Tie finmortus mi. Oie mi, k.t.p. Kabano inter la arbetoj, Amata tre, 6i triste en memoron rampas Dum vagas mi en ve'. Kiam por mi abeloj zumos En miela voj'? Kiam ĉe mi la bango tintos En dolĉa hejma goj'? Cie mi, k.t.p. mmmmmmmmmmmmmmmm ETA BRUMKRUĈO (Little Brovn Jug) Geedzoj sole logss ni, En kabaneto trinkas tri: Eds', edzino kaj katin' Neniam ĉesas ĝis la fin'. Ha ha ha, vijsaj mi Etan brunkruĉon amas ni (dufoje) Irante el "La Blua Ran"', Mi portas kruĉon en la man'. Ĝi enhavas lakton, cu? Mi ne intencas diri plu. Amikoj ne vizitas min: La haŭt' tra vestoj montras sin Nur car vi al mia bus *. Remetas vin por eta sue*. Se ia lakto de bovin' Gustadus bone kiel vin1, Mi ŝin nutrus apud lag' Kaj melkus ŝin dum tuta tag'. Tre bela estas ruĝa roz1, Ne tiel bela ruga naz'. Ne vin genu pri kondut' Sed trinku ĝis la lasta gut'. HEJM SUR LA STEP' (Home on the Range) Ho, hejm' sub la bel' de sennuba ĉiel' Kun la cerv',antilop' kaj bizon', Malofte la vort', malkuraĝa pri sort', En la vasta pastejregion'. Hejm', Hejm' sur la step', Kun la cerv', antilop' kaj bizon1, Malofte la vort', malkuraĝa pri sort', En la vasta pastejregion'. Kiel ofte al stel' en la nokta ciel' Bub la bril' de la astra trezor', Dum longa rigard', ni scivolis pro ard', Ĉu sur ili superas la glor'. Hejm', hejm', sur k.t.p. NI KANTU EN ESPERANTO estas la titolo de diska antologio de Ik Esperantaj kantoj prezentitaj de Franz Jahger kaj lia gitaro.La vortoj de kelkaj tiuj kantaj trovigas en la JEN KANTARO.Mendu(prezu $3-98) ĉe Esperanto Publishing. Companv, l8o. Riverside Drive,Newnrork,N.Til002U. JENKAWTAROJENKANTAROJENKAMM^ OTARIOJEKMOTMOJEffiCAOTAROJENKAKTM VEKIĜU BA BA ŜAFO (Ĉenkanto) (Baa Baa Black Sheep) Vekiĝu do, dormantoj! Jam vokas la kukol'! Eksonas ĉie kantoj, Malfermas sin korol'! Vekigu, vekiĝu, Jam volas la kukol': Kukuk, kukuk. ^&8M&g&&8gP8g9aa&»&M8 IORELEI We scias mi, kial mi estas Malgaja en la kor'j Antikva fabelo restas Por ĉiam en mia memor'. Vespero jam ekmalheligas Fluadas la Rejn' en trankvil La supro de 1' monto lumigas En vespersuna bril'. Belega knabino jen tronas Kun ora juvelar», La belan vizaĝon kronas Mirinde la ora harar *. ŝi uzas la oran kombilon Kaj dume kantas ŝi, Sed havas strangan stilon Sorcigan la melodi1. Kaj sopiregon eksentas ŝipisto ĉe sia vetur'; Rifaron li ne priatentas, Rigardas ja alten li nur. Mi kredas, ke dronos do fine ŝipisto kun sia boat', Kaj tion kaŭzis feine La Loreleja kantad'. Ba, ba iafo, cu vi havas lanon? Jes, tri sakojn, prenu en la manon. Unu por la mastro, unu por 1' mastrin'; Kaj unu por la eta knabo ĉe la strata fin' LA NORMANDI' Ho, ĉe 1'reven" de la printempo Post vintra frost' kaj malvarmec* En mia bela franca lando La suno brilas en helee'. Ho, kiam ĉio reverdiĝas, La hirundar' al Wormandi' Revenas, — dum mi sopiriĝas, Waskigolando kara, nur al vi! Mi konas Svislandeton belan Kun gia negomontĉenar', En Italuj* ĉielon bluan, Venizon kun la gondolar', Sed vidis landon mi nenie Similan al la Normandi'j Feliĉa nur mi estas tie En vi, naskiĝolando, nur en vi! En ĉiun vivon venas horo, En kiu ĉesas la revad'; Bezonas tiam ĉiu koro Konsolon per la memorad'. Se cesos mia kantinspiro, Mi venos tuj, ho, Normandi* Al vi, pro mia korsopiro. Waskigolando, kara estas vi! EKKaNTMOJENKAimuLOJEraCANTAROJEin^ ITAROJENKANTMONJEMCAITOuWENK^ LA TAGIGO Agordu la brustojn, ho nia fratar', Por nova, pli vigla jam kanto! Ĝi sonu potence de montoj al mar', Anoncu al ĉiu dormanto: Tagigo, tagigo radias en rond', La ombroj de nokto forkuras el mond'I Post longa migrado sur dorna la voj' Minacis nin ondoj de l'maro; Sed venkis ni ilin ka j velas kun go j' Al verda haven' de l'homaro. Post longa batalo, maldolĉa turment', La stela standardo jam flirtas en vent"! Se venus ankorau ventegoj, batal', Ni estas jam bone harditaj; Esperon ne venkos la fajro, nek stal*, Nek ies perfidoj subitaj. Nenio en mondo elŝiros ĝin for, Ĝi havas radikojn profunde en kor'. La Lingvo benata montrigis al ni Mirinda donaco ĉiela: Per amo al hejmo,patrujo, naci', Ni flamas en koro fidela. Kaj same fidelaj al hejma altar', Ni sentas nin filoj de l'tuta homar'. En ciu mondparto, en ĉiu ter-zon1, En koroj de centoj da miloj, Jam vibras por nia saluto reson', Do kantas de 1' tero ni filoj: Tagigo, tagiĝo radias en rond', La ombroj de nokto forkuras el mond'I PASINTAJ TAGOJ (Auld Lang Syne) Malnovajn gekonatojn iam 6u forgesu ni? ĉu tagojn la pasintajn ĉiam Ne memoru ni? Feliĉan tempon la malnovan Ne forgesu nil Ni kune trinku tason ravan Al fratharmoni *. Ce l'karaj lekantetaj valoj 60je kuris ni; De tiam multaj lacaj horoj Glitis prefer ni. Infanoj, en riverondaro Kune vadis ni; Disigis "■ nin la vasta maro, Ne forgesu ni. La manojn, do, ni interprenos Ronde kantos ni; Pasintaj tagoj ne revenos, Sed memoros ni! mmmmmwmmwmmmmim DEK LNDIANOJ (10 Little Indians) Unu,du,tri Indianoj, Kvar,kvin, ses Indianoj Sep,Ok, nau Indianoj Dek Indian aj knaboj. Dek, naŭ, ok Indianoj, '■'. Sep, ses, kvin Indianoj. Kvar, tri, du Indianoj, Unu Indiana knaboj. JEĴ^NTAROJENKAI^ TMOJEI^NTAROJEjmNTMOJE LA HELA FONTEJO (A la elaire fontaine) Jen la hela fontejo. Promeninte al gi, Tiom logis la akvo, Ke mi tuj banis min. Mi neniam cin forgesos Amas mi delonge cin. Per folio de kverko Jen mi sekigis min, Sur la plej alta branĉo Najtingalo kantis. Mi neniam k.t.p. Kantu, najtingal', kantuj Gajas ja cia kor1, Cia koro ridemas, Sed pToremas mia. Mi neniam k.t.p. Perdis mi la amikon Meritante ne gin Pro burgono de rozo, Kiun mi rifuzis. Mi neniam k.t.p. Volus mi, ke la rozo Estu sur la rozarb' Kaj mia kara knabo Estu amanta min. Mi neniam k.t.p. OLDUL' RIVERO (Old Man River) Negroj laboras ĉe Mississippi. Negroj laboras, sed ne blankul*3 Tiras boatojn maten' gis nokto, Gis la Juĝtag' da ripozo nul'. Ne rigardu al Ciel' Car vin riproĈos mastra vort'; Korpon klinu al la eel' Tiregi snuron ĝis la mort'. Lasu min iri de Mississippi. Lasu min iri de l'blanka vir' . Montru riveron nomitan Jordan: Iri trans ĝi estas ja sopir'. Oldrivero, la maljunulo, Li ion scias, Nenion diras, Li nur fluadas Li daŭre fluas al for. Kotonon planti li ne laboras Kaj ni plantintojn jam ne memoras, Oldul' rivero li nur fluadas al for. Ni ŝvitegas dum labor', Korpoj trafitaj de granddolor'. Paru gin! Strebu pli! Ete drinku nur - jen karcer' por vi. Min jam naŭzis la sargon port! Min tedas vivi. Mi timas morti. Oldul' rivero, li nur fluadas al for mmmmmwwmmmwwm%mwmm Cu vi deziras kanti plu? Aĉetu tuj Komuna Kantlibro : Tradukoj de cefe anglaj kantoj, kun muziknotoj -- de E. W. kaj N. Holmes - 27 - (daŭrigo de p.l8 } 2* Redaktado de la revuo. La revuo estos eldonata sub la res- pondeco de la eks-Rondgvidatito de la "Sclenca kaj Teknika Rondo", profesia kemiisto. La kvalito de la publikigitaj verkaĵoj estos garantiata per la ' kunlaborado de diversnaciaj sciencistoj kaj teknikistoj, apartenantaj al mondekonataj unuarangaj fakaj Institutoj. Ciuj esperantistoj pretaj kunlabori en la plua disvolvado de ĉi tiu revuo, estas petataj nepre komunikigi kun ni al la suba adreso. 3. Prezo de la revuo. Por ei tiuj 2 numeroj aperontaj ĉi jare ni fiksis la prezon de 1 uHona dolaro, au egalvaloro, pageblaj al UEA, aŭ rekte al la adreso sube indikita. Ni petas, laŭeble, antaumendi la necesajn ekzemplerojn. Pograndaj antaumendoj rieevos interkonsentitajn rabatojn. h. Financado de la revuo. Urugvaja-E-Societo prenis sur sin, la respondecon finanei eventualan deficiton en la eldonado de la du 1965-numeroj. Ni sendis cirkulerojn al diversaj internaciaj pri- kewiaj kaj/au priteknikaj kompanioj, petantaj ilin mendi reklam- anoncojn pri siaj produktajoj. Ni petas al ciuj personoj kun ebleco kontakti iamaniere tiajn kompaniojn, komunikiĝi kun ni (i.a. ges- amideanoj el Usono). Ni konsideros specialajn avantaĝojn (inter- konsentotajn) kun tiaj kunlaborantoj. Eventuala superavito de ci tiu entrepreno estos uzata por: plibonigi la revuon; aperigi gin pli ofte; publikigi faksciencajn librojn. ĉiujn korespondajojn rilatantajn al la revuo, sendu al: KEMIO Internacia, Casilla de Correo 10^0, Montevideo, URUGVAJO. Abonkotizojn, sendu rekte al UEA, aŭ al jena adreso: Alberto Barrocas, Yaguari 2248, Ap. 3, Montevideo, URUGVAJO. ######## ALDONAJ INFORMOJ PRI LA SCIENCA KAJ TEKMJKA RONDO de "GRAJNOJ EN VENTO": La kvara numero de la Rondo eldonigis sub auspicioj de la jenaj institucioj: Fakultato de Kemio, Universitato de Montevideo, Urugvajo Instituto de Mineralogio kaj Geologio, Universitato de Leiden, Nederlando. Instituto de Mikrokemiaj Esploroj, Universitato de Litoral, Argentino 28 Fakultato de Agrikulturo, Universitato de Kagawa, Japanio. Atomkerna Studcentro de Grenoble, Rac5a Komisiono por Atomenergio, Francio. Lernejo de Geologio de Pernambuco, Universitato de Recife, BrazLlo. Botanika Instituto kaj Geologia Instituto, Scienca Universitato, Szeged, Hungario. Biokemia Instituto, Medicina Universitato, Szeged, Hungario. Naturscienca Fakultato, Karola Universitato, Praha, Cefioslovakio. Ĝia enhavo konsistis el la jenaj artikoloj kaj studoj: "Kvanta Mezuro de gasoj el nuklefendiĝo per spektometrio" - M. Blondel, A. Schurenka'mper, A. M. Tachis, (Franclo) "Meteora uralitigo" - Jorge Bossi, (Urugvajo) "Ĉu la relativecteorio estas revizienda?"