North American
Esperanto Review
A

A Personal Recollection of
Dr. Zamenhof.....wm. Ban
KRISTNASKA RENKONTO
LULKANTO . . . . Lermontov
Notes on the 1959 Congress
NORDAMERIKA ESPERANTO-REVUO
Novembro - Decembro • 1958
The North American Esperanto Review
2116 North 35th St., Seattle 3, Wash.,
U. S. A.
Editor: F. R. Carlson
Published bi-monthly by the Esperanto League
for North America, Inc., as its official organ.
Subscription free to members. Subscription for
non-members: $1.75 per year. Other rates: Bulk
orders (must be placed in advance) to members
of Esperanto League for North America: 10 co-
pies, 50 cents; gift subscriptions for schools, libra-
ries, eminent persons, etc., and for Esperantists
living in countries outside of North America, maj^
be purchased by members for 50c per year, 3 for
$1. The Review reserves the right to refuse gift
subscriptions for persons who should pay the
higher rate.
The Esperanto League for North America,
Inc., is a non-profit organization to encourage the
use of the International Language, Esperanto.
Secretary: Conrad Fisher, 808 Stewart St., Mead-
ville, Pa. Treasurer: Adrian Hughes, 476 So.
Bailey Ave., Hillsboro, Oregon.
Membership Dues: Regular Members, $3.; Sup-
porting Member, $5.; Patron, $10; Life Member,
$50; Man and wife, each having privileges of
Regular Member, but receiving only one copy of
publications, etc., $4.00.
Make all checks and money orders payable to
"Esperanto League for North America, Inc.''
WE REQUEST YOUR INDULGENCE
AND HELP
The Review is published by amateur
volunteer labor. Sometimes we goof!
During recent months, our mailing list
got into a truly deplorable state. It has
now been corrected and a new addressing
system installed. If you know anyone en-
titled to receive the Review who is not get-
ting it, please send name and address.
DID YOU NOTICE OUR
BACK COVER?
Another new artist, Glenna Cox, draws
for the Review. Of course, we still have
some nifties by Rill Walker to show you.
The North American Esperanto Review
(Nordamerika Esperanto-Revuo)
Vol. 6, No. 6.                     Nov.-Dec., 1958
The Review not only permits, but in-
vites, reprinting of material from its pages,
except where special notice, such as notice
of copyright, appears.
La Revuo ne nur permesas, sed invitas,
represon, escepte hie aperas speciala nolo
limiga pri hopiado.
Page
CONTENTS    (English)
Esperantists I Have Known
I. Dr. L. L. Zamenhof. ...........    3
Local Addresses...................    5
Esperanto in North America. .   ...   .   10
Officers of ELNA. ................  12
Executive Board Decisions. .........   13
Complete Grammar and Pronunciation
of Esperanto....    Inside Back Cover
ENHAVO    (Esperanta)                    Pago
Kozaka Lulkanto — Lermontov .....    2
Trans la Lingvajn Barilojn. ........    4
Lokaj Adresoj..................     5
Bonvolu Skribi ...................     6
Nia Literature.....................     7
Kristnaska Renkonto..............    8
Enigmo..........................   16
DID YOU READ CORONET?
The November issue contained a very
interesting article by Stanley S. Jacobs,
"The Tongue That Unites". "
THANKS !
The Tacoma News-Tribune, November
16, published a full-page article about the
Review and its editor. The story was writ-
ten by Dave Richardson.
ffie NORTH AMERICAN
ESPERANTO REVIEW
Vol. 6                                     Nov.-Dec, 1958                                      No. 6
It's Ninety-nine Years!
ON THE DATE OF ISSUANCE OF THIS NUMBER OF THE REVIEW,
DECEMBER 15, 1958, IT IS 99 YEARS SINCE THE BIRTH OF LUDOVIK
ZAMENHOF, FOUNDER OF ESPERANTO. THE NEXT YEAR WILL BE
ONE OF GREAT ACTIVITY IN PREPARATION FOR THE CENTENNIAL
CELEBRATION OF THIS DATE. THERE WILL BE FESTIVE MEETINGS,
PUBLIC PRONOUNCEMENTS, SALUTES TO "DR. ESPERANTO" AROUND
THE WORLD. BUT THERE IS JUST ONE WAY, MORE IMPORTANT
THAN ALL THE REST, FOR ESPERANTISTS TO CELEBRATE THIS
HUNDREDTH YEAR. AT THE OPENING OF THIS 100TH YEAR,
LET EVERY ESPERANTIST ASK HIMSELF:
"What can I do fo make the Centennial Year
a milestone on the road to the brotherhood of man,
the understanding among peoples of the world,
to which our 'Doctor Esperanto' unstintingly devoted
his great talents?"
NOVEMBER - DECEMBER   .1958                                                                 THE NORTH AMERICAN ESPERANTO REVIEW
Kozaka Lulkanfo
Dormu, etuleto bela
mi enlulas vin!
La kvieta luno hela
rigardadas vin!
Mi rakontos fabeletojn
kaj kantetos mi.
Dormu, fermu okuletojn;
mi enlulas vin I
Super ŝtonoj Terek saltas,
fluas la ondet',
la ĉeĉen' sur bordon rampas
kun la ponardet'.
Via patro estas forta
kaj mortigos lin.
Dormu, estu vi kvieta,
mi enlulas vin!
Venos tempo, vi elkreskos,
estos batalvir'.
sur ĉevalo vi ekrajdos
kun pafilo for.
Mi borderos la seleton
per la silko mi.
Dormu mia infaneto,
mi enlulas vin!
—M. Lermontov
Vi heroo brava estos
kaj kozak' — anim'.
Akompani mi alvenos,
svingos manon vi.
Kiom larmoj da amaraj
verŝos la patrin'!
Dormu, etuleto kara,
mi enlulas vin!
La doloron akran sentos
sen konsolo mi.
Tutan tagon mi preĝados,
nokte ploros mi.
Pensos mi, ke vi enuas
ĉe la fremda lim'.
Dormu, zorgojn vi ne konas,
mi enlulas vin!
Donos sur la vian vojon
sanktan bildon mi.
Vi, preĝante al la Dio,
metu antaŭ vi!
Kiam estos en batalo,
ekmemoru min!
Dormu etuleto bela,
mi enlulas vin!
— el rusa lingvo tradukis A. Holzhaus.
Wlgr
■Mm'i
■
-^^^P^.
•m
m
Francis kaj Bonnie Helmuth ĉe la kongre-
so en San Diego. Cu vi volas esti same
gaja? Venu al nia kongreso en St. Louis.
DONATIONS TO THE REVIEW
Thanks to
F. J. Dubois                               $5.00
D. D. Bartholomew
for mailing Review abroad.    $2.00
Glenn Turner                             $8.82
Glenn Turner donates to the Review
25% of receipts of Esperanto League Book
Service. The $8.82 is the Review's share
from book purchases by: Bernard Ballard,
Vincent Griffeth, Mrs. S. Dunbar Wilson,
Howard French, Robert Hitchcock, D. A.
Johnsson, Arthur O. Voight, Kenneth M.
Hunter, Russell H. Clark.
THE  NORTH  AMERICAN  ESPERANTO  REVIEW
NOVEMBER   -   DECEMBER
1958
ESPERANTISTS I HAVE KNOWN
W Dr. Ludwig L. Zamenhof   M
In 1907 Dr. Zamenhof's inspiring per-
sonality was injected into my immediate
horizon. My letter to him addressed to
Warsaw, Poland, resulted in his reply, ex-
horting me to stand firm against the on-
slaughts of the "would-be-reformer", the
Idoists. He entered my address with a
number in his address book.
In 1910 I met him in person at the Es-
perantist World Congress in Washington,
our nation's capital. We sat together in
Lafayette Park, which confronts the
White House on one side and on the other
the Arlington Hotel where the Congress
was in session.
