BULTENO DE LA JUNULARO ESPERANTISTA DE NORD-AMERIKO Sendu kotizojn al: Stanley Cohen, 16 Long Ave-, allston, Mass.; Re- dakciajn aferoon al: Allan e. Fineberg, 76 i7th Avenue, Paterson, N. J.; Ĝeneralajojn al: Richard kollin, 30 avenue B, New York 9, N. Y. ------ JARABONO: §1.00 AU EGALVALOro. JEN ESTRARO; Richard P. Kollin....................Sekretario Allan E. Fineberg.................... Redaktoro STANLEY COHEN........................ KASISTO JOHN F- KOOISTRA..................... KOMISIITO PR I UN I VERS I TATANOJ HUMPHREY TONKIN...................... KOMISIITO PRI EKSTERLANDAJ AFEROJ JONATHAN POOL........................ KOMISIITO PRI VARBADO ENGLISH SPEAKERS il LEARN ESPERANTO AT HOME J THE ESPERANTO EDUCATION CENTER OFFERS YOU TWO OUTSTANDING WAYS TO LEARN: I. The Teach yourself Esperanto Kit, contents selected from around the world! From England; "Teach Yourself Esperanto1 (200 pages) From France: 45 rpm Pronunciation Record From Canada: "Esperanto" (introductory booklet, 42 pages) From 3 other countries: Beautiful samples of Esperanto used IN tourist information, etc. Plus: booklist of the Libroservo de JEN; International CORRESPONDENCE BLANK; 3600-WORO ENGLISH-ESPERANTO VOCABULARY, and other items. ALL FOR THE BARGAIN PRICE OF §4.00 (much LESS THAN THE COMBINED RETAIL PRICE OF THE CONTENTS). PLUS! 75^ DISCOUNT FOR JEN MEMBERS AND SUBSCRIBERS TO THE JEN-BULTENO. (CONT'D ON BACK INSIDE PAGE ) 5TATUT0 UNUANIME LA MEMBRARO DE JEN AKCEPTIS La PROPONITAN STATUTON DE La ORGANIZO, APROBO EST IS.SENKONTRAUVOCA. TlAL, LA STATUTO funkcias OFI CI ALE. jen AntaO-kongresq sukcesegis . -jTRIDEK JUNAJ-GEESPERANTISTOJ (jENANOj) DE 4 ItATOJ «TESTIS La JEN ANTAU-KONGRESON. IL| VENIS AL EIRE ISLAND (FAJRA INSULOj PER TRAJNO, BOATO, AUTO, PIEOOJ, KTB PORTANTE DORM-SAKOJN, GITAROJN, KAJ CIUJNAL|_ AJN AFEROJN POR FESTffGI. LA UNUA GRUPO VENIS AL LA INSULO VENDREDON MATENE. JONATHAN POOL (k|ES GEAVOJ ESTAS LA POSEDANTOJ DE LA DOMEGO) RENKONTIS LA GRUPON SUR LA PRAMAKAJO. i>V INGANTE STRANGAN VERDAN FLAGON. BALDAU VENIS ALIA GRUPO... KAJ BALDAU ALIA. ĴRA VENDREDO |L| VENIS. KAJ VENDREDON VESPERE.... '!' '"*'*''' GRANDA CAMBRO.. L IGNO NATURA, NEFARBITA. VARMIGAS LA EJOPJ . F/fjfl- EGO, KIES VARMECO EN IRAS CI EN, FORIGANTE LA FINGRETOJN DE MALHELECO KAJ SENVARMECO. BRUEGO, MU.ZIKO, DRINKSPNOJ. HOMAMASO HAVAS DIVERSAJN METODOJN POR SIN AMUZI, SIN DISTRI. ANTAU LA FAJRO SIOAS LA KANZONAMANTOJ, KAJ I LI ELBuŜl GAS LA MU.ZIKON KAJ VORTOJN OE LA "FOLKO." SAMIDEANO JOE KNOWLES, DE MASSACHUSETTS, gvidas la kantadon de mez- kaj sud-usonaj popolkantoj, kaj esperantaj kantoj.: en malhela angulo sidas ulino mallaute zumzumante al si, la buso sucanta el bierujo, la okuloj duonfermitaj.' aliloke, renkoNTiĜas SUPER ŜaKFIGURARO LUDMALAMIKOJ KIUJ SILENTE" KAJ FRIDSANGE PLANAS ATAK- METODOJN KAJ Ft NAN VENKON. POSTE ĈlUJ OORMIS...LA VIRINOJ SUR LA DUA ETAGO KAJ LA ULOJ CIE ALIE (EN LA SUBTEGMENTO, EN LA KELO, EN LA VERANDO, SUR LA LITOJ, SUR