OFFICIAL ORGAN OF
ESPERANTO ASSOCIATION OF NORTH AMERICA
Esperanto is a living language
created for interchange of thought
between people of different national
languages - not to take the place of
their mother tongues.
March-April, 1943
Twenty Cents
AMERICAN  ESPERANTIST
MABELLE L. DAVIS Editor
4321 Fourth Ave. — Detroit. Mich.
CONTENTS
The Four Freedoms......................................................................................Bureau of Public Inquiry       21
An   Enduring World Culture—Some Essentials................._-.........Sher M. Quraishi       23
Good News from Brazil:
Esperanto and Catholicism...................................................................................E. G. Dodge       25
Beview of the Society of Geography.............................................................................................    25
Global Thinking................................................................................................flobert Livingston Davis       26
Esperantists   in   Action......................................................................................................................................................    27
Esperanto Association of North America......................................................................................................    29
Heart-to-Heart Talks......................................................................................................................................Editor       31
Esperanto Lesson..................................................................................................._...............................................................    32
AMERIKA  ESPERANTISTO
(Pro bedaŭia eraro de la presliferfaristo la liteio "$" en unu el siaj
grandecoj aperas en ĉi tiu numero, jene: s)
ENHAVO
La Kvar Liberecoj..........................................................................................................William P. Vathis       33
La Espero...........................................................................................................................D-ro. L. L. Zamenhof       35
Kiom da Universalaj Lingvo] Bezonas la Mondo?......S-ro Ismaei Gomes Braga       35
La Stelo de Paco-.................................................................................................................................Jessie Scott       37
Novajoj de Karlo E. Simon..........................................................................................................................................    38
Hispana Poemo de Gustavo Adolfo Becquer...........................................................S. Martin       33
Libroprunt servo ...............................................................................................................................................................       40
Esperanto Rondo de Libro Legantoj....................................................................................................................    40
Novajoj pri Capt. F. A. Postnikof.........................................................__............................................................    40
American Esperantist is published bi-monthly on the first of the month by the
Publishing Committee of the Esperanto Association of North America, Mabelle L.
Davis, Chairman, 4321 Fourth Avenue, Detroit, Mich.
Twenty cents per copy. — $1.00 per year.
AMERICM ESPERMTIST
Volume 58
MARCH-APRIL, 1943
Nos. 3 and 4
^e>
The four freedoms of common humanity are as much
elements of man's needs as air and sunlight, bread and
salt. Deprive him of all these freedoms and he dies—
deprive him of a part of them and a part of him withers.
Give them to him in full and abundant measure and he
will cross the threshold of a new age, the greatest age of
man.
These freedoms are the rights of men of every creed
and every race, wherever they live. This is their heritage,
long withheld.
FRANKLIN   D.   ROOSEVELT.
The Four Freedoms
(Excerpts from Pamphlet issued free by Bureau of Public
Inquiry,   Office   of   War   Information.   Washington.   D.   C.)
THIS free-ness, this liberty,
this precious thing men
love and mean to save, is
the good granite ledge on
which the United Nations now
propose to raise their new
world after victory. The pur-
pose of this pamphlet is to ex-
amine and define the essential
freedoms.
To talk of war aims, shout-
ing over the din of battle while
the planet rocks and vibrates,
may seem futile to some. Yet
the talk must go on among
free peoples. The faith people
have in themselves is what
the free have to build upon.
Such faith is basic to them—
man's hot belief in man, a be-
lief which suggests that hu-
man beings are capable of or-
dering their affairs. This is a
high compliment paid by man
to himself, an evidence or ges-
ture of self-respect, of stature,
of dignity, and of worth, an
affidavit of individual res-
ponsibility.
The freedoms we are fight-
ing for, we who are free: the
freedoms for which the men
22
AMERICAN ESPERANTIST
and women in the concentra-
tion camps and prisons and in
the dark streets of the subju-
gated countries wait, are four
in number.
"The first is freedom of
speech and expression—every-
where in the world.
"The second is freedom of
every person to worship God
in his own way—everywhere
in the world.
"The third is freedom from
want—which, translated into
world terms, means economic
understandings which will se-
cure to every nation a healthy
peacetime life for its inhabi-
tants—everywhere in the
world.
"The fourth is freedom from
fear — which, translated into
world terms, means a world-
wide reduction of armaments
to such a point and in such a
thorough fashion that no na-
tion will be in a position to
commit an act of physical ag-
gression against any neighbor
—anywhere in the world."*
These freedoms are separate,
but not independent. Each one
relies upon all the others. Each
supports the whole, which is
liberty. When one is missing,
all the others are jeopardized.
A person who lives under a
tyrant, and has lost freedom
of speech, must necessarily be
tortured by fear. A person who
is in great want is usually also
in great fear — fear of even
direr want and greater inse-
curity. A person denied the
right to worship in his own
way has thereby lost the
knack of free speech, for un-
less he is free to exercise his
religious conscience, his priv-
ilege of free speech (even
though not specifically denied)
is meaningless. A person tor-
tured with fears has lost both
the privilege of free speech
and the strength to supply
himself with his needs. Clear-
ly these four freedoms are as
closely related, as dependent
one upon another, as the four
seasons of the natural year,
whose winter snows irrigate
the spring, and whose dead
leaves, fermenting, rebuild the
soil for summer's yield...
... The earth shrinks in up-
on itself and we adjust to a
world in motion, holding fast
to the truth as we know it,
confident that as long as the
love of freedom shows in the
eyes of men, it will show also
in their deeds.
*Franklin D.  Roosevelt  to  the  Seventy-seventh   Congress.