- Wolfgang Ehremberg, (Germanio) "Dezertaj fenomenoj en la valo de la rivero Sao Francisco" - J. M. Mabesoone,(Brazilo) "Surpapera elektroforezo de tre malgrandaj kvantoj de ocitocino" - J. A.Coch, J. Brovetto, H. M. Cabot, C. Fielitz (Urugvajo). "Malgrandaj capitroj el la hipnologia laboro" - Teodoro Rosinsky - Cefioslovakio) "Fantomoj de la suna sistemo" - Patrick Moore,(Britujo) "Sekiĝo kaj rehidracio de peza prikultivata argiltero" - G. F. Makkink, H. D. J. van Heemst, (Kederlando) "Akiro de duonkemia paperpasto el ligno de "Acacia Mollisima" - C. Michelotti, H. G. Wirth, (Urugvajo) "La mikroelementoj el la nutrado de la brutaro" - Faustino F. Beltran, (Argentino) "Naturaj, akiritaj, kaj stimulitaj imunologiaj respondoj de la Hundo al 'Echinococcus granulosus" - M. A. Gemmel, (Nov-Zelando) "Paleogeograflo kaj paleobiologio de la ĉirkaŭajo de Budapest en supra eoceno kaj malsupra oligoceno" - Endre Dudi. h jr, (Hungario) "Japanaj mangaĵoj de nutrokemia vidpunkto" - Sin-itiro Kawamura (Japanio) "Tuboj por mezuri premojn de fluaj medioj" - E. Schiltknecht Ingenieur SIA, (Svislando) "Beta-galktozidasaj ŝanĝoj en la disvolviganta intesta spaco de la rato" - Anibal Alvarez, Jose Zas, (Urugvajo) - 29 - KOLOKIISMO KAJ KRISTANISMO Kiam en la du lastaj jardekoj nombro de Afrikaj estintaj kolonioj iĝis sendependaj ŝtatoj, multaj Okcident-Efiropanoj miris pro la fortaj ribelaj sentoj kaj eĉ eksplodoj kontrafi la blankuloj kaj ankafi pro la tuj sekvintaj interna,} bataloj inter- civitanaj. Tiuj okcident-Eŭropanoj ignoris kelkajn faktojn. La nigrulo-mizerulo-primitivulo pensis ke politika sendependeco tuj alportos por li pliboniĝon multrilatan. Iom en la samspeca pen- sordo trovigas la blanka "plenrajta" civilizita burĝo kiu estas ano de iu politika partio, kaj do voĉctonas por gi dum la reelek- tado, kaj kiu pensas ke la venko de lia partio alportos ankafi la ĉielon sur tero. (Tiu iluzio dafiras nur kelkajn tagojn; sed, strange, reaperas en la koncerna persono kiam ree alproksimiĝas la tempo de la reelektadol). La nigrulo vidis blankulojn; kaj tiuj blankuloj estis la mastroj. Do pereu tiuj blankaj mastroj. Rilate la duan fenomenon, la Okcidentanoj ne (sufiĉe) pripensas ke la gvidantoj de tiuj Afrikaj revoluciuloj estas tre ambiciaj tipoj, preskafi ciam diktatoremaj, kaj plej ofte inter si difer- encaj rilate al politikaj kaj aliaj konceptoj. Estas ĉiam kaj ĉiam tiaj individuoj kiuj gvidas homamason. (Eble tamen ekzistas tre raraj esceptoj). Do, kiam la malamiko estas venkita, ili inter si komencas batali. Sed ne temas nun pri tiu fenomeno. Multaj Kristanoj (kaj ankafi ne-Kristanoj) miregis ke tiuj malamikaj sentoj de koloniitoj manifestiĝis ankafi kaj tute ne mole, kontrafi la Kristanaj misiistoj. Ili pensis ke devus resti Se la nigruloj nur sentoj de dankemo kontrafi la misiistoj, kiuj ja tute ne volis profitij kiuj alportis nur konsolon kaj helpojn materiajn kaj spiritajn. Efektive tio ŝajnas pli stranga kajpli nekomprenebla. Ni mem konis multajn tiajn junulojn. Kaj efek- tive ili oferis vere ĉion por la nigrulo, kun eĉ ne la plej eta penso pri ia ajn profito. Tamen ili ankafi estis kaj estas per- sekutataj. Kiel klarigi tion? Jam multajn jarojn antafi la dua mondmilito, Germana reli- giulo, Patro F. Stratmann o.p. montris klarege en sia majstro- verko "Weltkirche und Weltfrieden" (Mondeklezio kaj mondpaco) Pi p a' p- DO o ►a ■p- Pi H O P- 3 00 H- P- CO pi o hi- Cj. a Prg- a a £ P pi pi P o a a Pi CD o re a Pi p- p- pj cd 3 s re o CD - PT P Q d< 4 o> p. g p p. 0 C+ o CD £f re re a pi re H ^ _ H- a a o &T •a o CD - Pi H> re p- a re a tr1 cd Pi o p- a CD p C+ P P p «. PT C+ re p pi a a p. Hi CD re CO c+ p CD re - tx) p- cd 05 pi p. p- d •a a o I pi 4 o pr o>p' reds re PT CD n p- p- Pi CD H- re re a > Hi pr 4 a H- P a a CD re a M c+ H> P- re cd a c+ ?r p- re a d p- 00 PT 4 o d a H CD O O C-j. P- re a p pi 4 H re re re < TO pi a p p o co » HjPiCt pj p re 4 re 3 p pĵ d c+ re a a d d p pj a c+ c_i. p H re p O c+ p a 4 cr c+ - O O P« o\ 4 a ■p-ce- p pi re a p> a pi c+ a p. CD p t 3 Cj. 4 pi P p re aa 00 ,—. 