LA'PLANKOJ, SUR LA DI VANOJ , • CIE). En la mateno ni malkovris U plej gravegan fakton dum la tri-taga FESTO. JOEL SILVERMAN ESTAS PRESKAU PROFESIA KUJRISTOJ ill KAJ JONATHAN kaj Kate Chaplin transformis la kuirejon en mang-fabrikon, kaj mangigis LA TRI-DEKON DUM ĈlUJ SUKCESAJ MANĜoj. POST LA MATENMANGO KOMENCIGIS LA MULT-HORAJ SEMINAR IOJ GVIDITE OE HUMPHREY TONKIN (POR KOMENCANTOj) KAJ JOEL SILVERMAN (pGR SPERTULOj) KAJ I LI TIOM SUKCESIS KAPT I LA ^NTER- ESON DE LA CEESTANTOJJ KE ONI NE VOLIS FINl. ĈlU'SEMINAR-GRUPO DAURIS DUM 3 HOROJ SABATE, KAJ 3 HOROJ DIMANCE (EN CAMBROJ, SUR LA STRANDO, KTP.). Paul Caruso, Phyllis adorNato, Ann Adornatoj Louis Page, Eoward STEPHENSON, PATRICK BRENNAN, KAJ KATE CHAPLIN ANIGIS AL JEN DUM La SEMAJNFINO. DUMDIMANCO MULTAJ BANIS SIN (SUNE KAJ AKVe) PAROUS, PRO- MENADIS, MANGIS, KAJ ESTIS UNU ULO KIU NEK BANIS NEK PROMENADIS••.. ...seo nur siois en cambra -angulo kaj kantis socialistajn kantojn (ne mallaute)J olmancon ve6pere, ĉluj komencis la vojagon hejmen felice kaj iomete tro sun-bruligltaj. sur la pramo-on i audis "klal ne okazigi jen post-kongreson ankau?" klu sci as? eble jes. ESPERANTAJ GRUPOJ EN MEKSIKIO (Lau informo de s-ro jose Serrano l., Prezidanto de Esperanto-asocio Meksikia) .-'•.._ Esperanto-Meksika Asocio, PosTKESTO jt0576j Mexico D.F.', Meksikio esperanta societo de guadalajaro, postjjiesto 664, guadalajara, Jal., Meksikio esperanta societo de tlaskalo, independencia no. 5-3, tlaxkallan, Tlax., Meksikio 4- -f t ';+. + + ^ RAPORTO DE JEN RONDO _[V La klubo de Esperanto de la unia/ers itato de Puerto Rico (Jen rondo iv) estas junega sed.agema klubo. ni^komencis lerni ESPERANTON EN JANUARO DE 1963 .• \ :£N- MARTO 'KOMENCJ ĜlS DUA, MALPLI GRANDA GRUPO. .•",-■;..'■■>''■■.-•''■■"•''••■' ""' „"". ■o.-;.i3 UNUE GLADYS ESCALMA VERKIS KAJ N|- ĈJUJ DlSDONIS 2500 INFORM!LOJN KUN TITOLO "EL LENGUAJE. INTERNACIONAL."' Efj MARTO Nl FARIS EKSPOZICINN DE ESPERANTA LITERATURO EN NIA GRANDA BIBLIOTEKO UN I VERS I TAT A, KAJ Nl DANKAS PEDRO LuIS MAYMI PRO LIA LABORO EN LA EKSPOZICIO. Nl DEDlĈlS LA ELMONTRON AL CLAUDETTE TORO, NIA KAREGA AMIKINO DE SAN GERMAN. CLAUDETTE ESTAS BLJNDA KAJ PARALIZITA, SED Ŝl INSTRUAS ESPERANTON AL INFANOJ EN SIA LITCAWBRO. CLAUDETTE HAVAS 28 JAROJN KAJ Ĉl TIUN JARON LA REGISTARO NOMIS SIN "ClVITANINO DE LA JARO" EN PUERTO RI CO. POST LA EKSPOZICIO, KlU DAURIS DUM TRI SEMAJNOJ, LA BIBLIOTEKO ACETIS KVIN NOVAJN L|BROJN DE ESPERANTO, KAJ LA KLUBO DONISAL LA BIBLIOTEKO KVAR LIBROJN KAJ MULTAJN GAZETOJN.. KlA PLIBONIGOl AnTAUE NIA BIBLIOTEKO HAVIS NUR TRI LIBROJN MALNOVAJN KAJ NENIOM DA ESPERANTQ- GAZETOJ. LA 24AN KAJ 25AN DE APr'i.LO NIA "CENTRO UN I VERS I TAR IA" MONTRIS LA mallongan filmon^ "jen australio" kune kun la regula fltmo. fjirkau 300 neesperantistoj ceestis, kaj por he lp i i lin aw ilda josefa ri vera kaj Yvonne Munden, membroj oe nia klubo, don is samtempan tradukon (preskau.