Bialystok, Poland is the common birth-
place of Zamenhof and of my father. It
seems his father and my granddad moved
in the same circles there. The doctor said
he was impressed by my advocacy of Es-
peranto. He recalled receiving a letter
from me in which I wanted the Zionists to
use Esperanto as a second language. He
lauded this idea.
Picture a star-lit, moon-beaming, invit-
ing night enveloping the Potomac River —
an excursion boat with Esperantists on
board, some dancing on the lower deck; a
cluster of chairs upon which are seated,
enjoying animated talk in Esperanto, a
bevy of Esperantist leaders from abroad.
Dr. Zamenhof is here. I am seated close
to him listening, attentively observing.
Here is a man of slight build, stately com-
posure, becoming modesty, who in a con-
trolled, assuring vein is telling his impres-
sions about the United States; stating his
reactions to innovations in the New
World. You see a lit cigarette between his
lips, occasional wisps of smoke languor-
ously wafted by timid zephyrs over the
ship's railing. The doctor wears a straw
hat, high collar, bow tie. He smiles at ran-
dom—then complacent traces of heartfelt
sensitiveness manifest themselves, and
you realize that the talk is captivating.
Dr. Zamenhof suddenly turns about to
a spectacle; he is alerted to the focusing
of a searchlight across the silvery water's
expanse; he perks up in his chair to catch
the rays of the searchlight that the ves-
sel's captain has trained upon the now
glowing shoreline. He is in a happy, care-
free mood. I point out to him that this
special focusing of light reveals a hilly em-
inence on top of which stands the erst-
while home of Washington, Mount Ver-
non. Zamenhof literally starts up and his
eyes wander in profound thought.
I muse: we have here two noble men
who startled the world; one attracts glori-
ously within the reaches of a limited geo-
graphical region; the other appeals to us
because of the vast sweep in world signifi-
cance of endowed magnanimity. Dr. Zam-
enhof — creator of a bloodless revolution in
the mutual relations of mankind — the
Columbus of global articulation—the Na-
poleon of already achieved universal in-
telligence — practical tester of Isaiah's
plan of cofraternity — undying diffuser of
the sequel to Babel's deterring, vise-like
linguistic grip.               — William E. Baff
The Review is fortunate in having among
its contributors one of the first Esperantists
in America. Mr. Baff is preparing a series
of reminiscences of those early days.
NEW PUBLICITY LEAFLETS
Order from Esperanto Press, Oakville,
Ont., Canada, the new 2-color, four page
leaflet "Esperanto, the Solution to the
Language Problem". Based on the ELNA
leaflet "The World Is Getting Smaller",
but reduced for sending with an ordinary
letter, it sells (postpaid) for: 50 copies, 40^f;
250 for $1.75; 1000 for $5.00.
NOVEMBER - DECEMBER   .   1958
THE NORTH AMERICAN ESPERANTO REVIEW
Trans la Lingvajn Barilojn
Aventuroj de novbakitaj geesperantistoj. Francis kaj Bonnie Helmuth, el San Diego,
post jaro kaj duono de lernado, entreprenis unujaran vojaĝon Ira Eŭropo,
kaj sendis serion de raportoj al la Revuo.
MADRIDO, Hispanio, la 20an de Feb-
maro, 1957 —La granda ĉefurbo de His-
' panio bonvenigis nin per la Esperantistaro
kiu gastigis nin dum kvintaga restado.
Tuj post nia alveno ĉe la Hotel Norte mi
telefonis S-ron Florencio Enfedaque, la
UEA delegito, kiu venis ĉe ni, kaj ni inter-
parolis dum du horoj en la ripozejo de la
hotelo. Car li devis reiri al sia oficejo por
labori, ni adiaŭis ĝis la sekvonta tago.
Sabaton S-ano Enfedaque kondukis nin
al la hejmo cle la prezidanto de la Espe-
ranto-klubo en Madrid, S-ro Angel Figue-
rola. Li estas blindulo, sed li vivas tute
normalon vivon, kun sia familio, kiu kon-
sistas el ses infanoj kaj ĉarma edzino. Li
ankaŭ estas profesoro de klaso en la blind-
lernejo, proksime de lia hejmo. Ni iris kune
tien, al granda moderna konstruaĵo kie
kvincent blindaj gej unuloj loĝas kaj stu-
das. Por la unua fojo en mia vivo mi vidis
la internon de blinda lernejo, la metodojn
cle instruado kaj vivo de la blindaj gestu-
dantoj, kaj dum la vizito ni renkontis la
lernejestron, ankaŭ blindulo, kaj kelkajn
instruistojn. Ce la lernejo ankaŭ S-ano Fi-
guerola gvidas Esperanto-kurson, kaj ni
renkontis ok komencantojn kiuj aiiskultis
malrapidan paroladeton de mi.
Post la vizito al la blindlernejo, je la
naŭa vespere, ni iris, subterfervoje, al la
klubejo de la Madrida grupo. Tie ĉeestis
ĉirkaŭ dudekkvin geesperantistoj kaj dum
la tuta kunveno ili faris demandojn al mi
kaj Bonnie, pri San Diego kaj nia vivo en
Usono. Ankaŭ, la delegito, S-ro Enfe-
daque, aranĝis ke mi faru prelegon sek-
vantan mardon.
Krom kunvenoj trifoje ĉiusemajne, la
Madrida klubo ankaŭ kutime kunvenas ce
kafejo en la urbo ĉiudimanĉe, posttag-
meze. Tie ni kaj la madridaj geesperan-
tistoj interbabiladis dum multaj longaj
horoj, trinkante tasojn da kafo kaj teo, en
tre agrabla atmosfero, laŭ la nacia kutimo.
Car la Madrida klubo kunvenas trifoje
ĉiusemajne, ni denove, lundon vespere,
povis ceesti la kunvenon kaj esti inter niaj
samlingvanoj. Post la kunveno ni kune
kun S-ro Enfedaque, iris al kafejo kie ni
manĝetis, trinkis kafon kaj ĝuis bonan in-
terparolon ĝis la malfruaj horoj.
Oni aranĝis specialan kunvenon marde,
por ke mi povu fari paroladon al la gesam-
ideanoj en Madrido. Ceestis la kunvenon
proksimume kvindek personoj, inter ili la
estrodelaoficialaturistoficejo en Madrido.
Li ne estas Esperantisto sed li diris ke li
venis por audi eksterlandanon paroli Es-
perante.
Post la prelego la adiaŭado komenciĝis
denove, al multaj Esperantaj geamikoj
kiujn ni eble neniam revidos. Felice, neniu
scias pri laestontecokaj ĝiaj okazaĵoj. Eble
ĝi kunportos por ni la eblecon cle vojaĝo
por ĉiuj kaj tiamaniere niaj multaj ami-
koj povos viziti nin en San Diego.
Esperanto helpas al la interkompreniĝo
4
THE  NORTH AMERICAN ESPERANTO  REVIEW
NOVEMBER   -  DECEMBER
1958
Local Addresses
The Review lists, without charge, addresses of local Esperanto groups or of Espe-
rantists who want local contacts to form new local groups. It is not necessary that the
members of such groups be members of, the League. ELNA exists for the purpose of
helping all who want to promote Esperanto. If you want advice on forming a local
club or study group, write to: Esperanto League for North America, Meadville, Pa.
In case of a group representing some religious, political or other special interest,
please state affiliation or special interest. We make no judgment, and accept no
responsibility, concerning Esperantist special interest groups, but will list addresses
(if in North America) so that persons of similar interests may find congenial groups.
Kanada Esperanto-Asocio: Box 52, Terminal A, Toronto, Canada.