An Enduring
World   Culture
Some Essentials
Sher M. Quiaishi
WAR, the overshadowing
pre-occupation of almost
all of humanity, is the
last resort of diplomacy and
the least desirable of the many
methods of facing internation-
al problems and issues. The
opposite of a state of war is
peace, and world peace must
precede world culture. So it is
most proper to discuss the
building of lasting peace, and
the essentials of world culture,
even during war.
The problem of building a
lasting peace has had consid-
erable attention from world
thinkers. Many discussions en-
visage three main freedoms,
with varying degrees of em-
phases, as requisites of a crea-
tive peace—not the imposing
of humiliating terms upon the
defeated adversary. These
freedoms may be described as
<D the freedom of movement
of humanity; (2) freedom of
movement of the products of
human work; (3) freedom in
the dissemination of the pro-
ducts of human thought—all
over the earth, without let or
hindrance or favor.
Freedom of human move-
ment implies a belief in the
equal dignity of all humanity
(products of the same creative
impulses), and an implicit
faith in the actual oneness of
mankind. It is inconsistent
with such belief to have immi-
gration restrictions or exclu-
sion policies imposed by na-
tions that have military or
economic superiority over oth-
ers. The difficulties of enforc-
ing these restrictions in view
of increased growth of travel,
tends to create protests and
disputes that may ripen into
armed conflict. Restrictions
and    discriminations    against
24
AMERICAN ESPERANTIST
any people develop prejudices
of various kinds. Pair dealing,
justice and human dignity de-
mand that all artificial res-
trictions on the movement of
human beings be abolished.
Freedom of the movement
of goods all over the earth is
of the very essence of the
economic life of man. Whatso-
ever impedes or restricts this
movement, works harm to to-
tal world economy. Nothing
will drive men more surely to
mutual destruction than the
fear of inability to raise or
maintain their standard of liv-
ing. The peoples of all the
earth must have equal and free
access to raw materials and to
markets for finished products
without favors or restrictions.
There can be little hope of
lasting world peace without
the freedom of movement of
goods-—the products of man's
toil and the essential where-
withal of his existence.
Freedom in the dissemina-
tion of the products of human
thought, all over the world, is
the final test of a growing,
progressive, creative emanci-
pation of human culture from
the bondage of prejudices and
narrow provincialism. Human-
ity is rightfully the inheritor
of  all  human  experience.   A
truly cultured generation of
men must absorb and synthe-
size that great human treasure
of human knowledge and expe-
rience by including the whole
earth. There must be freedom
in the marketing of ideas, as
there must be in goods—no
favors, no restrictions.
In clearing the way for free-
dom of human movement, in
preparing for freedom of
movement of goods, and in ex-
pediting and promoting the
dissemination of the products
of human thought, a scientific,
logical and efficient world lan-
guage has an immensely im-
portant and creative role to
play. Such a language must be
universally acceptable. To suc-
ceed, even in a modest degree,
it can not be partisan. A na-
tional language is always part
of the very life and spirit of a
people, and for that very rea-
son not suitable for a univer-
sal language.
Esperantists believe that
such a language has been
found; that Esperanto, as an
international, non-partisan
second (auxiliary) language,
meets all the requirements for
diffusing an enduring world
culture. The structure of the
language is admirably suited
to the purposes of global use
AN ENDURING WORLD CULTURE
25
more than that of any other
tongue. It is attuned to and in
line with the progressive
world of the future—a world
of peace, freedom, equality,
justice, prosperity and good-
will.
Good News from Brazil
Esperanto and Catholicism
E. G. Dodge
The EANA office received
from Brazil a beautifully print-
ed booklet in the Portuguese
language, with the title "Es-
peranto and Catholicism".
Although no one in the office
really knows this language, it
is evident that a long speech
was made in 1942 by S-ro
Riter Nunes, a delegate of
the International Esperanto
League in the city Niteroi. He
spoke before a conference of
the Society for the Sacred
Heart of Jesus. He spoke
warmly of Dr. Zamenhof; the
suffering of mankind due to
the confusion of tongues, the
arguments for a large scale
adoption of Esperanto by Cath-
olic members, not only for the
spread of their own doctrines,
but also for the general aims
of friendliness among people;
the favorable statements of
different dignitaries of the
Church about Esperanto; the
practical use of Esperanto in
important Catholic meetings;
and the hope of universal
peace.
Esperantists everywhere,
whatever their own belief,
should be able to approve and
personally encourage such a
grand-scale use of Esperanto.
It is praiseworthy, indeed,
that this talk should appear in
print, to gain more influence
for the progress of Esperanto.
Review of the Society
of Geography
Another pamphlet in Portu-
guese, Review of the Society
of Geography of Rio de Janei-
ro, was received by the Amer-
ican Esperantist. It contains a
number of addresses on the
16th of September, 1941, in
honor of the 58th anniversary
of the founding of the Society.
At the end of each address
is a summary in Esperanto of
the main theme.
The American Esperantist is
grateful for this pamphlet.
Global Thinking
Robert Livingston Davis
ft LOBAL thinking in the
If true sense is concerned
" with the interests, needs,
advancement, well-being
prosperity, security, and hap-
piness of all. It is totally dif-
ferent from thinking which
may survey the entire world
for the purpose of advancing
special interests. It is diamet-
rically opposite to thoughts
of imperialism, nationalism,
exploitation, or domination.
True global thinking leads to
unity and enduring satisfac-
tion.
Our standard time, our sys-
tem of latitude and longitude,
our international date line,
and our international postal
union, are products of true
global thinking involving com-
paratively simple matters.