*) be "Jen australio." Doktoro Mario Agrait Marty, sperta esperantisto de San German, help is nin kun la tradukol En majo Felix Rivera kaj Nata Prado Miller-parous pri Esperanto en la'raoio-programo "rev istas! un(versitarias."' ili finis la prograuoin per la ekscita esperanto ludo,,"m| spionas per mla okuleto".... Alia membro de la klubo, Reinaldo Vega Cordero, publikigis leterqn, EN U JURNALO "EL MUNDO," KAJ LA REZULTO DE La LETERO EST IS 28 PETOJ AU MENDOJ POR LERNOLIBROJ ESPERANTAJ. ENTUTE Nl VEND IS PLI OL 100 LERNOLIBROJN OUM LA SEMESTRO, KAJ NIA KASISTINO CARMEN VaSQUES EST IS EGE OKUPITA- Nl FINIS LA SEMESTRON KUN AMIKA KUNVENO PLaNITA DE FrEOIS- berto Medina Tolentino post la finaj ekzamenoj de la UPR. Dum la KUNVENOJ Nl FARIS MULTAJN PLANOJN POR La ESTONTECO. PR! T|0 INFORM- OS VIN EN VENONTA BULTENO NIA NOVA JEN-SEKRETARI I NO, NELLY PEREZ YlP. "LA SPIRITO DE L' WlAJSTRO ESTAS INTER N|...,." KURAGIGAN INFORMON LA JEN-BULTENO RICEVIS DE ANGLUJO, KIE LA FAMKONATA BRITA ASOCIO DE SPIRITOJ ESPERANTISTAJ ANTAUNELONGE ESTAB- LIS KONTAKTON KUN NIA KARA MaJSTRO, DOKTORO L. L. ZaMENHOF. KVAN- KAM LA ĜlS NUN RICEVITAJ I NFORMOJ ESTAS IOM NEKLARAJ, Nl TAMEN POVAS PREZENTI C.I TIE LA BAZAJN MIRIGAJN FAKTOJN. DUM LA TERURA BRITA V INTRO DE* 1962-63, |U S-RO HODGE FORD T. MACGRAFFT, PASIG1S LONGAJNTAGOJN JOJN SIA KRISTAL-QLOBO, KIU, PLENU-^ MAS DU FUNKCIOJN. Gl NE NUR PERAS POR LA POSTMORTA MONDO, SED ANKAU PREZENTAS BE LAN VINTRAN SCENON KUN FALANTA NEGO KIAM La GLQBO ESTAS KOREKTE MANIPULATA. NU, SAJNAS KE S-RO MACGRAFFT, JAM DELONGE SASE- ANO, PROVIS KONTAKTI LA MAJSTRON PER LA KRISTALGLOBO KAJ FINFINE EN DECEMBRO, |962A,vLA UNUAN VENKETON L| ATINGIS^ KIAM SUBITE LI RICEVIS, TRE KLARE KAJ LAUTE, GERMANAKCENTAN VOCON, KIU FHERE ANONCIS, "MENAD BAL, POK BAL!" EVIDENTE, KE IU ERARIS PU*J MISE, KAJ MACGRAFFT FARIS ALIAN PROVON. TUJ POST LA UNUA VOĈO, AUDlĜlS ALIA, DIRANTE "BABM CWL MAJ- BEAJCXAJC, PRESENTED TO ANY PERSON, COSTFREEl" HO, ALIA Ml SO, ALIA FUSO.. .MACGRAFFT EKKOMENCIS„.'SENI luzi 1Ĝ1 .• • REE, LI PREN IS KURAGON, KAJ REE LI RICEVIS VOCON, DIRANTE, "LERNEZ IDO, LU LINGUO INTERNAC IONALA '• " T IU VOCO RAP IDE FORMORT I S • SEKVIS TUJ ALIA, DEMAKDANTE, "ESQUE VU PARLA OCCIDENTAL?" MACGRAFFT DEVIS Mh .E PREM I LA KAPON, POR HALTIGI ĜI AN CIRKAU- TURNIGON. LARMETOJ ELOKULIGIS^ SALE SALTANTE TABLEN - "HO, MAJSTRO, KIE, KIE VI ESTAS?" LI PL-ORVOCE ELBUŜlGIS. EKSONIS MALPROKSIME VOĈO MALLAUTA. M-ACGRAFFT INTENSE ORELUMIS. "KlE VI ESTAS, KARA AUTORO?" POST SEKUNDOj SENSPIRA.J ALVENIS.LA RESPONDO. "Ml ESTAS CE PITTSBURGH, ATENDANTE LA JEN-KONGRESON1" Ĝ0JSONE RESPONDIS LA VOCO. MACGRAFFT RAPIDIS, POST LA KONVERSA'CIETO, POR INFORMI DETALE AL BASE• Nl ANONCAS ESTABLIGON DE KONSULTAJ RlLATOJ KUN ZAMENHOF RE- ZULTE DE CI TIU INFORMO. ■-..'• / — Informservo.de JEN "LI KLOPOOIS ESPRIMI SIAN INOIVIOUAN 80LVON OE LA PROBLEMO ATA-ITA."1 JAPANA LINGVA PROBLEMO KAJ ESPERANTA NEOLOGISMO LA JAPANA LINGVA PROBLEMO KAJ ESPERANTA NEOLOGISMO SAJNAS HAVI NENION KOMUNAN. LA INTERRILATO ESTOS MONTR ITA EN LA LASTA PARTO DE Ĉl-TIU ARTIKOLO. 