■ ■'■' BULTENO DE LA JUNULARO ESPERANTISTA DE NORDAHERIKO Numero #2 30 Ave B, NYC9, NY USONO Aupusto 1962. TCLEREMC KREA5 Kore koduka estas mia logs jo. Sen romantikigo gi restus nur povra duĉarnbra blat-gardeno, vera Ĉielo por malaltaj vivformoj (inklosive min), sed per ioniet© da garnituro gi transform!* gas en komfortan hejrnon. La garnituro, kiun mi aludas, kostas nenion. Temas pri la potenco de la homa cerbo fari el sia ĈirkaOafo a0 floran palacon, aO infernan tormentejon, preskaO laOvole. Tiele la jarcentmezaj poetoj en Francujo rigardis sian mondon, kaj randradioj de ilia arto falls eĉ sur min. Cu mi troasV Ne... toleremo kreas. Sed antaOen... Mi klasifikis mian logejon "ducambra" sed vert... multaj banĉambroi pligrandas ol mia dua ĉambro. Grandan skribtablon mi ensOvis... gi estas lumigata per tro impresa fluoreska lampo, kiu faras belan, abelsimilan sonadon; se oni tendencas al muziko oni povas harmonie kunzumi. La rezulto ne estas malsimila al Skota kantsakmuziko. La skribtablo, tiamanier© lumigate, regas la ĉambron space kaj forme; aliajn meblafojn mi eĉ* ne povas pripensi. Mi ne pasigas multe da tempo en tiu malgranda karcero, sed preferas sid? en la alia, pli komforta kaj spacdona Ĉambro, al kiu mi donis la nomon "generala ĉambro". Certs, oni ne rajtgs nomi cambron "kuir&|o" aO "salono" se gi enhavas bankuvonL Estas fenomeno de mia nojbareco. "*N ankaO enhavas lavmatinon; ties rnotoron mi eiprenos kaj afiksos alojn por havi ventumilon dumsomere. Sed ho bankuvo.' Kun vi, kion fari? El antikva tirkestaro mi faris librotrankon... kion mi povas fari el mizera bankuvo?' Ĉu boaton?" Qe la komenco de mia enloganteco estis sur la bankuvo tre peza plato el porcelan-kovrita ttalo. Car la kuvo staras rekte apud la Javujo, mi devis uzi la piaton kiel tablon por kuir- kaj mangiloj, kaj por dentobroto, razilo, kaj alia galartterio. Nu... en tiuj fruaj tagoj mi ne bonis min multe. La plato, jam sufiĉe peza, clam estis Sargita per la mil objektoj neeesaj por ciutaga vivado. Translokigi la afojn iom post iom estis agaco. Sed translokigi la piaton kun surhavo entute, estis defia tasko. La situacio estis terura.' Sub artefika; pretekstoj mi vizitadis miajn amikojn por bani min lukse en iliaj bancambroj. Foje mi iris al la YMCA nur por bani min. Sed fine mi trovis solvon: mi prenis la ttalpiaton de sur la bankuvo, kaj metis gin sur du skatolojn, farante mangtablon, kaj sur la kuvon mi metis 4,5 negrandajn tabulojn. Tiel, tabulon post tabulo, mi ebligis simple trans- lokigi la vivartikolojn iam, kiam mi deziris varme akvumi mian korpaĉon... Tiu malkovratc tiom ekcitis min, ke mi priskribis gin en letero al la redaktoro de "Vilaga Voĉo" (ioka furnalo), konsilante aliajn, kies kuirĉambroj enhavas bunkuvojn, fari same. Je mia surprizo oni presis la leteron, kaj nekonata najbaro ensendis respondon: "La malkara loĝadc havas siajn avantagojn.. .se vi estas riĉa, vi fari gas riĉega; se vi estas malriĉa, vi postvivas almenaO." Mi devis admir? lion