ELNA Youth Section: Charles Powell, Route 1, Box 41-A, Wimauma, Florida.
Esperanto-Klubo de Los Angeles: 1237 N. Alexandria Ave., Los Angeles 29, Calif.
Washington Esperanto Club: Apt. 101, 2829 Gainesville St., S.E., Wash. 20, D.C.
Esperanto-Soeieto de San Diego: P.O. Box 6215, San Diego 6, California.
Seattle Esperanto Society: 3231 West 62nd St., Seattle 7, Wash.
Esperanto in Buffalo: P.O. Box 222, Niagara Sta., Buffalo 1, N.Y.
Esperanto Coterie of Texas: P.O. Box 805, Houston 1, Texas.
Esperanto Club of Santa Monica: 855 Franklin St., Santa Monica, Calif.
Esperanto Society of Greater New York: 50 Overlook Terrace, New York 33, N. Y.
Sacramento Esperanto Club, 5631 Balboa Circle, Sacramento, California.
Esperanto Society of Long Beach: R. C. Betteridge, Pres., 5409 Gray wood Ave.,
Lakewood, Cal.
Skolta   Esperantista   Ligo,   Massachusetts-Grupo,   Thomas Duncan,  Grupestro,
73 Winchester St., Brookline 46, Mass.
Kontraŭbabela Ligo de Tampa, 403 East North St., Tampa 4, Florida.
Napa Esperanto Club: c/o Martha Walker, 2846 Monticello Road, Napa, Cal.
Esperanto Society of Chicago: c/o H. Tobusch, 55 E. Washington, Chicago, 111.
Esperanto-Rondo de Philadelphia: c/o Ukrainian Savings and Loan Association,
847 N. Franklin St., Philadelphia 23, Pennsylvania.
Lucy Pier, 807 Bon Air Road, Lansing 17, Mich.
H. K. Ver Ploeg. 1908 East 8th Avenue, Spokane 32, Wash,
Jarvis E. Bush, 3700 North 75th St., Milwaukee 16, Wisconsin.
Christie W. Roberts, Rose Valley, Saskatchewan, Canada.
F-ino Ethel Kelley, Birch-haven, RFD 1, Cambridge Springs, Penna.
Mr. and Mrs. Wesley Stevens, 211 North Dithridge Ave., Pittsburgh 13, Penna.
Tom Haxby, P. O. Box 274, Marshall, Arkansas.
Mrs. Starling Przybilla, P. O. Box 685, Whitehall, Wisconsin.
Frans Jahger, 2734 Locust Drive, Bridgeville, Pa.
ESPERANTO LEAGUE BOOK SERVICE, Middleton, Wisconsin.
ELNA membership & organization committee
c/o Wm. R. Harmon, 4725 Briercrest, Lakewood, California
NOVEMBER  -  DECEMBER   .   1958                                                                 THE  NORTH AMERICAN ESPERANTO  REVIEW                5
Botwolu Skribi
La Revuo presas senpage (sed foje mallongigas) korespondpetojn el aliaj landoj.
Tiuj anoncoj aperas nur se, kaj kiam, konvenas al la redakcio (ĝis nun ni senprokraste
presis ĉiujn, kies adresojn ni povis legi), kaj ili temu nur pri korespondado en Esperanto.
Por certigi nepran aperon, oni pagu $1 ĝis 4 paĝvastaj linioj. Se resendadreso ne estas
legebla, ĝi estas nek presebla, nek presinda, do ne presota. SKRIBU KLARE!
MALLONGIGOJ: Dez., deziras; kor., korespondi; pk., poŝtkarto; bk., bildkarto;
pm., poŝtmarko; gaz., gazeto; il., ilustrita; inters., interŝanĝi; p. e. t., pri ĉiuj temoj.
Ernest Black, 440 East 79th St., New York 21, N. Y. Usono. Komencanto. Dez.
kor. kun komencantoj en ĉiuj landoj pri ciuj temoj.
Geraldo Saares de Oliveira, Cubatao, E. F. S. J. (Est. S. P.), Brazilio. Dez. kor.
kun usonaj samideanoj per leteroj kaj pk.
Karel Rybka, Leninova 34, Svitavy, Cenoslovakio.    Dez. kor. kun usonanoj.
Laczko Karoly, Budapest IX, Gonczi Pal u 2. Hungarujo. Alumetetiketojn,
pecon por peco aŭ kvante.
Vadas Mihaly, Sarkad, Kiss u 3, Hungarujo. 30-jara librotenisto. Glumarkojn,
E-postmarkojn, pk.
Panstwowe Liceum Muzyczne, Esperanto-Grupo, str. Lowiecka 13/17, Wroclaw,
Pollando. LETERVESPERO kun Esp.-ekspozicio (1 Marto, 1959) ĉe Ŝtata Muzika
Liceo. 40 gelernantoj 15—20-jaraj, estontaj geartistoj, dez. kor. Amasesendu leterojn,
salutkartojn, ĉiajn esperantaĵojn por propagandi en lernejaj rondoj.
Ant. Uhl, Wien XIII, Speisingerstrasse 84/XI/7, Aŭstrio. Dez. inters, pm., po-
kvante, 100 por 100.
Nguyen Minh Thanh, B. P. 482, Phnompenh, Kambodio. 20-jara fraŭlino dez.
kor. kun fraŭlinoj, inters, pk. kaj modgazetojn.
S-ino V. Grdanovich, 10, Richmond Terrace, Shelton S. O. T. Staffs., Anglujo.
Dez. kor. kun usona bibliotekistino (precipe "reference library") pri fakaj problemoj.
S-ro Zdzislaw Rabecki, ul. 1 Majo 73/7, Lodz, Pollando. Juna mekanika inĝeni-
ero, dez. kor. kun usonanoj.
Mihai Stefan, Str. Dorobanti 356, Braila, Rumanio. 23-jara inĝeniero en fervoja
telekomunikado, dez. inters, revuojn cle science kaj filmo, dancmuzikajn partiturojn
ktp., kor. kun usonanoj.
Antonio Martin, C U Lope de Vega No. 37b, Puebla Nueva, Barcelona, Hispanio.
Dez. inters, pm. grandkvante (katalogo I vert).
Czeslaw Szatkowski, Gdynia 1, Migaly 43/17, Pollando. Por si kaj por klubanoj,
dez. kor. pri televizio, numismatiko, folkloro, ktp., inters, bk., pm., bildojn, gazetojn,
gramofondiskojn, fiagetojn, ceramikaĵojn kaj aliajn malgrandaĵojn de popola karaktero.
El Rousse, Bulgamjo, venis korespondpeto kun nelegebla nomo kaj adreso.
SKRIBU KLARE !                ^______________________
NORDAMERIKANOJ, ATENTIJ ! La senpaga anoncado en la Revuo estas nur por
alilandanoj kiuj volas korespondi kun nordamerikanoj. Ni tiel celas provizi al nord-
amerikaj legantoj taŭgan aron de korespondantoj, por stimuli korespondemoii en nia
lando. Nordamerikanoj pagu minimume $1 por anonci sin.
6                THE NORTH AMERICAN  ESPERANTO  REVIEW                                                                NOVEMBER  -  DECEMBER   .1958
TV*
m
wi
Nia Literaturo
Literatura Redaktoro: D. B. Richardson,
8418 North Mullen, Ta coma 7, Washington
(La libroj recenzitaj en ĉi tin rubriko estas
mendeblaj ce:   Esperanto   League  Book
Service, Middleton, Wis.)
Kia devus esti la rolo de recenzanto de
Esperanta literaturo?
Tio estas demando kiu multe okupis
min. Ŝajne, oni povas alproksimiĝi al ĝi
laŭ du tre apartaj vidpunktoj.