1. LA PLEJ GRAVA PROBLEMO EN LA JAPANA LINGVO, JA EC EN TUTA JAPANA KULTURO,ESTAS KI ON ONI FARU PRI ĈlNAJ LITEROJ. PROGRESEMAJ JAPANOJ OPINIAS KE FINE.IM ESTU FORIGITAJ. ESTAS TAMEN FORTAJ KON- TRAUULOJ AL TIU OPINIO. .lUJ JAPANOJ KIUJ MEMFIDE LEKCIIS PRI JAPANA LINGVO AL NOVJORKA PUBLIKO NE EC MENCIIS LA EKZISTON DE TIA PROBLEMO. |L| NUR SIN KONTENTIGIS PAROL I PRI SPECIALECO DE JAPANAJ LINGVO KAJ LITEROJ, TIEL SATIGANTE LA SUPRAJANSCIVOLEMONJE LA EKZOTIKO NATURE TROVIGANTA EN USCNANOJ^. JAPANOJ UZAS KAJ CINAJN.LITEROJN, KIUJ ESTAS IOEOGRAFOJ, KAJ JAPANAJN LITEROJN, KIUJ, DISVOLVITAJ EL LA ĈlNAJ, ESTAS FONETIKAJ. LA.LASTAJ ESTAS NATURE LIMIGITAJ EN.NOMBRO. IOEOGRAFOJ KONTRAUE ES- TAS SENNOMBRAJ. LA PLEJ AMPLEKSA VORTARO ELDONITA EN CJNUJO ENHAVAS PL! OL 50,000 LITEROJN. EDUKITAJ JAPANOJ POVAS LEG I ORDINARE ĈlRKAU |O,000 LITEROJN. ONI FACILE VIDUS K IOM DA MALHELPO Ĉl TIU SISTEMO DONIS AL JAPANAvKULTURO. SUR LA TAGORDO ESTAS FONETIKIGO DE JAPANA SKRIBMANIERO, AU PER TRADICIAJ JAPANAJ LITEROJ AU PER ADOPTO DE LA LATINA ALFABETO, KlAL LA REFORMO NE FRUKTIS KAJ NE FRUKTOS LONGE EN ESTONTECO, ESTUS KOMPRENATA DE ESPERANT1STOJ, KIUJ BONE SCI AS LA FORTON.OE INERCIO KAJ ANTAUJUGO PRI LINGVA PROBLEMO. 2. EN JAPANA LINGVO EKZISTAS OU KATEGORIOJ DE VORTOJ, ĈlNAJ KAJ JAPANAJ, SAME KlEL^EN EUROPAJ LINGVOJ EKZISTAS VORTOJ INDIGENAJ KAJ GREK-LATINAJ. SE CINAJ LITEROJ ESTOS FORIGITAJ, CINAJ VORTOJ DEVAS ESTI SKRIBATAJ PER JAPANAJ LITEROJ. TlE TROVIGAS PROBLEMO. ĈlNA LINGVO HAVAS SI.STEMON FONETI KAN MU LTE PLI KOMPLIKAN OL LA JAPANA. ĈlNAJ VORTOJ, ENMIGRINTE EN JAPANAN LINGVON, SIMPLIGIS EN PRONONCO, TIEL NASK INTE MULTEGE DA HOMONIMOJ, VORTOJ KUN SAMA EL- PAROLO. HOMONIMOJ POVIS DISTINGlĜl EN SKRIBMANIERO, KIEL HOMONIMOJ ANGLAJ KAJ FRANCAJ DISTING|GAS PER ORTOGRAFIO. SEO SE ĈlNAJ LITEROJ ESTAS FORIGITAJ ONI NE POVAS DISTINGI MULTE DA VORTOJ. TlAL FORIGO DE CINAJ LITEROJ DEVAS ESTI AKOMPANATA DC KREO DE VORTARO FACILE DISTINGEBU. Ul TIU CELO ESTOS..ATINGITA PER REV(VIGO DE INDIGENA JAPANA VOR- TARO. TlO SIGNIFAS KONSERVON DE NACIA TRAD|C|0 KAJ POPOLAMASIGO DE KULTURO. LA SAMAN FAR IS GERMANOJ KAJ Nl HAVAS TIAJN GERMANAJN VOR- TOJN KIAJN FERNSPRECHER, RUNDFUNK, VOLKSWIRTSCHAFTSLEHRE APUD GREK- LATINAJ VORTOJ TELEPHON, RADIO, NaT IONALOEKONOMIE. Ml NE DEVAS plue citi ekzemplojn al novjorka esperantistaro konata pro ĝlaj poliglotoj. 3. Japanaj^tradiciuloj kontraustaras tian provon. Se unu vor- t0 estas anstatauigita per alia nuanco, ĝl tute perdi gas, ili diras. vere. sed reformuloj proponas por venonta generacio reformi la jap- anan en efikan lingvon. por tlo alia konsidero devas cedi iomgrade- i li ne estas kontrau la klasika lingvo. ŝl devas esti instruata en LE.RNEJ0J. . SED KLASIKA NE DEVAS MALHELPI LA PL IUT I LI GON OE CIUTAGA LINGVO KIUN N.I NUN UZAS KAJ EN ESTONTECO UZOS. LlTERATUR'O KRESKOS SUR LA NOVA TERO.. VORTOJ AKIROS NOVAJN NUANCOJN. PLUE, ESTUS MALDI LIGEN- TO- OE LITER-ATURULOJ .SE I LI VOK-US DEPEND I, POR EFIKECO DE PRISKRIBO, DE "NUANCO" DE UNU VORTO, CAR EN MU LTE DA^OKAZOJ LA UZODE IU VORTO- ESTAS aDIKTATA SIMPLE KIEL KLISO KAJ ANSTATAU LA PRECIZ1GO PER KOMBINO DE ĝustaj vortoj. 