North American
Esperanto Review
NORDAMERIKA ESPERANTO-REVUO
Novcmbro • Decembro •      1960
Opening   Session   of  the   Universal   Congress   of  Esperanto
in   Brussels,    Belgium,    1960.
M
ESPERANTO   REVIEW
Donald   Broadribb,    editor
5615 Woodlawn,  Chicago 37, Illinois,  U.S.A.
Published bi-monthly by the Esperanto League The Esperanto League for North America,
for North America, Inc., as its official organ. Inc., is a non-profit organization to encourage the
Subscription free to members.                              use of the International Language, Esperanto.
*.ti,-ta       t>      in/ri.       »oa          Secretary: Conrad Fisher, 808 Stewart St., Mead-
Memhership Dues: Regular Members, $3.; hup-       ...    „       m               A-,.      „    ,         .-R   0
_l-     **•     u     »=714.        «nn T-r  iv/r    u         ville, Pa.    Treasurer: Adrian Hughes,    476   So.
porting Member, $5.; Patron, $10; Life Member,     _    '     .        „.,,,         ~
„.„   ,&T         j     .,         i   r.    •         • -i          r     Bailey Ave., Hillsboro, Oregon.
SoO; Man and wife, each having privileges of
Regular Member, but receiving only one copy of
publications, etc., $4.00.         ,,,„,,        ,                -,             1,7   t
Make all checks and money orders payable to
"Esperanto League for North America, Inc.''
CONTENTS
Mario Pei and the Language Problem,  by Karl Nell   ........     p.l
Novaj Adresoj     ................................     p. 3
Esperanto in the Press............................     p. 3
Invitation to Seattle............................     p. 4
Recent Tourist Literature in Esperanto................ . *     p. 5
Is it Too Much Trouble ?s  by Conrad Fisher..............     p. 5
Esperanto News Notes............................     p. 6
46th Universal Congress of Esperanto..................     p. 8
Book Review: Zamenhof,  Creator of Esperanto ............     p. 8
From the Editor   ................................   p. 10
Mesaĝo al la Membroj de ELNA................ .. .. ..   p. 11
Malgranda Venko,   rakonto de Marjorie Boulton     ..........   p. 12
Letero al Amikoj en Usono, de Roy kaj Dorothy Holland .. .. ..   p. 14
"Grains in the Wind"  .. .. .. .. .. .. ». .. .. .. .. ..  .. ,.   p. 15
Leteroj al la Redaktoro............................   p. 16
Deziras Korespondi..............................   p. 16
Al Cio,  Poemo de Damjan Vahen-Svetinov..............   p. 17
Vizito de D-ro Kuwahara al Chicago..................   p. 17
Novaj Libroj   .. ..  .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..   p. 17
Skolta Esperantista Ligo, de C. Stanley Otto     ............   p. 18
La Movado en Usono kaj Kanado......................   p. 19
Local Addresses................................   p. 20
Diversaj anoncoj................................   p. 21
MARIO   PEI   AND   THE   LANGUAGE   PROBLEM
The newest book of the famous linguist at Columbia University in New York City,
Mario Pei, deserves special interest on the part of both Esperantists and others interested
in world affairs. Its title, 'One Language for the World -- And How to Achieve It9
(Devin-Adair Co., New York, N.Y.) has an intriguing ring.
First, Prof. Pei proves the need for an international language for the world.
Although all of his arguments are well known to any well informed Esperantist, it is
important that a man as well informed as he concerning languages in general should
present to the public an understanding of why is that in this age of radio, airplanes,
movies and intercontinental rockets, a single language for world wide intercommuni-
cation becomes more necessary from day to day, and that the English language (or any
other of the 'world languages', such as Russian, or French, or Chinese, etc.) cannot
fulfill that task.
Showing that a single world language is absolutely necessary for global under-
standing, Dr. Pei analizes the advantages of various existent languages for choice as
the universal language. He compares the number of persons who use the major lan-
guages, the spread of the languages, their commercial, cultural, political and miii-
raty values, etc., also their special difficulties and irregularities which might prevent
their adoption for world wide use. He also accents the political and emotional barriers
which must be overcome if there is to be fulfillment of the dream of international,
voluntary acceptance of any of the principal world languages as the single second lan-
guage for use by everyone in general communication.
He does not forget to mention several times that none of the principal world lan-
guages could be used as the language for world communication without thorough revi-
sion of its phonetic and grammatical patterns. If we were to do this to such languages
as English or Russian, then, for this necessary reform, we would make English difficult
for English speakers, or Russian for Russians. What is a simplification in the eyes of
non-Englishmen or non-Russians would appear to be a ridiculous montrosity to the eyes
of those persons who have spoken and loved their language as their own.
This does not seem to be a very successful road to an international world lan-
guage. Other roads proposed are the combination of two or three languages (e.g.
English and French) into one language system, or the choice of several languages for
regional use. Dr. Pei shows that none of these proposals would solve the problemof
worldwide communication. Simplified ancient languages (especially revisions of Latin)
have often been suggested, but none of the suggestions has gained widespread interest.
There must also be taken into consideration that since the time that Latin was in prac-
tical use, so many new expressions have been introduced into everyday use that revi-
sions of Latin become strongly non-Latin and artificial if they reflect modern life.
Renovated ancient languages cannot solve the problem.
Esperanto Review,  5615 Woodlawn,  Chicago 37, Illinois, U.S.A.                              1
Only a constructed language remains as a solution to the world language problem.
There are several possible roads in this respect also: first, we could construct a lan-
guage on the basis of mathematical logic, or we could construct a language more or
less similar to the 'natural' languages, only more systematic. Several languages have
been proposed utilizing the first principle, but they have all proved to be unspeakable
and impractical. Hundreds of languages constructed on the second principle have been
proposed, although only a small number have been brought to the attention of the
public. These 'constructed' languages may be divided into the following groups: a.
those based on one, two, or a few languages from the same group, or those whose
authors have attempted to mix elements from diverse, often quite dissimilar languages
with the intention of making the new language 'neutral', b. those intended by their
authors chiefly for communication among scientists and other specialists, or those
intended for general international use.
In the opinion of Prof. Pei, Interlingua is the best adapted constructed language
for use among scientists and similar persons, while Esperanto is most suited for general
use among all people. But he does not decide for the choice of either one or the other.
He urges the selection and introduction of one language as the second language
for everyone in the world, and he proposes that an intensive educational program be
undertaken by all who recognize the need for a world language. He believes that these
persons should not limit their endeavors at present at any one solution for the problem,
such as the selection of English or Russian, or another 'natural' language, or of Espe-
ranto or Interlingua or another constructed language, but that the final choice should
be left to an international conference convened for this purpose by such a body as the
U.N.
The language to be chosen by this world language conference will be revised,
if necessary, and if a national language is selected it must be simplified and regular-
ized in regard to its phonetics, grammar, etc. Then thousands of teachers in each
nation must learn the official international 'secondary' language, so as to be prepared
to teach it to children both in the pre-school and elementary school years.
Dr. Pei believes that the experience of teachers has shown that children can
learn any language easily, so it is of no great importance what language is selected
as the single international language; it is only when children become ten years old
or older that they find learning a new language to be difficult. He therefore proposes
that the international language is not to be required of adults, but that only those who
wish to study it will undergo instruction. For children instruction is to be required
along with other required subjects, such as arithmetic and the reading and writing of
their native language.
Dr. Pei even believes that it is not too important whether the language to be
chosen is easy or not (although he, of course, prefers a simple, phonetic, regular lan-
guage),   since for children no language is difficult.    He appears to forget that before
2                             Esperanto Review,  5615 Woodlawn,  Chicago 37,  Illinois,  U.S.A.
children can learn the language hundreds of thousands of adults must learn it and reach
a degree of perfection in the use of the language, if they are to teach it to the children,
and for these pioneer teachers, even in Dr. Pei's view, simplicity, regularity,
phonetics, and logic are certainly of great importance.
Consequently, although I agree with Prof. Pei that an educational campaign for
the introduction of a single world language is more urgent now than education for one
or another specific language (e.g. Esperanto), I think that we should also stress the
system which we consider the most suited, for if the day comes when the governments
of the nations of the world actually do decide upon the introduction of a single world
language, a suitable and developed system must be ready.