4 O p p O 4 h pr p p c+ Cj. re c+ Pi P- P P H a o < CD p. r+ 3 Pi p- re pi < p- P r+ CD P h pr p re en a a re p- 4 a re 4 P" Pi p Pi Pi cd no p re pr p o a a p o a o pi a pi - re re a p. 3 ■ 4 H- o a a p- CD pr c+ p- 4 d O re pi cd re c+ p re CD Pi - d pr pi P p Pi d< o a c+ p pr d He d 4 o CD 00 p p Cj. •- a 4 O P- pr cd p i CD 0 re a c+ pr o Cj. H P B p- CD Pi . p. O CD 00> c+ p a o a o • c-t- a o oo _Cj. 4 a re p- O CD p a o 3 p- • P.Pj P p. co re CD Pi r+ r+ 4 re o a re re co o a en c+ o P re a a c+ P> w o is ' P- d Cj. P 4 cd no pr a en P re a Hr Cj. Pj p 4 re cd p a 4 Pi p p pi C+ ft P O 3 -p- pi Pi <_T\p. P - a Cj. O 4 P O Cj. re 4 re - < o a d a c+ en o Cj. 3 O a p N P- a .-+ p Cj.I o Cj. a c+ c+ o p en P. re p1 p a re cd 4 a Hi p- S3. c+ rt- O O a p. p re Cj. < pi re a re < p- P a re 0 c+ p a c+ 4 ■ p a a < p- Cj. a 4 a o P Hs Cj. P' H pi re re en re a Pj p- a a o 4 CD P- d- p h. pi en c+ P a o Cj. Pi a c+ re o d a c+ HOQ p P 4 Cj. re o a en • 4 O 8 «!§ p- p a CO o C1) Cj. a pi a CO p CD Cj. > u Pi a p Cj. i-3 a H- P- P d 00 H pi IS P H- 0 P Pi P. Cj ~ B a a p * N re co re P Pj a C+ Cj. p re p< en p co a p< Pj p. a re 00 o p- a < o P- P- v. p re a < w H • d P P pj 4 Cj. P- P a co o c+ p- o o P- Cj. 05 c+ p. re P> p- a d en 4 c+ Q P- o fcd ^ Cj. P' P 0 O Pr P re a oo >• o o 4 p a pi re H H H- P P B a- a p. re d Cj. n-- P- cr d H" Cj. P a P- a re d H H O P Cj. - 3 p- re en 3 P- P- H1 CD P Pr O O Cj. a d re H en O c+ Cj. P- CD P4 „ re P a H no; p re H a o O Cj. pi • o 0 p- o P- o (+- o Cj. (B -. CD P- P P a en re 4 H- P a CO c+ re O p. re p. en en a Pr pi P- p- a oo 05 O P Cj. 4 a a re HH o p d Cj. CD Hi p. re re a o H o 0 Pi Pi en c+ O Cj. re CD c+ Pi en cd P a p. p- c+ o Cj. no p re en P I at* re cd "+ H P- SB 3 a p. a re p H c+ d BT P B Pi O 4 a re Pi en i o pig d o B < P p en a a hi p p d< ^ p. oo 4 d H O Cj. 8 a d o Cj. a P. d Cj. B H' H p. r+ P en a o a r+ 4 P d< re o o a Pr re 4 P a a d H o Cj. a p CD Cj. d Hi ►* - _ o> 4 a re 4 P cd p CD Hi Cj. O Hi P 4 P CD 4 re pi p- a c+ p CD o 31 (daŭrigo de p. 7 ) Paulon el Tarso, kies opiniojn kaj vidpunktojn rllate la fraŭlecon ĉiu ano devas respekti. 3.La unuigo strebas kunlogigi la anojn, por krei regnon de plena libereco, frateco kaj honesteco. Por la regnejon oni proponas la insulgrupon Galapagos. k.La unuigo celas plifortigi la moralecon de la mondo, montrante al la homaro imitindan ekzemplon. 5.La nombro de tudefuloj estas limigita, se ĝi atingos pli ol 50$ de nombro de ĝuste vivantaj viroj, la unuigo estas lik- vidata por konservi la homaran genton. 6. Tude f ulo devas konsideri la ajnoii kiel pxdJcauxuKal-sanon de la— animo. 7.La rilato de tudefulo al fraŭlinoj devas esti honesta. gentila kaj favora. 8.ĉiuj tudefuloj kaj ankau personoj oficiale trovigantaj sub la protekto de la unuigo devas senescepte parole regi la interna- .cian lingvon "Esperanto" kiu estas agnoskata kiel ununura inter- komprenilo dum la kontaktoj inter la anaro. 9.Oni jzekomendas ke tudefuloj atingu la unuan stupon de edukado de hindaj jogoj por imunigi kontrau anim-malsano. lO.Tiu ĉi baza statuto de TUDEP estas netuŝebla. La enhavataj reguloj povas esti nur bompletigataj, kaj ili estas obeendaj por ĉiu ano. L a himno d e Tudef Per himno ni laŭdu, ke ĉiuj ekaŭdu la nobIan kant' La brustoj levigu, okuloj flamigu, ekpulsu sang' Fondigis por savo de I'homa estaĵo eterna fraŭla rond' Ĝoju la homar1 admiru nin la tuta mond' Ĝuu virton nobla tudeful' Vin patronas Paulo la sanktul1 Sur Galapagos ĝis la mort' favoros vin la sort' Idoj benos vin, ke vi rezigttLs de 1'edzin'. ####### - 32 * NIAJN SFECIALAJN DANKOJN . . . * ni etendas al Jenny Bishop, kiu dum la pasintaj monatoj (ek * de la pasinta aŭtuno, sola respondecis pri multobligado de la JEK-Bulteno — tasko samtempe monotoneca kaj tre esenca. Jenny, alvenis Usonon antaŭ du jaroj el Britujo, kiam ŝia edzo, ankaŭ brito, ekstudis edukadon ce * Harvard. Hi reiros al Britujo ci-somere, li por ekokupi esploran postenon en la Universitato * de Hull, si por instrui