4. japanoj povas krei novajn vortojn senfine kaj facile,.kombin- ante cinajn literojn (ulnaj vortoj^estas unusilabaj: unu litero estas unusilaba kaj unu vorto). senantaukonsideraj neologismoj ĉlnaj mal- purigis japanan lingvon. se on i for | gos ĉl najn : li tero jn-, on i devas cer- pl el'indlĝena vortaro kiu gisnune estas forlasata sed,ml kredas, gl estas rica minejo. por scienca terminaro oni devas elpreni popolajn, ciutagajn vortojn, science rafini kaj pr. i lab or |, doni al i l| klovajn, sciencajn signifojn. vortoj akiros novajn nuancojn. sed kiel gl grav- as? kunteksto donos ekzakt an s ign i fon . fropre dirjte-, ciutaga:.kaj sc|- enca vortaroj ne difere.ncas kiel multaj pensas. onipripensu ktajn signifojn Hegel donis al Ĉiutagaj. germanaj vortoj en s-ia Uogiko,ek- zemple, sein kaj case in . cu t .10 konfuzis germanan lingvon? clutagaj VORTOJ ENTENAS VERON, aALIVORTE KONCEPTON. ESTAS TASKO DE SCIENCISTOJ ELTROVI Tl AN "VERON KAS ITAN EN VORTOJ. 5. LA.LEGANTO JAM^VIDIS LA INT'ERRI LAfON DE M IAJ OU TEMOJ. . ESPER- ANTISTOJ NE DEVAS DIBOĈl EN LA PLEJ FACILA, MALDILIGENTA "KAJ NEKONSCI-' ENCA'METODO DE ELEKT I VORTOJN EN CERTA KUNTEKSTO, T .E. ' AR8ITRA' TURN I- ĜO AL NATURAJ LINGVO J. UN I DEVAS ABSTINI EN UZO DE VORTOJ. T10 DlS- VOLVOS LA KASITAN KAPABLON DE ESTANTA VORTARO. NE MALLAUDU MIN, INDIKANTE KE ZAMENHOF ANKAU EST IS NEOLOGISTO. CI TO DE AUTORITATO NUR POR TIMIGI NE UTI LAS. AM ICUS PLATO SED MAG IS AMICA VER ITASi LA VORTO "KALVA" ESTAS OFICIALA. UN I DIRAS KE TIU CI NE POVAS EST I ANSTATAUTTA PER U^VORTO "SENHARA»" CAR ONI NE POVUS PAROLI PR I "SENHARA MONTO." -KlAL NE? CU IU MISKOMPRENUS TIAN ESPRIMON? SED ONI K'.NTRAU- DIRAS PRO,NUANCO. ANKORAUFOJE NUANCO1 NUANCO ESTAS RELATIVA-^ LINGVO" DISVOLVIGAS. La UZADO ESTAS FINA JUGISTO PR I jL-INGVO-UZO. . LAUDIRE DE ESTfMATAJ ESPER ANT 1ST 0 J NOVJORKAJ, NEOLO'GISMO JAM VENKIS DEFINITIVE. U) VERE? ' JEN' ESTAS' LA LASTA PUNKTO DE MIA ARGUMENTO. 6. ESPERANTO APARTENIS, AL BLANKULOJ GlSNUNE. EN ESTONTECO LA SIT- UACIO ŜanĜIGOS. TlO KIO POR VI EUROP-AMERIKANOJ ESTAS NATURA NE ESTAS tia porni azi-afri.kanoj. v| povas lerni la vortojn "stormo" kaj "temp- esto" kun preskau neniom da klopodo. por ni la lernado de unu bezonas klopodon, lernado de du bezonas guste duoblan klopodon. ni ne argumentas ke oni adoptu pli da az iaj kaj afrikaj radikoj en Esperanto. Tio estus ridinda. Sed ni havas rajton diri ke arbitra enportado de europaj vortoj malutilas al oisvast1go de esperanto en ALIAJN PARTOJN DE L' MONDO. KONTRAUNEOLOGISM1SMO NE MORTAS. Nl FLAV- NIGRULOJ ESTAS PLIM.ULTAJ OL BLANKULOJ. KlU POVUS DIRI KE LA ESTONTA KOMPONO DE LA ESPERANTI STARO NE SPEGULOS LA POPOLNOMBRAN PROPORCION DE NACIOJ? --SEIKO YAMASAKI ;-•:. OKAZIS