We must, of course, also be ready to accept another suitable system or revisions
found to be necessary in Esperanto, as Zamenhof himself said (that if a world language
more suitable than Esperanto were to be found he would certainly accept it, for it is
more important that we have a single world language which works than none or several
competing languages). And if I read between the lines of his book, Prof. Pei, although
he wishes to remain outside the dispute over which language is to be the international
language, personally believes that Esperanto or a language very similar to Esperanto
will eventually win out.
Prof. Pei's book is well worth the reading both for Esperantists and non-Esperan-
tists. Although it is not intended to serve as a guide to Esperanto but rather as a guide
to the world language problem in general, it can nevertheless serve to promote interest
1X1 EsPerant0-                                                             Karl Nell
ESPERANTO   IN   THE   PRESS
NOVAJ   ADRESOJ
TRIBUNE CHRONICLE, Warren, Ohio,
announced the new Esperanto class for be-
ginners, in the public library and reported
on the regional meeting of Esperantists in
western Pa., eastern Ohio and northern
West Virginia.
FRESNO BEE, Fresno, Calif., letter
from Riverdale Esperantist.
SAN FRANCISCO CHRONICLE, Calif,
letter headed KARA AMIKO. from Marion
Forest in Palo Alto, on friendliness of
average persons and the immaturity of
their leaders in government.
Panĉo Doneis, P.O.Box 362, Mino-
qua,  Wisconsin.
Dr. Howard French, TUS LOG Det.20
TAF Language School, APO 224, <Jĥ Post-
master, New York, N.Y.
R. Bonesper, 1793 Riverside Dr.,
Apt. 3-J, New York 34, N.Y. Nova te-
lefonnumero: LO 7-9924.
An Esperanto course is now being
held in the University of Massachusetts.
Esperanto Review,  5615 Woodlawn,  Chicago 37,  Illinois,  U.S.A.
OFFICE  OF THE   MAYOR   +   CITY OF   SEATTLE
GORDON  S. CLINTON   mayor
October 25,  I960
Esperanto League of North America
GREETINGS:
This is to extend a cordial invitation to the Esperanto .League of North
America to hold its 1961 convention in Seattle.
Our city is proud of its beautiful natural setting,  with its mountains,
fresh water lakes and salt water.    You will find the opportunity for
outdoor sports and other activities almost unlimited.    Seattle also
offers exceptionally fine shopping facilities as well as the finest of
hotels and nationally known restaurants.
Civic and business interests join me in hoping you will choose Seattle
as your conference site and promise we will do all we can to make your
stay a memorable one.
Gĵordon S.   Clinton
Mayor
GSC:jl
Esperanto Review,  5615 Woodlawn,  Chicago 37,  Illinois,  U.S.A.
RECENT   TOURIST   LITERATURE   IN   ESPERANTO
(Can be obtained free from addresses
given, unless charge is mentioned.)
A folder published by the 'Unuiĝo -
Nederlando en la Eksterlando', Keizers-
gracht 606, Amsterdam C, contains much
interesting data about the Netherlands.
Two folders from Austria with sepa-
rately added translation in Esperanto on
another sheet, are about: Graz and Stiria,
from the Landesfremdenverkehrsamt fiir
Steiermark, Graz, Herrengasse 16, Austria.
Both are in four languages but briefly.
A small part of the folder on Dom-
front in Normandy (location of the 1960
Normandy Esperanto Congress)         offers
pictures of the old feudal castle,   ram-
parts, churches, panoramas, etc. Address:
Essi Hotel de Ville, Domfront; or the
UEA delegate there: S-ro Veron, place
Petite Bruyere,  Domfront,  Orne,   France
' Ber lino de hod iaŭ': La Trafikoficejo,
Berlin 82, Berlin-Charlottenburg, Fasa-
nenstrasse 7/8, Germany.   (Folder)
'Vienne en Delfinio*:      Syndicat d'
Initiative, Vienne, France.  (Folder)
'Al Danlando kaj al la Kontinento':
A/S Larvik-Frederikshavnferjen, P.O.
Box 2443, Oslo, Norway. (Colored, map,
various languages).
'Bruselo': Informa Centro de Bruselo,
10 rue du Chene, Brussels 1, Belgium.
(Photos, booklet).
'Bruselo, Belgujo'. Colors, from the
same address.
IS   IT   TOO   MUCH   TROUBLE?!
Only one reader responded to my plea to send me stamps from your letters!
I'm afraid you don't understand. I send the stamps to Denmark where they are sorted
and sold to collectors and stamp dealers. The money received from sale of the stamps
is put into the special fund to support Tibor Sekelj, the 'Esperanto missionary'. One
church asked its members to collect used stamps to get funds towards building a new
church building. Enough money was acquired to pay all the cost of the edifice! Some
church missionaries collect stamps of the country where they are stationed and send
them to the church headquarters. These stamps are sold in packages, entitled 'mission
mixtures'.   They are very popular among stamp collectors, and sell easily.
The October issue of UEA's magazine reports that by the 1st of September 1162.50
guilders (=4650 steloj = $325.50) had been received. So, please think about the im-
portance of the fund! The easiest and quickest way to do is to tear the corner off the
envelope far enough from the stamp edges that no damage is done to the stamp, then
drop them in an envelope or box and save them until you get enough together to mail
to me. I'll soak them off the pieces of envelope and dry them, then send them to Den-
mark. Or you can send them to the person in charge of the collecting campaign: Petro
Zacho, Randb^lvej 4, Copenhagen, Denmark.
Conrad Fisher, Secretary, ELNA
Esperanto Review,  5615 Woodlawn,   Chicago 37,  Illinois,   U. S. A.
ESPERANTO   NEWS   NOTES
The 45th Universal Esperanto Congress
was heid in Brussels, Belgium, July 30 -
August 6, with somewhat over two thou-
sand persons participating.
On July 12 in Kfar Ata, Israel, a street
was officially named       'Dr. Zamenhof
Street'  in honor of the originator of Espe-
ranto.
Radio broadcasts in Esperanto by the
Voice of America continued in October
and November. Response to the broadcasts
has been considerable, since the inaugu-
ration of the program in March. As of
July 25, 950 letters from 65 countries had
been received. As a result of the response
the original seriesof six weekly broadcasts
was extended. Programs are 30 minutes
long and are broadcast on short waves.
The Arnhem Europe Foundation,
which organized a conference on the lan-
guage problem in 1956, has recently
established experimental courses in Arn-
hem, Holland, - in Esperanto, English,
French, and German. The instruction is
given to eight-year-old children in eight
schools. The purpose is to compare the
results obtained and to choose the most
suitable language for use alongside of
Dutch.
A petition with signatures represent-
ing 800,000 persons has been presented to
the Dutch ministry of Instruction, Art,
and Science, for the introduction of Espe-
ranto into the schools there.
The 37th Eucharistic World Congress
(Roman Catholic)   was held in Munich in
1960, using six languages and simulta-
neous translation equipment. An Esperanto
subsection of the Congress was convened.
Among those attending the Esperantist
meeting was Franz Zak, Bishop of St.
Polten, Austria, who gave his apostolic
blessing after a short talk.
Postage stamp issued in 1959
by the Brazilian Post Office.
A large postcard from Italy bears a
picture of twenty-two of the postage stamps
issued with Esperanto text, or in honor of
Esperanto or its originator L. L. Zamenhof.
Also available is a series of cards,  each
of which  describes  and  pictures one of
the stamps.     Price for the set of 22 cards
is 800 Lire (15 international reply coupons).
Orders may be sent to  Delegazione Sici-
liana della Federazione Esperantista ŭa-
liana, Corso Vittorio Veneto 92,  Ragusa,
Italy.
6
Esperanto Review, 5615 Woodlawn,  Chicago 37,  Illinois, U.S.A.
For over ten years the Esperantist
organization Universala Ligo, in cooper-
ation with the government of the Nether-
lands, has sponsered an international cur-
rency which is slowly entering wide spread
use in international transactions between
individuals. Until now only paper currency
has been used, but this summer J.W.A.
van Hengel, director of the Netherlands
State Mint, oficially presented Julia Is-
brucker and Andreo Cseh, vice-president
and secretary ofthe Universala Ligo, with
the first coins for this currency. The
coins have the value of 1, 5, and 10 'ste-
le.)'' (one unit, a 'stelo', is worth $.07).

