tftWMHUMMAfl SG/4 AMERIKA ESPERANTISTO ĉf^s ŬTTTOOT FEBRUARY, 1914 ONB +Z65201603 J ENHAVO Sur nia T; .... ... I ... Imp* iit ....... ....... ) k \\i ................ kaj I'. .........11 rantismo..... ..14 I'r •'an(list m c 1 a til 15 Rekompen ip. 1 ........19 ikonto pri iiiinbn .... ...... ...... ....... Pi 1^ ................... i mimical 27 \\ Glcaninj ................30 liotoj, Ŝuoj, Sandaloj, Pantofloj, Kaŭeukaj Ŝuoj, Ŝtrumpoj. Ĉiuj eksklusive laŭ la tipu 'Naturformo.' HOLDEN FRATOJ, 3, Harewood Place, Oxford St., London, W. Katalon npage. PRESA ESPERANTISA SOCIETO 33, RUE LACĈPĈDE, PARIS . pi malnova el ĉiuj esperantaj >j (fondita en 1895). Plej enhavoriĉa! Plej klasika! Plej malnova! Lingvo Internacia Centra organo d erantis Th. Cart. Aperas re- gule ĉ onal 18 pĝ. d ej ho: Sp uiiiKTo por uiiu respi kupono. Juna Esperantisto r la gejunu- tarol Fondita en 1903. \! to Belek tika Ju- nuloj, Instn >j kaj per. in- toj. laktoro P. de Lengyel. Jara ah num. p«»r unu Lingvo Internacia 1 Juna Esperan- tisto kuiie j. ab. 7 i If you have the great desire to write-the usual sign of inborn literary tal- ent—careful study of the twi innthly numbers of THE EDITOR will enable vou to prod id rid sell manuscript Each number contains inspiri ing and informative articles 1 u imp- literary craftstnai p. Vital q I in t !i num- Che Literary M tn partinent. nev t<> 11 all k of j 1. Twice-monthly $1.50 a year $.10 a copy THE EDITOR, Box E, Ridgewood, N. J. LA MOVADO L'ESPERANTISTB FrANCAIS Oficiala Organo de la Societo Franca por la propa- gando de Esperanto Publikigas informojn pri la or- ganizado de la Xa Universala Kon- greso de Esperanto en Parizo, 1914, la Pariza vivado kaj aliaj plej in- tcresaj aferoj. ĉinj gesamideanoj, precipe la es- tontaj gekongresanoj, devas do legi n. Jara abono Francujo; Fr. 2, 50 Alilando: Fr. 3, 25—Sm. 1,300 41 Blvd St. Marcel, Paris, Francujo Sendo de la lasta numero kon- trau unu internacia respondkupono. LA ONDO DE ESPERANTO MONATA Tl.USTRATA ReVUO (fondita en la jaro 1909). Ciu jarabonanto ricevos senpage la libron: "ORIENTA ALMANAKCT el la lingvoj japana, hina, araba, hinda, sanskrita, persaJ armena, kartvtla k. t. p. k. t. p. "La On do*' aperas ak urate la 1-an datan, novstilc. Ciu n-ro havas 16—24 paĝ. ormato 17x26. Bela kovrilo. (Poitk. ilustr.) Scndu abonpagon ($r.w) alia Ameri- can lispcrantist Co., West Newton, Mass. TO NONEPERANTISTS: Ask your enthusiastic Esperan- tist friends for a small English grammar of the language. Every real Esperantist carries a number of this handy little propagandilo. 25 Keys for only 25 cents. 100 for only One Dollar. DEZIRAS KORESPONDI fTnufoja anonco k< 20c. (40 Sd.) por ĉiu linio. Kvarfoja anonco kostas 50c. (1 Sm.) por ĉiu linio. I.inio enhavas proksimume 40 literojn, punktojn aŭ spacojn.] Multaj instruistoj kaj gestudentoj vo- las korespondi kun ge-samideanoj en Usono kaj fremdaj landoj. Adresu: S-ro P. M. Schuyler. Estro de Lernejoj, Pickford, Mich., Uso- no. 6 tanj Dakov, Ogenstrelen Skald. Sofia, Bulgaria. 2 S-ro Arkadio Borisov, Blagoveŝĉensk a, Amur. Russia. 2 S-ro Karel Saŝek, Rlegrovy sady No. 2, Vinolirad> Praha, Boheim Austria. 2 POLA ESPERANTISTO Monata gazeto, aperadas okan jaron, diam pliinteresigante sian programon. En 1913-a jaro "P. E.," krom US ilus- trataj, zorge redaktataj numeroj en klasik. pure fundamenta Esperanto, donos al siaj abonantoj senpagan : "IJTKKMI K\\ ALIKINOX" (200 paĝa volumo) Soiulu abonpagon ($1.40) al la American Esperantist Company, West Xewton, Mass. The American Esperantist Co., Inc. West Newton, .Mas». Foreign Magazines Twelve copies, our selection, back num- bers, for only sixty cents The American Esperantist Co., Inc. West Newton, Mass. You Ought to take SCIENCA GAZETO A monthly magazine entirely in Espe- ranto, devoted to Science and Industry. Contains semi-technical articles on many interesting subjects. Subscribe for your own pleasure—and show each copy to some scientific friend. Send Subscription ($1.50) through The American Esperantist Co., Inc. West Newton, Mass. (Sample copy, 20 cents) BOOKS! MAGAZINES! We take this occasion to announce that all Magazine Subscriptions or Orders for Books of any nature published in U. S. may be sent to us. and will command the most prompt and careful attention Magazine Subscriptions received at Publisher's Prices Club Rates Quoted upon application Help make this addition to our business a suc- cess. Send in your renewals or new subscrip- tions to your favorite periodicals TODAY Our new magazine catalogue sent free on request THE AMERICAN ESPERANTIST CO., Inc. West Newton, Mass. BUY BOOKS WITH A COUPON TICKET You get $5.50 in coupons for $5.00, or $11.00 for $10.00. The saving in money is good, but the saving of time is better. Quick and convenient—if you want three books, worth $1.65, you just cut off $1.65 in coupons, and mail them with your order. If, as sometimes happens, the 35-cent book is out of print—back comes a 35-cent string of coupons and the transaction is closed. No waiting at the post office window for a money order 1 Convenient? That's where we get even—it's so convenient that it makes ordering books a positive pleasure. THE AMERICAN ESPERANTIST CO., Inc. WEST NEWTON, MASS. Amerika Esperantisto American Esperantist Entered as second-class matter May 15, 1913, at the Postomce at West Newton Station, Boston, Mass., under the Act of March 3, 1879. Published Monthly by THE AMERICAN ESPERANTIST COMPANY (Inc.) WEST NEWTON, MASS. ONE DOLLAR A YEAR Eksterlande $1.25 (Sm. 2.50) SINGLE COPY TEN CENTS Mallongaj verkoj, tradukajoj kaj novajoj ĉiam prefere akceptitaj. Oni ne resendas neakceptitajn manuskriptojn, se la sendinto ne kune sendis la resendpagon. La Redakcio konscrvas por si la rajton korekti manuskrip- tojn laŭbezone. Oni donos la preferon al manuskriptoj skribiiaj skribmaŝine. Vol 15 FEBRUARY, 1914 No. 1 A EL LA REDAKCIA SANKTEJO Post la festoj do la Kristnaska tempo kaj la multaj aferoj rilate al la komenco do nova jaro, ni nun povas doni iomete da tempo kaj zorgo al pensoj pri la venonta Chicago-Kongreso, Vere, samideanoj, tiu kongrcso dcvos esti notinda okazo en la historio de la esperanta movado en Usono. Gi montros gis la plej aha grado al scivolemuloj kaj mokemuloj ke la usona Esperantistaro nek mortis nek dormas, sed estas vivanta laboranta unuiĝo de samcelanoj senĉese batalantaj por la afero. Ci tiun, la kongreso certe montros, nur se ciu Esperan- tisto kiu povas iri tien, iros, kaj donos sian ceeston al la kongreso kaj al la aliaj anoj tie, praktikan signifon de sia subteno. Dum kelkaj jaroj ni ne havis nacian Esperantan kongreson kiu estis inda je movado tia. Kvankam la 1912a Bostona kunveno estas bona kaj neforg» «la me- moro al ĉiu kiu parioprenis, tamen, ni devas konfesi ke la loko estas malproksinia kaj la distanco tro gran da por allogi samideanoj n el la centraj kaj okcidentaj ŝtatoj. Sed nun, kiam la estroj de EANA elektis Chicago'n kiel la oportunan urbon, ni ne povas diri ke, ni ne AMERIKA ESPERANTISTO havas centran lokon. Por foresto nenian pretckston ni havas—escepte