Our second tongue, Espe-
ranto, the gift to the world by
Dr. L. L. Zamenhof, was a
product of global thinking
pure and deep. It was pure,
because it is equally beneficial
to the people of every part of
the world. Its depth is appar-
ent from the tremendous pos-
sibility which it offers for the
general interchange of thought
between people of 2796 differ-
ent mother tongues. As a gift
to the world Esperanto is un-
surpassed, because it is one of
the greatest aids to global
thinking yet devised.
The world is now beset with
problems which are definitely
global and which can be solved
by nothing short of global so-
lutions—solutions favorable to
all mankind, solutions reached
in the spirit of mutual under-
standing, solutions built upon
the foundation stones of sci-
ence, reason, justice, and right-
eousness.
Without doubt the foremost
global problem, a problem
greater than any yet solved
by man, is to make the world
fit, safe, secure and enjoyable
for all its inhabitants. Its solu-
tion is a challenge to human
wisdom and ingenuity in all
parts of the earth. The solution
will require wide-spread in-
terchange of thought and har-
monization of aims and ideals
which will be reached by in-
tense, prolonged, and sincere
global thinking.
Esperantists in Action
News Items
Miss Doris Saville, of Van-
couver, British Columbia, is
teaching Esperanto to" a class
of forty-three members.
J. J. Builer of New York,
N. Y., prepared a good article
on a plan for creating more
interest in the Esperanto
movement. Lack of space pre-
vents printing it in full, but a
few points are given in the
EANA pages.
Ismael Gomes Braga, Pres-
ident of the Brazilian Esperan-
to League, last July wrote a
letter to E. G. Dodge of the
EANA, but it did not reach
Washington until Nov. 12th.
Mr. Braga answers the ques-
tion, "How many universal
languages does the world
need?" It is humorous and in-
teresting, and the Esperanto
is easy.
Cleveland, Ohio, Esperanto
Association held its regular
meeting on Jan. 29th and had
as a guest Reginald Benoy, a
petty officer of the South Afri-
can navy. The host, Fred
Schulder," 1330 E. 68th St., en-
tertained the group with the
accordion. Among the pro-
ceedings, a subscription to the
American Esperantist was
authorized for the Public Lib-
rary of Cleveland.
"Esperanto Pages" is the
title of a paper published in
Buenos Aires, Argentine,
which was sent in by Conrad
Fisher of Titusville, Pa. The
paper is printed in Spanish
and Esperanto. It describes an
event observed on All-Amer-
ican Day in the city Bello Ho-
rizonte, Brazil. Mr. Salvador
Heredia of Rosario, A. sent to
the Esperantists of Bello Ho-
rizonte, an Argentine flag as
a sign of good-will and love.
Fenton Stancliff of Akron,
Ohio, on Jan. 25th talked for
forty-five minutes in the Uni-
versity of Akron before twen-
ty young ladies belonging to
the class of Prof. H. M. Doutt,
whose subject is Secretarial
Science. The class asked for
more information about Es-
peranto.
Prof. Doutt has written a
book entitled "Secretarial Sci-
ence". In it he suggests that
Esperanto should be adopted
by business people (p. 77).
Students' Inter - American
Bulletin, which formerly was
known as Youth's Inter-Amer-
ican Bulletin, in the January
28
AMERICAN ESPERANTIST
issue states that it is estimated
that more than 2,000,000 per-
sons, whose mother tongue is
Spanish or Portuguese, are in
the United States. Added to
this about 2,000,000 persons
are studying these languages
in schools, colleges, and uni-
versities. German, for many
decades, held the place now
being acquired by Spanish.
Roan  U.  Orloff  of Boston,
Mass., sent a newspaper clip-
ping from the Boston Post,
Dec. 22nd last, which states
that Prof. Irving R. Johnson,
professor of German at Bos-
ton's University, College of
Liberal Arts, states, in con-
nection with complaints from
army and navy services that
there is a serious shortage of
German speaking officers and
men, that it is now too late to
teach soldiers and civilians
these languages, because years
of study are necessary for the
perfection required in military
intelligence.
Editor's Note—Thousands of
Japanese, Germans and Ital-
ians talk Esperanto. Why not
teach our navy and army men
Esperanto? Both sides, talking
in a second language, would be
on an equal footing.
Dr. Lehman Wendell and
Chas. H. Briggs of Minnea-
polis, Minn., have just com-
menced a class for beginners
at the Central YMCA, on the
first and third Thursdays of
each month. Twelve at the
first class.
Only One Language Out of
Nine Was Helpful.— In Port
Said a sailor entered a store
to purchase a camera. Of all
the languages — English,
French, German, Arabian,
Italian, Greek, and Hebrew—
that were tried, he understood
nothing. An Esperantist was
present and jokingly and with-
out hope tried Esperanto and
succeeded.
The sailor was a Bulgarian,
who knew only his native
tongue and Esperanto.
Students' Inter-American
Bulletin.—The editor, C. Tay-
lor Cabrera, Nyack, N. Y., an-
nounces that the next issue
will be devoted to publicizing
many unheralded incidents in
the career of the Liberty Bell.
The bulletin is printed in Eng-
lish, Spanish, Portuguese and
Esperanto. Special pains have
been made in the translations
by the staff of Pan-American
Inter-Language Association.
Esperanto Associationof North America
Suggestions for Promoting the
Esperanto Movement
/. /. Butler
1.    Have a definite goal. In
order to have Esperanto uni-
versal in this country, we must
first have it taught in our pri-
mary schools.
2.    Build up a strong central
organization. The aim should
be to have every member of a
local society a member of
EANA.
3.    Local Societies. The pur-
poses are: (a) to make propa-
ganda; (b) to teach Esperanto
and use it; (c) to help build up
the central organization by
getting members for EANA.