modernajn lingvojn en gimnazio. Jenny lernis Esperanton en kurso de la * E-Klubo de Harvard. ********** # # # # LA VENONTA NUMERO DE LA JEN-BULTENO (julio-aŭgusto) redaktiĝos en Okcidenta Massachusetts, sab redakto de Arthur Morse (h Central Street, Millers Falls, Mass.). Arthur aparte petas ke oni AMASE SENDU AL LI TAOGAN MATERIALON. # # # # DEZIRAS KORESPONDI... Medicinistino, precipe pri temoj kiuj rilatas al bestoj-- KAMELIA TOMOVA, Neŭrologia Kliniko, Medic ina Fakultato, Sofia, Bulgario. Lernantino en pedagoga liceo, 17-jara; interesiĝas pri ĉiuj temoj kaj speciale filmoj - TERESA PRZYBY1AK, Tarnowskie G6ry, ul. Opolska 26, Pollando. 33 - JEN JEN J La paco de la redaktora apartamento estis "brue interrompita malfruvespere komence de aprilo - per telefonsonoro. Bele oleumite per iom pli ol kutime festa vespero, la Novjorkaj junaj geesperantistoj subite decidis telefoni al li de la apartamento de JIM MAY kaj DICK KOLLIN, kie ili festis - printempon? fraŭlecon? la dumilionan kolektivan subskribon al la peticio de UFA? vendredon? la fakton ke Dick Kollin renkontis la spiriton de Zamenhof ĉe Kvina Avenuo kaj kk-& Strato antaŭ kelkaj semajnoj? La okazon amasigi denove la plej aktualajn skandalojn el Novjorko via Redaktoro kompreneble ne neglektis. Parolante kun SILVERMAN, PINEBERG, CALVERT kaj tute bunta aro dealiaj, li eksciis: 1. ke la festa tradicio de JEN daŭras tra ĉiuj obstakloj 2. ke Jim trinkis pli ol Dick 3. ke ne estis Zamenhof sed Ĉiang-kaj-ŝek. Kaj, parenteze, denove gratulojn al la novgeedzoj inter la JEN-anoj! Ankaŭ kun PERE JULIA la redaktoro lastatempe parolis tele- fone. Pere ankoraŭ studas en Rochester, ankoraŭ funkciigas siajn^Ekursojn, kaj intencas pasigi la venontan someron ĉe la Alia Planko de la Akvo, eble en Israelo. Aliaj JEN-anoj ankaŭ pilgrimos al la sanktejoj de Eŭropo. ANN BODINE, JULIE CRANDALL kaj JEANNE HARRIS ĉiuj per diversaj vojoj iros al Britujo. Julie intencas labori en Londono, parto- preni la Intensivan E-Kurson en Barlaston kaj viziti Francujon; Ann, laŭ nia niaj supozoj, antropologos. TOM DAVIDSON informis min ke li komisiis al juna esperantis- tino prizorgi la arangojn por la JEN-kunvenoj en Portland, dum la venonta kongreso de ELNA ŝi estas: Margaret Guttormson 12130 South West 69th Avenue * • Portland, Oregon 97223 3^ - JEW JEW' Tiu telefono de la redaktoro ankaŭ estls perilo antaŭ pluraj sabatoj de voko de la vicprezldanto de la Japana Esperantista Studento Asocio, MATAKI YUWOSUKE. Yunosuke vizitis Boston kun sia familio, dum vizito al la gepatroj, portempe logantaj Novjorke, Via redaktoro kaj Julie Crandall renkontigis kun li ĉe lia hotelo, kaj tie okazis lia unua esperanta konversacio kun ali- landanojl Ni poste aŭdis ke ankaŭ en Novjorko Yunosuke estis en kontakto kun la junaj geesperantistoj. Li estas nun supozeble denove en Tokio, kie li studas en Tokia Universitato. Yunosuke kompreneble emfazis la fakton ke ĉiuj eksterlandanoj estos bonvenaj en Japanio dum la venonta somero - la somero de la unua Universala Kongreso de Esperanto en Japanio. Ĉu ankaŭ vi ceestos? FRED kaj PAT SHELL, niaj aktivuloj ĉe Berkeley, pretas cion novan provi - kaj sukcesigi. Antaŭ kelkaj semajnoj, ekzemple, ili starigis tablon en taŭga loko en la universitato kaj kolektis subskribojn al la propono de UEA al UNO. La afero bone sukcesis ne nur pro la ncmbro da subskriboj, sed ankaŭ pro la intereso pri Esperanto kiun ĝi vekis. Sed entute entuziasmo kaj intereso pri Esperanto neniel mankas en Usono nuntempe. Wi preferas ne esti tro optimistaj kiam tio superfluas, sed ni ne povas eviti la konstaton ke nuntempe Esperanto faras grandegajn antaŭenpaŝojn ĉi tie en Usono. LOIS SHAPIRO raportas tute mirindajn sukcesojn ĉe Esperanto Education Center, la organizo kiun JEWanoj fondis antau du-tri jaroj, kaj kiu nun burĝonas sub la lertaj manoj de Lois, ŝi respondis al pli ol 11.000 (dekunu mill) korespondpetoj dum la pasintaj ses monatoj, vendis multe pli ol cent "Kompletojn" kaj enregistris sepdek novajn lernantojn de la Koresponda Kurso de EEC (Adreso: Esperanto Education Center,Box Uo6,Cooper Station,New York., New York 10003•) (daŭrigo sur p.