La unua estas la vidpunkto de la aŭ-
toro mem, aŭ de aliaj verkistoj de Espe-
ranta beletro. Gi koncernas sin laŭ klasikaj
terminoj kun la artisma valoro de la verko
recenzata. Kaj tion farante, la recenzo
mem ofte estiĝas speco de beletristiko.
La alia vidpunkto estas tiu de la le-
ganto, de la eventualaj acetantoj delibroj.
Ĝi estas multe pli populara vidpunkto,
kiu koncerniĝas kun la legebleco kaj — pli
grave—la \egindeco cle la verko. Tia re-
cenzo respondas al la demandoj de la ha-
zarda, eble ne beletre inklina Esperan-
tisto: Kia estas ci tiu libro? Cu ĝiinteresus
mint Cu ĝi valoras, ke mi elspezu mian
monon por ĝin aĉetif
Recenzojn laŭ la klasika maniero oni
povas legi en Esperanto kaj Heroldo, an-
kaŭ en multaj aliaj Esperantaj gazetoj.
Seel mi ĝenerale prezentas la recenzojn
en ci tiu rubriko lad. la dua vidpunkto, tiu
cle la leganto. Se mi sentas ion speciale
forte pri la beletra aspekto de literatura
verko, eble tiam mi komentas mallonge
pri tio.
La kontrasto inter la du vidpunktoj es-
tas eksterordinare evidenta en la kazo de
du novaj eldonoj. La unua, Sonĝe sub
Pomarbo, de nia literatura giganto, Julio
Baghy, prezentas literaturan kreaĵon de
la plej altanivelo; la libro, la plej nova
produkto de la Stafeto-serio de Juan Re-
gulo Perez, estas verko kiu ravas la aman-
tojn de Esperanta beletro de Edinburgh
ĝis Wellington. Sed cu la hazarda Espe-
rantisto ĝuos ĝin? Ĉu li ne trovos la kla-
sikajn aleksandrajn versformojn pezaj —
ec eble tedaj? Cu li ne opinios, ke la
dramo iras tro malrapide (pardonu min:
tro lante)?
Kaj tamen Baghy verkis percepte, trafe,
instrue pri la vivo.
Alia nova eldono estas Esperanto tra la
Mondo, de Consuelo de Sanchez-Latour.
La libro konsistas el artikoloj pri Espe-
ranto-movado, priGvatemalo (patrujo de
la aŭtorino-kompilintino) kaj pri la ĉefaj
mondpartoj. La artikoloj estis ĉiuj ver-
kitaj, je la peto de S-ino Sanchez-Latour,
de ŝiaj Esperantistaj gekorespondantoj tra
la mondo. La verkintoj estis ciuj kapablaj,
sed ne necese la plej elstaraj Esperan-
tistoj; la leteroj ne estis korektitaj en la
redaktado, do ili ankoraŭ staras kun la
originalaj eraretoj kaj naciismoj, kiuj ne-
niel ĝenas la leganton, sed nur aldonas
guston kaj intimecon al tre interesa libro.
Ciuj artikoloj estas ripetitaj en hispana
lingvo.
Do al ciuj seriozaj literatur-amantoj mi
rekomendas tre forte la unuan verkon de
Baghy; sed al tiuj, kiuj ŝatas malpli pezan
legadon —kiuj opinias, ke "beletristiko
estas por ovkapoj" —mi rekomendas la
duan verkon. Mi estas certa, ke ciu Espe-
rantisto en Norda Ameriko trovos ple-
zuron, legante unu el la du libroj.
NOVEMBER  -  DECEMBER   .   1958
THE  NORTH AMERICAN ESPERANTO  REVIEW
KRISTNASKA  RENKONTO
de DAVID RICHARDSON
'N LA JARO 1944 la mondo estis multaj mondoj. En meza Eŭropo flagradis
ĉionkonsuma milito, kies viktimoj estis domoj kaj urboj kaj la vivoj kaj
spiritoj de homoj. Trans la globo furiozis alispeca milito, kies.scenejo estis la
salakvegoj de la "Pacifika" Oceano, kaj kelkaj izolaj senutilaj insulaĉoj.
De Alasko ĝis la norda poluso la mondo
konsistis el malvarmo, glacio, koto, sole-
co, tediĝo, kelkfoje morto. De Cinujo al
Hindujo ĝi konsistis el varmego, mal-
sanoj, atendoj, sopiroj, oftfoje morto.
Dume en aliaj mondoj la milita tuŝo
estis ankorau alia. En Moskvo kaj Parizo
kaj Tobruk regis kvieta go jo prirehavata
libereco. En Londono kaj dekoj de aliaj
urboj grandaj kaj malgrandaj la popoloj
estis nur dankemaj, ke en la noktaj cieloj
la morto frugis pli kaj plimalofte.
Pli subtila estis la milita tuŝo en foraj
terpartoj: en Caracas, kaj Toronto, kaj
Timbuktu. Ankaŭ en San Francisco, kaj
Seattle, kaj Nov-Jorko.
Nov-Jorko. Estis 24a de decernbro.
■Juna viro, soldate vestita, marŝis laŭ hom-
plenaj stratoj. Anticipe al la Kristnaska
telefonoficejon. Li demandis pri alvoko al
la hejmurbo, San Francisco, seel mezaĝa
virino malantaŭ la servtabulo nur skuis la
kapon senhelpe, klarigante pri "okupataj
trunkoj" kaj "dekhora malfruo." La ofi-
cistino rigardis al li kompate, seel ŝi ne
povis helpi.
Nun la soldato paŭzis antaŭ granda
konstruaĵo, ĉe kiu li legis konatan nomon
de radiobrodkasta kompanio. Malantaŭ
vitrino vidiĝis bildoj cle kelkaj famaj gear-
tistoj, kiuj brodkastos tiun vesperon. Sube
estis ŝiklo kun avizo: "Vizitantoj Bon-
venaj. Trakonclukoj Ciun Horon."
Li eniris kaj alpaŝis servotabulon. Mal-
antaŭ ĝi sidis beleta junulino kun longaj
brunaj haroj. La soldato alparolis ŝin.
"Mi scivolas — ĉu mi povas kuniri kun
morgaŭo, multaj el la stratirantoj portis     la sekvanta grupo de vizitantoj?"
pakaĵojn, ofte brilkolore binditajn, ofte en        La knabino ridetis afable.   "Mi beclaŭ-
tia amaso, ke malfacilis vicli la vojon an-     ras. La gvidistoj eiuj iris hejmen. Ni ne
taŭe. Ne necesus ailguristo por cliveni, ke     atenclis vizitantojn je antaukristnaska
ci tiuj ruĝvangaj, larĝridetaj geviroj ra-     vespero."
piclas al siaj varmaj hejmoj, al atendantaj
geamatoj.
La juna soldato ne portis pakaĵojn, nek
rapidis al si a hejmo aŭ gekaruloj, car ĉi
tiuj troviĝis je distanco de kelkaj miloj da
mejloj. Tial li iris iom malpli urge, iom pli
Cagreno montriĝis sur la vizaĝo de la
soldato. La junulino vidis tion, kaj diris,
"Sed mi mem estos libera post nur du-tri
minutoj.  Se vi deziras, mi kondukos
vm.
La vizaĝo cle la soldato ekbrilis denove.
sencele ol la aliaj trotuaranoj. Kontraii la     Tiam ĝi ree ombriĝis. "Cu vi estos fininta
malvarmeco cle la posttagmezo — jam fa-    por la tago? Cu vi ne volos iri rekte hej-
letis unuaj kelkaj neĝfloketoj —li tenis la     men al la familio?"
manojn en la poŝoj, spite la nesoldatecon        "Ho, ne.   Mia familio ne troviĝas en
de tia teniĝo.                                                  Nov-Jorko.   Hi estas ciuj en Davenport,
Unu horon pli true la soldato vizitis     Iowa.  Mi verŝajne pasigos kvietan ves-
8
THE NORTH AMERICAN ESPERANTO   REVIEW
NOVEMBER  -  DECEMBER   .   1958
peron kun apartementa kunulino. Dek
minutoj ne clomaĝos."