A four column story, with picture,
by Dick Strange about a recent four month
tour of Europe by Ida Belle Craig appeared
in the Sacramento Union, Nov. 6. The
trip was successful largely due to the use
of Esperanto in the 22 countries visited.
The Esperanto Club of Los Angeles,
California, reports the following classes:
conversation class monthly, before the
club meetings; at Burbank Evening High
School, Wednesdays, at 7 p.m.; at the
Pasadena YWCA, Mondays, at 9:30 a,m,;
at the Santa Monica YWCA, Thursdays,
at 7:30 p. m.; an advanced study group
in Hollywood, Fridays, at 1p.m.; a
class in Riverside; and advanced class
in Compton.
The Seattle Esperanto Society reports
a new class for beginners, taught by F.R.
Carlson. Two new classes are expected
to begin in November. The club has de-
cided to change its meetings to a weekly
basis, at which there will be a one hour
Esperanto conversational period (no Eng-
lish allowed), followed by a half hour of
discussion in English of language problems,
translation work etc., with club business
taken care afterward.
The 9th Annual Junior UNESCO Con-
ference for San Mateo Country, California,
was held on October 28. Children from
two Esperanto classes participated, along
with children from 56 schools. Jimmy
Lorenzato greeted the audience in Espe-
ranto and with a mention of the Esperanto
classes, while William Schulze spoke
briefly about Esperanto.
In response to the suggestion by
UNESCO, the Finnish Ministry of Public
Instruction has decided to celebrate the
centennial of Zamenhof s birth by devot-
ing one hour in each class in the Finnish
schools to information concerning Zamen-
hof and Esperanto.
Esperanto Review,  5615 Woodlawn,  Chicago 37,   Illinois,  U.S.A.
46th Universal Esperanto Congress
Harrogate,   England,   August 5-12, 1961
Fees: (valid to December 31, I960):
75 shillings ($10.50); for spouse, 37/6
($5.25); for persons under 20 and for
students, 25/- ($3.50).
Application blanks may be had from
the offices of E. L. N. A.
Special Features: 17th youth congress
(T.E.J.O.) in Cambridge, one week be-
fore the Harrogate congress; 'East-West*
seminar in London, August 2-4; Festival
of Art, during the Harrogate congress;
Theatrical presentations, during the Har-
rogate congress.
LEAFLETS   ON   ESPERANTO
The World is Getting Smaller and
___......Smaller .. _«......!k5CL per 100
Esperanto, What Is It And What Can It
Give to You   ........   50 for 15*?
Brief Facts About Esperanto ..   50 for 15jf
Esperanto at a Glance......50 for 15j£
Order from Adrian Hughes,
476 So. Bailey Ave.,   Hillsboro,   Oregon
Zamenhof, Creator of Esperanto
by Marjorie Boulton. London: Routledge
and Kegan Paul,   I960.    223p.         14 x
22 1/2 cm.  $7.00.
On the occasion of the Zamenhof-
centenary this biography of the author of
the Esperanto language has been published.
As is to be expected (and despite com-
ments in the introduction to the contrary)
much of the book is devoted to sketching
the history of the Esperanto language, and
the sixteen last pages are devoted to a
brief survey of the development of Espe-
ranto since Zamenhof s death in 1917.
The critical reader will wish to com-
pare this biography with 'The Life of
Zamenhof by E. Privat, to1 which it is
much indebted. Both Privat and Boulton
are poets, and their interpretation of
Zamenhof s life is highly poetic. While
this makes for enjoyable reading, it is
highly disconcerting if the reader does
not happen to share the particular view-
points which the authors stress. Both bio-
graphies, but Boulton's in particular, are
very emotional. Typical of Boulton's
writing in this biography is such a para-
graph as this (taken from page 104):
The publication of his project had
evidently been premature; Zamenhof s
nature was such that he could hardly
understand those religious people who
were- unable-to-aceept- 4iis concept of
truth as necessarily fragmentary or of
religious institutions as man-made.
Himself exceptionally free from author-
itarianism, he could understand neither
the bigoted catholic nor the paradox -
ically dogmatic atheist.    The world in
8
Esperanto Review,  5615 Woodlawn,  Chicago 37,  Illinois,  U.S.A.
general was not mature enough for his
ideas; and though the need for certain-
ties and for cosy self-flattering hatreds
has now been transferred largely from
the religious to the political field, the
world is still not mature as Zamenhof
was then mature.
The ever-present danger of falling
into Zamenhofolatry which afflicts many
Esperantists has not been entirely avoided
by Boulton. She does, however, appear
to recognize the danger and attempts
from time to time to remain clear of it.
The picture onereceives of Zamenhof
is thorough and clear. Many of the ambi-
guities which the American reader finds
in Privat's work are made clear by the
writing of Marjorie Boulton who has (being
British) an understanding of the differences
between the Anglo-American culture and
that of continental Europe. While there
is an exaggerated tendency to quote from
Zamenhof at length, nevertheless the per-
sonality of the man shines through as in
none of the other biographies for which
he serves as subject.
Particularly noteworthy is the under-
standing which Boulton gives to the vari-
ous 'reform crises' in the history of the
Esperanto movement. The Ido-Schism is
treated perhaps in too much detail (the
reader tends to lose his perspective in the
reading), but competently. A few doubts
may be entertained regarding the picture
of de Beaufront which is presented: he is
stereotyped according to the traditional
Esperanto mythology of the Ido-crisis, and
bears little resemblance to the picture one
gets by reading his own writings before,
during and after the schism. One question
which Boulton raises concerning de Beau-
front may perhaps be answered. The
question is why did de Beaufront make a
public statement claiming to be the author
of the Ido project, when it seems clear,
in historical retrospect, that is was not he
but Couturat who was the principal author?
The answer may well be that it was the
considered (and not inaccurate) opinion
of both de Beaufront and Couturat that de
Beaufront's reputation among the Esper-
rantists came near to rivaling that of
ZamenhoPs. In the fervor of the moment
they may have supposed that it even sur-
passed that of Zamenhof. They undoubt-
edly felt that announcement by de Beau-
front of personal responsibility for Ido
would swing many Esperantists into the Ido
field, as indeed it did in certain areas.
Marjorie Boulton's very sympathetic
biography of Zamenhof deserves to\be
read, especially so because of the com-
petent manner in which the principal facts
of his life are treated. The literary nature
of the writing makes the book read
smoothly and sustains interest. The prohi-
bitive price will make it impossible for
most Americans to own, but perhaps li-
braries may be persuaded to add it to their
collection for the benefit of the public.
Introduction to
ESPERANTO
THE UNIVERSAL  LANGUAGE
The Third Edition ... Revised ... Price $2.00
Sent on Five Days FREE Examination!
BOX 792    •    PLACERVILLE, CALIF.
Esperanto Review,  5615 Woodlawn,  Chicago 37,  Illinois,   U.S.A.
FROM   THE   EDITOR:
It may come as a bit of a surprise to many of our readers that this issue of the
Review is radically different from the last. The difference is to be explained by two
factors: there is a new editor, and a new printer. Ferd Carlson, as is generally known,
was forced to submit his resignation as editor a few months ago due to ill health. This
situation posed two problems, that of finding a new editor and that of making new
arrangements for printing» Until now, the major share of the work and expenses for
printing the Review has been assumed by its editor. After considerable discussion,
the board of directors determined to choose the undersigned as editor and to ask the
Esperanto Press, of Oakville, Ontario, to undertake the printing.
For financial reasons, it ha&been necessary to change the mode of printing from
letter-press to photo-lithography. This printing procedure has, however, certain com-
pensations, including the possibility of including more pictorial material than hereto-
fore. Riidiger Eichholz, of the Esperanto-Press, an accomplished Esperantist is respon-
sible for preparing the text for printing and the actual press work.
It is the editor's hope that readers will find the Review stimulating and helpful.
Articles and materials for publication in both Esperanto and English are desired from
all who care to make such contributions.    Particularly news notes of local groups and
Esperantist activities are welcome. Letters from readers of interest to the general pub-
lic may find a place in these pages, as well as, perhaps, a questions answered section.
What with holidays approaching, it is a good time to consider the desirability
of sending a gift subscription to the Review to one or more of your Esperantist friends.
Of special importance is checking with your local library (public or college) to deter-
mine whether they subscribe to the Review. If not, no single act could mean more for
the spread of Esperanto in America than donating a year's subscription to that library.
The library is the source of information that most people turn first to learn about Espe-
ranto. The library is the first place to check to ascertain that current information on
Esperanto is made available. And then, finally, for most of our readers the approach
of the new year means that their own subscriptions or memberships need to be renewed.
May we hear from you soon ? The treasurer, to renew your subscription or to
enter gift subscriptions, and the editor to learn your thoughts and wishes for the Review.
If so, the new year may bring a period of growth and prosperity for the Esperanto move-
ment in America.                                            „        ij    n        A   -uu
Donald   Broadribb
10                           Esperanto Review,  5615 Woodlawn,  Chicago 37,   Illinois,  U.S.A.
MORTO DE GIORGIO CANUTO
Laŭ inforrno sendita de U.E.A.,
la prezidanto de la Universala Esper-
anto-Asocio mortis la 29andeoktobro.
Detalanekrologo aperos enladecembra
numero de la gazeto 'Esperanto'.
Mesaĝo   al   la   Membroj   de   ELNA
de   David   Richardson
Karaj samcelanoj!
Kiel ĉiuj scias, la kostoj de ĉio, kion ni aĉetas, plialtiĝis draste en la lastaj
jaroj. Ankau la kostoj de funkciado de nia Ligo. Ne devus do esti surprize, ke oni
antaŭvidas la nepran neceson pliigi la enspezojn de la Ligo iamaniere.
La nura demando:    kiamaniere ?
Se nia Ligo ekzistus sole por nia distro, aŭ por fiska profito (tio certe ne !) ne
estus dubeto pri tio;   plialtigo de la kotizoj estus la neeskapebla solvo.
Sed la Esperanto-Ligo ekzistas ne por tiaj celoj, sed por idealo. Levante la
kostojn de membreco, ĉu ni ne riskus forperdi iujn, kiujn ni klopodadas altiri al tiu
idealo ?
Se iel eble, ni prefere ne plialtigu la kotizojn de ordinara membro. Kaj tamen
estas fakto, ke ni devas egaligi enspezojn al altiĝantaj elspezoj.   Kion fari?
Ekzistas unu ebla solvo, kaj mi gin rekomendas al ĉiu serioza Esperantisto-
ELNAano. ĉiu tia Esperantisto, komence jam nun, en la fino de 1960, konsentuprop-
ravole ignori la klasifikon de ordinara membro kajpagu minimume la kotizon de sub-
tena membro.
La alternativo estas, ke la kotizo por ĉiuj membroj -- novevarbitaj kaj ĝisostaj
samideanoj-Esperantistoj - altiĝus, veriajne al la sama kotizo -- $5 -- kiel oni nun
pagas kiel subtena membro. En ambau kazoj la seriozaj membroj pagos pli altan
kotizon, sed en la rekomendata kazo la kotizkresko ne aplikigos al la novuloj, kiujn
ni esperas gajni.
Mi apelacias al ĉiuj faktaj Esperantistoj-ELNAanoj partopreni en ĉi tiukampanjo
por solvi niajn financajn problemojn sen for mala kaj ĝenerala kotizaltigo.
Kun antaudanko, kaj kun ciaj esperoj por via sano, feliĉo kaj larĝaj atingoj por
Nia Afero en 1961, samideane vin salutas
via prezidanto,
David Richardson
Esperanto Review,  5615 Woodlawn,  Chicago 37,   Illinois,  U.S.A.                           11
MALGRANDA   VENKO
Kiam, kielmi, oni ne nur prelegas en virina seminario, sed ankau multe admi-
nistracias, oni ja havas okazojn por vidi la pli absurdan au neetikan flankojn de la
homaj psiko kaj konduto.   Tamen, kompense, oni havas siajn tre belajn momentojn.
Studentino vizitis min. "P - pardonu min, sed ĉ-ĉu vi povas forigi vian katon ?
Mi tre timas ilin."
"Certe."1 Mi konis plurajn personojn, kiujhavis lasaman fobion. Oni devas ilin
indulgi'kompreneme.
Ciam, kiam tiu ĉi studentino vizitis mian studĉambron, mi unue metis mian
katon en alian ĉambron, Sed venis tagos kiam gi tiel profunde dormis, ke mi decidis
ne ĝeni gin; mia studentino konsentiss dirante ke ŝi plej timas ĝiajn subitajn movojn.
Sed dum la privata instruado, ŝiaj okuloj ofte serĉis la katon.
. ĉe la fino de la instruado,  si pretigis sin por iri for.    Subite Si diriss heziteme
kaj kun spirado modifita:
"Ĉu vi permesas, ke mi penu tuii ĝin ?"
"Ĉerte, se vi tion deziras."
Mia studentino paligis, kunpremis la dentojn, malrapide alproksimiĝis al mia
kato, hezitis, poste timeme metis la manon sur la besteton. Kelkfoje ŝi karesetis ĝin,
poste diris "Dankonl" kaj subite foriris.
Bagatela estis tiu venko, sed gi kostis al ia studentino; kaj bela estas ciu
momento dum kiu homo kreskai, e£ malgrandskale.
Pasis du-tri semajnoj: komenciĝis la studentina kampanjo pri la Monda Jaro por
Rifuĝintoj. Per diversaj, ofte amuze neortodoksaj, servoj al diversaj personoj, la stu-
dentinoj perlaboris monon. Oni purigis automobilojn, ŝuojn, ĉion; oni flikis, gladis,
bakis. Mi mem diskonatigis, ke (inter aliaj eblaj taskoj) mi pagos ses pencojn al ĉiu
studentino, kiu brosos mian katon kompetente. (Kompreneble la besteto povos ricevi
nur unu brosadon ĉiuvespere!) Multaj studentinoj volis fari tiun servon9 kiu eble en-
havis ion komikan aŭ ludecan; kaj la pelto de mia kato iĝis eksterordinare brila kaj
glata.
Mi tamen miris, kiam la juna kattimantino frapis ĉemia pordo. Bi aspektis iom
pala.
"Cu oni jam brosis la katon hodiau vespere, au cu mi rajtas brosi lin ?"
Eta soko trakuris min.
"Sed, karamia, mi vere ne povas permesi, kevi brosu mian katon. Estas multaj
studentinoj, kiujtrovas plezuron en tiu laboro; sed porvi, estos vere suferige, ĉu ne?"
"Mmm ...  sed se vi permesos, mi deziras provi."
"Do, mi certe ne rifuzos al vi okazon por eble forigi timon; sed mi iom timas,
ke eble vi tro postulas de vi mem. Se vi sukcesos nur duone fari la taskon - mi donos
al vi tri pencojn!   Jen la broso.   Mi konsilas vhi brosi unue lian dorson; ĉar tio plaĉas
12                           Esperanto Review,  5615 Woodlawn,  Chicago 37,  Illinois,  U.S.A.

al li kaj li certe ne gratos vin. Li iom malpli aprobos, kiam vi renversos lin! Sed se
vi volas, mi helpos vin."
Firmetiujunulinopala, kuniom kunpremitajlipoj, kungenerala aspekto streĉita,
kaptis la katon kaj komencis brosi lin. Kio ajn kirlis tiun junan koron, la studentino
ĝin videbligis nur persia paleco. Si brosis diligente la dorson de la kato, kiu ronronis.
Poste ŝi renversis lin. Li piedbatis ŝin, uzante tiujn ŝtalajn risortojn kiuj troviĝas en la
malantaŭaj kruroj de katoj kaj kunikloj.  Sangoguteto ekfloris sur la mano.....sed la
studentino rifuzis atenti. Sur la antaufajra mato la studentino, kiu timas tusi katojn,
devis vere lukti, por brosi la ventron kaj akselojn de la besteto, lau la kataj higienaj
reguloj.
Dum tempeto, mi lasis ŝin lukti. "Si sciu, ke tion si kuraĝas fari: ia ajn ereto da
memfido estas valora ekirajo! Sed post paŭzo, kiam mi vidis, ke si obstine rifuzas
timi la katon, sed ke la kato same obstine rifuzas obei manojn, kiujnĝi certe percep-
tis kiel tute ne katspertajn, mi helpis ŝin, tenante la muelantajn malantauajn piedojn
ĝis la brosado estis finita. Poste mi permesas al la kato malrenversiĝi; la studentino
rebrosis la dorson kaj veluran kapeton glatige, ekstaris, redonis la broson al mi kaj
atentis sian rekompencon.