Propaganda must be in the
English language. Local socie-
ties ought to have separate
meetings for propaganda and
for the study of the language.
4.     Raising money. The
EANA should undertake to
raise money for certain specif-
ic purposes. A fund should be
raised to enable EANA to pay
a salary to the Secretary and
provide for all expenses of his
office; also to hire a lecturer
to devote all of his time travel-
ling throughout the U. S. and
Canada; Esperantists should
remember EANA in their wills.
Editor's Note. This last sug-
gestion brings up the question
as to the legal form of a be-
quest, and the legal right of
EANA to accept bequests or
trust funds.
Addresses Wanted
The American Esperantist
should be notified of each
change of address. The post
office does not forward third
class mail. If not delivered, the
American Esperantist is re-
turned to the editor with pos-
tage due. The following were
returned:—
Mrs. Edra Riehl
George J. Folgier
Max Weinberger
A. B. Coigne
J. A. Kelso
Dr. M. L. Glendenning
Defense Bonds
The number of Defense
Bonds of the Series "E" that
have already been donated to
EANA amount to $225.00.
If any one wishes to make
a Defense Bond assist the Gov-
ernment now and Esperanto
later, have it made out jointly
in the following iwo names:
Joseph H. Murray, 5935 Cher-
okee Ave., Dearborn, Mich.
or <Be sure to use "or")
Clara J. Quraishi,   2316 Tyler
Ave., Detroit, Mich.
30
AMERICAN ESPERANTIST
Information Received
In answer to the questions in
the last number, replies came
from Miss Helene Wolff, Con-
rad Fisher, William P. Vathis,
and Jessie Scott.
Origin of Green Star: Ex-
plained in "Originala Verka-
ro", p. 456, in a letter to the
British Esperantist by Dr. Za-
menhof.
Adoption of Green Flag:
It was first used at the first
Universal Congress in 1905,
Esp. Encyc. p. 501.
Names of Dr. L. L. Zamenhof:
"Life of Zamenhof", p. 13, by
Edmond Privat, gives the
name as Ludoviko Lazaro.
In the same author's book,
"Historio de la Lingvo Espe-
ranto", the name appears as
Lazaro Ludoviko, p. 22.
Mrs. R. L. Davis adds that
when Lidia Zamenhof was a
guest in her home, Lidia re-
marked that she never knew
her father had the name Laza-
rus.
In a booklet entitled "La
Lastaj Tagoj de D-ro L. L. Za-
menhof" by Adolfo Oberrot-
man and Teo Jung, appears a
picture of the headstone on the
grave of Dr. Zamenhof bear-
ing the name of Ludwik Za-
menhof.
In the same book, p. 15, "Dr.
L. L. Zamenhof" is mentioned,
but on pages 20 and 27 the
name appears as Ludoviko
Zamenhof.
Finance and Membership
Committees
Armin F. Doneis, chairman,
P. O. Box 105, Pharr, Texas,
plans to make a report in the
next issue. In the meantime
he will gladly accept any of
the following memberships:
Patron, per year......
Sustainer, per year.
Annual..................................
....    $10.00
......      5.00
2.00
(Each of the above includes sub-
scription to American Esperantist.)
Membership in EANA with
American Esperantist, plus
membership in Internatio-
nal Esperanto League with
Year Book....................................      2.75
Same as above plus the
magazine "Esperanto Inter-
nacia"..................................................      3.75
L cm you  sino'
c-i. u   C \ipcvo    from
memory.       C/ee  repriul
of  iimnot'tul  classic/
/"'C" .15'
AMERICAN ESPERANTIST
Mulicllc  L.  Davis.  Editor
4321  Fourth Ave
Detroit, Michigan
Heart-to- Heart
Talks
Joyful Letters
American Esperantist is
most grateful for the many
joyful letters of appreciation
of the new format. Many feel
that now it will be easier to
interest their friends in our
movement.
A Valued Gift
When our President of
EANA, Dr. Cecil Stockard,
and the Chairman of t he
Executive Committee, E. G.
Dodge, heard of the need for
a typewriter, they provided
one for the office of the editor.
This gift is a great boon and is
deeply appreciated.
Public Libraries
A number of subscribers
have suggested that Esperan-
tists place our magazine in
libraries. Already more libra-
ries are on the mailing list. Let
us keep trying!
Correction Jan, -Feb. Number
P. 4,1. 3: Change 1877 to 1887.
Editorial Policy
Before attempting to state a
definite policy, the American
Esperantist  must  explain  its
threefold duty.
It must be partly in English
to attract non - Esperantists;
an Esperanto section is im-
perative to satisfy those who
desire to learn more Esperan-
to; and it must be the official
organ of the EANA. To meet
these needs the American Es-
perantist is a bilingual journal
combined with an official or-
gan. To undertake so much in
a small magazine requires ex-
treme care in the selection of
material.
Whether there is more Eng-
lish or Esperanto will depend
entirely on what material is
obtainable.
The easy familiar style of
the usual house organ is not
suitable for a publication with
a public appeal. Many groups
find it necessary to have an
official organ and a separate
magazine for the public. Per-
haps the Esperantists will be
ingenious enough to conquer
this problem.
So, in view of the foregoing,
the present policy is to print
non-controversial matter and
as many facts about Esperan-
to, or its uses, as possible, with
emphasis on brevity.
