INTER LANGUAGE AMERICAN ESPERANTO MAGAZINE AMER1K0 "Lando de libereco, lando de estonteco, mi vin salutasj Lando, pri kiu revis kaj nun ankorau revets muttaj suferant* o/ /co/ senkulpaj persekutitoj, mi vin salutas! M/ klinas min antau vi, kaj mi ostas feliĉa, ko la sorfo permesi» of roi# vin v/:r^''' . *~?r Louis Braille. 1809 - 1852 teroj havantaj la form- ojn deordinaraj nigre presataj literoj. Post proksimume kvindek jaroj, Louis Braille elpensis palp- alfabeton por blind- uloj, kiu hodiaŭ por- tas lian nomon. Fran- ce kaj angle ĝi nom- iĝas braille, kaj Es- perante brajlo. Braille estis unue studento kaj poste instruisto de orgen- muziko en la Pariza lernejo. Car li kredis, ke sukcesa blinda mu- zikisto devas skribi kaj legi sian muzikon, Braille elpensis sian sespunktan sistemon de palpskribo. Poste lialĝustigis ĝin por ordinara legado. Braille bonesciis, ke lev- itaj punktoj estas pli palpeblaj ol levitaj linioj, kaj ke la plej bona sis- temo de palpskribo estu plej simpla. Ciu el liaj literoj1 kaj signoj form- iĝas el unu ĝis ses punktoj en sespunkta ĉelo. El tiuj punktoj oni povas fari sesdek-tri diversajn kombinojn. Eĉ hodiaŭ la plej granda nombro da blinduloj opinias, ke la brajla sistemo estas la plej bona palpskribo iam elpensita. Oni povas presi brajle,kaj oni povas skribi ĝin per brajlskrib- maŝino aŭ per mano. Spite de la boneco de la brajla sistemo kaj ĝia populareco inter la blinduloj mem, la estraro de la lernejo en Parizo malaprobis ĝin kaj mal- permesis ĝian uzon. Oni eĈ malpermesis, ke Braille instruu per sia sis- temo. Li mortis forgesita_ kaj malkontenta en Januaro 1852, kaj estis en- tombigita en sia naskiĝvilaĝo Coupvray, Francujo. Tien senĉese pilgri- mas blinduloj kaj blindulamikoj. Nur nuntempe, je la centjara datreveno de HamortOjOni planastranslokigi lian korponalinda tombejoen Parizo. Je proksimume la sama tempo,kiam Louis Braille enkondukis sian sis- 77 temon, fondiĝis tri unuaj Usonaj privataj lernejoj por blinduloj. En ĉi tiuj lernejoj kaj en la multaj Ŝtataj lernejoj, kiuj baldaŭ poste fondiĝis en Usono, oni uzis levitajn literojn simile al la Haiiy-sistemo.Pliposte oni edukis per American Braille, kiu estas adaptaĵo de la originala brajla sistemo. En 1918 ĉiuj blindullernejoj kaj blindulpresejoj en Usono kon- sentis uzi sistemon nomatan reviziita angla brajlo, grade- unu kaj duono. Dum la lastaj jaroj komitato de Unesco por Unuforma Brajlo aranĝis konferencojn, kie edukistoj kaj presistoj de samlingvaj grupoj interkon- sentis pri unuformaj brajlaj sistemoj por siaj lingvoj. Tiuj konferencoj jam sukcesis pri Proksima kaj Meza Oriento, Afriko, kaj Hispan- kaj Portugal-lingvaj landoj. Ankorau necesas nur unuformigi la brajlajn sis- temojn de la Malproksima Oriento. Restas por priskribi, eble la plej gravan,plej antaŭvidantan hodiauan klopodon pri brajlo: la Esperanto-movado inter la blinduloj. Eble estas nekredeble, sed proporcie estas pli da blindaj Esperantistoj ol vidantaj. El la 268 regule presataj brajlaj revuoj en la mondo, kvin estas en Es- peranto. Kial la blinduloj tiel sin turnas al Esperanto? Car ili mem pli multe bezonas ĝin, kaj tial pli bone komprenas" la ĝeneralan bezonon de