Pasis kelkaj minutoj kaj venis nova
knabino por anstataŭi. La junulino elve-
nis de antaii la servtabulo, kaj kun rideto
al la soldato kapsignis lin sekvi. Hi kune
inspektis du grandajn brodkastajn stu-
dio jn, kiuj estis ambaŭtutesenhomaj, po-
politaj nur per kelkaj solecaj mikrofonoj
kaj tri-kvar groteskaj ran go j da muzik-
teniloj. Post la vizito al la laboratorio de
sonefektoj kaj al la centra kontrolĉambro,
ili refoje eniris la antaŭvestiblon.
La soldato komencis danki al la junu-
lino, sed subite li interrompis sin por el-
ĵeti, "Cu vi ne permesos al mi konduki
vin al kafejo? Estas ja malvarme, kaj vi
mem diris ke vi ne liavas planojn."
Ŝi estis surprizita, iom embarasita, kaj
refiekse komencis respondi nee. Sed ŝi ri-
gardis en la vizaĝon de la soldato, vidis
gin malferma kaj tute sen artifiko; tiam
ŝi ekridetis, kaj jesis.
Ekstere estis rapide vesperiĝante. La
neĝo talis ankoraŭ nur sporade, kaj paper-
dika tavoleto neĝa kuŝis sur la stratoj.
Stratlampoj brilis blue. La hejmenirantoj
iris iom pli urge ol antaŭe.
En la eta kafejo paggramofono ludis
Kristnaskajn kantojn. La soldato kaj la
knabino eksidis. Kiam la posedanto al-
venis kun du vaporantaj tasoj da kafo, ili
tuj levis ilin kun frostotremantaj manoj al
siaj lipoj.
"Cu vi scias, ke vi ec ne diris al mi vian
nomon?" fine komentis la soldato.
"Ne vere gravas, ĉu? Post dek minutoj
niclisiros, kaj vi neniam vidos min
denove."
La junulo iom ruĝiĝis, kaj turnis sin si-
lente al la kafotaso.
"Tio ne estis riproĉo," klarigis la kna-
bino, sed siaj vortoj sonis iom lame. "Nu,
ne por vi, almenaŭ."
Ŝi surtabligis sian tason kaj prenis ion
el mansaketo. "Rigardu," ŝi diris, eten-
clante la objekton al la junulo. Ĝi estis
foto, kiu prezentis belan, junanviron ves-
titan en soldata uniformo. "Tiu estas mia
fianco. John Simpson. Li estas kaporalo,
ie en Francujo. Alsace-Lorraine, mi pen-
sas."
La soldato rigardis ŝin. "Mi vidas, ke
vi amas lin tre multe."
"Jes," ŝi respondis simple. "Tre multe."
"Ankaii mi portas foton," diris la ju-
nulo, tirante monujon el sia poŝo. Li el-
prenis la iom ĉifitan bildon kaj tenis ĝin
por la rigardo de la knabino.
"Kiel bela ŝi estas," diris la junulino,
kaj ŝia admiro estis reala. La knabino sur
la bildo havis delikatajn trajtojn kaj es-
cepte dolĉan rideton. La foto estis sub-
skribita: "Kun amo. Mary Kelly."
"Ni volis geedziĝi," diris la soldato.
' (Sed pro la milito —. Nu, mi estas fusi-
listo. Infanterio. Vi scias kion tio signifas.
Post kelkaj tagoj —morgaŭ, eble—mi iros
transmaren. Kiu scias kiam mi revenos?
Aŭ cu?"
La knabino tuŝis lian manon. "Vi re-
venos. Mi estas tiel certa."
Sekvis momenta embaraso, kiun ili finis
malplenigante la tasojn. La soldato metis
moneron sur la tablon, kaj ili ekstaris, el-
iris denove en la eksteran cluonlumon.
Ili staris sur stratangulo dum momento,
rigardante unu la alian. Apucle troviĝis
enirejo al subtera fervojo. La strato estis
fariĝanta preskau senhoma. Ili etenclis
siajn manojn por adiaŭa manpremo, kiam
la junulino proksimiĝis al la soldato, levis
siajn lipojn kaj kisis lian vangon, dolce,
senteme. Tiam ŝi flustris, tute mallaŭte,
"Gojan Kristnaskon, John Simpson."
Kaj li respondis flustre, honeste, "Goj-
an Kristnaskon, Mary Kelly," kaj ŝi tur-
nis sin rapide kaj malaperis en la sub-
terejon.
NOVEMBER  -   DECEMBER   .1958
THE  NORTH AMERICAN ESPERANTO  REVIEW
9
Esperanto In North America
UNITED NATIONS, N. Y. - The UN
Esperanto Club has been formed as a re-
sult of the Esperanto classes among UN
personnel previously reported in the Re-
view.
Eskil Svane, one of the original organ-
izers and teachers of these classes, has re-
turned to his native Denmark after a two-
year stay in the U.S.
Mr. Svane, besides working and study-
ing in the field of comparative and inter-
national law, found time to travel through
much of the U.S., Canada and the for-
merly Danish islands of St. Thomas, St.
John and St. Croix, and taught Esperanto
classes in Wilmington and Detroit, as well
as at the UN.
—■'*r—-
NEW YORK, N. Y.-The New York so-
ciety has a new meeting place, the Baha'i
Center at the Hotel Hargrave, 112 No.
72nd St. Meetings will be held here on the
second Friday of each month (except for
the special Zamenhof festival in Decem-
ber); also classes at the same location
every Tuesday for beginners and for ad-
vanced study.
Esperanto grammars and dictionaries
are now being sold at the World Affairs
Center bookstore (across the street from
the UN). A permanent display on the
UEA's consultative relation with UNES-
CO will soon be established.
-•-
ST. LOUIS, Mo. —George Falgier is now
teaching Esperanto classes at the Human-
ist Center and at the Central Public Li-
brary. Over 50 students are now enrolled
in the two classes. The youngest student
is 8 years old.
On the fourth of October, Mr. Falgier
spoke on Esperanto at a meeting of The
Modern Language Club. Most of the 40
persons in the audience were language
teachers. Dr. Englander recited Esperanto
poetry, which aroused much favorable in-
terest.
UNIVERSITY CITY, Mo.-An Esper-
anto club has been organized at Univer-
sity City Senior High School, sponsored
by Mrs. Marguerite Slack. It has 35 mem-
bers, including three teachers.
.—^—,
SEATTLE, Wash. - Members of the
Henry Library class attended the Novem-
ber club meeting, tape-recorded and lis-
tened to their own readings of Esperanto
material and sang Esperanto songs for the
recorder.
Manuel Arias Luna, touring the U.S.
with the Mexican State Symphony Or-
chestra, is visiting local Esperantists as he
travels. He introduced your editor to sev-
eral orchestra members who are learning
the international language, and to Hanĉjo
Esperantisto (Johnny Esperantist) who is
probably the only ventriloquist's dummy
in the world who speaks only Esperanto.
-*-
LOS ANGELES, Calif. — Mr. Scherer,
"Scout Leader of the Wreek" spoke on Es-
peranto in the scouts' weekly radio pro-
gram, where he was being honored for his
15 years of service.
An Esperanto display will open soon at
the Los Angeles Central Library.
The publishers of Coronet arranged a
TV interview with Mr. Parrish in connec-
tion with the excellent article, "The
Tongue That Unites," in the November
Coronet.