Esperanto Lesson
Li Diris la Veron
ITIRO kaj lia edzino, kun
If kvin infanoj, provis trovi
■ loĝejon en la urbo, kaj ĉie
renkontis la saman barilon—la
dom-mastroj malkonsentis al
tia granda familio. La paro ne
plu sciis kion fari. Tiam la pa-
tro diris:
"Edzino, morgaŭ vi konduku
la tri etulojn al la tombejo, por
viziti la tombon de via patrino,
kaj mi prenos la aliajn du, por
serĉi loĝejon."
Li trovis lokon kiu plaĉis al
li, kaj tiam oni faris al li la
demandon, "Kiom da infanoj
vi havas?"
Antaŭ ol respondi, li ellasis
longan ĝemon. Tiam, montran-
te al la du junuloj, li diris,
"Kvin, sed tri estas kun sia
patrino en la tombejo." Li aki-
ris la loĝejon.
He Told the Truth
I MAN and his wife, with
/I five children, tried to find
^* an apartment in the city,
and met everywhere with the
same obstacle — the landlords
objected to such a large fam-
ily. The couple no longer knew
what to do. Then the father
said: "Wife, tomorrow you
take the three little ones to
the cemetery, to visit your
mother's grave, and I shall
take the other two and look
for an apartment."
He found a place that suited
him, and then was asked the
question, "How many children
have you?"
Before answering he heaved
a deep sigh. Then, pointing to
the two youngsters, he said:
"Five, but three are with their
dear mother in the cemetery."
He obtained the apartment.
HOW TO READ ABOVE LESSON
Vowel Sounds:
Vowels: a, e, i, o, u,
Sound as in:
Pa, send me more soon!
"Step-by-Step", p. 12.
Consonants (in above exercise):
the same as in English except:
& as ch in church; ĝ as g in
George; j as y in yon; kv—both
letters are pronounced.
Accent always falls on next to the
last syllable, as ba-ri'-lon.
Syllables:
Vi-ro kaj li-a ed-zi-no, kun kvin
in-fa-noj, pro-vis tro-vi lo-ĝe-
jon en la ur-bo ...
As demonstrated in Cox's
Grammer and Commentary, pp.
8-12; Kellerman's Complete
Grammer of Esperanto, pp. 3-4.
MRU ESPERANTO
Volumo 58
MARTO-APRILO, 1943
Numeroj 3 kaj 4
r^f
La kvar liberecoj de komuna humaneco estas elementoj
de homaj bezonaj tiom, kiom la aero kaj la sunlumo, la
pano kaj la salo. Forprenu de li ĉiujn tiujn liberecojn kaj li
mortas—forprenu de li nur parton da ili kaj parto de li
velkifas. Donu ilin al li laŭ plena kaj abunda mezuro kaj
li transpaŝos la sojlon de nova epoko, la plej grava epoko
de la homaro.
Ĉi tiuj liberecoj estas la rajtoj de homoj de ĉiu kredo kaj
ĉiu raso, kie ajn ili loĝas. Ĉi tio estas ilia heredajo, longe
detenita.
FRANKLIN D. ROOSEVELT.
La Kvar Liberecoj
Elcerpajoj de brosuro eldonita senpage de "Bureau of Public
Inquiry, Office of War Information" (Fako de Publikaj De-
nianuoj,   Oficeju   de   Primiiita   Informoji   Washington,   D.   C.
Tradukis   -William P. Vathis
(]I TIU libera eco (free-ness),
i ĉi tiu libereco, ĉi tiu kare-
ga ajo, kiun homoj amas
kaj intencas konservi, estas la
valora granita rokbreto sur
kiu la Unuiĝintaj Nacioj nun
proponas starigi sian novan
mondon post la venko. La celo
de ĉi tiu broŝuro estas ekza-
meni kaj difini la esencajn li-
berecojn.
Paroli pri militceloj, kriegi
super la batalbruegoj dum la
planedo skuas kaj vibras, eble
al iuj povas ŝajni senutile. Ta-
men, la diskutado devas daŭri
inter la liberaj popoloj. La fi-
do, kiun popolo tenas en si
mem, estas tio sur kio la libe-
raj popoloj devas konstrui. Tia
fido estas al ili fundamental o
—la varmega konfido de la
homo pri homaro, konfido kiu
sugestas ke homaj estuloj ka-
pablas ordigi siajn aferojn. Ĉi
tiu estas alta komplimento
kiun la homo faras al si mem,
atesto aŭ gesto de memrespek-
to, de staturo, de digno, kaj de
valoro, jurdeklaro de indivi-
dua respondeco.
pi.r »>
34
AMERIKA ESPERANTISTO
La liberecoj por kiuj la vi-
roj kaj virinoj en la koncentri-
ĝejoj kaj malliberejoj kaj en
la mallumaj stratoj de la sub-
igitaj landoj atendas, nombras
kvar.
"La unua estas libereco de
parolo kaj pensesprimo — die
en la mondo.
"La dua estas libereco adori
Dion laŭ sia propra konvinko,
por ĉiu persono—die en la mon-
do.
"La tria estas libereco de
manko — kiu, vortumita laŭ
mondaj terminoj, signifas eko-
nomiajn interkompreniĝojn
kiuj sekurigos al diu nacio, sa-
nan pactempan vivon por ĝiaj
enloĝantoj—die en la mondo.
"La kvara estas libereco de
timo—kiu, vortumita laŭ mon-
daj terminoj, signifas tutmon-
da malpliĝo de armilaroj, ĝis
tia grado kaj en tia ĝisfunda
maniero, ke neniu nacio havos
oportunon fari perfortan aten-
con kontraŭ iu ajn najbarnacio
—ie ajn en la mondo."*
Ci tiuj liberecoj estas apar-
taj, sed ne sendependaj. Ĉiu
dependas je diuj aliaj. Ĉiu sub-
tenas la tuton, kiu estas libe-
reco. Kiam unu forestas, diuj
aliaj endanĝeriĝas. Persono
kiu vivas sub tirano, kaj kiu
perdis liberecon de parolo, ne-
pre devas turmentiĝi pro timo.