Mi donis al ŝi ses pencojn.
"Mia kara, " mi diris, iom emociita, "vere vi ĵus faris ion kuraĝan. Mi konis
multajn homojn, kiuj havis fobiojn, sed ĝis hodiaŭ mi neniam vidis unu el ili, kiu
tiel montris sin pli forta ol la fobio."
Mia studentino rektigis sin kun dignosento ĵus trovita, kun ia nova matureco.
"Estas por la rifugintoj!" si diris.
La naturo ofte premias kuraĝulojn. Post kelkaj tagoj, tiu studentino eksidis sur
mia sofo, kaj mia kato, vidinte sinon pli molan ol la sofo, leviĝis, mariis celeme al
la studentino kaj eksidis, sen peti permeson, sur ŝian sinon.
"Strange.....nun tlo tute ne ĝenas min .... mi ne plu timas katojn."
Jes, mia profesio donas kelkajn belajn momentojn.
MARJORIE BOULTON
Esperanto Review,  5615 Woodlawn,  Chicago 37,  Illinois,  U. S. A.
13
Letero   al   Amikoj   en   Usono
(Roy kaj Dorothy Holland, antaŭe en Chicago, forveturis al EŬropo, kaj sendis
la sekvantan leteron al la esperantistaro usona por rakonti pri siaj spertoj.)
Karaj   Geamikoj,
Dum la pasintaj du semajnoj, ni survoje renkontis tiom da esperantistoj inter -
esaj kaj gastamemaj ke ni ankoraŭ ne atingis la sunan sudon de Europe.
En Gottingen (Gerrnanujo) gastigis nin esperanta paro (Ges-roj Michling), kiu
montris al ni belegajn lumbildojn de sia vizito al la lasta U.E.A.-kongreso, kiu oka-
zis en Biuselo.
Dum nia restado en Frankfurt (Gerrnanujo) nihavigis nian poŝton de S-ro Warner,
vicdelegito, al kiu ni antaŭ tri tagoj estis skribintaj de Gottingen, kaj kiu memorigis
nin'ke lauregule necesas ke~vojaĝantoj sciigu ĉiun delegiton almenau unu semajnon
antaŭe pri sia intencata vizito. Tion ni ne sciis (kvankam tio estas skribita en la Jar-
libro); nur ke oni deyas enmeti internacian respondkuponon kaj U.E.A.-membro-
markon en £iu peta letero al delegito. Tial ke ni ne povas antaue sciigi la delegitojn
pri nia vizito (car nia nuna vojaĝo estas neplanita), ni kutime telefonas (se telefon-
numero troviĝas en la Jarlibro), au vizitas la hejmon au laborejon de la delegitoj nur
por saluti (ne por peti servon), Tamen, tiuokaze ili ofte invitas nin viziti ilin. poste,
au e£ tiam.
Nia gastiganto en Frankfurt, S-ro Salzmann, multe helpis nin, Li agis kiel tra-
dukanto kiam ni vizitis familion kiu povis skribi angle sed ne multe paroli; li havigis
por ni porteblan sonbendigilon (au magnetofonon) je 2Q°Ja& rabatoi li gvidis nin tra la
belegaj montoj apudajj kaj per li ni vizitis du germanajn hejmojn (unu, de liaj ge-
patroj en la vilago Montabur Westemwald, kaj la alia de esperantista paro juna,
Ges-roj Seiten), kaj renkontis tri esperantistojn en Wiesbaden (S-ron SchSnrich kaj
D-ron Kleemann kaj filo).
En Karlsruhe (Gerrnanujo) ni vizitis S-ron Heifers, kies librejo enhavis pli ol tri
bretojn da esperantaj libroj; kaj en Freiburg nia gastiganto, S-ro Bonte (kies edzino
kaj filino ankaŭ parolis esperante) rekomendls al ni vojagon tra la fama Nigra Arbaro
ĝis Basel (Svislando), Danke ai li, kaj al la brilanta suno, ni faris belegan veturadon
tra montetoj kies krutaj fiankoj estis kovritaj de malhelaj abioj (tial la nomo 'Nigra
Arbaro') inter kiuj troviĝis la flavaj kaj ruĝaj folioj de aliaj arboj. La valoj (kaj kelk-
foje la fiankoj de la montetoj) enhavis verdajn paitejojn kiuj similis al golf-ludejoj,
kaj de loko al loko, farmdomojn kun tre krutaj tegmentoj.
La 14-an de oktobro ni eniris Francujon. Ce la landlimo mi penis fotografi la
doganistojn, sed ne povis pro iliaj fortaj gestoj neaj (la kialon de tio mi ne eltrovis).
En Besangon/ni renkontis du ĉarmajn esperantistinojn, F-inon Ren€e Correy, kiu
estis redaktorino dela urba universitato (dum rigardo de 800-jaraĝa katedralo ŝi esper-
anten tradukis el la franca lingvo por ni); kaj S-inon Trezorier (direktorino de kinder-
14                           Esperanto Review,  5615 Wood lawn,  Chicago 37,   Illinois,  U.S.A.
garteno), kiu invitis nin al sia loĝejo por meztagmanĝo, dum kiu ni ricevis bongust-
egan fruktan sukon anstatau vinon. Ankau ni vizitis iian esperantan klason, kies mem-
broj ĉiuj sendis al vi salutojn.
Nun ni restas kelkajn tagojn en Lyon, kie ni dufoje vespermanĝis kun Ges-roj
Eyssautier9 tre afablaj esperantistoj, per kiuj ni lernis ke francaj infanoj restas en la
lernejo ok horojn ĉiutage krom dimanĉe. Hodiaŭ vespere ni ĉeestos kunvenon de la
esperanta grupo de Lyon.
Bondezirojn al vi ĉiuj de                      Roj   kaj   Doroteo   Holland
GRAINS   IN   THE   WINDS'
Teachers are requested to take part
in the program of exchange of interesting
writings and drawings made by their pupils
about their life: home, neighbourhood,
town; enjoyments and troubles; games,
parties; customs in our country, folk lore
and legends. The children make drawings,
paste-up pictures of flowers, stamps,
photos, etc. Everything non-political is
permitted in the writings.
Interested teachers knowing Esperanto
should include the following information
in their letter to the center of the program:
Mr. Mrs. or Miss; name; profession;
address; name and address of the school,
age of the pupils, boys and/or girls;
GRAJNOJ EN VENTO, Marcel Erbetta,
Bienne-Biel 7, Switzerland. If a good
deal of interest iscreated in your locality,
will you be willing and able to administer
another circle ?
Rules for the children's materials to
be sent:
1)  Size of paper sheets - 21 X 29.7 cm.
2)  Twenty copies of each child's material
are to be made, to be sent to the center
in Switzerland, the first of March, of
June, and of November. After the mater-
ials from 10countries havebeen received,
they will be bound together in ten albums
and returned to the schools, as an album
unique in all the world, valuable, cultural
and the best means of winning sceptics
over to our cause.
Finances to pay the expenses of the
central address are obtained by the co-
workers sending a minimum fee of three
international reply coupons (value 8j£,
price 13£) every March, June and Nov.
A dollar bill would be best, because you
would save yourself 11 £, yet still be
donating 22 j£ above the face-value of the
nine coupons.
All material sent to the Swiss center
must bear pupils' name, address of the
school and of the teacher, to enable them
to carry on further communication, if
desired. The three coupons are to be sent
with each set of materials. Please corres-
pond only in Esperanto.
Esperanto Review,  5615 Woodlawn,  Chicago 37,  Illinois,  U.S.A.
15
Leteco   al   la   Redaktoro
DEZIRAS   KORESPONDI
En  via  lando oni publikas  gravan
Almanakon  nomitan       'INFORMATION
PLEASE', vaste vendatan nenur enUsono,
sed ankaŭ en Hispanameriko.