la altan flugadon de vivelspezoj. Forgesu tian, tamcn, kaj formu ijn planojn por ĝuema EsperantO-Semajno venontan someron. Kune kun la gravaj aferoj rilate al la Asocio kaj al metodoj de propagan- dado, raportoj. k.t.p., ni havos la plej ĝojan kaj plej interesan liber- tempon kiu iam ravigis nin en niaj plej dolĉaj revoj. Ciu alvenu. Komencu nun kaj ŝparu la prezon de la fcrvoja bileto. Ni pripensu pri la "vivrimedoj" kiam ni alvenos ticn, aŭ poste. Ciu usonano kiu deziras havi aliĝilon kaj informajon pri la Deka dversala Kongreso de Esperanto (Paris, 2-10 aŭgusto, 1914) sendu poŝtmarkon al nia oficejo. Por helpi al la indaj penadoj de la kon- gresaj estroj ni esperas ke multaj sendos la kotizajon eĉ se oni ne intencas ĉeesti. La A. E. Redakcio petas ke usonaj esperantistoj bon- vole sciigu gin pri intencoj foriri parizon por la kongreso. SUR NIA TABLO Antaŭ kvin monatoj, mi esprimis la esperon ke, en la daŭro de lkaj jaruj, Amerika Esperantisto tro\ lokot) inter la serioze re- nzitaj gazetoj. Estas kontentige ke jam aperis kelkaj favoraj re- cenzoj dc nia ido, en la plej gravaj el niaj naciaj organoj; unue, pro la artikoloj de nia Eŭropa korespondanto, kiu pro sia sindono al Es- peranto ĉesas esti naciano kaj farigas intcrnaciano; due, pro eltrovita nierito de nia pli humila naeia redaktoraro. Rilate la duan, ni deziras danki "Espero Katolika" pro ĝiaj komplimentoj de nia recenzo, kaj certigi al la redakcio ke ni ĉiam respektos ĉian religion, kaj ĝian sin- ceran esprimon kaj propagandon, kvankam nia propra kredaro iom malsimilas. Tamen, ni ne povas kredi ke pro Esperantista ĝentileco estas necese ke ni aprobu, aŭ eĉ ne rimarku la tutan mankon de religio, cu de grupo, ĉu de gazeto. De la tempo kiam historio estas nur tra- dicio, la homo havas ian religion kaj adoras aŭ Dion, aŭ diaron. Kiu estas tute prava, ni ne provu konstati. Ankau fierigas nin la komplimentoj de nia Brita kuzo, kiu profetas al ni "baldaŭ" lokon inter la eminentuloj de la gazetaro. Kvankam mi persone estas la enkorpigo de modesteco, la mencio de mia humila fako kuragigis min kc mi petegu de la cefredaktoro ke li tuj duobligu mian salajron (du ĝazetoj ĉiumonate, kaj sufiĉe da blanka papero por enhavi mian "kopion"). AMERIKA ESPERANTISTO Sed, estas ĉiam "muŝo en la ŝmiraĵo" (mi esperas ke tiu diro tas suiiee internacia por ke ĝi ne ofendu la akutajn sentojn de la iiomota gazeto). Jus kiam ni estas kr< tita pro memestimo venas la januara numero de "Ondo" kaj jetas nin de la altajoj pro sia moke- ma kritikado de nia uzo de la vorto "segon," rilate al la enkondukad de Esperanta fako ĉe la "University of Pittsburg/1 sugestiante ke la vorto "katedro" eble ne estas konata de ni. Nu, untie, la paragral estas kopio de sendita novajo; due, nia naudekmiliona logantaro estas tiel civilizita ke ĝi donas al sia profesoraro "seĝon" anstataŭ "podion," aii eĉ "katedron." Estas vere ke nia juĝistaro ankoraŭ kontentigas sin per "benko" sed al ĉiu alia aŭtoritata persono ni donas la honoron de "seĝo." Laŭ mia greka vortaro "kathedro" signifas "chair" t. e. -idejo" "sidloko" aii h it kio kutinie oni sidas. Kiel mi diris, ei tie, en Ameriko, kiam ni unuope sidas ni ciam uza> seĝon." Eble kiam ni tute esperantiĝos, ni revenos al antikvaj kutimoj kaj anstatauos "katedron." Vere, Ondo estis iom kritikema, je sia januara numero, car "La Vero" ankaŭ suferas kun "Amerika Esperantisto," siaflanke car franclingve mencias "Ondo." Eble nia eminenta gazeta amiko ankaŭ kritikos nin, car parto de nia gazeto estas anglalingva. Pro niulte da legado de interŝangaj gazetoj mi bone konas la ĝenadon al la recen- zisto, pro nacilingva enhavo, kaj nia tuta redakcio bedauras la neceson ke iu parto de nia gazeto estu en la angla lingvo. Xuntempe, lamen, A. E. estas la sola grava gazeto en nia lando, kaj pro ĝentileco kaj Utilo al tiuj el niaj abonantoj, kiuj estas aŭ preskaŭ neesperantistoj, aii almenaŭ, nespertaj esperantistoj, estas tute necese ke ni uzu, kelkfoje, nian propran lingvon. Estas espereble ke. post ne longe, ni povos dividi nian gazeton, eldonante unu tute esperantan literaturan gaze- torn kaj por la propaganda kaj informa fako, tute apartan gazeton. Ju pli baldaŭ nia alilanda abonantaro pligrandiĝas, des pli baldaŭ ni povos fariĝi tute esperanta. Estas angla diro (eble ankau internacia) "kiu loĝas en vitra domo, tiu ne ĵetu ŝtonojn." \i citas thin diron pro legado en la "Orienta Almanako," redaktita de la kritikema eminentulo, de la jena frazo, trovebla sur p; 19; "Mi neniam parolis por vundi sian kunhomon." Eble nova uzado de la refleksiva pronomo, kiu ne an- korau enpenetris en la sovagecon d<; Ameriko. Lastatempe, mi ruze enŝtelis en "E. L. A." kaj de nun. ĉi tiu fako e^ aprobata" de almenaŭ unu membro de tiu grava asocio. AMERIKA ESPERANTISTO ? ? ? ? We are requested to suggest translations for the following:— The natural advantages of a city: La naturaj profitoj (oportunajoj) de urbo—The opportunities for money-making: La okazoj (la op< tunaj okazoj) por gajni monon—Iceboat; to iceboat: Glacijahto, vel- glitveturilo, glitiranta boat veliri sur glacio etc,—He thinks little of a thirty mile hike: 30-mejla promeno estas facilega por li (li tute facile marsas 30 mejlojn)—Within 6 miles of here: Xe pli malprok- sime ol 6 mejlojn de ĉi tie (en sesmejla radio de ĉi tie)—Towards but not as far as St. Paul: Al sed ne ĝis St. Paul—But for him I should be dead: Escepte pro li mi estus mortinta—Pollen: Poleno, florpolvo (if you mean our Colonel, no translation is necessary, everybody knows him)—Electric plant: Elektrofarejo, elektroproduktejo—To be in a hurry: Esti rapidema (ne havi multe da tempo)—To keep the stores busy: Okupadi la butikojn—An agricultural district: Agrikultura (ter- kultura) regiono—It is known as the golden state: Oni nomas gin la ora Atato—Preferable to: Preferinda al (je, ok etc.)—To stand by a statement: Subteni dirajon (ankoraŭ same opinii)—To stand by him in trouble: Defend] (helpi) lin (resti lia amiko) en malfelicajo—To steer west by north: Piloti (direkti ŝipon) norden de la rekta oriento— Come by all means: Keprc venu—A tailor by trade: Tajloro je metio —To see fit to do it: Deziri (voli, esti volanta) ĝin fari; aprobi ĝian faradon—It won't open: Ĝi tute ne malfermiĝis—A slice of bread or toast: Pantranĉaĵo (detram da pano), aŭ panrostajo—To spin (metal) : Kavigi (metalon turnigantan en tornilo)—Ball bearing pedal: Pilkpivotinga pedalo (pedalo kun pilketoj en la pivotingo)—Type- writer carriage: Skribmaŝina deportilo—Passive voice: Pasiva formo —Lockout (a labor trouble): Dungorifuzo, rifuzo de dungado (por devigi kc dungitoj cedu al la dunginto)—One cent and three mills: unu cendo kaj tri dekonoj (da cendo)—Named after my sister: Sam- noma kicl (samnomulo dc) mia fratino: launomita laii mia fratino— Parsee: Fajradoranto, zoroastrano—With interest at five per cent: Kun rentumo po kvin procentoj—Slush: Degelajo. Remark In regard to technical expressions,—nautical, mechanical, eco- nomic, etc.. like those above.