(Continued on page 11)
10
THE NORTH  AMERICAN ESPERANTO  REVIEW
NOVEMBER   -   DECEMBER
1958
L
^!s° I <
Esperanto in North America       MEET ME IN ST. LOUIS, LOUIS
(Continued from page 10)
SANTA MONICA, CaL-Besides an eve-
ning class at the YWCA, there is a lunch-
hour class for scientists at the Rand Cor-
poration, another at Ramo-Woolclridge
and a conversation group at the YMCA.
Electronic Brain knows 2000 words!
Mr. Nelson Lucas of the world famous
Rand Corporation in Santa Monica is ex-
perimenting with one of the electronic
translating machines and reports that "it"
is handling Esperanto very well. Esper-
antists are invited to visit Mr. Lucas at
the Rancl Corporation, 1700 Main St.
Ex 3-0411, ext. 615; or Texas 0-3351,
ext. 615.
-*-
SAN DIEGO, Cal. - Francis Helmuth,
who attended a course for Cseh-method
instructors at the 1958 Universal Congress
of Esperanto, is now using the Cseh meth-
od in teaching a class at San Diego Eve-
ning School.
-*-
SACRAMENTO, Cal. - Ida Belle Craig
teaches an evening school class of 30 stu-
dents. Six others are participating in the
class by home study.
The Esperanto Club of Sacramento has
become a member of the United Nations
Committee for Sacramento and partici-
pates in the public affairs of the Com-
mittee, such as the UN booth at the State
Fair and the UN International Festival.
The name "Esperanto Delegito" will
appear in the next issue of the Sacramen-
to telephone book.
-*-
Prof. Enrique Balech, now in California,
former president of the Liga Argentina de
Esperanto, has been elected a Life Mem-
ber of LAE.
Melbourne Hotel
Let's get together at the Congress at
the Hotel Melbourne. They have set aside
a block of about 50 rooms for our crowd,
and there will be more available if needed.
They have also provided suitable halls
in the hotel itself for all our meetings; the
Terrace Room for our business meetings,
the Colonial Room for our banquet and
public meeting.
There'll be a banner outside the hotel
to let the world know the Esperantists are
meeting there. And we'll have space for
exhibits in the West Lobby, where our
registration crew will be busy.
At the Melbourne there is no discrimi-
nation as to race, color or creed. Rooms
cost: Single, $6.25 to $9. 25; double, $8.75
to $11.25; twin, $11.25 to $13.75.
At no extra cost, cribs or roll-away beds
will be set up for youngsters up to 14
years old, who occupy a room with an
adult. Strollers and high chairs are avail-
able when needed.
For more information on the Congress
write to: Esperanto Congress Committee,
c/o George Falgier, 3622 North Market
St., St. Louis 13, Mo.
NOVEMBER - DECEMBER   .   1958
THE NORTH AMERICAN ESPERANTO REVIEW
11
OFFICERS of ELNA
President: Armin F. Doneis, Sr.
Box 105, Pharr, Texas.
Vice-President: Dirk Brink,
Box 5953, Metro Sta., Los Angeles 55, Cal.
Secretary: Conrad Fisher,
808 Stewart St., Meadville, Pennsylvania.
Treasurer: Adrian Hughes,
476 So. Bailey Ave., Hillsboro, Oregon.
EXECUTIVE BOARD
Thomas A. Goldman, Chairman,
2511 P St., N. W., Washington 7, D. C.
Forrest J. Ackerman,    915 S. Sherbourne
Drive, Los Angeles 35, Calif.
Howard G. Borden,
1072 Stuyvesant Ave., Trenton 8, N. J.
Francis E. Helmuth,
P. 0. Box 6215, San Diego 6, Calif.
John L. Lewine,
50 Overlook Terrace, New York 33, N.Y.
Wm. Harmon,
4725 Briercrest, Lakewood 11, California.
Foreign Exchange
International Travel
550 South Hill Street
Los Angeles 13, California
Dirk Brink, Branch Manager
Ciujn viajn monŝanĝproblemojn ni solvos.
Ĉiujn viajn vojaĝojn eksterlanden per
aeroplane ni aranĝos. Vi povas ŝpari multe
da mono se vi kontaktos nin antaŭ via
foriro al eksterlando.
Por ni ne ekzistas monŝanĝproblemoj.
Pagoj el chij landoj kaj pagoj en ĉiujn
landojn estas por ni ciutaga laboro. Vi
povas ŝpari de 5% ĝis 80%. Skribu detalojn!
David B. Richardson,
3412 North Mullen, Tacoma 7, Wash.
Miss Roan U. Orloff,
31 Nahanton St., Newton Centre 59, Mass.
Elwyn C. Pollock,
2222 Crest Drive, El Cajon, Calif.
ELNA'S  COMMITTEE   CHAIRMEN
Executive: Thos. A. Goldman, 2511 P St.,
N. W., Washington 7, D. C.
Membership and Organization: Wm. R.
Harmon, 4725 Briercrest, Lakewood, Cal.
Publicity: Dirk Brink, Box 5933, Metro
Station, Los Angeles 55, Cal.
Finance: Thos. A. Goldman, 2511 P St.,
N. W., Washington 7, D. C.
U. N. and non-Esperantist Congresses:
John Lewine, 50 Overlook Terrace, New
York 33, N. Y.
Nominations: Elwyn Reed, 11420 Biona
Drive, Mar Vista 66, Cal.
Migrating Exhibit: George Falgier, 3622
N. Market St., St, Louis 13, Mo.
Youth: Charles Powell, Route 1, Box41-A,
Wimauma, Florida
Education:  John  Lewine,   50  Overlook
Terrace, New York 33, N. Y.
If you have information or help to offer,
these committee chairmen will be delight-
ed to accept it.
******************************
Learn
ESPERANTO
by Correspondence
ESPERANTO-by-MAIL
123 East 35 Street         Brooklyn 3, N. Y.
tti*ttŭft****************ftittr£rl?t?iz
Introduction to
ESPERANTO
THE  UNIVERSAL LANGUAGE
The Third Edition . . . Revised . . . Price $2.00
Sent on Five Days FREE Examination!
BOX 792    •    PLACERVILLE, CALIF.
MEET ME IN ST. LOUIS, LOUIS
12
THE  NORTH  AMERICAN  ESPERANTO  REVIEW
NOVEMBER  -   DECEMBER
1958
EXECUTIVE BOARD DECISIONS
59-4, That the dates of the 7th ELNA
Congress shall be from July 9 to July 12,
1959, inclusive.
59-5. That the Congress dues for the 7th
ELNA Congress shall be $10 per person.
—a§j&*~
According to UEA Bulletin of 31 August:
All national associations, specialist or-
ganizations, local and regional groups
are asked to send a letter of thanks to
UNITED NATIONS, New York, be-
cause of its Secretariat deciding to pub-
lish at its own expense the special new
posters commemorating the tenth anni-
versary of the Universal Declaration of
Human Rights, with text in Esperanto.
Write also to UNESCO, 2 Place cle Fon-
tenay, Paris VII, France, as well, ex-
pressing solidarity with both agencies.
*<a^>
Are  Your Dues  Paid?
Jjy4
LIFE OF ZAMENHOF
— Edmond Privat —
New Edition by the Esperanto Press
of Oakville, Ont., Canada
In the U.S.A.
from the Esperanto Library,
Middleton, Wis.
Buy a copy and circulate it
among your friends during
the coming year.
Price: 75 cents
t/MTHEN a mule crosses an imaginary
line, he has no difficulty making him-
self understood by his mule-brethren
across the boundary. W7hen man crosses a
frontier into another land, he can often
not make his simplest wants known. He is
out of his element like a fish out of water.
He is an isolated stranger in a sea of hu-
manity, insulated from his fellows by a
complicated network of language barriers.
There are 3,424 languages which isolate
him from his world. Sounds silly, doesn't
it?