^1) - 35 - NOVAĴOJ EL EKSTERLANDO FRANCUJO: La sekcio en Prancujo . de Tutmonda Esperantista Junulara Organizo- do la franca ekvivalento de JEN - denove aktivigis post kelkjara duondormado. La unua Sekretaria Informilo de la sekcio (kies nomo estas JEFO) aperis en januaro, kaj gi enhavas dek plenplenajn multobligitajn pagojn pri la tagaltaga funkciado de la sekcio - listojn de adresoj, petojn, informojn ktp. Nova sekretariino de JEFO estas la carma Jacqueline Chefd'Homme. Inter la diversaj fakoj en JEFO, ni notas Lernejan Fakon, Korespondan Fakon, Studentan Fakon kaj Fakon pri eksteraj rilatoj. Cu ankaŭ JEN ne bezonas fakojn por prizorgi specifajn facetojn de nia poresperanta laboro? JEFO planas renkontigojn en Gresillon (aprilo), Besancon (majo), Le Havre (dum la 57-a Franca Kongreso de Esperanto, junio) kaj Sudokcidenta Prancujo (julio). JUGOSLAVIO: De la 6-a gis la 10-a de septembro okazos en la konferencejo, antaŭe kastelo, de Podvin, apud Ljubljana en Jugoslavio, unika kaj elstara evento en la historio de Esperanto inter la junularo. Temas pri: seminario pri lingvaj problemoj en internaciaj junularaj rilatoj. Tio en si mem ne estas speciale rimarkinda - sed ĉi tiu seminario ne estos Esperanta seminario kvankam organizos gin Tutmonda Esperantista Junulara Organizo. La diskutoj okazos en tri laborlingvoj - la angla, la franca kaj Esperanto. Partoprenos, laŭ invito de TEJO, reprezentantoj de ĉefaj internaciaj junularaj organizoj. La celo de la seminario estas simple kunigi la internaciajn junularajn or- ganizojn por komuna diskutado de grava problemo — problemo kiun ili konstante spertas en la propra administrado, inter si, kaj inter la organizoj mem kaj ties membraroj. TEJO crganizas la seminarion kiel kontribuon al la Jaro de Internacia Kunlaboro. Ĝi estas la logika organizanto de tia renkontiĝo car ĝi estas la sola internacia junulara organizo kiu kiel ĉefa celo okupigas pri lingvaj demandoj. - 36 - (daŭrigo de p. 8) Malfermita Letero laboro de TEJO dependas, ĉu Esperanton praktikos ankoraŭ la ven- ontaj generacioj aŭ ĉu la idealo, por kiu vi ofereme agis dum via tuta esperantista vivo, iom post iom pereosJ La estraro de TEJO decidis krei specialan membrokategorion por tiuj pli agaj esperantistoj, kiuj pretas esti veraj amikoj de la Esperanto-junularo kaj subteni la agadon de TEJO, kaj ĝi alvokas ĉiujn pli agajn ol 25jara fariĝi Patrona Membro de TEJO: * Patrona Membro A pagas pojare 16 ned.gld. (Sk stelojn) kaj ri- cevas a) la revuon "Kontakto" kaj b) materialojn pri la agado de TEJO. * Patrona Membro B pagas pojare 5 ned.gld. (20 stelojn) kaj ri- cevas laŭ peto regule informojn pri la aktiveco de TEJO. Ci-loke ni deziras ankaŭ memorigi al vi la Fondaĵon Junulara Ga- zeto (FJG) - oficiala fondajo de UEA, per kiu vi povas subteni speciale la revuon "Kontakto". Krom aligo kiel Patrona Membro vi do kompreneble ankaŭ povos kontribui al FJG. La nomoj de ĉiuj Patronaj Membroj estos listigitaj en "La Juna Vivo", kaj donacoj al FJG estos - kiel ĝis nun - registritaj sub la oficialaj komunikoj de la CO de UEA. Bonvolu ne forgesi, ke ciuj aktivuloj de TEJO laboras sub ofte ekstreme malfavoraj personaj cirkonstancoj, samtempe stud- ante por sia estonta profesio kaj tamen uzante grandan parton de sia libertempo - se ne eĉ sian tutani - por Esperanto. Cu do estas tro, se ni petas vin grandanime subteni la entuziasmon de la junularo? Per via aligo kiel Patrona Membro, per viaj donacoj al la Fondajo Junulara Gazeto, vi garantias rekte la pluekzist- adon de tiu junulara energio favore al pliaj sukcesoj ŭe la In- § ternacia Lingvo.' (daŭrigo sur p. kl ) - 37 - DISSE LIBRETTO ISE FOR DOSE IU LAICEE TU FOLLOW DI SPICCHER UAIL ISE SPICCBE DI TRI BERRESE Uans appona taim uas tri berrese; mamma berre, pappa berre, e beibi berre. Live inne contri nire foresta. KAISE aus. Ho mugheggia. Uanne dei pappa, mamma, e beibi go bice, orie; a furghette locche di doore. Bai enne bai commese Goldilocchese. Sci garra nattihghe tu du batte meiche troble. Sci puscie olle fudde daon di maute; no live crotnme. Den sci gos appesterrese enne slipse in olle beddse. Leisi slobbel Bai enne bai commese omme di tri berrese, olle sonnebrone enne send inne scius. Dei garra no fudde; dei garra no beddse. En uara dei goine due tu Goldilocchese? Tro erre aute inne strit? Colls pulissemenne? Dei uas italien berrese, enne dei slippe onna florre. Goldilocchese stei derre tri uicase; itte aute ausenomme, en giuste bicose dei esche erre tu meiche di beddse, sci sei "go tu