Persono al kiu mankas multon
kutime multe turmentiĝas —
turmentiĝas pri ed pli grand a
manko kaj pli granda malse-
kuro. Persono al kiu estas mal-
permesita la raj ton diadori laŭ
sia propra konvinko, pro tio
perdas la lerton de libera paro-
lo, car sen ke li estas libera
praktiki sian religian sen ton,
lia privilegio de libera parolo
(ed kvankam ne rekte malper-
mesita fariĝas) estas sensigni-
fa. Persono turmentita pro ti-
moj perdis al si kaj la privile-
gion de libera parolo kaj la for-
ton kontentigi siajn bezonojn
Klare di tiuj kvar liberecoj es-
tas tiel intime parancaj, kiel
dependaj unu je la alia, same
kiel la kvar sezonoj de la natu-
ra jaro, kies vintraj neĝoj ak-
vumas la printempon, kaj kies
mortintaj folioj, fermentigin-
taj rekonstruas la grundon por
la somera rikolto ...
... La tero malgrandiĝas kaj
ni alĝustiĝas nin al mondo en
movo, firme mantenante la ve-
ron, kiel ni komprenas ĝin,
certaj ke tiel longe kiel la amo
de libereco sin montros en la
okuloj de homoj, ĝi elmontri-
ĝos ankaŭ en siaj agoj.
*Vortoj de Franklin D. Roosevelt al la Sepdek-sepa Kongreso fian januaro,  1941
LA  ESPERO
D-to L. L. Zamenhot
En la mondon venis nova sento,
Tra la mondo iras forta voko;
Per flugiloj de facila vento
Nun de loko flugu ĝi al loko.
Ne al glavo sangon soifanta
Ĝi la homan tiras familion:
Al la mond' eterne militanta
Ĝi promesas sanktan harmonion.
Sub la sankta signo de Fespero
Kolektiĝas pacaj batalantoj,
Kaj rapide kreskas la afero
Per laboro de la esperantoj.
Forte staras muroj de miljaroj
Inter la popoloj dividitaj;
Sed dissaltos la obstinaj baroj
Per la sankta amo disbatitaj.
Sur   neŭtrala   lingva   fundamento,
Komprenante unu la alian,
La popoloj faros en konsento
Unu grandan rondon familian.
r&fc
Nia diligenta kolegaro
En laboro paca ne laciĝos,
Ĝis la bela sonĝo de Fhomaro
Por eterna ben' efektiviĝos.
Kiom da Universalaj
Lingvoj Bezoiias la Mondo?
(Elĉerpaĵoj el letero de S-ro Ismael Gomes Braga de Brazilo, Prezidanto
Braziliana Ligo Esperanta, al S-ro E.        Dodge.)
Kara Samideano kaj Kolego:
... Nur unu kaj tiu unu jam
sufiĉe multe enradikiĝis en la
teron de la vivo, en la publi-
kan opinion. Gia literaturo es-
tas sufiĉe granda kaj ĝi havas
ne nur literaturon, ĝi havas
ankaŭ literaturistojn, homoj
ĝin scias kaj ĝin uzas. Por for-
mi literaturon kaj verkistojn
ĝi penis tre longe, car ĉiu
uzanto en la unuaj tempoj vo-
lis ŝanĝi ĝin laŭ sia persona ad
nacia gusto. Nur nian nacian
lingvon ni akceptas sendispu-
te; ĉiuj aliaj ŝajnas al ni ple-
naj je eraroj. Kiam mi lernis
la anglan lingvon, mi tute ne
povis kredi ke lingvo tiel ple-
na de eraroj povas vere espri-
mi ĉiujn pensojn. Al ĝi man-
kas la verbaj finiĝoj de mia
lingvo, en ĝi unu saraa vorto
estas substantivo, adjektivo,
infinitivo, imperativo, prezen-
co de verbo. Lingvo tiel terure
erara, ŝajnis al mi ne uzebla.
Mi tre volonte refarus la tutan
anglan lingvon; sed mi ne po-
vis, car la anglalingvanoj es-
tis iom pli fortaj ol mi kaj ne
permesis al mi refari ilian
lingvon. Nun, post multjara
uzado, mi forgesis ke tiu lin-
gvo estas tre malbona, kaj mi
pacience toleras ĝiajn erarojn,
ĝiajn mankojn, ĝiajn malregu-
laĵojn. Ankau la latinan ling-
von mi deziris korekti: ĝi ne
havas artikolojn, ĝi ne estas
sufiĉe klara. Mi tre volonte re-
vivigus la antikvajn romanojn
por klarigi la erarojn de ilia
jargono, sed mi ne povis!
Esperanto estas mirindaĵo,
tamen en la unua tempo, ĝin
ne sciante, ĝin nur komparan-
te kun siaj naciaj lingvoj, oni
bataladis kun Zamenhof por
refari ĝin laŭ la gusto de ĉiu
uzanto, de ĉiu nacio. Iom post
iom oni lernis la lingvon, alku-
timiĝis al ĝia spirito kaj kom-
prenis ĝiajn perfektecon; sed
multaj kritikistoj neniam faris
tion kaj penis fari ion pli per-
fektan.
Ŝercbildo en gazeto rakontas
ke en unu butiko estas afiŝo
sur la muro, peteganta, "Tre
bonvolu esti gentile afablaj al
niaj dungitoj. Estas pli malfa-
cile ilin akiri, ol aĉetantojn."