There is a remedy for this situation,
which will bring humanity above the level
of the jackass. If all nations will adopt one
and the same language, and establish it as
the common language of all humanity,
this lingual confusion will all disappear.
This second language should be easy to
master, euphonious, flexible, expressive
and neutral. It should belong to no nation,
for if it did, national jealousies would pre-
vent its universal adoption. It should not
supplant the national languages, but serve
by their side as the auxiliary language; the
second language for every citizen of the
world.
Such a language is Esperanto. It is easy,
simple, neutral, pleasing to the ear. It is
in practical use applied as a thought me-
dium by hundreds of thousands of pro-
gressive people the world over, for extend-
ing their mental horizons far beyond the
confines of their native lands. They do
not wait for the rest of the world to put
its stamp of approval on Esperanto, but
find in it an implement of communication
with amazing adaptability and practical-
ity, in a tremendous field; in all the rami-
fications of our so-called civilization. A
strong worldwide network of Esperanto
organizations makes this possible.
— Armin Donets
NOVEMBER  -  DECEMBER   •   1958
THE  NORTH  AMERICAN ESPERANTO REVIEW
13
Important Notices
The Committee on Translation Prob-
lems requests that all readers send to the
secretary of the committee as soon as pos-
sible ("tuj!" the man says):
a. words for which suitable translations
Ciir»o rioo/•
ion
UUU.VU  t
'ajUka/ or
b. suggested translations for the words.
Address letters to: Charles Chomette,
8525 Saturn St., Los Angeles 35, Calif.
The Committee cannot answer or cor-
respond with those who write, but your
help is needed and will be appreciated.
Words with which the committee is now
struggling: Covered wagon, drive-in res-
taurant, book end, bungalow court, sta-
tion wagon, brain trust, doughnut, poker
faced, hit and run.
Look for a long report in the February
Review.
LA ORGiiNIZA KOMITATESTRO
PETAS
Mi urge bezonas liston de ĉiuj societoj,
kluboj kaj klasoj en Usono.    Mi petas ke
gvidantoj, prezidantoj, instruantoj, ktp.,
bonvole informu min kiel eble plej frue.
Wm. R. Harmon, 4725 Briercrest,
Lakewood, California.
GRAVA PETO
Helpe al projektita nova eldono de En-
ciklopedio de Esperanto, oni petas infor-
mojn pri agadoj clepost 1983, aŭ eventuale
pri dato cle morto, de:
Barret, John; Benson; Frost; Geoghegan;
Hetzel; Jackson, Wayne; Jaffe; Kenngott;
Reed, Edwin C; Sussmuth; Weder.
Bonvolu sendi informojn al:
D. E. Parrish, 328 W. 46 St., Los Angeles
37, California, Usono.
• Mi volas ricevi la tekston de LA ES-
PERO nacilingve. Jam havas kaj konsen-
tas interŝanĝi ĝin angle, france, germane,
hispane, katalune, portugale, kaj en aliaj
ricevotaj. Conrad Fisher, sekretario, Es-
peranto League, 808 Stewart Street,
MEADVILLE, Pensilvanio, Usono.
Dekjara Datreveno Festota en via Societo
Okaze de la datreveno cle la proklamo
de UNESKO pri Universalaj Homaj Raj-
toj, Unesko eldonos specialajn afiŝojn kun
Esperanta teksto por helpi en la festado
cle tiu grava datreveno. La afiŝoj estos
haveblaj de la Centra Oficejo cle LIE A,
Eendrachtsweg 7, Rotterdam 2, Neder-
lando. Por helpi en la festado oni proponas
prelegojn, radio-clissendojn, specialajn
kunvenojn en kiuj Esperantistoj povos
audi pri la progreso de homaj rajtoj kaj la
bazaj principoj kiuj subtenas la Deklara-
cion Universalan pri Homaj Rajtoj.
Ĉiu grupo estas instigata okazigi feston
kun festparolado pri tiuj temoj. Ciu so-
cieto kaj klubo estas instigata sendi kel-
klinian leteron aŭ telegramon3 esprimante
soliclarecon al Unuiĝintaj Nacioj kaj
Unesko. Jen la aclresoj: United Nations,
New York; UNESCO, 2, Place de Fon-
tenoy, Paris VII, Francujo. Postplenumo
cle jenaj proponoj ĉiu grupo estas petata
sendi raporton al S-ano Francis Helmuth,
kiu kompilos la informojn kaj sendos kom-
pletan raporton al la ĝenerala sekretario
cle UEA por kombini kun raportoj de la
tuta monclo, por prezenti formale al UN
kaj UNESKO. Ni montru la efikecon cle
Esperanto por antaŭenigi gravajn celojn
kaj idealojn. Ni komencu en niaj propraj
lokaj grupoj kaj societoj.
-A. F. D.
@ Esperanto Society of Chicago sends
out to enquirers a neatly mimeographed
circular giving address of its meetings
with elates of each this fall and winter.
Ask the secretary for a copy if you'd like
to have a similar one made to use in your
area. The address is Airs. Roy E. Holland,
Sec, Esperanto Society of Chicago, Cen-
tral YMCA, 19 South La Salle Street,
Chicago, Illinois.
14
THE NORTH AMERICAN ESPERANTO  REVIEW
NOVEMBER -  DECEMBER   .   1958
Ne estu kiel ĉi tiuj malfeliĉaj neesperan-
tistoj.    LERNU ESPERANTON !!
HELPAJ SUGESTOJ    —     diversloke trovitaj de via Prezidanto
1.   Por faciligi al eksterurbanoj trovi vian     Diego estas pruntebla al respondecaj
Esperanto-societon, listigu ĝin en telefon-     grupoj kaj individuoj. La teksto estas
libro. Se tio postulas altan reklaman koti-     preskaŭ tute en bona Esperanto. Skribu
zon, vi povas atingi kontentigan rezulton     al la prezidanto. Malfelice ni ne havas son-
se vi listigos iun individuon en via domo     bendon anglalingvan pri la publika kun-
kun la nomo "S-ro Delegito Esperanto",     veno enhavanta la bonegajn prelegojn de
certigante ke "Esperanto" estu ties lasta    S-anoj Scherer kaj Chomette. Enestontaj
nomo kaj "Delegito" la imua nomo, tiel    kongresoj ni klopodos tiajn aranĝi.
ke ĝi aperu en la libro jene "Esperanto Del-
egito" kune kun via adreso.
2.   Petu de bibliotekistino ĉe la publika
biblioteko la permeson englui folieton en
ciun Esperanto-libron kaj gazeton, sur-
havantan inviton al kaj adreson de via so-
cieto esperantista. Se estas krome per-
meseble, almetu afiŝon aŭ anoncon pri la
haveblo kaj situo de la esperanto-libra
bretaro.
3.   Readers Digest nun estas eldonata en
12 lingvoj krom la angla. Skribu kaj in-
stigu ke ili aperigu ankaii Esperanto-el-
donon. Klarigu ke ili maltrafas bonegan
oportunon plivastigi sian influon kaj leg-
antaron per malatento pri la bonefiko
de Esperanto-eldono. Memorigu al ili ke
analfabetoj tute mankas en Esperantujo;
ke la legaĵoj en RD estas speciale allogaj
al esperantistoj-mondcivitanoj; ke en Es-
perantujo estas samtioma aŭ eĉ pli granda
enloĝantaro kiel en kelkaj nacioj en kies
lingvoj nun aperas RD; ke krome la Es-
perantistaro lojale kaj fiere bonvenigus
Esperanto-eldonon de RD.