—any person ept the expert on those lines (such as we may be justified in assuming the inquirer to be) must go to the English dictionary and find out just what the expressions mean. Then this definition can be put into Esperanto as concisely as possible. Xo other method is possible until the experts in the various lines of technical work have gotten together and compiled full dictionaries for themselves. Occa- mally some technical expressions may he noted in the present dictionaries, but their existence may not be relied upon as a general rule. AMERIKA ESPERANTISTO In regard to colloquial or distinctly national expressions, such as one should not expect to find in the international language anyway, the method is, to think out what the words or pin mean (or look in the English di tionary if it contains them), and translate these "good English" equivalents or definitions into Esperanto. In regard to derivative ideas, which are seldom given independently in tin- Esperanto dictionaries, select the root from which such word could lo Uy be derived, and look it up. Frequently the very derivative desired will i given as an example (CI slush" in Millidge under dcgeli). If the root evi- dently is not the one from which the word can be derived, try some other root, and work it out logically, making your own compound, if a compound seems possible. (See the list of dictionaries given on pages 2 and 3 of the catalog-supple- ment to the October number of Amerika Esperantisto,) IMPORTANT The Business Department of the American Esperantist Co. wishes to make an explanation to those of its patrons who have subscribed through us to LA REVUO and the SCIENCA GAZETO. A subscribers know, they have always received their copies of these magazines direct from the Company's offices, due to the fact that by special arrangement with the publishers we received a large shipment of each every month to fill subscriptions on this side of the water. With the September number the shipments suddenly ceased. Think- ing that probably the ma s had temporarily suspended publi- cation owing to the death of Carlo Bourlet, and tl onsequent ensu- ing confusion, we waited,—but—when our own exchange copies were received we immediately wrote the publishers asking the wherea- bouts of our bundle orders. No reply, and to no less than a dozen other letters sent them, requesting, praying for, demanding either an explanation or the missing copies, we likewise have received no reply. Our Paris representative is now taking up the matter p onally, and we hope at last to get sonn action. We only wish 1 y that while the "complaints" which \ ire receiving daily are certainly en- tirely justifiable, it is only taking your time to write them, and more of ours than we can possibly spare to an- r them. We assure you that the day the copies o\ these magazines are received at our office that same day yours will be sent »u. For reasons, good, bad or otherwise, we are not "spitefull witholding the magazines from our customers, but will be more grateful than they can possibly imagine, to have this trouble straightened out to the satisfaction of every one concerned. We would be glad to print herewith our opinion of the publishers of these magazines, who do not give us even the ordinary courtesy of a reply to our communications, but unfortunately our supply of asbestos paper has been exhausted in writing to them. 8 AMERIKA ESPERANTISTO BOOK REVIEWS LA KAMENA ANGULO, 50 pages, 22 cents. An indifferent translation of "The Chimney Corner/' a soul har- rowing melodrama of the vintage of P6L British in lo< ion, British in action, and British in manner i the translator makes it in- ternational by transmuting L.d.s. into Spesmiloj; honest pounds in * 'hektogramoj." The father in the play makes the poor defenceh grandfather of 92 inquire about "jarmutaj fumajitaj haringoj/'—(yc Yarmouth bloaters, how did you guess?) assures the round d English Bobby "per horn * Esperantaj vortoj, k. t. p." later on hes his disturbed mind by a v strains from "En Maksveltona tlo I das angeltn1 " (recognize it?). Later on he tends to busine in his --hop an lis "spesdekojn da alumetoj." Still later he is so rcome by his emotions that he f that he is an Esperantist and begs his son to thrash him, that it may go down to history as an example of "brita redon< The hero, who according to all circum- tntial evidence kis falson," is finally cleared from all suspicion, rescues the heroine from a hated marriage with his designing and mercenary rival ami all ends with red tire and soft music. LA VORTO. Capitro XXII from LA VOJO DE I/ VIV<). 17 pages, 10 cents. Sixteen pages of aphorisms, lected by the author from the writ- ings centuries of the worlds thinkers, relating to speech. "La >rto estas esprinn I penso kaj povas scrvi al kutiiĝo kaj disiĝo inter hornoj; pro tio c necese uzi ĝin singardeme." KVIN NOVELOJ, 258 pages (cloth), 70 cents. The fact that this book is No. 5 in the series of Internacia Mond- literaturo speaks for its excellence of presswork and binding, and a sures that its contents are worth reading. It is a collection of novel- ettes from five German authors of the early part of the nineteenth century. The Esperanto is excellent and it is evident that the trans- AMERIKA ESPERANTISTO lator has preserved in a measure the styles of the original authors; for there is a noticeable difference in the Esperanto style of each. The character of the tales is also diverse, beginning with a tragedy and ending with an emotionally dramatic story which might well have been written by Boccaccio. This is a book for the mature as well as the experienced Esperantist and to such it is well worth several read- ings as a study of literature and flexibility of Esperanto style to ac- comodate itself to the original from which translation was made. The best of the stories (and they are all good) is "Malrica Muzikisto." It is simply written, unusual in character and full of pathos. SUPERFORTA AMBICIO, 52 pages, 15 cents. A story of a Russian who took up Esperanto for "what there is in it," his subsequent disappointment and desertion. While this is hard- ly a good propaganda work it is a faithful picture of a type to be found in Usono as well as Russia. The hero failed to receive coveted office in his society, tried Ido until he found that there were no Idists to be und outside a few promoters, became disgusted with the whole thing and withdrew into oblivion. Being a Russian instead of ; American it did not occur to him to seek the coveted prominence by founding a rival society. ESPERANTO EN PERSUJO La Centra Oficejo de la P i Amerika A io por Edukado en Vaŝingtono, D. C, mo, rice vis la novajon, ke en Persujo oni estas organizinta diversajn studklasojn de Esperanto. Ce la lerncjo "Tar- biat" en Teheran klaso de la Internacia Lingvo jam funkciadas. En la urboj Tabriz kaj Urinial en Persujo, oni niultege interesiĝas ij granda cntuziasmo regas, kaj la Persa-Amerika Asocio por loin- kado en Vaŝingtono estas provizanta la necesajn Icrnolibrojn. Ci<> tio estas boncga komencado ij oni espcras, ke multaj klasoj baldaŭ iriĝos en aliaj urboj pcrsaj. ear la nitna Majstro de la Bahai'a Keve- lacio, Abdul Baha. ordonis al siaj tri milionoj da pcrsaj kredantoj studi ĉi titin lingvon. Kaj oni m ias bone, ke en la oriento religiaj devoj estas ĉiam konscience plenumataj. Amerikaj Bahai'anoj ankaŭ studas la Internacian Lingvon. 