—Egodo
La Stelo de Paco
Jessie Scott
La Stelo de Paco ankoraŭ bri ladas,
EC spite la homa intenco;
Aŭskultu  homaro  al  eho  de l'kanto,
EC kvankam vi nun bataladas.
La paeon ĉielan nenio disrompas,
Nek malamikeco, nek glavo;
Ĝi restas serene sub ĉiu tumulto,
Car daŭra eterne gi estas.
Ho,   homo  nur   vane  vi  ĝin kontraŭstaras,
Briladas la lumo de paco,
Kaj  ĉiam kaj ĉie tra tuta la  mondo
La kapo jam sanga leviĝas.
Ho, Stelo de Paco, ni vin adoradas,
Per vi enterigas malamo
Aŭskultu  homaro   al  eho  de l'kanto
La "PACO  SUR TERO" reĝadas.
En la oficejoj  de la usona    sukero por mi?
registaro en Vaŝingtono, oni,        Panjo: Vi diras ke oni bezo-
ofte rimarkas, laŭ lakoridoroj,    nas la sukeron por fabrikado
ŝprucfontanojn por akvotrin-    de bomboj?
kado. Nunmonate unu tia ha-        Juna bubo: De ekfajrigiloj?
vas avertan surskribon, maŝin-    Nu bone. Kial ili ne lektis an-
skribitan, jenfraze:  "Bonvolu    stataŭe la spinacon ?
ne  demeti  maĉgumon  en  la        (Sed fakte, la bubo balbutas,
trinkfontanon." Iu spritulo    ne povas prononci "spinacon".
jam sube skribis per krajono    Li diris "spinacon"!)
la klarigon, "La gumo povus                              —J. Esperulo.
malsekiĝi."
Juna  bubo   (protestante  al
Panjo): Kial ne unu peceto da
Novajoj de Karlo E. Simon
(Elĉerpaĵoj  el letero  de  Vicprezidanto  de  EANA  nun  en la  usona
militservo.)
Estimata S-ro Dodge:
Jen mi estas en la pacifika
Nordokcidento inter la altaj
montoj.
Mi volis paroli al vi iomete
pri vere esperanta sperto kiun
mi ĝuis la semajnon de la
Dankfesto. Havinte la bonŝan-
con akiri tritagan forperme-
son, mi vizitis miajn geavojn
loĝantaj vintre en Hollywood.
Kompreneble mi volis an-
kaŭ saluti nian Eksprezidanton
Joseph R. Scherer. La bonve-
no kiun li akordas al mi estis
eĉ pli kora kaj afabla ol mi
estis esperinta, kaj li invitis
min vespermanĝi kun li kaj
poste viziti en sia nova pitores-
ka domo, kaj renkontiĝi kun
sia carma edzino.
La domo estas lokita ĉe la
supro de alta krutajo. La de-
klinaĵon S-ro Scherer dividis
en multajn terasojn kaj en ĉiu
kreskas la koloraj floroj de la
Okcidento, inter ili kelkaj tro-
pikaj specoj.
En unu teraso sin trovas be-
laj lignaj tablo kaj benkoj. Tie
oni volonte pasus posttagme-
zon en la ora sunbrilo, aŭ ĝuus
tason da teo en tiu ĉi ideala
freŝaera manĝsalo.
Sufiĉe estas diri pri la inter-
no de tiu ĉi domo, ke ĉio en la
diversaj ĉambroj donas tre
harmonian impreson, kunli-
gante la plej modernajn elpen-
sajojn kun la bela internacia
gusto de la enloĝantoj.
Mi ofte aŭdis pri la Cho-
mette familio, kiu povis fieri
pri du infaninoj kiuj parolis
Esperanton denaske.
S-ro Chomette veturigis min
al sia bela hejmo kie ni ren-
kontis S-ino Chomette kaj
etan Lilion. Mi estis tuj im-
presita per la facileco kaj ko-
rekteco de la esperanta paro-
lado de dolĉa Lilio. Ŝi babilis
flue en Esperanto. Dum nia
veturo al la maro ni ĉiuj babi-
lis en Esperanto kaj Lilio lerte
partoprenis la konversacion.
Post nia vizito ĉe la marbor-
do ni revenis al la urbo kaj
renkontis Dianton. Rapide ŝi
rakontis ĉion pri sia agadplena
vivo. Mi devis denove admiri
la saĝecon de Gesinjoroj Cho-
mette, kiuj tiel lerte kombinis
sian entuziasmon por Esperan-
to kun la edukado de iliaj fili-
netoj.
Kaj post renkonto kun la de-
naskaj Esperantistinoj mi po-
vis facile diri al mi ke Espe-
ranto vivas.. .
$$                   Hispana Poemo                   ««
Gustavo Adolto Becquer
Tradukis—S. Martin.
Venos re la obskuraj hirundetoj
la balkonon, serĉante pri nestej',
kaj  al vi, kun la plumoj   ĉe  l'fenestro,
ludante krios re.
Sed bridinte la flugon por rigardi
ke vi belas kaj mi feliĉas tre,
kiuj pri niaj nomoj jen eksciis . . .
revenos tiuj ne!
Venos re la denseraj loniceroj
murorampi ĉe via laub-ale',
kaj vespere, pli hele, eĉ pli bele.
la florojn montros re.
Sed la tro rosoplenaj, kies gutojn
ektremeti rigardis ni kaj, ve,
kiel larmoj de l'tago jen elfali . . .
revenos tiuj ne!