4.   Faru sonbendojn de sukcesaj imponaj
publikaj kunvenoj kaj prelegoj pri Esper-
anto, por pruntedoni ilin al societoj kaj
izoluloj helpe al starigo de novaj klasoj aŭ
grupoj. Se ili estas eksterordinare bonkva-
litaj, sendu al Magnetofona Servo de UEA
ce Esperanto Press, Oakville, Ontario,
Kanado, por kopiado kaj dispruntado.
5.   Kvinhora sonbendo pri ĉiuj aferkun-
sidoj de la 6a ELNA Kongreso en San
PagWa Anonco
Pri Senpaga  Distribuo de
Esperantaj Cirkuleroj !
(Nepre  sendependa kiel ĉiu Liber-
monda civitano devus esti!)
Cirkulero No. la:
KIEL LONGE VI VOL AS VIVI?
Cirkulero No. 2a:
NIA PENSO KAJ MENSO!
Senpaga Distribuo ofertas legadon
lati Mateo 10:8; ". . . donace vi ri-
cevis, donace donu!" ĝis Apokalipso
22:7; ". . . kiu volas tin prenu do-
nace la akvon de Vivo!" Cu estas io
en tutmondo pli incla ol longa, sana,
efika, kaj ne bestigita homa Vivado?
Ja mendu vian plej gravan kaj veran
legadon ĉe: Senpaga Distribuo de
Esperanto, 2547 Montgomery St.,
St. Louis 6, Missouri, U.S.A.
NOVEMBER  -  DECEMBER   •   1958
THE NORTH AMERICAN ESPERANTO REVIEW
15
E N I G M 0
I	I	IX		
6	14	13	13	3
5	3	7	II	14
13	2	8	2	2
4	2	5	15	12
1	8	13	9	13
2	3	4	10	7
Ĉiu numero signifas unu literon.
1.  Diligenta insekto:     1, 2, 3, 4, 5, 6, 2
2.  Astro:    7,8,9,10,2
3.  Ambaŭtranĉa pikarmilo:   11, 2, 12, 13,
3, 14, 2
4.  Blankaakvo: 12,9, 15, 2
En chin kvadraton enmetu tiun literon,
kiun la numero signifas, tiam legu alterne
malsupren-supren, komence laŭ la direkto
de la sago. La tuta teksto donas esperantan
proverbon.
La solvon bonvolu sendi al la reclaktoro
de la Revuo.Solvo kaj nomoj de solvintoj
aperos en venonta numero.
Enigmo sendita de A. Holzhaus.
Solvo de la oktobra enigmo: 1. militi:;
2, kiu; 3. nun; 4. espero; 5. kaj; 6. se;
7. amara; 8. tiu; 9. nenia; 10. ses; 11. de-
klivo; 12. nukso; 13. Alabama; 14. veziro.
Sol vis ĝin: Neniu.
ST. LOUIS EN JULIO
1.  Kortumo decidis, ke geinfanoj de di-
versaj gentoj rajtas viziti unu kaj la saman
lernejon. Por tiun ĉi decidon efektivigi, la
prezidanto sendis al la lernejo trupon da
militistoj. Por pruvi sian propran opinion,
la ŝtatestro fermis lernejojn.
2.  lam monarko vizitis juĝejon, aŭskul-
tis unu partion kaj clecidis: "Tie ĉi vi
pravas." Poste li permesis paroli la alian
partion kaj konkludis: "Tie ĉi vi pravas."
Kiam la juĝisto plej humile rimarkis, ke
ambaŭ partioj samtempe ne povas pravi,
la monarko konsentis: "Tie ci vi pravas."
sendita de A. Holzhaus
Television Factbook diras ke 42,400,000
usonaj hejmoj, 84% de la tuto, posedas
almenŭ po unu televiziilojn. Por komparo,
39,000,000 havas telefonservon, kaj 41,-
500,000 havas bankuvojn.
Originale Verkita Novelo
LA SEĜO DEKTRIA
de George E. Wagner
Havebla ĉe Esperanto League Book
Service, aŭ ce:         Geo. E. Wagner,
403 E. North St., Tampa 4, Florida
Prezo 45 cendoj aŭ 7 steloj
Beers Book Center, 1406 J St., Sacra-
mento, California, sells the textbook,
"Teach Yourself Esperanto." $2.75.
16
THE  NORTH AMERICAN  ESPERANTO  REVIEW
NOVEMBER  -  DECEMBER
1958
Complete  Grammar, Alphabet  and   Pronunciation   of  Esperanto
THE ALPHABET
a, b, c, ĉ, d, e, f, g, ĝ, h, ĥ, i, j, Ĵ, k, 1, m,
n, o, p, r, s, ŝ, t, u, ŭ, v, z.
The sounds of the vowels (a, e, i, o, u)
are the vowel sounds in :"Are there three
or two?" The consonant sounds are as in
English, except: c as te in hate, Ĉ as ch in
church., g as in go, ĝ as gem., h as ch in
loch, j as English y, j as z in azure, s as in
.so, -s as English sh, ŭ as English w.
THE GRAMMAR
1.  There is no indefinite article; there
is only a definite article (la) alike for all
sexes, cases and numbers.
2.  Substantives end in o. To form the
plural, j is added. There are only two cases:
nominative and accusative; the latter is
obtained from the nominative by adding n.
Other cases are expressed by prepositions
(genitive de, dative al, ablative per, etc.)
3.  The adjective ends in a. Case and
number as for substantives. The compar-
ative is made by means of the word pli,
the superlative by plej: with the compar-
ative the conjunction ol is used.
4.  The fundamental numerals (not de-
clined) are: unu, du, tri, kvar, hvin, ses,
sep, ok, naŭ, dek, cent, mil. Tens and hun-
dreds are formed by simple junction of the
numerals. To mark the ordinal numerals,
a is added; for the multiple obi; for the
fractional, on; for the collective, op; for the
distributive,the preposition po. Substantive
and adverbial numerals can also be used.
5.  Personal pronouns: mi, vi, li, ŝi, ĝi, si,
ni, vi, Hi, oni; possessives are formed by
adding a. Declension as for substantives.
6.  The verb undergoes no change with
regard to person or number. Forms of the
verb: time being (present) takes the termi-
nation -as; time been (past) -is; time
about-to-be (future) -os; conditional mood
-us; imperative mood -it; infinitive -i.
Participles (with adjectival or adverbial
sense): active present-ani; active past-mi;
active future -ont; passive present -at;
passive past -it; passive future -ot. The
passive is rendered by a corresponding
form of the verb esti (to be) and a passive
participle of the required verb; the prepo-
sition with the passive is de.
7.  Adverbs end in e; comparison as for
adjectives.
8. All prepositions govern the nominative.
9.  Every word is pronounced as it is
spelled.
10.  The accent is always on the next-to-
last syllable.
11.   Compound words are formed by
simple junction of the words (the chief
word stands at the end). Grammatical
terminations are also regarded as inde-
pendent words.
12.  When another negative word is pre-
sent, the word ne is left out.
13.   In order to show direction toward,
words take the termination of the accusative.
14.  Each preposition has a definite and
constant meaning; but if the direct sense
does not indicate which it should be, we
use the preposition je, which has no mean-
ing of its own. Instead of je, we may use
the accusative without a preposition.
15.  The so-called foreign words (that is,
those taken from one source) undergo no
change in Esperanto, beyond conforming
to its orthography; but with various words
from one root,it is better to use unchanged
only the fundamental word and to form
the rest from this in accordance with the
rules of the Esperanto language.
16.   The final vowel of the substantive
and of the article may sometimes be omit-
ted and replaced by an apostrophe.
To all of you; and to the men who bring you the Review
Happy Holidays!
The North American Esperanto Review
BULK RATE
2116 North 35 St., Seattle 3, Washington, U. S. A.
PRINTED MATTER
Return and Forwarding Postage Guaranteed
ilia
■■p
;

-w-.».,.'
^WASH.    ,'

wm