Esperanto. Brajla presado estas multekosta, kaj blinduloj ne havas mul- tan monon. Tial la internacia pruntprenado de brajlaĵoj estas speciale necesa. Estis surdblinda Sveda lingvisto Harald Thilander, kiu unue komen- cis klopodi por Esperanto inter la blinduloj. Tuj Ham li mem eklernis Esperanton, li komencis agiti por ĝia uzo inter blinduloj. Sub lia influo Profesoro Carte de Francujo fondis en 1904 la unuan Esperantan brajlan revuon Esperantc-Ligilo. Post kelkaj jaroj Thilander mem fariĝis brajl- presisto, kaj de tiam li regule redaktis kaj presis la revuon. Krom la Esperantaj brajlaj gazetoj, estas ankaŭ brajlaj libroj publik- igitaj Esperante.Nur antaŭ nelonge fondiĝis Internacia Esperanta Brajla Biblioteko en Francujo, de kiu iu ajn blinda Esperantisto rajtas prunte- preni librojn per poŝto. ĵus fondiĝis Ligo Internacia de Blindaj Esper- antistoj. Gi celas plibonigi la vivkondiĉojn de la tutmonda blindularo, kaj plidisvastigi la uzon de Esperanto. LA i ESPERANTO-ALFABETO EN BRAJLA SKR1B0 A B C c D E F G G H • 9 9 99 • 9 m§3 99 9 9 9 99 9 99 99 9® 9® 9 m 99 / J J K L M N 0 P R • • 9 99 9 99 9 ® • 9 ® 9 99 9 99 9 9 9 9 9 99 9 9 9 9® 9 S s T U Ŭ V z • • 9 9 99 9 99 • 9 90 9 9® 9 9 99 9 9 9® /*5 v.>.*Vy -'*S\X / !TT^t» 78 ESPERANTO-KRONIKO En la itato New Jersey, niaj fervoraj membroj Don Walton, Henry Kruse, Elsie Yunghans, Dorothy McCusker kaj Connie Davis fervore kaj sukcese laboras en la Lernejoj por Plenkreskuloj. Tri tiaj lernejoj metis Esperanton en sian studplanon. En Newark jam komenciĝis unu kurso kun 15 lernantoj. Raportoj pri la EANA-Kongreso en Sacramento kaj pri diversaj Es- peranto-laboroj de la membroj dum la somero konsistigis la interesan programon de kunveno de la Literatura kaj Praktika Esperanto-Grupo en New York la 6an de Septembro. D-ro Cecil Stockard, Bradentown, Florida, kiu estis Prezidanto de EANA dum la malfacilaj militjaroj de 1942 al 1946, vizitis nian Centran Oficejon dum sia restado en New York komence de Septembro. La tagon antau lia forveturo okazis amika tagmanĝo en japana restoracio, en kiu partoprenis D-ro Stockard; la nuna Prezidanto de EANA, D-ro Solzbacher; la Prezidanto de la Propaganda Komitato, D-ro Sloan; kaj Ges-roj Connor. La libro "Esperanto: The World Interlanguage" nun ekzistas en brajla eldono por blinduloj. Faris la laboron volontulinoj de la Ruĝa Kruco, por helpi al nia eminenta blinda samideano Henry Kruse Jr. prepari sin por instrui kurson de Esperanto ĉi-aŭtune. Usonaj almanakoj kaj jarlibroj en la nuna jaro denove enhavas men- cion (kun adreso) pri la Esperanto-Asocio de Nord-Ameriko: The World Almanac (p. 594), The New International Year Book (p. 185 kaj p. 558), Funk & Wagnails New Standard Encyclopedia Year Book (p.394). En Newark, N. J., D-ro George A. Maggio instruas du kursojn de Es- peranto — unu por komencantoj en kiu partoprenas kuracistoj el la Newark-areo, kaj unu kiel daurigo de lia sukcesa kurso pasintjare. Partoprenas kuracistoj, flegistinoj, fratulinoj, kaj membroj de la loka Klubo de Leonoj. En somera eldono de la Bulteno de la Medicina Asocio en konteo Essex aperis letero pri Esperanto, skribita de D-ro Maggio. Dumsomere en Claremont, N. H., F-ino Dorothy