Venos re en orelo via soni
la ardvorta esprim' de am-ide';
el la dormo profunda, via koro
vekiĝos eble re;
t            Sed mutvoĉe absorba surge nue
kvazaŭ Dion adore en preĝej',
kiel vin amis mi delonge...tiel
vin amos oni ne!
LIBROPRUNTSERVO
Direktor: S-ro E. G. Dodge
1471 Irving St. N.W.
Washington, D. C.
La libropruntservo de EANA
obligas al ĉiu interesata la le-
gadon de multaj bonaj libroj
el la esperanta literaturo,
kiujn la leganto mem ne pose-
das, kaj plej ofte neplu povus
aĉeti, se tion fari li dezirus.
Nun preskaŭ 150 libroj aten-
das sur la bretaro, krom mul-
taj grupo de po kvin libretoj.
Oni demetas ĉe la bibliotekisto
unu dolaron kiel garantiaĵon,
kaj ricevas per poŝto libron
elektitan. La lukosto de dek
cendoj oni elprenas librotena-
de el la dolaro, por kvarsemaj-
na uzo de libro enhavanta mal-
pli ol 300 paĝojn, aŭ dekkvin
cendoj por pli ampleksa libro.
ESPERANTO RONDO
DE LIBRO LEGANTOJ
Direktorino:
Mrs. Frances McDowell
1416 Allison St., N.W.,
Washington, D. C.
Aliĝi la rondon oni sendas
al la direktorino ses cendoj n
kaj la nomojn de esperantaj
libroj kaj libretoj kaj ankaŭ la
nomojn de la aŭtoroj (sed ne
lecionaj libroj). Tiam ŝi sendos
al vi membran karton kun la
steloj kiujn> vi meritas, jene:
1  stelo  por pli ol       100 paĝoj
2  steloj por pli ol      500 paĝoj
3  steloj por pli ol   1,500 paĝoj
4  steloj por pli ol    3,000 paĝoj
5  steloj por pli ol   5,000 paĝoj
6  steloj por pli ol    7,500 paĝoj
7  steloj por pli ol 10,000 paĝoj
8  steloj por pli ol 15,000 paĝoj
9  steloj por pli ol 20,000 paĝoj
NOVAĴOJ PRI CAPT. F. A. POSTNIKOF
Nia tre vigla Esperantisto,
Capt. F. A. Postnikof, sendis
al la Amerika Esperantisto
elĉerpaĵon el la Arkansas Ga-
zette, pri la utileco de Espe-
ranto en tempo de milito kaj
informo pri John Wood, kiu
iris al California kaj nun estas
en la Air Corps de Usono.
Capt. Postnikof ankaŭ men-
sciis ke Amerika Esperantisto
nun  havas  novan  redaktori-
nonen Detroit, Mich.
Kiu scias la adreson de Ted
Crawford, Los Angeles, Calif.?
Capt. Postnikof deziras ĉi tiun
informon, car li skribis leteron
al S-ro Crawford pri la en-
konduki Esperanton en Japa-
nujon. La letero revenis al li.
La adreso de Capt. F. A. Post-
nikof estas Route 5, Little
Rock, Ark.
Partial List of Books
on Sale at EANA Office
By Joseph Leahy, Gen. Sec.
1410 H St., N.W.—Washington, D. C.
Practical Grammar of Espe-
ranto, by Dr. Ivy Keller-
man-Reed, 4th Edition. For
beginners or advanced   60c
Esperanto Home Student, by
James Robbie, 11th edition
class or self study............   20c
Practical   Esperanto,   by   Dr.
Wm. S. Benson, 650 illustra-
tions, For beginners or ad-
vanced.............................................   25c
Fun with Esperanto, by Prof.
C. C. Bristor, For class or
self study....................................   65c
American Pocket Dictionary,
by Carl Froding..................   25c
Esperanto, Instrument of Men-
tal Training, by Ernest G.
Dodge. One for.....................     5c
5 for 20c, 10 for.....................   35c
Monumento de Karlo Bourlet,
a collection of articles from
"Le Revuo" at the time Dr.
Zamenhof was its editor 60c
Diverskolora Bukedeto, poems
from forty languages......   25c
Bhagavad - Gita (Hindu Reli-
gious lore) .................................   30c
La Vidvinelo (story of Brazil
in 1850)..........................................   25c
Princo Vane' (fairy story)   25c
Sep Ridoj. Seven yarns by Dr.
Lehman Wendell...............   25c
Sub La Meznokia Suno, a book
of  Swedish  or  Laplandish
Tales by Dr. Lehman
Wendell.....................................   25c
La Espero, the Esperanto
poem. Words  and  music,
double sheet 8x11. One
for 15c; 2 for...........................   25c
Books No Longer Obtainable:
Dictionaries: Millidge, Edin-
burgh, Fulcher & Long,
Rhodes, Plena Vortaro.
Will not global understanding in the post-
war world be greatly aided by the adoption
of an easily-learned, neutral language for
use between people of different national
tongues? How else can constructive sug-
gestions from any part of the world be
quickly understood everywhere? How else
can thinkers from nearly three thousand
language groups consult in fairness to each
other?
Esperanto was especially designed as a
streamlined, world language, a second tongue
for everybody. It is the easiest of all cul-
tural languages and can be learned in a frac-
tion of the time required for any other
language. It belongs to the whole world,
and has been sponsored by many nations.
Esperanto has bridged language differ-
ences successfully in correspondence, in
cablegrams, in the press, in radio, In sound
films, in reports, in the proceedings of Inter-
national congresses, and In the furtherance
of international movements,
Esperanto is nationally neutral, its flag
recalls no invader. la the coming recon-
struction, Esperanto should be a definite aid
to global understanding.