elle," enne runne omme craine tu erre mamma, tellenerre uat sanimabicese di tri berrese uer. Uatsiuse? — Uara iu goine du? — Go compleine sittiolle? w w w w w w AWONCETO: S-ro Jean Talazac, Ecole des Garcons, Chateauneuf (El Biar}, Alger, Alĝerio petas Esperantajn gazetojn kaj legmaterialon por siaj gelernantoj. - 38 - MAZQWSZE — Mazowsze? Kio tio estas? — Se vi ankoraŭ ne scias, aŭ neniam vidis tiun grupon el Pollando, ja mankas al vi tre interesa sperto. -- Nu, sed tio ankoraŭ ne klarigas kio tio estas. — ĉu vi iam aŭdis pri danctrupo Moiseyev el Rusujo? -- Jes, certe. -- Do, Mazowsze estas la pola ekvivalento. -- Jes, ja do ĝi devas esti bona. — Oil bona? Nur aŭskultu. Geedzoj, Tadeusz Sygietynski, fama muzikisto, kaj Mira Ziminska, egale fama aktorino kaj kostum-desegnisto, kiuj ĉiam ensorĉiĝis pri popolarioj, melodioj, ritmoj, kaj komplikaj dancoj kaj kostumoj de siaj patrujo, volis konservi ilin. Hi do tri jarojn post la dua mondmilito, en 19^8, fondis novan danctrupon. Tiu lokiĝis ĉe Karolin, grandega iama bieno, dudek mejlojn de Varsovio, en la distrikto, Mazowsze. Unue, ili devis ektrovi geartistojn por la trupo. Hi do prov- ludigis pli ol 5j000 geknabojn. Unue, kaŭze de la milito, multe el la junularo preskaŭ ne povis legi au skribi. De la komenco la Sygietynski bone edukis la aron en generala edukado kaj studado, inkluzive historion kaj matematikon, kiel ankau harmonion kaj baledon. Hodiaŭ la aro konsistas el 100 geartistoj. La aggamo estas de l8 ĝis 25 jaroj. La Mazowsze (elparolita "Mazofŝe") estas unika. Antaŭ ol iu danco au kanto eniras la repertuaron, elektas tion la anoj mem. Sed, ne sufiĉas ke ili ŝatas la eron. Kiel unu el la artistoj rakontas, oni devas unue pruvi ke oni vere volas tion danci. Se oni ne bone lernas ĝin, aŭ pritraktas gin maldiligente, tuj la verko estas forprenita de li. Ĉiu kostumo estas raankudrita en etaj katnparaj vilagoj kiel farita en antaŭaj epokoj. (Ec la ŝminkujoj estas manĉizitaj el ligno kun ĉiaj belaj desegnajoj sur ili.) BFur unu serio de kostumoj estis fabrike farita kaj tiuj speciale por la Nord- Amerika rondiro dum la pasinta jaro. Tial la kostumaro, pli ol 39 - ordinare, treege multekostas. La verdecaj kostumoj generale ege pezas. Ekzemple en unu "numero" pri ĉasistoj kaj montar- banditoj, la dancistoj (artistoj) devas porti veran ledan pantalonon kaj botojn, ankaŭ manfaritaj, kiujn ili devas mem kunligi kiel la veraj kamparanoj tion faras. La dancistoj ec dancas kurbŝultre car tiel sin tenas la kamparanoj kauze de la peza lignaro kiun ili devas porti surdorse. En la sama numero ili kune batas hakiletojn. Tiu kiu vidas tion neniam forgesos gin. De antaŭ la scenejo kiel tio brilas, kaj senspirigas la spektantaron.' Sed, tio estas ja vere tre dangera danco car la hakiletoj estaj veraj kaj ne teatraj artifikaĵoj. Mi mem vidis la vundetojn kaj cikatrojn akiritajn en la "batal-kampo". Kiam mi demandis al ano kial la knaboj ne uzas. nur versimila3ojn, estis klarigite al mi ke la hakiletoj devas brili kaj tinti. Nur vera ŝtalo tiel faras. Enestas la repertuaro eĉ danco kiun nur du personoj realigas. Se unu el ili malsanigas, forstrekita estas tiu ero de la pro- gramo. Temas pri akurata plenumado - aŭ kolo rompiĝos aŭ almenaŭ la dorso. Verdire, en unu senso, la Mazowsze estas pli gaja kaj leĝera ol la Moiseyev. La dancoj kaj la muziko kaj kantaroj estas okule kaj orele tre frapaj. Dank' al Sol Hurok, fama impresario kiu nun vidigas al Usono la Haledon Leningrad Kirov la Mazowsze jam dufoje apcris en Usono. Nun oni povas audi la muzikon pere de diskoj eldonitaj de la diskfirmo MONITOR kiu specialistas pri popolmuziko. Mi povas tre forte rekomendi tiujn al vi car ili estas tre gaje kaj arte prezentitaj. Joseph I. Blitz ###### Misiisto perdita meze de la afrika gangalo subite troviĝas fronte-fronte al leono. Li ekfalas surgenue kaj krias: "Sinjoro Eternulo! Inspiru kristanajn pensojn al ĉi tiu kom- patinda bestol" Kaj li ekaudas la leonon kviete murmuri: "Sinjoro Eternulo! Benu min kaj benu Si tiun nutrajon, kiun vi per via favoro donacis por mango al mi..." (Svisa Espero) VUiAT 'NTERNACIA ARXA TEATRO PR£2EN7AS MOVA Au^nt,kaĴ° ######## (daŭrigo de p. 5) —------■—- Kial iiu Seminario-rerioseniajno estas aparte vizitinda ? Car ĝi estas una e! la malmuitaj esperarttistaj renkoniiĝoj (se ne la unika), kiu