En siaj paĝoj - pli ol 500 - oni pri-
traktas diversajn aferojn: Geografio, Pol-
itiko, Sportoj, ktp., sed en la statistika
sekcio pri popoloj kaj lingvoj oni nenion
diras pri Esperantoi eble oni forgesas aŭ
malkonas nian lingvon.
La autoro volonte pet as al la legantoj
sendi alii novajn informojn pri ĉiu temo,
do, mi sugestas alvokon al la Esp. legan-
toj, por sendi al tin Almanako informojn
pri Esperanto: la mondaj kongresoj, libroj,
publikajoj, kvantoda homoj parolantaj la
lingvon, ktp. Tio eble povus helpi nian
movadon.   La adreso estas:
'Information Please' Almanac,
444 Madison Ave., New York 22, NY
Samideane via
Victor M. Gonzalez
Estimata   Redaktoro:
Mi gratulas vin je via elekto al la
nova posteno, tre grava por nia afero.
Mi dankas vin, ke vi malŝarĝis min de
miaj troaj laboroj. Mi esperas ke via
nova vidpunkto kaj via kapablo verki pri
niaj aferoj levos la Revuon al multe pli
alta nivelo ol mi povis atingi. Mi estas
certa ke la Revuo nun estas en tre kapa-
blaj manoj.
Samideane via
F.R. Carlson, eksredaktoro
Jan Perina, Jenstejnska* 1, HI. kolej,
Prague 2, Czechoslovakia. Studento, de-
ziras intersangi p.m. kaj p.k., kores-
pondi pri sportoj, dancmuziko, literature
Francisko Ramirez, Avenida Meridi-
ana 175-2°, Barcelona (13), Spain.
Deziras intersangi p.m. kaj unuatagajn
kovertojn.
Ivan ĉunĉev, Str.Ribarska 19, Vidin,
Bulgaria. Dentisto, deziras korespondi kaj
intersangi post mar kojn.
Miroslav Mojzisek - UliceOdboje340
Vratimov, Czechoslovakia, 41 jarulo,
invalido, denaska paralizulo. Kolektas
alumetetiketojn.
Zsigd Jano*s - Tataba*nya II, Arpa"d II
Hungaria. 16jarulo, gimnaziulo, volas
intersangi poŝtkartojn kun usonanoj.
Universala Esperanto Asocio
estas monda organizo de Esperantistoj,
konsistanta el la naciaj asocioj kaj indi-
viduaj membroj. Ĝi publikigas la mona-
tan gazeton 'Esperanto', jarlibron (en du
partoj), kaj funkciigas reton de deligitoj
tra la mondo. Ciu aktiva esperantisto
bezonasesti individua membro deU.E.A.
Kotizoj por 1961:
por simpla membro kiu ricevas la
jarlibron:                             $2.25
por membro kiu ricevas la gazeton
kaj jarlibron:                       $4.50
por subtenanta membro:           $6.75
por dumviva membro:            $90.00
Sendu kotizojn al, kaj petu informojn de
Donald E. Parrish, 328 West 46th St.,
Los Angeles 37, California.
16
Esperanto Review,  5615 Woodlawn,  Chicago 37,   Illinois,  U.S.A.
... Al  ĉio ...
"Ciganino, prenu la kartojn,
pri sorto vi mia ilin demandu!  -
Vi ridas ? - Via buŝo sendenta
ne pli al mi nur minacu...."
Eble ŝi min ektimis....
Karton unuan ŝi levis:
Nigran reĝinon miaj okuloj ekvidis.
kiam la duan karton sur tablon ŝi metis,
apud regino kora junulo ekrestis....
Karto la tria estis
mort-aso !
Ciganino min akre rigardis,
en iiaj okuloj estis demandoj -
karton la kvaran si montris,
karto plej lasta estis
kor-damo !
"Neniam vi estos feliĉa,
nenie vi trovos ripozon,
eĉ en la amo vi estos trompota -
lasu vi ĉion, iru en mondon,
eble nur tiel vi trompos la morton,
kiu al vi estis jam anoncota !*'
Mi strange ekridis,
mi prenis kor-damon,
mi gin disŝiris
kaj iris sur straton,
lau strato en mondon -
En mondo vastega
• • •   3lx CIO • • •
mi ridis
Damjan Vahen-Svetinov
Vizito   de   D-ro   Kuwahara
al   Chicago
Vendrede, la 4an de novembro, al-
venis ĉikagon D-ro Kuwahara, direktisto
de la Registara Instituto por Hernia Esplo-
rado en Osaka, Japanio. Du esperantistoj
el la Esperanto-Societo de ĉikago renkon-
tis lin ĉe lia hotelo, kaj, kun alia japana
sinjoro, parenco de D-ro Kuwahara, ĉiuj
veturis   al la  hejmo   de  S-ino  Martha
< Zocchi    por    bongustega    vespermanĝo.
' Poste, ciuj veturis al la do mo de S-ino
Julie Regal, kaj tie D-ro Kuwahara mon-
tris lumbildojn al anoj de E.S.Ĉ., kaj
interesege parolis esperante pri ili. Poste
ĉiuj manĝis kaj babilis unu kun la alia kaj
kun D-ro Kuwahara, grandparteesperante.
Jela fino dela vespero, ĉiuj ŝajne akordis
ke Esperanto jaestas bonega interkompre-
nilo.                 David K. Jordan.
NOVAJ   LIBROJ
Animo Prisma, de Sylla Chavas
112 p., Rio de Janeiro: Kultura Kooper-
ativo de Esperantistoj.
Esperanto Junulkurso. 92p.
Represita de la Kultura Kooperativo.
Fermentario, de CarlosVaz Fer-
reira. Tr. Manuel Fernandez Menendez.
254p. Montevideo: Urugvaja Esperanto
Societo.
La Kunmetitaj Verboformoj
deTeoJung. 55p. Scheveningen: Heroldo
de Esperanto.
Kantoj Por la Paco, de Canko
Murgin. 44p. Deje (Svedio): Sveda
M.E.M.-sekcio.
ĉina Antologio, 1949-1959.
412 p.   Peking:   ĉina Esperanto-Ligo.
Esperanto Review,  5615 Woodlawn,  Chicago 37,   Illinois,   U.S.A.
17
Skolta Esperantista Ligo
"Estis tre nebula tago en 1908, kiam William
D. Boyce, Usona eldonisto, estis serĉanta adreson en
London. Tuttage estis kovrata la urbo per densa ne-
bulo. Stratlumilaron oni funkciigis antaulatagmezo.
Jam noktiĝis, kaj estis preskau neeble alia fremdulo
trovi sian vojon.
S-ro Boyce miris, kiam ellanebulo knabo prok-
simiĝis kaj demandis, ĉu li po'vas helpi. Tiu rakon-
tis alia knabo pri tie, kien li volis iri, kajplumiris,
kiam la junulo salutis al li kaj diris, 'Venu kun mi,
sinjoro.'
Atinginte la adreson Boyce manori enpoŝigis kaj
proponis al la .junulo ŝilingon. Li pli ol iam antaue
miris, kiam gin malakceptis la knabo.
'Dankon: ne sinjoro! Mi estas skolto. La skoltoj
ne akceptas dankmonon pro bonfaroj.'
'Bonfaroj? Skoltoj?' demandis S-ro Boyce. 'Kiuj
estas la skoltoj?'
La knabo klarigis al li, kaj montris la vojon al
la oficejo de B-P proksime. Tie lemis S-ro Boyce
pri la skoltoj, kaj li decidis, ke Usonaj junuloj latus
la grandan skoltludon.
La 8an de februaro, 1910, S-ro Boyce kaj ali-
uloj, kiuj interesiĝis prilaafero, formale korporaci-
igis la Usonajn skoltojn, la Boy Scouts of America.
Jen kiel la skoltismo komenciĝinte en Sud-Afriko
kiel ideo por eduki junulojn en la subĉielartoj venis
Usonon per Anglujo pro bonfaro."
Baldaŭ post tio Prezidanto Wilson kaj aliaj fam-
konataj viroj tiam fotvore subtenis la novan movadon
por la junularo bone sclante kaj publike deklaratne,
ke la sindisciplinigitaj junuloj hodiaŭ estos la civit-
anoj kaj estroj de nia lando morgaŭ.