McCusker parolis pri Esperanto antaŭ la loka klubo de Rotarianoj. Kunhelpis en la afero S-ro Allan Hutcheon, kiu nun preparas kurson de Esperanto en tiu urbo. En la "Los Angeles Times" de 27 Aŭgusto aperis letero pri Esper- anto, skribita de S-ro Charles Chomette. Li lerte refutis diraĵon, ke "ĉiuj interlingvoj restis tute sensukcesaj", per trafaj ekzemploj de nuntempa uzo de Esperanto. En Newport, Washington, Pastro R. W. Mason anoncas novan kurson de Esperanto sub lia gvidado. La kursanoj uzos la diskojn kaj metodon de la "Connor Course". En "The Spencer Times", Spencer, Iowa, aperis longa artikolo kun kongres-foto pri la 24a Kongreso de EANA. Skribis la artikolon nia ko- nata samideano Konrad Kail, kiam li kaj lia edzino S-ino Maud Kail partoprenis en la Kongreso. 79 DEZIRAS KORESPONDI Kosto de anonco: Eksterlande, unu vorto aŭ mallongigo por unu cendo (ses vortoj por 1 int. respondkupono); Enlande, unu vorto por du cendoj. Aŭstrujo.jMaria U^s_(r^j\Y^_eg&sseJS_,_MienA6..... 13-jara-knabino-de— ziras korespondi kun samaĝulino. Brazilo. F-ino Maria Emilio Silva, Rua Sete Pecados 78, Arruda Recife (Pernambuco). Deziras korespondi. Germanujo. Karl Mittenzwei, Flirst Moritzstr. 2, (21b) Siegen. 50-jara komercisto dez. kor. pri ĉiuj temoj. Japanujo. Tuneyuki Mizuno, Kuruwamae 5, Sinkawa-ciju, Hekinan-ci, Aici-ken. Dez. kor. kun Esperantistoj 15-20 jaraj. Japanujo. Hiroshi Yamamoto, Shimobuchi Oyodo-cho, Shimoichi Nara. 21-j. studento de juro deziras korespondi. Japanujo. Esperanta Grupo de Hukuoka Gakugei Daigaku, Siobaru-mati, Miyake, Hukuoka-si, Hukuoka-ken. 14 gegrupanoj de eduka fakultato deziras korespondi pri diversaj temoj. Nederlando. A. Blickman, Schouwstr. 16, Nieuwendam, Amsterdam. Dez. kor. kun personoj, kiuj interesiĝas pri akvarioj. Svedujo. S-ro S. W. Ahlm, Pontonjargatan 33, Stockholm K. Kolektas ludkartojn (ekz. ekstrakarto au jokero) kaj esp-istajn wEx Libris", kaj rekompencas vian sendon per Esperantaj libroj. Peer Gynt, de Henrik Ibsen. Tradukita po- ezie el la norvega lingvo de Erling Hau- sen. Eldona Rondo, Novegujo, 1951. 258 p. Tolbindita. Havebla de EANA, $2.35. El ĉiu literatura lingvo venis unu verko super ĉiuj aliaj atentinda. Ekzemple, el la Germana venis Faŭsto, el la Itala Infero, el la Hispana Don Kihoto, kaj el la Norvega Peer Gynt. Ĉi tiu la plej nova el la "mo- dernaj-klasikoj" aperintaj en Esperanto, certe valoras la aĉeton, precipe de tiuj, kiuj ne povis regi la lingvajn komplikaĵojn de la aliaj menciitaj verko j. Mallonge, la temo de la rakonto estas jena: Peer Gynt estas norvega junulo, kiu havas inklinon ŝerce kaj iom fantazie mensogi, tio estas, bla- gi. (La unua frazo en la dramo estas: Peer, vi blagas!) La rakonto pre- zentas la aventurojn kaj misaventurojn de Peer, dum li trairas la vivon penante "esti si mem", malgrau pluraj malhelpoj,plejparte de li mem kaxl- zitaj. Oni povas legi la libron kaj ĝui scenojn el la norvega kampara vi- vo; oni povas kompate sekvi la erarplenajn spertojn de nia heroo; kaj oni povas samtempe filozofie studi la duon-kaŝitan signifon de liaj travivajbj. Detala komentariopri la kvinaktoj, kaj (bedaŭrinde ne tute kompletaj) notoj al individuaj frazoj ebligas plene