okazas en medio de pli ol mil samteinpe ieriumantaj gejunuloj diversnaciaj. Cu vere tio ne estas ideala laborkainpo por nia informado; por esplori la lingvajn probiemojn de la nuntempa. junularo tiajn kiaj ill efektive estas; por enketi la opinion pri Espe- ranto de junuloj plej diversaj laŭ nacieco, klereco kaj socia pozicio; por pruvi la praktikan utilon de Esperanto kaj manifestt ĝian funkciadon ĉe la diskutado, ĉe la amuzado kaj . . . ce la amindumado. - 4-1 - (daŭrigo de p. 3*0 Intertempe, ĉe la alia fino de Manhattan, BERNARD STOLLMAN, direktoro de Esperanto Information Center, la inform-centro de ELNA, produktis similajn rezultojn pri informpetoj. Tiom da informpetoj enfluis la oficejon de E.I.C. ke MARY MURRAY kaj la aliaj helpantoj ĉe E.I.C. parolas pri antaudHuva kaj post- diluva epokoj. Por ankoraŭfoje tordi la vortojn de MARK STARR, "La fluanta tajdo estas nun ĉe ni. Sed kie estas nia boato?" En ĉiu ĉi aktivado, la membronombro de ELNA soras. Aktualajn ciferojn ni ne disponas, sed sendube la nunaj kreskoj reprezentas la plej signifan pligrandiĝon en la historio de la organizo. De tempo al tempo atingas nin novajoj de nia ekzilito en Fora Turkio, JONATHAN POOL, kiu instruas la anglan lingvon kiel instruisto kun la Packorpuso. La laboro evidente estas peza kaj ne permesas al Jonathan multan liberan tempon, -- sed laŭ ĉiuj indikoj li modele plenumas siajn taskojn, samtempe ĝajnante gis maksimumo spertojn el la restado. Tutcerte nova Jonathan salutos nin an 19Ĝ6 kiam li revenos. Pri Turkio kaj la turka lingvo skribis Jonathan - "Turkish is the second coolest language I know — and the first is not English"... ######### (daurigo de p.36 ) Estu certa, ke ni alte aprezas ciam ĉian kaj ĉies helpon! Kun tre sincera antaŭdanko, multaj bondeziroj por via persona bonfarto kaj koraj salutoj, via Estraro de TEJO - Ivo Osibov, Simeon Simeonov, Humphrey Tonkin, D-ro CArlo Minnaja, Ulrich Lins, Marek Pietrzak, Yoshimi Umeda,Svobodan Zlatnar (daŭrigo sur p. 4.3) k2 -V •J, ^ A Lending Library has been set up for the use of <, all JEN members: < The purposes of the library are to acquaint members with <, the international Esperanto press, and to provide material for members who want to perfect their command of the language by reading articles written in international style. This will be done by lending sets of four Esperanto magazines to members for periods of three weeks. Every member may borrow, one at a time, as many sets as he desires. All the magazines will be less than a year old, and care will be taken to see that no one receives the same set twice. The library will also lend magazines or other Esperanto materials of special interest to members putting on displays or exhibitions. Both of these services are free, except for the cost of postage. To borrow a set, simply send lOci in coin or unused U. S. stamps to the address below. The wrapper in which the magazines arrive can, if opened carefully, be used to return them in. The magazines you borrow may be keys of understanding that will open doors to your better knowledge and enjoyment of the wide, wide world of Esperanto, Write to the JEN Lending Library 2U75 Linden Avenue Long Beach, California Since the library operates with donated literature, please send any magazines for which you no longer have any use, that are in or about Esperanto, to the same address. t ^3 (daŭrigo de p.30 ) nigruloj tiamaniere estis edukitaj gis alia socia tavolo kie ili tamen ne estis akceptataj de'la blankuloj. La ĵurnalisto James Ngugi el Kenio defendis la tezon ke la Kris.tanismo en Afriko estis integra parto de la koloniismo. Predikante suferemon je la malriĉeco kaj obeemon je la blankaj mastroj, la misiistoj iĝis esenca subparto de la kolonia sistemo. Jen sonis la voeo de Kristanaj Afrikanoj. Mi kredas ke ni nun kapablas kompreni la tragedion kiu okazis kaj ankoraŭ okazas tie. i (el Sonorilo) (daŭrlgo de p. !f| 7 Kiel -pagi al TEJO * Al Universala Esperanto-Asbcio pere de a) postĉekkonto 37896*+, b) Banko R. Mees en Zoonen, Rotterdam * Al landaj ĉefdelegitoj kaj. perantoj de UEA * Al la kasisto de TEJO, Ulfich Lins, 5 KSln-Dellbruck, Gemarken- str. 1^6, Germanio (poŝtĉekkonto 138119 Koln) * Al la estrarano de JEN pri: eksterlandaj aferoj. Pagante bv. ĉiam aparte indjiki la celon de via pagoJ # #fe# # # #