En apartaj tranĉeoj en Francujo dum la Unua
Mondmilito du Britaj soldatoj multe pripensis skol-
tan organizaĵon kies programo est us pli internacia ol
iu tiam ekzistante en la skolta movado. Kiam ko-
munikado estis ebla, ili korespondis pri iu organiz-
aĵo kiu kunigus skoltojn ĉirkaŭ lamondo. Ĉu ili iam
legis artikolon en 'La Revuo' redaktita de L. L. Za-
menhof pri Esperanto kaj la Skoltoj aŭ simple reko-
nis la bezonon por organizaĵo, ne certas, sedili jam
dauris korespondi serioze. En 1918 la du soldatoj
A.W. Thomson kaj J. W. Leslie kun alia fondis la
SKOLTA ESPERANTISTA LIGO-n. Dum la skoltismo
kreskis, ankaŭ kreskis lanombro da skoltaj esperant-
istoj kaj baldaŭ la fondintoj trovis Francan pastron,
S-ro Rambaux, kiu dum la fruaj Jaroj de la Ligo el-
donis skoltan gazeton, LA SKOLTA HEROLDO. La
skolta gazeto baldau atentigis la estrojn de la Esper-
antomovado kaj la estroj de pluraj Europaj skoltaj
asocioj.
La Ligo ekfloris de 1930 tra 1941 sub la gvido
de forta centra komitato konsistanta el Norman Booth
elHuddersfield, lasekretario; D.H.Davis el London,
la kasisto; kaj Paul Blaire el Liverpool kiu starigis
la kapitalan konton, lakonto hodiau ebligas skoltajn
eldonajojn, Grandegaj kontingentoj de skoltaj esper-
antistoj evoluis en Britujo, Francujo, Germanujo,
kaj Cekoslovakio, kaj SEL-tendaroj organiziĝis en
multaj landoj tra EŬropo, ĉe ĵamboreoj, kaj aliaj
okazaĵoj. La nombro da skoltaj membroj e£ en Uso-
no, tiam estrataj de William Fazel el Texas, grand-
iĝis, prok. 300. Dum tiu periodo S-ro Rambaux £es-
igis la presigon de LA SKOLTA HEROLDO, kaj tuj
Douglas Murphy redaktis novan, nomitan 'LA SKOL-
TA BULTENO.'
Milito okazis en 1939. La oficistoj en la multaj
landoj devis aliĝi alia armeoj, kaj batali. La Skolta
Esperantista Ligo suferis tre serioze same kiel aliaj
organizaĵoj. Charles Bardsley tamen konservis la
konton kaj vivon de SEL dumtiuj militjaroj kaj servos
sian lastanjaron kiel la Sekretario de la Ligo. ŝajnis
ke post tiu granda milito ke SEL kondamniĝis almor-
to, sed S-ro Bardsley revivigis ĝin. Sub la forta gvido
de L. J. Van Gulck el Antwerpen, Belgujo komence
de 1948, la Ligo malrapide gajnas gravecon denove
inter skoltoj. Novaj kaj agemaj skoltaj kontaktoj
okazis en multaj landoj kaj hodiau estas agentoj en
pli ol 20 landoj, kun pluraj kreskaj landaj Sekcioj;
tio indikas fortan novan intereson inter mondanimaj
skoltoj kaj skoltestroj. En 1958 la internacia skolt-
oficejo (Boy Scouts International Bureau) salutis la
Skoltan Esperantistan Ligon pro ĝiaj 40 jaroj da ek-
zisto, kaj estis bona afero por tiu Ligo.
En Usono post la Mondmilito agentiĝis George
Falgier kies skolta gazeto ESTU PRETA restas klasika
skolt-esperantista literaturo. Poste alia agentiĝis
sed nenion faris por daŭrigi tiun programon. En 1957
agentiĝis skoltestro, kiu dum sia deviga armea ser-
vado fondis la Usonan Sekcion de SEL kun helpo de
multaj Esperantistoj. Hodiaŭ la Sekcio proksimiĝas
al 100 membroj kaj estas estrata de stabo de junaj
skoltoj kaj skoltestroj dediĉitaj al la du movadoj.
La Sekcio prizorgas taskojn de publikeco (sub Robert
W.Rapp), preparas informon por gruplernado deEspe-
ranto (sub Thomas Haxby), pritraktas novajn inter-
naciajn skoltajn programerojn (sub Kenneth M Hun-
ter), kaj eldonas Sekcian bultenon, la USONA
SKOLTA REVUO (sub Allan E Fineberg).
C.  Stanley Otto
18
Esperanto Review,  5615 Woodlawn,  Chicago 37, Illinois,  U.S.A.
LA   MOVADO   EN   USONO   KAJ   KANADO
La Nordkalifomia Asocio de Esper-
anto -Instruistoj kongresis la 8an de okto-
bro en San Francisco. Dekses personoj
ĉeestis. Prelegis Ida Belle Craig, reven-
inta el la Universala Kongreso en Belgio,
kie ŝi oficiale salutis por Usono. Dum ŝi
estis en Bruselo, ŝi partoprenis la kurson
de la ĉe-ftistituto. La kalifornia kunveno
ĝuis demonstracion de la Ce-teknikoj.
La venonta kunveno okazos la 3an de
decembro, en Burlingame.
La klaso por infanoj en Sunnybrae
School, San Mateo, California, komenc-
iĝis en oktobro kun 13 gelernantoj.
Instruas la klason Lavina Parsons, uzante
kiel libron 'Esperanto Por Infanoj'. La
infanoj rapide progresas, kaj la plej ler-
taj komencas legi 'La Verda Lakto' de
Andreo Ce.
Roy kaj Dorothy Holland, kiuj sendis
leteron presitan aliloke en ĉi tiu numero,
nun estas en Europe Surlaŝipo transiranta
la oceanon Dorothy Holland instruis suk-
cesan Esperanto-klason, kiun oni anoncis
ĉiutage per la laŭtparoliloj.
Jam menciita en la pasinta numero
estas la nova movado, VoĉodeVirinoj, kiu
utiligas krom la anglan lingvon ankaŭ
esperanton. EC sur la titolpaĝo dela duon-
monata gazeto, oni presas la esperantan
nomon de la movado samgrande kiel la
anglan. Inter la honoraj subtenantoj de la
movado estas S-ino Lester B. Pearson, kaj
kvin senataninoj,   k.c.           La movado
'alvokas  la virinojn  de Kanado  protesti
kontrau milito au minaco al milito kiel
rimedo por solvi mondkonfliktojn;
alvokas   la  virinojn  de  Kanado   montri
vojon  al la virinoj de la mondo  en tiu
protesto.'
Laŭ informoj de la Komitatanino por
Internacia Korespondado (neangla sekcio)
s-ino Vilma Eichholz, la movado kreskas
nun je ĉ. 100 membroj ĉiusemajne kaj
haVas nun jam pli ol 1200 membrojn.
Lokaj grupoj fondiĝis en multaj urboj ,
kiuj i.a. havas la taskon entrepreni tut-
mondan korespondadon. Esperantlingvaj
demandiloj por internacia korespondado
jam estas presitaj kaj kun aliaj informoj
en esperanto haveblaj de Vilma Eichholz,
Esperanto Domo, Oakville, Ont., Kanado.
Mencioj pri Esperanto aŭ pri agado
de Esperantistoj aperas en diversaj Jurnaloj.
Lastatempe ni informiĝis pri mencio pri
la ELNA-Kongreso 1961 kaj la esperanto-
klasoj de F.R, Carlson, la Seattle Times
de la 20a de oktobro; dua anonco pri la
klasoj, en la Seattle Times de la 3a de
novembro; dukolona artikolo pri kunveno
de la Peninsula Esperanto-Klubo en la
San Mateo Times, de la la de oktobro;
kaj pri la organiziĝo de la Esperanto-
Klubo de Lehigh Valley, en la Allentown
Morning Call de la 18a de septembro.
La ĉe-metoda kurso ĉe la universitato
en Hamilton, Ontario, komencis kun nur
ses personoj, sed intertempe pli ol duobl-
iĝis, kaj nun havas jam 13 gelernantojn.
Paralela kurso kun 6 lernantinoj ankaŭ
gvidata de Vilma Eichholz okazas en la
Esperanto Domo, Oakville, Ontario.
Esperanto Review,  5615 Woodlawn,  Chicago 37,   Illinois,  U.S.A.