10 AMERIKA ESPERANTISTO KOMUNIKAĴO DE "LINGVO INTERNACIA ♦ » Ŝajnas ke nin tute ne komprenis amiko Privat, en artikolo de "Amerika Esperantisto", Dec, 1913. Malkuragaj ni ne estas nek timemaj, sed ni scias, kien nin kondukus troa junula memkonfido. nesperteco kaj nesingardemo,—kion ni cela-: Cu varbi al Esperanto la pacifistojn? Cu ĉiujn ajn homojn eĉ militemajn? Se nur la pacifis- tojn, kiun grandan utilon alportus E ranto al ilia propagando? Se la aliajn ankaŭ, unua kondido estas ne forigi ilin kunligante Espe- ranton kun pacifismo. Cu en tia diro estas ia malkurago? Ia timemo? Ia malŝato aŭ admiro por la registaroj? Ni, do, vidu la mondon tian, kia ĝi estas, ne tian kian ni ĝin deziras an volas! Ni estu idealistoj, jes, sed samtempe firmaj realistoj. Ni preparu pli belan morgaŭan tagon, laborante sur nia hodiaŭa kampo, ne sur post morgaŭa; tio alportus al ni nur disreviĝon. Niaj kongresoj estu large malfermitaj al ĉiuj, jes al ĉiuj, kiaj ajn estas ilia.i idealoj, kaj eiuj trovu sin tie hejme, car inter Esperantistoj! Kaj nun ni relegu la belan elokventan paĝon per kiu la "Onklo" finas sian lastan leteron. Modestaj labo- ristoj en granda verko, thin paĝon, ni meditu, ni komprenilI Th. Cart, Cefredaktoro de "Lingvo Internacia." MALJUNAJ VOJAGANTOJ Jurnalo en Harrismith (S. Afriko) raportas le jenon (12-9-'13): Tre respektinda nigrulo, kiu estas aĝa ne malpli ol 119 jaroj kune kun edzino (98 jara) kaj lilo (80 jara) foriris el Harrismith antaŭ kcl- kaj tagoj per la vagonaro. La pli maljuna viro jus ekposedis farm- bienon en Transvaal'o, kaj tien iras por komenci novan vivon, kun tiom da entuziasmo kiom vidiĝus je viro de 21 jaroj. La virinon oni devis porti al la vagono, sed la viro iom rekte marŝis. Hi altiris multajn rigardadojn, kaj la fervojaj oficistoj faris ĉion eblan por ilia komforta veturado. Estas malfacile kompreni, en tiaj tempoj de ra- pida ŝanĝo kiaj la nunaj, ke per la foriro de tiuj tri personoj, la dis- trikto perdas viron, kiu naskiĝis en 1794, kaj Hal vivis en tri diversaj jarcentoj. Ke ili restu feliĉaj dum siaj lastaj tagoj deziras la enlo- ĝantoj de Harrismith kaj ĉirkauaĵoj. El la "Natal Mercury/' Tradukis Leonard Wood, Durban, So. Africa. AMERIKA ESPERANTISTO 11 SOCIALISMO KAJ ESPERANTO 5SPERANTO estas proprajo nek de in ajn partio, nek de iu ajn religio. Gi estas, kiel ni ne ĉesos rcdiri, nur lingvo; kaj sam- range kiel ĉittj aliaj lingvoj, ĝi povas kaj devas servi al ĉiuj sen- diference. Tial oni ne devas miri ke laŭ ekzemplo de Katolikoj, kiuj rajte vidis en ĝi rimedon por renversi la barilon kiun starigis inter ili kaj iliaj fremdaj samideanoj la diverseco de la lingvoj, la Socialistoj in- tencas siavice uzi gin por ekrilati kun siaj alilandaj kamaradoj. Ni eltrovas hodiau pruvon pri tio ĉe du ĵurnaloj: unua Europa kaj la alia Azia. 1 La unua estas nacia. Estas "LA ESPERANTISTA EABO- RISTO" kiu en ĝia tiu-ĉi monata numero publikigas, je faktitolo **l)e- cido" artikolon, el kiu ni eltiras la sekvantajn iiniojn: "La laborista internacia agado estas ofte malhelpata en sia antatieniro de la diver- seco de la lingvoj. .. .en la internaciaj kongresoj, la delegitoj parolan- taj la germ a nan, anglan aii francan Hngvon, povas, solaj, plenumi proksimume ilian komiston. Sed ili nur profite atente aŭskultas la diskutojn se ili komprenas samtempe tiujn tri lingvojn, kion preskaŭ neniam kapablas laboristo. ... La uzo de helpa lingvo preciza, kiun oni lemas facile kaj rapide, eĉ sen niulte da klereco, estus bono por la propagando de la socialista idealo. •..konsekvence la subskribintoj petas de la federacia konsilantaro ke ĝi metu en la tagordon de la proksima federacia kongreso la jenan demandon: ESPERANTO KAJ SOCIALISMO. La alia jurnal las "LA fllNA SOCIALISTO," gazeto lukse eldonata, scivolinde paĝordigita, skribata parte en esperanta ling^vo, parte en hina lingvo, kies nia kuncivitano S-ro Grives ricevis tiujn tagojn, kiel delegito de UNIVB1 VI \ ESPERANTO-ASOCIO, du numerojn je malsaina koloro presitajn. En unu el tiuj du ekzem- pleroj, ni legas—en la esperanta parto, kompreneble, car ni ne bezonas diri ke ni ne estas kompetenta ]>ri la hina lingvo—la jenon : GRAVA AVIZO.—Nia revuo ĉitinumere publikigas ĉiujn artikolojn pri so- cialismo, esperantismo, feminismo kaj laborismo en esperanta kaj hina lingvoj. Tial ni danke akceptOS manuskriptojn en Esperanto de eksterlandaj samideanoj kaj bildojn, fotografajojn k.t.p. koncerne tiujn kvar celojn. Jen komparo kiu nepre impresigos niajn legantojn. Kaj se ni aldonas al la Katolikoj kaj al la Socialistoj la Mutualistojn kies la 12 AMERIKA ESPERANTISTO lastan semajnon ni sciigis la decidon alprenitan en la Kongreso de GENT kaj la Liberpensulojn kiuj ankaŭ intencas baldaŭ kongresi per Esperanto, neniu rifuzos konfesi kun ni ke, en ĉiuj rangoj de la So- cieto, oni serioze ekkomprenas la servojn, kiujn estas difinita por fari Esperanto. Kaj niaj legantoj volonte konfesos ke la tago, kiun ni postulas per niaj deziroj en la artikolo kiun ni publikigis tiun-ci monaton en "LA MOVADO", ne malfruos brili dum kiu "ĉiu dis- ponos du lingvojn: sian nacian lingvon por ĉiuj rilatoj kun siaj sam- nacianoj, kaj Esperanton por kapabli, en ĉiuj okazoj kaj sen malfacil- ajoj, interparoli, voce tiel bone kiel skribe, kun alilanduloj, kiu ajn estu la nacia lingvo de ĉiu el ili." Ni ne ŝanceliĝu do helj>i, ĉiuj, la alvenon de tiu tago. Kaj ni bone atentu ke tiel agante, ni ne nur laboros por plibonigi nian ko- muuan staton, sed ni kunhelpos mtempe la amikigon de la popoloj, kiu se ĝi ne povas sola forigi por ciam la militojn, tamen utilos lau granda mezuro ilin pli kaj pli maloftigi. L. DeMarcy Komitatano de la Societo por la Franca Propagando de Esperanto. HELP ! ! This letter was received at the office of A.E. a few days ago: "Dear Sin- As I am troubled with a trouble which I would like very much to have cured, I would like if you could explain the meaning of esperanto. I think probably it means the same as I have. If it is the same, I will write to you at once. I would gladly give you a trial. Hoping you will write me at once and give me the full meaning of esperanto, and oblige, ft Full information was sent the sufferer by return mail, and we trust he is entirely "cured" by this time. El la "Latest" sporta ĵurnalo: Fraŭlo (ĉe dancbalo)—Oni diras ke oni lernas Esperantos en iiuj altgradaj lernejoj en Ameriko, Britujo, Francujo, k.t.p. Fraŭlino—Cu ĝi similas la "Tango" (danco). AMERIKA ESPERANTISTO 13 RAPSODIO PRI LA ESPERANTISMO l h- H. I, Keyes L—"En la mondon vcnis nova sento." Demctu la ĉapclon, klinu vin; Heroo dormas sub ĉi tiu ŝtono Al kiu bone decas laŭra krono; Li mortis pro patrujo. Laudu lin. La epitafo kroĉii kiel boko» Tenante junajn filojn je la manoj Kaj altirante al si la atenton, Alvenaa patroj. kiuj atentigas lonigis ntni tomban monumenton >in pri V heroo, kaj sciigas Al ĉiu vi/itanto ĉe la loko. Ke lin iiniti devas la infanoj. la homaro pn its, La jena penso kaptas, forte tenas Kaj ĉiu homo vidas. legas. bcnas; P< man knahon—unu el milmilo: Por is, kc la "La paco, ne milito. eslas ilo [nsptron, impreson daŭran lasas. Al tnondaferoj kiu plej konvenas. \1 gloro povas manki la profito; Ja honorindi estus ii mortmta li militon estua subpreminta, iiau hat.ii.ill en mUito!" II.