CE FAJRA INSULO..., UNU PERSONO EN GRUPO DE KOMENCANTOJ HEZI'TE FAR IS LA JENAN DEMANDON: "MULTE Ml AUDIS PRI IU ELNA- ' KlU EST AS T|U ELNA, CU IU POVAS KLARIG1 LA AFERON POR Ml?" • • ClUJ SILENTIS, GIS VOĈo SIN AUDIGIS EL LA ALIA FLANKO DE LA CAMBREGO, DIRANTE, "HO, LA AFERO ESTAS TUTE SIMPLAJ ELNA ESTAS ORG- ANIZO, KIES CELO ESTAS LA DISVASTIGO DE LA ANGLA LINGVO ' INTER LA USONAJ ESPERANTISTOJ." Jes, ni komprenas, S-ano Pint, sed ne konas radioamatorojn esper- antistajn, kiujn vi povas kontakti ...-se iu estas rad ioamatoro, TUJ KONTAKTU FraTON JOHN PINT, VERONA FATHERS, MONROE, MICHIGAN. LlA RADIA NOMO ESTAS W8 BBP 73s1 LA ETA FILOZOFO. NAUDEKJARA La OKAN DE JUNIO UNU EL.LA CEFAJ MODERNAJ AUTOROJ H ISPANAJ, AZORIN, FESTIS SI AN NAUDEKAN NASKiGdaTREVENQN. L| ESTAS LA SOLA membro de la "generacio de 1898 ---- viglega literatura movado en hlspanujo, nom.ita oe azorjn mem, en la komencaj jaroj de-nia jar- cento -^ ankdrau.vivanta. a • Jose Martinez Ruiz— tio e"stas lia ordinara nqmo — naskigis en 1873, en imalgranda urbeto, m.anovar, klu estas en la orienta, au "levant ina" provinĉo, alicante. " la strato kie li naskigis nun havas la nomon "calle de -azorin." lla unua eldonita verko estas parolado pri la literatura kritiko en hlspanujo. ll skribis multajn librojn kaj artikqltjjn de kritiko, kaj li estas legemegulo. £n llaj unuaj verko j l| u.zi^ aliajn pseudonomojn au, pli ofte-i' si an propran nomon. En i902, TAMENj, aperis eia unua grava verko: romano titolita La VOLUNTAD ('La VOLO'), KIES CEFA ROLULO ESTAS INTERESA HOMO NOMITA Antonio Azorin ('astereto •), tipa nomo de. la alicantea regiono. En i 903 aperis libro kun titolo antonio azorin; kaj en 1904, las confes- iones de un pequeno fllosofo ( 'la konfesoj oe eta fllozofo')r kiu pr i- skribas la, j.nfana jn- jaro jn de tiu homo. lf-gantoj de tiuj ljbroj disis, "HO, AZORIN ESTAS JOSE MART INEZ'RUIZ." KAJ'EN 1905 APERIS VERKO, LOS pueblos ('la urbetoj'j, al klu la autoro unuafoje uzis la pseudonom0n "Azorin." Jose Martinez Ruiz vere azorinigis. Azorin skribis pli ol cent verkojn kaj multegon da Ĵurnalaj ar- tikoloj. poste ll skribas nur artikolojn, precipe pri kinofilmoj. antau kelkaj jaroj oni demandis al ll, "cu vi opinias, ke autoro devas I AM EKSIGI?" AZORIN RESPONDIS, KE NE. A«lON^SKRISIS^AZORIN? TRAOICIA KATEGORIOJ — ROMANO, HISTORIETO, TRAKTAJO, EC TEATRAJO — NE SUFICAS. LA AZORINA STILO ESTAS TRO inoividua por T|0. Ll fikcias en la kritiko kaj kritikas en la fikcio. Kiel skribas Azorin? Al li placas mallongaj frazoj kaj multaj ret orikaj demandoj. (se oni diras al ml, ke ml imitas lin, ml respondas, ke neniu povus imiti l|n.) klo interesas a7orin? autoroj kaj libroj, PRECIPE HISPANAJ KAJ FRANCAJ. ETAJ DETALOJ EL LA PEJZAGO DE La LANDO KAJ DE LA KUTIMA VIVO DE LA HOMOJ. La PASADO DE LA TEMPO. CERVANTES, klu mortis en i6l5, estas, lau azorin, tiom aktuala, ke oni povus nun renkonti lin kaj paroli kun ll. tlajn ideojn azorin cie esprimas. Jen ekzemplo: unu el liaj plej famaj paragrafoj el "Las nubes" (*La > j \ ■ir TWax y/ac "ESTAS NEKREDEBLE KE TROVIGAS EC T IAJ VORTOJ en NIA KARA LINGVO.'" "UNUE I LI PETI8 NUN ALlĜl AL JEN, POST TfO AL ELNA, HOST TIO AL UEA, TIAM SEKVIS KEA KAJ HIERAU ONI KREIS EEC KAJ....n nuboj'), ĉapitro ---- la capitro estas tre grava unuo, ce azorin --- el la libro, Castilla . La NUBOJ DONAS AL Nl SENTON DE NESTABILECO KAJ DE ETERNECO. La NUBOJ ESTAS, KIEL La MARO, CI AM DI- VERSAJ KAJ ĈlAM SAMAJ. Nl SENTAS, RIGARDANTE ILIN, KIEL NIA ESTO KAJ ĈlUJ AJOJ KURAS EN LA DIREKTO AL LA NENIO, DUM I LI----T I OM NEDAURAJ ---- REST AS ETERNAJ. TlUJN Ĉl NUBOJN, KIUJN Nl NUN RIGARDAS, RIGARDIS AN- TAU DUCENT, KVINCENT, MIL, TRI MIL JAROJ ALIAJ HOMOJ KUN LA SAMAJ EMOCIOJ KAJ LA SAMAJ SOPIROJ KIEL Nl. Ml MULTE SCIVOLAS, CU IU (KROM Ml.) TR ADUK IS ^ AZOR I N ESPERANTEN. ĈlUOKAZE, Nl DEZIRAS POR LI'MULTAJN JAROJN, FELICAJN KAJ SANAJN, . DA DAURANTA VIVO. , ; —ELLEN A. LEWIS '' Nl HAVU PL| K/AJ PL! J TRE GOJE, Nl ANONCAS LA EKAPERON DE NOVA INFORMILO POR LA ESPERANTISTA JUNULARO EN LA REGIONO DE LOS ANGELES. La INFORMILO estas eldonata de jenanoj, kaj cefredaktoro estas la mondkonata juna verkisto,. Donalo Harlow, kies verkajo lastatempe aperis en la altetaksata'j norda prismo kaj jen-bulteno. "pli" estas pensprovoka kaj treege kur.ag i ga eldonajo;'gi aperas kiel junulara suplemento de la bulteno de los angeles esperanto-klubo. ĝi enhavas artikolojn l|teraturajn, poeziajojn, KAJ ESPERANTAJOJN. BeL£ MlMEOGRAFIT A, LINGVE BONEGE PRIZORGITA, "PLI" ESTAS INDEGA ALDONO AL LA MONDA ESPERANTa"JUNULARO GAZETARO. Gl BELASPEKTAS,^KAJ ĈlAM TENAS ALTE LAATORCON DE L'ESPERANTA INFORM- AGADO. NENIAM-GI TRIVIALIŜaS, NENIAM Gl TEDAS. BONA SPEGULO DE L' ESPERANTA JUNULARO, INDA REPREZENTANTO DE NIA AFERO, "PLI" LABORAS POR ESTABLI RONDON V DE JEN EN La REGIONO de Los Angeles'. Bonan sorton al "Pli," Ĝia laboro efektivigu jam PLI KAJ PLI . *v Kara s-ro Heilbjtrg, ' • , .* ■ x Ĉl-KUNE MI.'SENDAS DU DOLAROJN KAJ'-Ml AN PANTA'LONON. BONVOLU MEMBRIGI MIN POR UNU JARO EN LA INTERNACIA NATURISTA .FaKGRUPO ESPERANTISTA, '■ TRE SINCERE VIA 0-RO MIZANTROPO (REPRESltA DE "KIAL NE?") ORAVESA- NOVA JO LA lOAN DE JUNTO, FONDIGIS GRAVA ESPERANTO-ORGANIZO, KUN LA CELO REKLAMADI KAJ LERNIGl ESPERANTON TRA LA ANGLALINGVAJ PARTOJ DE LA MONDO. JEN LA NOMO KAJ ADRESO DE LA ORGANIZOt ESPERANTO EDOCATION. CENTER Post Office Box 406 Cooper Station New York 3, New York £k de nun, la eec prizorgos la. vendaaon kaj de la teach yourself ESPERANTO KIT KAJ DE LA HARVARD ESPERANTO CLUB CORRESPONDENCE Course. La EEC servos- akrcau* ktel informcentro pri Esperanto kaj PR! I LOJ POR LERNI GMT- DO, SE VI AU IU ALIA DEZIRAS BEND I LA KORESPONDKURSON AU LA KOMPLETON, AU SE VI AU IU ALIA DEZLRAS INFORMON PRI ALIAJ MANIEROJ LERNI LA INTERNACIAN LINGVON, BONVOLU TURN! VIN AU L|N ĈlAM AL LA EECJ SKOLTTSW KAJ ESPERANTO EN USONO KELKAJ JENANOJ; EBLE NE SCI AS PRI LA EKZISTADO EN USONO DE ORG- AN IZO, KIES