ĝui la verkon. Tri tre mallongaj legend-noveloj troviĝas por kompletigi la senton pri hejmeco en la nor- vega literaturo. Lingve, la verko estas facile legata. Preskaŭ senescepte mankas en la poezio la malfacilafoj kutime trovataj. Kelkloke la vortoj uzitaj ne es- tas tute simplaj, sed ne ĝenas leganton kun bona imago aŭ vortaro. En- tute: interesa kaj valora havafo. —Donald R. Broadribb 80 POPULAR ESPERANTO BOOKS The Central Office is equipped to- supply all your book needs. Here are a few pop- liar and standard items. 10% discount in quantity. Ask about other titles.. PRACTICAL ESPERANTO. Dr. Wm. Benson. Many use this text for class or self because it is unique with 650 pictures to illustrate rules, affixes, vocabulary, etc. Grammar in English, exercises in Esperanto. 160 pp. illustrated............$ .25 REED'S PRACTICAL GRAMMAR, Dr. Ivy K. Reed. A very complete beginner's text for class or self, with extensive examples, dialog, etc. Offset reprint, a few pages slightly blurred but fully usable. 142 pp. with vocabularies and a complete index. Original price 754, reduced to less than half-price................35 ESPERANTO: THE WORLD INTERLANGUAGE, Connor-Solzbacher-Kao. The new complete manual of Esperanto. "6-books-in-l": history, textbook, reader, world directory, 2 dictionaries. All in one vol. 245 pp........Paper Si.50; Cloth 3.00 UNIVERSALA ESPERANTO-METODO, Dr. Benson. Encyclopedic all-Esperanto book of 11,000 pictures with textbook, reader, dictionary. 560 pp...........Cloth 6.00 ESPERANTO GRAMMAR & COMMENTARY. Cox. A detailed and thorough analy- sis of Esperanto grammar in English, innumerable examples. 371 pp.......Cloth 1.50 ESPERANTO (World Language Series), Prof. Mario A. Pei. Complete Esperanto chapter from "World's Chief Languages". Gram, survey, vocabularies, etc.......25 VORLD'S CHIEF LANGUAGES, Prof. Mario A. Pei. A guide and survey of lan- guages of entire world, incl. Esperanto. Maps, glossary, index. 663 pp....Cloth 6.00 AMERICAN POCKET DICTIONARY, Karl Froding. Esp-Eng & Eng-Esp. Begin- ner's pocket companion. Offset edition in paper covers. 80 pp.......................25 EDINBURGH DICTIONARY. Esp-Eng & Eng-Esp. Excellent and complete, in con- cise form. The very best small dictionary for English speakers. 288 pp....Cloth .85 VULLIDGE ESPERANTO-ENGLISH DICTIONARY. Latest edition with 2nd, 3rd, 4th, 5th, & 6th "Aldonoj de la Lingva Komitato". Complete, 490 pp........Cloth 2.50 FULCHER & LONG ENGLISH-ESPERANTO DICTIONARY. Incl. proper names and neologisms. Each meaning listed separately. Complete, 348 pp........Cloth 2.35 °LENA VORTARO DE ESPERANTO, Grosjean-Maupin. Esp-Esp. The large com- plete all-Esperanto dictionary. Authoritative. 511 pp. Offset edition.......Cloth 4.00 Rare, exactly same as above, but better paper & binding. Deluxe ed.......Cloth 6.50 PUNDAMENTA KRESTOMATIO, Zamenhof & others. Authoritative chrestomathy and literary guide. Innumerable model stories, poems, etc. 472 pp..........Paper 1.65 Latest edition, exactly same as above, but newly bound in boards....Half-Cloth 2.50 CARLO, Edmond Privat. Very popular easy first-reader, used in many classes. Life of Karlo as he grew from boyhood to young manhood and marriage. 