—"Ne al glavo sangon soifanta. »» "Pro propra lando—sia gcnta rondo" "Pli hone estus scrĉi samajn trajtojn ervore en la knaba koro sonis, En ĉiuj landoj. inter ĉiuj gcntoj, i tin homo sian vivon donis— Por nutri ilin ĝis amikaj sent. Pli noble, vivi por la tuta mondo. Ne militistoj—gardos homajn rajtojt Ce tio, la okulojn li ma lie rm is— kvidis antaii si li gloran celon: Disfendi fine la malmolan scion. Sub kiu longe homkonsento germis. III.—"Sub la sankta signo de 1* espero." i tia celo estas ja fantomo? Malhelpoj lin ne venkis, sed ii is— i tamen prenis sur sin la laboron, batu maltrankvile, mia kor\ Dum la espero metis en la koron Cu mi ne venkos en decida hor La vtnkajn fortojn de heroa homo. Kuraĝe klopodante li eldin Li venkis. Est. n la simpla diro La sumo de vivlonga sindonado, Promeso pri tutmonda konsentado, Plenumo de tuthoma korsopiro. IV.—"La bela sonĝo..... Por eterna ben1 efektivigos." Yin. Zamenhof! dankeme ĉiam tcnos Post jaroj, kiam monda paco regos,— En sia koro ĉiu posteulo; orantoj antau unu momiinento, n. Majstro! bonfaranta geniulo! Kun koroj plcnaj de altiga sent Popoloj kunligitaj ĉiam benos. Surskribon jenan sur la Btono legos: Demetu la capeion, klinu vin; Heroo dormas sub ĉi tiu ŝtono Al kiu vere decas glora krono; Li venkis por la paco. Benu lin. 14 AMERIKA ESPERANTISTO NELLA aii La Vojo Nekonata Originala Novrlo ola por ĉiam en la mondo. Reve- nis en ŝia memoro la stranga vidaĵo pri Y terura kluzo. Jam sonis en ŝiaj oreloj la tondra fluego de 1' ondoj. Ekploris ŝi longe, mallaute, el tuta koro. Facile estas pensi, decidi, sed .... travivi .... Dume Paulo rapidis en la strato, marŝante ĉiam rekte antau si sen konscia celo, aŭdante nenion, vidante nenion ĉirkaŭ si, havante en la okuloj nur tiun neforgeseblan aperon en la spegulo; la fantoma restajo de lia Nella. Kio lin kvazaŭ puŝis for de V dom<>? Kial li forkuris kiel sen- kuraga malnoblulo? Li mem ne ĝuste sciis. Malgraŭ ĉiuj liaj supo- zoj la subita apero momente perdigis al li la saĝon. Li sentis unue teruran mirfrapon, poste senfinan kompaton al la malfeliĉega junulino kaj jen subite, antaŭ ul li povis ekmovi aŭ paroli, lin plenigis terura honto, ke li perfortis la malgajan sekreton de k« >r>uferanta nobla vi- rino, ke li ŝin kvazaii trompis, kaj li kiel sago forkuris, sed, ho ve, tro malfrue, car ankaŭ lin ekvidis Nella, kaj tiel plej akre li vundis sin sendefendan. Li ja ne havis rajton veni ticn kaj ŝin vidi kontraŭ ŝia volo. Tamen nur ŝian feliĉon li deziris; eĉ noble kaj amplene li intencis agi. Kial do lin forkurigis stranga forto? Cu li nun revenos al ŝi kaj proponos la edziĝon? Kial do enfluas nun Han memoron nur ŝiaj rifuzoj, nur ŝiaj petoj al disiĝo? Kial jam ne ŝajnas al li malnobla tia forlaso? Kial eĉ lin hontigis nur lia trudita vizito kaj ne lia malkuraĝa tro mal- frua forkuro? Plenigis nun lian koron senlima admiro al grandani- meco de Nella. Kiel sinofereme, saĝe ŝi skribis. Kial li ne volis ŝin aŭskulti? Kial li do provis agi superhome estante nur malforta, sen- kuraĝa lastminute? Kiel naŭzis li sin mem. Nun ĉio estis finita spite lia granda amo—tamen tro malgranda. Facile estas pensi, decidi, sed . . . travivi . . . AMERIKA ESPERANTISTO_______________15 Longan, htimilan, pardonpetan leteron Paulo skribis al Nella la saman vesperon; sed nur thin ĉi respondon li ricevis: "Tutkore mi pardonus, sc vi estus kulpa, sed mi scias ke nur amo vin venigis kon- traii mia volo. Ankaŭ mi rajtas peti vian pardonon. Ne skribu plu. Tio nin ambaŭ tr<> suferigus. Ni iru niajn apartajn vojojn kun kuraĝo. Mi sendas al \ i lastan kison. Via Nella." Post kelkaj tagoj Nella ricevis eltranĉajon el arkitektura revuo; "Al la grupo de niaj junaj kolegoj. kiuj forveturos sabaton sur la 'Prince Alberto* por partopreni la konstruadon de V anoncitaj mode- laj urboj en Nov-Zelando, ni devas aldoni la nomon de nia kunlabo- ranto S-ro Paulo Kermas, kiu lastmomentc decidis akcepti proponon de la entrcprcna societo S.P.NJD., kies projcktojn ni dctalc ckzamenis en nia la>ta Numero." _.__________ (Daŭrigota) PROPAGANDISTO EN MANHATTAN ♦^rtOVAS esti ke aliaj samideanoj vidis, en la New York American 14 de la 12a de lasta oktobro, artikolon dc Frederick Towns id Martin asertantan kc: "La Senokupa klaso sin konsideras la zorganto de la artoj, la pll aha lernado, la pli aha kulturo, la pli aha VIVO. Legante tion mi kvazaŭ vidis grandatl lumon. Lingvo internacia apartenas al kelke da tinj roj; klare do p<»r starigi lirme la lingvon en ĉi tiu lando de egalrajtoj por ciuj, eptante azianojn kaj virinojn, necesas simple propagandi inter tiuj individuoj kiuj gardas la pli altan lcrnadon, niaj gepatronoj de kultun». 1 nokupa klaso. Tre bone. Posttagmeze en la sama tago kun mia kuzino Eda mi min trovis ĉe Geraldin, nia amikino de infanaj jaroj, kiu edziniĝis kun duobla milionulo kaj konsekvence, laŭ la citaj<>, devas esti bona specimen*) de patronino dc la pli altaj aferoj. I him paŭzo en la konversacio Eda. kiu estis promcsinia helpi min. kvazau ne cstas en la kapo io pli grava por dirk ekbabilis: "Kial vi ne lernas la liugvon neutralan, Geraldin Gi certe multe utilus al vi kiam vi vojaĝas tra Kuropo." "Cu vi aludas EsperantonV res] lis tiu oscedante. "En tio estas nenio nova, mi jam aŭdis pri ĝi. Unue en Marseille, en librejo tie, kiam mi al parol is fraiuc al iu el la niizeraj komizoj. Vri scias ke frue en niiaj knabinaj jaroj mi komencis studi la francan. Nu, tiu ŝafkapo la komizo rcspondis al miaj zorge elektitaj vortoj per tio ke 16 AMERIKA ESPERANTISTO li ne komprenas Esperanton. Vi ridetas? Ho, multe da amerikanoj konstatas ke ofte en Francujo troviĝas personoj kiuj estas tre nesciaj rilate sian gepatran lingvon." "Eble pro tio ke Esperanto jam estas tiom vaste uzata," mi kura- ĝis intermeti. "La francoj estas ĝiaj plej varmaj amikoj. Ili scias kio estas utila." "Se ĝi estas tiotn utila," diris Ĝeraldin, "kial la registaroj ne inter- konsente gin uzas? Kio malhelpas ilin en tio? Sed por kio ni mal- trankviliĝu pro lingvoj? La mondo devas esti tiel kiel ni trovas gin. Mi mem estas vera optimisto kaj opinias ke ĉio estas tia kia ĝi devas esti." Unu fojon, kiam ni estis tre junaj kompreneble, mi allogis la nai- van Geraldin ĝis rando de lageto da kota akvo, kaj krime enpuŝis ŝin. Tion dum tuta la vivo mi estis bedaŭrinta—ĝis tiu momento. Vi kom- prenas. "Certe, Geraldin, vi pcnsas tiele," Eda respondis; "vi kiu vivas rkaŭata de ĉio kion la koro virina povas deziri; vi kiu estas juna, bela, lege disigita dc la edzo kaj sen la ŝarĝo infana." Dum la irado lien Eda estis dirinta ke ŝi multe bedaŭras seninfanajn