praktikan sintenon, sed li ne mpnciis, Cu Si povas utiligi mian konsilon... Nun mi kondukazmiliton kontraO la blatoi. Hi rr.anĝas plimulte ol mi. Mi ja rimarkis, ke se mi ne rnangas, ili ankaO ne mangas. Sed ili vivdaOras, dum mi malsanigas pro nesufica nutrado... ebl e ili katas manga|on, kiel la sciuroj. AlmenaO mi povas ĝoji, ke ili ne uzas mian skribmatinon durtinokte, kiel la farna blat-poeto de Don Marquis. (Mi supozas, ke ties blatdevena poezio faris bazton por nia moderna scnmaiuskla poezio, car la blato ne havis la forton premi la majuskloklavorij. j Do,: se iu leganto ao* legantino konas sciencan rimedon kontraO ĉi tiuj pestaj mortrezistemaj bestetojj ensendu, car mi jam komencas tati ilin kaj eĉ interparoli kun ili... tion oni nomas, ne frenezeco,. sea) interrasa komprenigo. Toleremo kreas... KjIj tiu, kiu scias, kiei kvietigi Fluoreskan lampon, ensendu... Kajj tiu, kiu scias ion ajn, ENSENDU . . La redaktoro ^iabeno (al student©): Judo ĉiam respondas demandon per demando. Cu vi scias, kial Judo ĉiam respondas demandon per demando? Studento: Ne, kial" Rabeno: Kial ne? LETERC AL HUMANISTC 'Yqtq Amiko, "Dofendante koncepton pri homfamilieco vi atentigis pri la supozata "generala* homo kiel pruvite per timoj, esperoj, ktp . kiujn posedas fHuj membroj de la klaso 'homo'. Bone — tio estas nekontraOdirebla. Vi ankaCl faras komparon inter la homaro kaj ordinara familio. Nu mi konsontas ke no estas malfacile, pensi pri generala abio aO generala formiko (krom se vi hazarde estas abio aO formiko), tamen estas defia tasko enmensigi figuron de generala Smith aO gsneralĉOones. Pro tio la interkomparo estas nstrafa kaj efektive malfortigas vian vidpunkton. Ni supozu ekz. ke ĉiu Smith kaj ĉiu Jones estas unu el lOOgefratoj. AnkoraO malfacile, ekstrakti Smith aO Jones ĝeneralan. Vi povas antaOvidi la finon de tio ĉi; sekva pa to estu, ni diruf generala Usonano. Tute bone, se vi estas Franco, paroli pri generala Usonano. Sed se vi estas Usonano, vi ne povos utiligi la koncepton. Eble vi eC ofendiĝos. Konsiderante la tutan homaron... sendube dirus la proverba Marsano ion jenan: 'Hi ciuj kunsimilas, tiuj Teranoj. ĉiuj malsatiĝas, ĉiuj mangos, ciuj amas ion kaj Ĉiuj malamas ion.' Sed vi kaj mi, estante mem homoj, bone scias ke tio no bildas la tutan aferon. Ao pi i gusts: estas ĉio, kaj ne estas ĉio. "Ridindeco kuSas en tio, ke vi ne parolas kiel Marsano farante tion, kion nur Marsano povus fari.1 Vi unuigas la homojn per ecoj konataj al vi nur pro via aneco en la aro; almenaO ĝis tiam, kiam vi ekmencias 'psikologiajn enketadojn" kaj'observadon de la subkonscieco'. Klarvideble alifianke, ke vi restas ano de la studata aro eC se vi mem faras la studon. Nuntempaj psikologoj akre kon- scias tion, kaj taage estas humilaj pri sia enketado. " Elmontri eternajn kliSo n ankaO ne valoras. Mi povas mencii kelkajn aliajn, egale etemajn titolojn; i.a. moralo, bono ĉ malbono, Dio, justeco, heroeco... ĉu plaafs al vi, uzi unujn el tiuj ĉi kiel unuigajn faktorojn? Jen vi, la semantikisto... Kaj ĉu kompatc? Cu kunsento? Cu envio? Cu vi neniam kompatis malsatan hundon, nutris gin, kaj kunsentis gian guadon de la mangafor Kaj miaflanke mi ofte enviis tiajn liberajn kreitajojn kiel agloj, gazeloj, ktp... Cu? Cni ne devas aparteni al soma speco por kunemocii. Kaj pri frateco... ĉimpanzo staranta 12 minutojn sur monteto studanto krepuskon (Scientifc American antaO proks. 