PRINCIPA CELO ESTAS LA DISVASTIGO DE ESPERANTO INTER SKOLTOJ KAJ SKOLIESTROJ- TlU ORGANIZO, LA USONA SEKCIO DE LA^SKOLTA ESPERANTISTA LlGO, SUB LA DIREKCIO DE S-ANO C. STANLEY OTTO, GENERALA SEKRETARIO DE SEL, KAJ TIES USONA AGENTO, JAM ESTAS FARINTA BONAJN PASOJN ANTAUEN" KAJ KUN GOJO ONI ESTAS ANONCINTA, KE LA SKOLTA ASOCIO DE KANADO ESTAS AGNOSKINTA LA VALORON DE ESPERANTO, KAJ LA EKZISTADON DE SEL KIEL INTERNACIA SOCIETO DE SKOLTOJ- EFEKTIVE ONI POVAS DIRI, KE TlU DECIDO ESTAS PRESKAU EPOKFARA EN LA SKOLTA MOVADO, CAR DUM SlA TUTA EKZISTADO, SEL NENIAM ATINGIS REKONON DE OFICIALAJ SKOLTAJ INSTANCOJ, KIUJ GIS NUN PREFERIS RESTI NEUTRALAJ RI LATE LA ESPERANTAN MOVADON. ESPERINDE, TlU REKONO NE ESTOS LA LASTA. La PRINCIPOJ- DE LA SKOLTISMO ESTAS VERE INTERNAC- IECAJ KAJ FRATECAJ, KAJ ESTONTA ADOPTO DE ESPERANTO FAR' DE.LA SKOLTARO KAJ SKOLTESTRARO ESTAS ANTAU.V I DEBLA . PRI LA SKOLTA ESPERANTISTA LlGO, ONI NUR POVAS MEMORIGl,aKE SEL HAVAS MULTON FARENDAN, KAJ RAP IDE KAJ EFIKE Ĝl ANTAUENMARSAS. CU NUB SONGO? Ore, dvjonveka brilIs suno, en la songv, kaj harmoni 'trankvila plauoetis ce la cerb' en profundajo kusas ofte nun ehaj senabismaj tonorofaloj, muziko de l' ĉiel' ANTAUEN GLATE, PICO' SENMOVAJ, •"'- Tra PORDEGAJ kverkoj ferbinditaj, 'EN^KAVErNOJ HEKTAREC' 'Belulino kusis Ĉe ŝtuparo, i sed krampas haloj pro solec'je ml, ... bluaj rjtmoj.\m elromplu febro en la kor » petante bata3, ho, /pud amo ŝe nur estaŝ vi, membroj nerespondemaj. spiro fajra, ŝvit' bundiga - cesu , Lasu min liber' - al ŝi mi iru .s La fe-volupto pora. KAJ NARKOT^KE iSV-EBIS EN HELEC* ■; DUM RAUPE ĜEMIS, LAJ-VERDEC' DEINV,; POR 8TEL' (NEC' RLAUDETA. SANGON TRINKIS SI CE Ml, KION DONI POR RABAT' ? EMAS KISI , SED HO Fl ! RAJTAS TION NUR SABAT' J KVANKAM KISOJ POVAS PLaĈi PLI OL TIOJ SERCAS Ml, SUR LA TOMBOJ EMAS KRACI, VOLUPTAMA HARMONI ' I Ml VAGIS A NAG IS SONG IS, SOPIRADIS, HO KARA, ĈION FARUS Ml POR VI ! SED Ml VEKlĜlS............ — Peter Kelton groves (represita el "kial ne?") 2. The Harvard esperanto club correspondence Course, a pleasant and inexpensive way to learn esperanto. combines the convenience of home study with the benefit of personal attention by a harvard university student who is a skilled speaker of esperanto. includes all that is in the teach yourself esperanto kit, plus individual guidance through a carefully planneo study program of 15 lessons. THE COST OF THE COMPLETE. COURSE IS ONLY $6.00 J To order the Teach yourself Esperanto kit or the Harvard Esperanto Club Correspondence course, send check or money order with the coupon BELOW TOt ESPERANTO EDUCATION CENTER P.O. Box 406, COOPER STATION NEW YORK 3, N. Y. DEAR SIRS: ( 3.25 FOR members) /~7 I enclose $4./Please send me a Teach Yourself Esperanto kit immediately. [j i enclose $6. please enroll me immediately in the harvard Esperanto Club correspondence Course,- as my pronunciation aid, « prefer: a 45 rpm record, ___ a 3 3/4 ips tape. Name STREET City zone State