virinojn. "Efektive ĉu ĉio estas tiel kicl ĝi devas esti?" mi enmetis. "Re- konsideru. Jen vi loĝas en apartamento kies luado kostas al vi alme- naŭ dek mil spesmilojn jare; vi pasigas la vintron ĉe St. Augustine, la someron je la monletoj Berkshire; ofte intertempe vi vizitas iun el viaj amikinoj, aŭ vojaĝas—konsideru ĉion ĉi tion kaj tiam rigardu tra fe- nestro al la urba parko sube. Tie sidas viroj kiuj pro tio ke al ili man- kas dormloko devas dormeti en ĉi tiu parko, super kiu sin trovas la luksa litĉambro via sen okupanto dum pli ol duono de la jaro. Cu tio estas justa?" "Vi ne volas ke mi pensu vin socialisto?" demandis Geraldin, ridetante kvazaŭ la socialismo estas plej ridinda afero. "Kiom vi eraras. Neniu dormas en la parko, la policanoj ne permesas tion." "Vi rimarkis do kiel la urba rcgistaro kondutas koncerne la tieajn malfeliĉulojn! Vi jam honoris ilin per ekrigardo!" "Ofte dum horoj mi ilin rigardis," respondis Geraldin serioze; "kaj ĉiam venas al mi en la kapon ke strange estas ke tiaj kreitajoj nenion farantaj havas la privilegion monopoli la tutan belan parkon, dum ni, la okupantoj de apudaj loĝejoj, ni kiuj apartenas al sfero su- pra pro tiaj homaĉoj ne povas eĉ trapasi nian parkon." Mi ne atentigis ŝin ke ĉio estas tiel kiel ĝi devas esti. Mi estis tro humiligita. ŝia aludo al sfero supra estis iginta min, honeste mi parolas, ŝanceliĝi sur mia seĝo. Gis tiu momento pri la societa grado AMERIKA ESPERANTISTO 17 de Geraldin mi sciis nur ke ŝia familio. en la jaroj de nia infaneco, esti^ unu el la plej malnovaj ĉc Fervoja strato, Whitesboro, N. Y. "Supra sfero" estus pensiginta ŝian patron pri la luno aŭ marso. Jen fine kiel la pli alta vivo montriĝas ĉe la neokupatoj. "Ni diskutu ion diskutindan," sugestiis Ĝeraldin. "Ni estu de nun praktikaj." "Ja jes," konsentis Eda kaj mi, kun la penso ke nun venos men- cioj kleraj rilate arton, la pli altan lernadon, k.t.p. "Xi la scenejon priparolu,"ŝi daurigis. "Cu tia estas praktika temo ?" dcmandis Eda. "La scenejo pre- zentas nur travestion de la vivo." Eda estas progresemulino. Sed car virinaj rajtoj tute okupas ŝin, ŝi ne trovas tempon multe interesigi en nia lingvo, tamen je okazoj ŝi ĝin propagandas. "Pli bone konsideri la vivon tra\ io de la scenejo," respondis Geraldin. "La vivo estas nur vulgara farso de ĉiuj belecoj dramaj." "Almenaŭ oni devas konsenti ke estas rimarkinda malsameco in- ter ili," mi diris. "Ekzemple, oni sin scntas alte regalita per vido de la fama, nigra militisto Otelo amindumanta la blankulinon Desde- mona; sed ĉu edihga tiu klasika tragedio kiam ludata en la vivo mem? Kiam en la nuna jardeko fama, nigra batalisto, aŭ pli ĝuste boksist amis blankulinon, kio oka/is? Pro malestimo de siaj samrasanoj la blankulino sin mortigis, kaj la nigra heroo, Jack Johnson, sin trovis tuj en mallibcrejo." "Ne rememorigu pri abomenajo," admonis la ambaŭ junulinoj. Ostkapulo mi estas. Vi vidis la dramon Otelo, Geraldin?" Eda dcmandis. rCerte. Tre fervora amanto estis Otelo." En la bluaj okuloj de la malnova konatino mi kaptis misteran lumon. "Kiom li amis sian Desdemona'n," si aldonis duonkusante sopire en sia braksego. "Cu li provizis sin per dek mil spesmila apartamento?" de mi. "Ne opiniu," diris Geraldin kun subita energio kaj tute al malfeliĉa mi, "ke pro amo mia edzo donas al mi ion. La lego devigas lin fari tion kion li faras. Pro tio ke li subtenas min mia edzo meritas ne- nion miaflanke." Mi silentis, diplomatic subpremante miajn verajn sentojn. Mi havis la malic an penson ke se tiu mizerulo, la edzo de Geraldin, enirus tiun ĉambron—kie li efektive ne havis pli da enira rajto ol la malfe- liculoj en la parko—kaj per litkuseno Otelo-simile sufokigus Geral- dinon, li devus ricevi, almenaŭ por kelke da sekundoj dum la vivo res- tus al ŝi, i>li da edzina respekto ol iam antaue. tt Mi 18 AMERIKA ESPERANTISTO "Kompreneble li ne amas," diris Eda. "Ne laŭmoda nun estas la amo inter geedzoj." Estis ironio kaŝita tie, sed Geraldin nenion kontraudiris. "Kaj eio estas tiel kiel ĝi dev esti," pensis mi. Mi faris mian adiauon kun la decide malkaŝi iam ĉi tiun interesan bildeton de unu el niaj, laii Frederick Townsend Martin, zorgantoj de la pli alta ler- nado, kuliuro kaj vivo; sed mi faras tion ĉi tie nur pro la sekvanta pli agrabla okazo, kun kiu ĝi estas pro kontrasto ligita. Du semajnojn poste, marŝante unu tagmezon sur Sesa avenuo iom norde de Uudek-tria strato, mi ekvidis nian verdan stelon sur unu ei la miloj da knabinoj kiuj preterpasas je tiu horo. Malgranda kaj nigrokula ŝi estis kaj havis eble 1ezos la mrmon, kaj car mi malesperas iam lerni la frainan pro ĝiaj malfacilajoj kaj manko da tempo ĉe mi, mi devas lerni Esperanton, kiun mi estas certa mi povos bone akiri sufice frue por la vojaĝo. En la tempo kiam mi havos la necesan monsumon, ĉiuj eŭropaj vojaĝantoj uzos tiun lingvon." Kun iina ridetO 31 kapsalutis kaj rapidis for, kiel persono kiu havas premantajn aferojn. La koro estis malpeza kiam mi cliris el tiu restoracio, kaj mi kan- tetis pecon da malnova kanto kiun mia patrino amis pri "la belaj al- sacaj naontoj." La simpla deklaro dc tiu knabino estis montriginta al mi kiom negrave estas cu la sfcro supra sin interesas en nia Hngvo aŭ ne. Per la kuragaj revantoj inter okupataj homoj Esperanto iras antauen. Kiu ajn vi estas viaj revoj efektiviĝu, ridetanta filino de filino de Alsaco. M. James. "MI REKOMPENCOS" —Rom. 12, xix. Originaki tiovelo de John L. Stanyan (Speciale verkita por Amerika Esperantisto) "Oni nomas min ft-lira— Mi pro tio ridas, Car kasitan mian plonn Hi ja ne vidas. Malfeliĉa dc naskiĝo Restos mi ĝis la morto; Rial naskis vi, patrino Min por tia sorto?" ■ —Trad. A. Grabowski, Capitro I De kiam li havis kvar jarojn Georgo Kcnriĝ estas orfo. Li ne povas rememori pri la patro, sed li bone rcnunioras la dolĉan vizaĝon de la patrino, kiu, antaii ol ŝi mortis, petegis al sia fratino ke ŝi pri- zorgu la knabeton. Tiu onklino estis edziniĝinta tre riĉan viron kiu estis multe pliaĝa ol ŝi. Kiam la patrino dc Georgo estis mortinta, sinjorino Dekster persvadis sian edzon ke li permesu al ŝi venigi la etulon en ilian propran hejmon. Hi mem havis du gefilojn; filinon unu jaro pli aĝan kaj filon du jaroj pli aĝan ol Georgo. 