3 numeroj) estas pli apude mia frato ol Lincoln Rockwell, Cezaro, senespera frene- zulo... aO mia apudpordulo. Cu mi troas? Tute ne. Nature, mi estas homo. Sed plej signife al mi estas, konsideri min kiel vivantan estaton unue kaj kiel homon due. Kial? Element© de hazardeco. Tio, ke mi vivas, Sajnas malpii hazarde ol tio, ke mi estas homo (mi ne certas pri la impliko de tio, do ignoru gin). Mi deziras al poetoj ankaO, ke ili pensu precipe kiel vivformoj. Trarompas multajn mensbarilojn... Parenteze ni tute ne estus malkonsentinta ĉe la komenco, se vi estus dirinta ion simplan, kiel 'mi estas homo' aO 'mi estas internaciisto". Sed per uzo de tia esprimo 'homfamilio', efi ne majuskie literigite, vi volas diri ion alian. Vi volas diri, 'ni Ciuj partoprenas la homaran kondicon'. Tio veros, eble, ĉirkaO 2000 AD sed lad mi, ne veras nun. cu v? eble kuragas defini la homaran kondiĉon? Por ciuj, Ciaj, Cie? "Al mi tute nekompreneble estas, kial retorikaj, semantike netrafaj esprimoj kiel 'familio" kaj 'frateco' trovas lokon en via pensado rilate al la homaro. Mi tenas, ke tio nur ostas generate okcidentkultura anstatuOo je Dio. Mi tenas, ke strikte logika bozo samgrade mankas al ambaO konceptoj. Mi tenas, ke tre eble povas est! inter du homoj pli da diferencigc, ol inter du tute apartaj specanoj cetere en la bestara regno. Jen la unikaco de la homo. Mi ripetu: JEN LA UNIKECC DE LA HOMO. Lia menso kapablas plej vastan variecon rilate al adaptiĝo al la ĉirkaOafo. Universalan frateaton, samkiel aliajn ĝeneraligojn, oni nur poo/as hipotezi; kaj lad mi ili ne povas form! realan bazon por homaj interrilafoj. "Por ke mia sinteno ne miskompreni§u, mi diru kelkajn vartojn pri antaOjuĝo. Kiel Esp-isto (interalie) mi jelpas 'frateco' ne malpii laOte ol iu ajn Humanisto aO Unitariano. Sed kiam mi uzas tiun esprimon, mi uzas ĝin por kombati proletan nescion kaj antaaju§on, ne por anstataOi Dion. Kaj tiujn homgrupojn, kiujn mi Esdfes, mi ne Saras pro 'frateca sento' sed simple pro Sato. Mi rimarkis interesan fenomenon: plifacile estas, anstataOi kontraOan antaOjugon per favora/f antadjugo, ol per frateco toleremo. Kaj pli nature. Car antaOjuĝoj restas Ce ni nur pro tio, ke nenies menso povas enhavi tutampleksan, absolutan konon. Do, kara amiko: pensu kiel vivformo en via universo, preferinde al sercadi komforton en homfamilieco. " Inter miaj nefavorj antaOjugoj (okaze ke vi scivolas) trovigas: Sudusonaj konservativuloj, rugurnitaj virinoj, turistoj (CiuspeCaj), ateistoj, tuse! — m *m <■ * Allfju al JEM Alifju a I ELM A Allfju al UEA