19
LOCAL ADDRESSES
The Review lists, without charge, addresses of local Esperanto groups or of Esperantists who
want local contacts to form new local groups. It is not necessary that the members of such groups be
members of the League. ELNA exists for the purpose of helping all who want to promote Esperanto.
If you want advice on forming a local club or study group, write to: Esperanto League for North
America, Meadville, Pa.
In case of a group representing some religious, political or other special interest, please state affilia-
tion or special interest. We make no judgment, and accept no responsibility, concerning Esperantigt
special interest groups but will list addresses (if in North America) so that persons of similar
interests may find congenial groups.
ELNA Membership and Organization
Committee, 3122 Silva St., Lakewood,
California.
Greenfield Esperanto Committee,
63 Congress St., Greenfield, Mass.
PR 3-7031.
James C. Keating, 323 Nottingham
St., Springfield 4, Mass.   ST 8-8481.
Frances Lesher,       4 West 28th St.,
New York 1, N.Y.    MU 4-6384.
Esperanto Club of the Lehigh Valley,
701 Lechauweki Ave., Bethlehem, Pa.
Corresponding Sec.: Rene Oehler.
Esperanto Study Group, Y.W.C.A.,
Meadville, Pennsylvania.
Floyd A. Clarke, 1723 Illingsworth
Ave.,   Allentown, Pennsylvania.
K.M.Whitten, 3933 Baltimore Ave.,
Philadelphia4, Pennsylvania, EV 2-3959.
Mrs. Joey Przybilla, P.O. Box 685,
Whitehall, Wisconsin.
Esperanto Society of Chicago, c/o H
Tobusch, 55 E. Washington, Chicago,111.
Tom Haxby, 724 W. Gordon, Harri-
son, Arkansas.
Esperanto Coterie of Texas, P.O.Box
805, Houston 1, Texas.
Seattle Esperanto Society, 3231 West
62nd St., Seattle 7, Washington.
Esperanto Society of San Francisco,
110 Cardenas Ave., San Francisco 27,
California,    Ju 4-2198.
20                           Esperanto Review,  5615
Pasadena Esperanto Class, YWCAS
78 N. Marengo Ave.,   Pasadena, Calif.
Peninsula Esperanto Club, 410 Dar-
rell Road, Hillsborough, California.
Esperanto   Society  of  Sacramento,
5631 Balboa Circle,   Sacramento, Calif.
Esperanto-Klubo  de  Los  Angeles,
1237 N. Alexandria Ave.,     Los Angeles
29, California.
Esperanto-Societo de  San Diego,
P.O. Box6215, San Diego 6, California.
Napa Esperanto Club, c/o Martha
Walker, 2846 Monticello Rd., Napa, Cal.
Palo Alto Esperanto Class, Room 39,
Palo Alto High School, 50 Embarcadero Rd.
Palo Alto, Cal. Meets Wed. at 7:30 p.m.
John Clifford, 750 47th Ave., Capi-
tola, California,
Oakville Esperanto Club, Esperanto
House, Oakville, Ont. Canada. Ta2-9330
Christie W. Roberts, Rose Valley,
Saskatchewan, Canada.
Calgary Esperanto Studrondo, YWCA,
Calgary, Alberta, Canada.
ELNA youth section; Charles Powell,
Route 1, Box 92, Winauma, Florida.
Internacia Ligo de Esperantistaj Instru-
istoj, U.S. representative GeorgeFalgier,
3622 N. Market St., St. Louis 13, Missouri
Skolta Esperantista Ligo,    U.S. Sec-
tion: C.Stanley Otto, 20 Harvard Terrace,
West Orange, New Jersey.
Woodlawn,  Chicago 37,   Illinois, U.S.A.
Intemacia Esperanto Muzeo en Wien,
U.S. representative, William E. Baff,
610 C St. S.E., Washington 3, D.C.
Intemacia Naturista Fakgrupo Esper-
antista, c/0 L. Heilberg, 447 Cole St.,
San Francisco 17, California.
Esperanta Libro-Servo, 2222 Crest
Drive, El Cajon, California.
Esperanto League Book Service,
Middleton, Wisconsin.
OFFICERS of ELNA
President   -         David B. Richardson,
RFD Box 81,   Eastsound,  Washington
Vice-President - Charles E.Peterson
8314 E. Florence,    Downey,    Calif.
Secretary - Conrad Fisher, 808 Ste-
wart St.,    Meadville,    Pennsylvania
Treasurer - Adrian Hughes, 476 S.
Bailey Ave., Hillsboro, Oregon
EXECUTIVE BOARD
Chairman   -      Armin F. Doneis, Sr.,
P.O. Box 105, Pharr, Texas
Members   -
Howard G. Borden, 865 Lower Ferry Road,
Apt. 103, Trenton 8, New Jersey
Mary Gibson, P.O. Box 409,    Riverdale,
California
Thomas A. Goldman, 7008 Mil wood Rd.,
Bethesda 14, Maryland
Wm Harmon, 3211 Silva St., Lakewood,
California
John L. Lewine,       50 Overlook Terrace,
New York 33, New York
Catherine Schulze,         410 Darrell Road,
Hillsborough, California
H. K. Ver Ploeg,         1908 E. 8th Ave.,
Spokane 32, Washington
Martha Walker,      2846 Monticello Road,
Napa, California
AGOJ   KAJ   DECIDOJ   DE   LA
ELNA   ESTRARA   KOMITATO
La Estrara Komitato   elektis  Armin
Doneis   por  servi kiel ties   estrarestro.
(61-1)       Aprobis la nomigon de Donald
Broadribb kiel redaktoro de Nord-Amerika
Esperanto-Revuo.
(61-11) Aprobis akcepton de invito al
ELNA kongresi en Seattle, Washington
de la 7a gis 9a de julio, 1961, kun ne-
formala interkonatiĝo vespere de la 6a.
La loka kongresa komitato estos estrata
kaj gvidata de prezidantino Helen Higbee
kaj sekretario Ferd Carlson.
(61-III) Rajtigis la ELNA-kasiston pagi ne
pli ol $300 por la tutaj kostoj de la no-
vembro-decembro-numero de Nord-Ame-
rika Esperanto-Revuo.
Dua Volumo
ESPERANTOLOGIO
Intemacia revuo por la lingvistiko kaj
bibliografio de Esperanto.
La reapero de "Esperantologio" es-
tas grava kultura evento por la tuta
Esperantista movado. La imua kaj-
ero jam aperis. La tuta dua volumo
kovros proksimume tri jarojn.
^r
La abonprezo por la dua volumo en
Usono estas $6.00. La jam komplet-
igita Volumo I havebla je $5.00.
La usona peranto estas
R. C. Marble, Box 4127,
Van Nuys, California.
Sendu monon kaj abonojn NUN
al la peranto.
Esperanto Review,   5615 Woodlawn,  Chicago 37,  Illinois,  U.S.A.
21
FOR   THE   STUDENT   OF   ESPERANTO   WE   SUGGEST:
Step   by   Step   in   Esperanto,    by M.C. Butler.      280pp.,    cloth bound.
An unconventional textbook especially suited for home study.....    $2.50
Teach  Yourself Esperanto,  by Cresswell and Hartley. 205pp.
Utilizes the grammatical approach. $2.75 in the U.S.A., $1.85 in Canada.
With 7" (2 hours) tape recording of the Esperanto text..........$ 9.95
Essential Esperanto, by W. A. Gething, 128pp., cloth bound .. $2.80
Esperanto Pronunciation Record (45 r.p.m., with text). .. . $1.50
Pronunciation-Exercise Tape (3 3/4i.p.s. - 2 hours, with text)$8.90
Life   of  Zamenhof,    byE. Privat. Biography of the author of Espepanto and
history oftheorigins of the Esperanto movement, $1.00 (Esperanto edit. $1.25)
ORDER   FROM:   Esperanto   League   Book   Service,    Middleton, Wisconsin,
or:             Esperanta Libro Servo,  2222 Crest Drive, El Cajon, California
or:             Floyd A. Clarke,   1723 Illingsworth Ave., Allentown, Pennsylvania
or:             Esperanto Press, Oakville, Ontario, Canada.
Sender:
ESPERANTO   PRESS
Oakville, Ontario,  Canada
Return and Forwarding Postage Guaranteed