20 AMERIKA ESPERANTISTO Jaroj forpasis, dum kiu sinjoro Dekster kaj Ha filo komprenigis al Georgo, ke li ja estas orfo, kaj nur pro ilia bonkoreco li permesiĝas restadi kun ili; ke, sen tin bonkoreco li devus vivadi en iu orfejo ad malriĉulejo. Eta Mario kaj la patrino estis egale amemaj al la soleca knabo, kiu ricevis de sia onklino la sanian pripensemon, kiun ŝi vidigis al siaj propraj getiloj. Mario kaj Georgo estis preskaŭ ĉiam kunludantoj, kaj, de la tempo kiam ili estis geetuKj. ili daŭre sajnigas ke ili estas geamantoj. Tiu infana amikeco pli kaj pli fariĝis pasia amo. Forpasis dek jaroj de- post kiam Georgo eniĝis la familirondon, Li estis pli grandkorpa ol estas kutinie je dekkvinjaruloj, kaj Mario, kiu tiutempe estis dekses- jara, estis kvazaŭ bildo de beleco. lun belegan Septembran vesper»ui. ili sidiĝis sur roko en apuda kampeto malantaŭ la domo. Kunmetinte la manojn ili subvoĉe paro- lis dolĉajn vortojn unu al la alia. "Karulo mia," diris Georgo, "mi ja scias, ke ni ankoraŭ estas ju- naj, kaj ke \ iaj gepatroj estas tre riĉaj—ke mi estas, neniu; sed, mi sentas en mia koro, ke eble iam mi havos sutieon, kaj povos feliĉigi \ in en nia propra hejmo. Vi ja scias, ke ni reciproke estas geamantoj de kiam ni estis etaj infanoj, kaj ciam ŝajnis, ke ni edzi s kiam ni fariĝos pliaĝaj. Nuntempe, Mario mia, mi havas alian Specon de amo por vi, kaj volas sigeli tiun ĉi novan ekziston j)er kiso. Cu vi min kisos? Nun ni estas realaj geamantoj—ĉu ne vere ? lam vi fariĝos mia edzino, ĉu ne, amatino mia?" Aminde ievinte sian vizaĝon, ŝi mallaŭte respondis, "Jes, mi tion promesas." lliaj lipoj kunmetiglSj kaj subite ili aiidis brueton kaj ekkrion. Cirkauen rigardinte, i)i vidis Frankon, la fraton de Mario, staranta ĝuste antau ili. "Mario," Franko per nekutima voĉtono diris, "mi opinias, ke estus bone se vi rapide hejmenirus; la patrino estas demandinta pri la kaŭzo de via foresto." Mario kun iom da timo tuj forrapidis al la domo. Franko sin turnis al Georgo. Li estis kolera. "Kaj tiu ĉi estas la maniero per kio vi dankas al tiuj, kiuj bon- koreme malpermests ke vi enirti iun malriculejon, kaj kiuj nutris kaj vestigis vin—vi almozulo! Tio ĉi estas tio, kion vi faradas. Ne kon- tentiĝinte pri manĝado kaj dormado sub la sama tegmento kun viaj SUperuloj, vi volas malbonigi raian fratinon, kaj—kiel la hundo tia vi e>tas—mordi la manojn, kiuj manĝigas vin. Al mia patro mi konigos ĉi tion; sendube li agos laŭ via malindeco. Ne plu vi estas inda je io vm AMERIKA ESPERANTISTO_______________21 de li; ne phi vi estas mia kuzo. Vi estas mizera fripono. Eble vi diros, ke vi amas mian fratinon kiel frato. Kiel frato! Mensogisto vi estas; mensogisto, mi ripetas." "Cesigu!" ekkriis Georgo. "Vi ja havas la rajton diri al via patro ion, kion vi volos, sed mi vin avertas, ne plu uzu tiajn vortojn. Mi ne scias pri pli malbona fripono ol la frato, kiu eldiras tiajn insultplenajn esprimojn koncenw sian propran fratinon. Se denove vi nomos min 'mensogisto' mi de\ is vin engluti la vorton. Mi amas Marion, kaj si estas promesinta al mi, ke ŝi edziniĝos je mi, kaj mi neniam eĉ el- spiretis nebonan vorton al ŝi." "Ree, mi vin nomas mensogisto," kriegis Franko, dum li levigis sian bastonon por ekbati Georgon. Georgo saltis kontraii li, kaj bategis lin stir la vizaĝon tiel forte, ke Franko kiel peco de ligtio talis teren, verŝajne mortigite. 1 Him kel- kaj sekundoj Georgo klinumis super Ia falinto; poste li rapidis al apuda rivereto, baldaŭ revenante kun saturita naztuko, per kin li viŝis la frun- ton de la senkonscia kuzo. Post malmultaj minuloj Franko est is ank rati unufojon sur la piedoj, kaj sur lia vizaĝo vidiĝis nigra makulo. "Vi estu malbenata, Georgo Kenriĝ! Tre kare vi pagos pro ĉi tin!" li siblis. "Manbatalo estas io nekutima kaj certe nova je mi," malrapide respondis Georgo, "scd mi tutkore kontentigos vin, ie kaj iam, laŭ via deziro." Duonhoro forpasis, kaj estis bruado en la domo. Franko estis pridirinta al la patro pri tio, kio okazis inter li kaj Georgo. Sinjoro Dekster furioziĝis pro la rakonto pri la amindumo inter Mario kaj Georgo. Li silentis ĝis kiam oni finis la vespermanĝon. Tiam li in- sulte parolis al Georgo. "Nur dum ĉi tiu nokto mi permc al vi resti sub mia tegmento," li diris, "sed, morgan matenfrue—jc la sunleviĝo—vi por eterno for- lasu mian domon. Sajnas al mi, ke trovigus en vi sufiĉe da hontemo pro tio, ke vi estas mizera dependulo, tiel ke vi nc penus malpurigi kaj malĉastigi mian filinon, Mario. Mi malbenas vin—for, for de mia sojlo!" "Edzo! Cesigu!" ekkriis sinjorino Dekster. "Vi ja forgesas, ke viaj geinfanoj apudestas. Ne estas dece en vi, tiel koleriĝi. Eble, Georgo ne estas kulpa pri io." "Honto je vi!" respondis tuj la edzo, "penante senkulpigi tiun knabaĉon. Ŝajnas, ke vi opinias ke estas tute dece, ke li amindumas Marion unu momenton, kaj pugnobatas Frankon la sekvantan mo- menton." (Daurigota) 22 AMERIKA ESPERANTISTO LA RAKONTO PRI EPAMINONDAS KAJ LIA ONKLINO (Sudusona Sensencaĵa Rakonto) de Sara Cone Bryant La sekvanta rakonto estas tiel verkita, ke ĝi bone taŭgas por deklamado ĉe esperantistaj kunvenoj. Pro tio sin trovas tie ĉi kaj tie inter krampoj be- zonataj klarigoj. Epaminondas kutimis iri al sia onklino preskaŭ ĉiutage, kaj ŝi preskaŭ ĉiam donis al li ion p«T alporti domen al la patrino. Unu tagon ŝi donis al li grandan pecon da kuko; bela, flava, bon- gusta, orkolora kuko. Epaminondas prenis gin en sia pugno kaj iris doment forte pre- mante ĝin. Kiam li alvenis domen restis en la mano nur iom da pe- cetoj. Lia patrino diris,— "Kion vi havas tie, Epaminondas?" "Kukon, patrino/' respondis Epaminondas. "Kukon!" diris la patrino. "Epaminondas, vi ne havas la pru- denton kun kill vi estis naskita! Tio ne estas la maniero porti kukon. Ea maniero porti kukon estas envolvi gin bone en folioj kaj meti ĝin en vian capelon, kaj veni domen. Cu vi aŭdas min, Epaminondas?" "Jes, patrino," respondis Epaminondas. La sekvantan tagon Epaminondas iris al sia onklino, kaj ŝi donis al li funton da butero por lia patrino; bona, freŝa, dolea butero. Epaminondas envoi vis gin en folioj kaj metis gin en sian capelon, kaj metis la capelon sur la kapon, kaj revenis hejmen. Estis tre varma tago. Baldaŭ la butero ekfluidiĝis. Gi fluidigis kaj fluidigis, kaj dum ĝi fluidigis, ĝi fluis laŭ la frunto de Epaminondas; tiam ĝi fluis laŭ la vizaĝo, kaj en la orelojn, kaj lau la nuko, Kiam li alvenis domen, ĉiom de la butero estis sur li. Lia patrino rigardis lin, kaj tiam diris,— "Cielo! Epaminondas, kion vi havas en la ĉapelo?" "Buteron, patrino/1 respondis Epaminondas; "Onklino donis ĝin al mi." "Buteron!" diris la patrino. "Epaminondas, vi ne havas la pruden- ton kun kiu vi estis naskita! Cu vi ne scias ke tio ne estas la maniero porti buteron? La maniero porti buteron estas envolvi gin en folioj kaj porti gin al la rivereto, kaj malvarmigi ĝin en la akvo, kaj malvar- migi gin en la akvo, kaj malvarmigi ĝm en ia akvo, kaj tiam preni gin en viaj manoj, zorge, kaj alporti ĝin domen." AMERIKA ESPERANTISTO 23 .. a 4 Jes, patrino," diris Epaminondas. Baldaŭ, alian tagun, Epaminondas ree iris viziti sian onklinon, kaj tiun ĉi fojon ŝi donis al li novan hundidon por alporti domen. Epaminondas envolvis gin en tolioj kaj portis gin al la rivereto; kaj tie li malvarmigis ĝin en la akvo, kaj malvarmigis gin en la akvo, kaj malvarmigis ĝin en la akvo; kaj tiam prenis ĝin en siaj manoj kaj revenis hejmen. Kiam li alvenis domen la hundido estis mortinta. La patrino rigardis gin kaj diris,— Dio mia! Epaminondas, kion vi havas tie?" Hundidon, patrino," respondis Epaminondas. "Hundidon!" diris la patrino. "Je ĉiuj sanktuloj, Epaminondas, vi ne havas la prudcnton kun kin vi estis naskita! Tio ne estas la maniero porti hundidon! La maniero porti hundidon estas preni longan pecon da ŝnuro kaj ligi unu finajon ĉirkaŭ la kolon de la hun- dido kaj meti la hundidon sur la teron, kaj teni en la mano la alian finajon de la ŝnuro kaj reveni hejmen." "Tre bone, patrino," diris Epaminondas. La sekvantan tagon, Epaminondas iris viziti sian onklinon, kaj kiam li estis preta foriri ŝi donis al li panbulon por la patrino; bruna, freŝa, krusta panbulo, Tial Epaminondas ligis ŝnunm ĉirkaŭ la panbulon, prenis la finajon kaj revenis domen tiamaniere (Imitu tiradon dc objekto laŭ la tero). Kiam li atingis la hejmon la patrino rigardis la ajon je la iinajo de la ŝnuro, kaj diris.