43 pp... .25 THE BIBLE in Esperanto (Sankta Bihlio). The best "Reader". Beautifully printed. Bound in blue, art vellum, 8vo, latest ed. on excel. Bible paper. 996 pp....Cloth 2.50 ESPERANTO SORTIMENTO. Five books, good reading at low cost: Akrobato de Nia Sinjorino, legend of France, 25 pp; Blanche—Virgulino de Lille, medieval romance,42 pp; Lando de Arĝenta Akvo, story of Far West, 48 pp; Miserere, mu- sic story, & Thais, by Anatole France (2 bksin 1), 66 pp; Rozujo Ciumiljara, the miracle of love, 48 pp. Each book 254- Entire sortimento for only............. 1.00 RARE COLLECTION OF 25 ESPERANTO KEYS, Albana, Angla, Araba, Baska, Ĉeha, Dana, Estona, Finna, Flandra, Franca, Germana, Hispana, Hungara, Is- landa, Itala, Japana, Malaja, Norvega, Persa, Portugala, Romanĉa, Rusa, Slov- aka, Sudafrika, Sveda. Contains several rare items. Most complete collection... 2.75 'NDIAN BEAD STAR. Genuine "Kiowa" work, tiny Indian beads on fine buckskin, round white ground with green star, beautiful rare art piece, 11/4 dia., brooch.. 1.00 GREEN STAR PENDANT. Round white ground with green star on both sides of pendant, nickel trim, eyelet & 1 link, for necklace or watch-chain, 1 1/16 dia... .75 ENAMEL GREEN STAR. Round white ground, gold trim, 7/16" button or brooch.. .65 On pentagonal white ground, with an E, gold trim, 7/16"dia., button or brooch... .65 On star-shape ground, with E, white edge, gold trim, 10/16" button or brooch.....65 .On round white ground, gold trim, 1/4"dia. (small), with 2"pin, tie-pin only.......65 Esperanto,114 W.16 St.,New York 11,N.Y. ^^^^^^^mmmmmm^^m^^mmmmm^^mmm^^ if I i SB BS Si i I I ftS I ■:•:■:• SB Si: I M NEW CONNOR COURSE IN ESPERANTO Correspondence Course with Vinylite Records Instruction by Doris Tappan Connor New! Modern! The "Connor Course" is unique, —it provides real-life disk conversations plus the personal instruction of Doris Tappan Connor. The one and only record course, in any language, that gives everything in the way of learning aids. NOW, you can learn Esperanto like a "native"- better, quicker, and easier. It's fun to learn this real-life way! You converse with the disk and confer with the instructor. The "Connor Course" is compiled by experts. "Vinylite" recordings by Mr. and Mrs. Connor. All designed so you can master Esperanto. The complete "Connor Course" includes the following: (1) A lively text, "Esperanto: The World Interlanguage." (2) Eight complete "Vinylite" double-sided 10"records. (3) A practical and easy-to-follow "Study Guide" (82 pp.) (4) Personalized instruction and guidance of Mrs. Connor. (5) Supply of answer paper and printed return envelopes. (6) An interesting card game, to develop your vocabulary. (7) And finally, an official "Certificate of Achievement". FOR INDIVIDUAL STUDY: The complete "Connor Course", as described above, will be sent postpaid for only $36. FOR GROUP STUDY: Buy one complete master course at $36. Each additional member pays only $6 more for Textbook and complete Study Guide for his own use. Full money-back guarantee. So, place your order NOW: Esperanto, 114 W. 16th Si, New York 11, N. Y. 1 i SB 1 m I m m :i I i m Xv.vXvvMv