— "Je la mortinta hundido! Epaniinondas, kion vi havas je la (inajo de la ŝnuro?" "Panon, patrino," respondis Epaminondas; "Onklino donis gin al mi." "Panon!!!" diris la patrino. "Ho Epaminondas, Epaminondas, vi ne havas la prudcnton kun kiu vi estis naskita; vi neniam havis la prudenton kun kiu vi estis naskita; vi neniam havos la prudenton kun kiu vi estis naskita! Nun mi ne plu diros al vi kiamaniere vi devas alporti ajojn hejmen. Kaj ankaŭ ne iru viziti la onklinon. Mi mem iros. Sed mi diros al vi nur unu vorton, Epaminondas! Vi vidas ĉi tiujn ses pasteĉojn, kiujn mi bakis? Vi vidas ke mi metis ilin sur la ŝtuparo por malvarmiĝi? Nu, vi aiidas min, Epaminondas, gardu vin kiel vi piedpremas tiujn pastecojn 1" "Jes, panjo," respondis Epaminondas. Tiam la patrino de Epaminondas surmetis sian ĉapelon kaj sian salon kaj prenis korbon en la mano kaj iris viziti Onklinon. La s< pasteĉoj sidis en vico sur la pordstupo kaj malvarmigis. 24 AMERIKA ESPERANTISTO Kaj tiam,—kaj tiam,—Kpaniiiumdas estis tre singarda kiel li pied- premis tiujn pasteĉojnl Li piedpremis (imitu)—unu—pasteĉon—post—la—alia. (Run permcso ck Houghton, Mifflin Co., Boston) Tradukis Lehman Wendell. ŜTELISTO ALGAJA arbaro. Ekfloris neĝe senfoliaj arboj: karpenoj kaj fagoj kaj kverkoj fortegaj, iam verdaj, kaj nun vestitaj en glacio kliniginte siajn kapojn al tero, silentas ĉiuj....Mal- gaja arbaro, malserena, car malvarma kiso de la vinlro, kaj malluma nokto kuŝas sur ĝi. Kaj Temotij staris aptld karpeno. En truita Safpelto, en botoj de sia edzino, en senliara kaj detruita capo, staris kaj \annigis siajn manojn. Malvarme, ho! ho! ho! malvarme al mi____Kaj ankoraŭ vento, kaj frosto malvarmega.... > Li staris kaj varmigis siajn manojn. Poste elprenis hakilon kaj kraeis en manojn. Ilej! hej !. . . . Ektondris hakado, unua, post ĝi dua, tria.... La neĝo surŝutis sur lin kaj kovris lian kapon per blaukaj krista- loj, kaj li hakis unu, du.. Kaj poste aliris arbaristo. Li parolis nenion, ne kriis kaj ne malbcnis, nur Levis pafiltenilon kaj ekbatis per ĝi kapon de vilaĝano. Ho, siiijoro! sinjoro... .Ce mi. ...tie... .hejme infanoj ŝvelas de malsateco kaj malvarmeco. La larmoj premiĝis tre al okuloj kaj premigis lian gorĝon, kaj liaj vortoj intermitis en brusto. Li ekploris, kiel infano... .Reiris hejmen sen karpeno kaj sen hakilo. Vento ventumis tra kampo. Al li estis ĉiarn pli malvarme en botoj de edzino. Li kuris sur la nialmola neĝo por varmiĝi. Penstjj flugadis unua pli tedema ol alia dua. Iru hejmen kun kio ci volas, au iru kaj pendiĝu! Ho! infanoj miaj, infanoj, per kio mi nutros vin, kaj per kio mi vin varmigos?.... Kaj tiom da neeldirebla cagreno estis en tiuj vilaĝanaj vortoj, ke eĉ vento ekveutumis pli malĝoje, kaj ŝajnis, ke ĝi ankaŭ pliploras vi- laĝanan doloron. Infanoj miaj, infanoj, per kio mi nutros vin kaj per kio mi vin varmigos? • :rt9 AMERIKA ESPERANTISTO 25 Kaj per tnaniko de la truita ŝafpelto visas li larmojn ĉagrenajn, maldolcajn, sangajn. Li iris kaj antaŭ li nigra kaj malvarma nokto, Kl Ukraina lingvo tradukis Ivan Tkaĉuk. PRI LA KREADO DE LA UNUAJ DIOJ EN SVEDUJO Ciuj popoloj serĉis per lemo pri la dioj klarigi la devenon de la tnondoj, La destition de la homoj en la vivo kaj post la morto. La kredo kaj la penso kiujn la Svedoj havis estas priskribitaj en du malnovaj libroj nomitaj La Kddoj. La Eddoj pridiras ke en la komenco de la tempo ekzistts nek tero, nek maro nek ĉielo, sed granda abismo noinita Ginnungagap. Sur nnu flank", en Niflhem. estts nur malvarmeeo kaj frosto, sur la alia, en Muspelhem, kie Surt t , lumo kaj fajro. Kiam la vaporoj el Niflhem renkontis la lumradiojn el Muspelhem, ili komencis vivi, kaj el tio fariĝis trc granda giganto, nomita Ymer. Tin | is kolera, kaj ankaŭ ĉiuj kiuj devenis de li, kaj ili nomigis rimturs'oj. Sw\ la tri dioj Oden, Vile kaj Ve mortigis Ymer. en k sango ĉiuj rimturs'oj droftiĝis krom Bergelmer, kiu kun sia edzino savis sin per boat.), kaj per ili pliiĝis la rimturs'oj. La dioj kondukis la korpon de Ymer al Ginnungagap kaj kreis el tio la teron. El la sango farigis maroj kaj lagoj, montoj el la ostoj, arbaroj el la haro, herbo el la barbo, stonoj el la dentoj. La kranion oni starigis super la tero kaj fari- el tio la ĉielon. Sub ĉiu angulo oni metis ]>igmeon, OrientO, < fccidento, Nordo kaj Sudo. Post tio la dioj preuis fajrcmjn el Muspelhem kaj metis ilin sur la ĉielon kiel stelojn. Post tio ili kreis la sunon kaj la lunon, nokton kaj tagon. Meze de la tero oni starigis grandan fortikajon el la brovoj de Ymer. Tiu fortikajo nomigis Midgard; kaj tie loĝis la dioj, sed la gigantoj devis loĝi ekstere kaj ĉirkaŭ la rnarbordoj. Unufoje la dioj trovis ĉe la marbordo du arbojn pivskaŭ senvivajn. Ili kreis el tiuj la unuajn homojn, Ask kaj Etnbla, kaj oni permesis al ili loĝi ĉe la dioj en Midgard. El la Sveda lingvo tradukis R. Hilding. 26 AMERIKA ESPERANTISTO NOVA BANKO 1RINDAN rakonton diras tri ĉasantuloj el Johannesburg'^ kiuj jus estas revenintaj de ĉasado apud la rivero Komati en Swazi- land (Orienta TransvaaPo). Hi mortigis krokodilon sur la riverbordo, ĝin eltranĉante, ili trovis interne 25 orpecojn (kiuj valoras 10 spesmilojn) krom ok cervajn kalkanojn, iom da haroj (eble el la sama cervo), kelkajn ŝtonojn k.t.p. Okazis ke la ĉasantuloj vagadis laŭ la riverbordoj, kiam ili ri- niarkis, kuŝantan sur ŝtonego, krokodilon. Unu el la tri pafis, kaj suprensaltanta en la aeron, ĝi teren falis senviva. Hi riniarkis ke la kuglo frakasis la spinon. La kunĉasantaj nigruloj eltrancis la ka- davron, kaj iom ekscitiĝis je la stranga eltrovo de moneroj (kiuj an- koraŭ briletis) en la ventre. Laŭ la desegnajoj sur la moneroj, kiuj plejparte portis kapon de Reĝina Victoria (de Anglujo) kaj senes- cepte daton pli fruan ol 1912, oni supozas ke la antaŭa posedanto eble estis nigrulo, revenante hejmen post am. ^ado de riĉeco ĉe la or- minejoj; kaj till, transirante la riveron, estis formanĝata de la kroko- dilo, kiu estis iom aĝa. Trc eble (kin scios?) estis kompatinda Anglo, transirante sur alo nokte, kaj la krokodilo lin fortiris de la selo. Pro la ago de la besto kaj dad» de la moneroj oni supozas ke tio okazis antaŭ 10 jaroj. La or] ij estis iom eluzataj pro la longa kaŝo, kaj la randoj iom nedefinitaj pro la frotado je la ŝtonoj. Uevenantaj al Johaiinesburg'o, ili sciiĝis ĉe la bankoj ke tiuj moneroj (pro pezperdo) nun nur valoras 8 anstatau 10 spesmilojn—sed kiel valoraj laŭ memoraĵoj kaj kurioza- joj. Kelkaj personoj esprimas deziron aeeti por privataj muzeoj, sed la eltrovintoj ne disdonos. Pri strangaj eltrovoj, mi po s eiti la sarkon, en kies ventre fiŝ- kaptistoj ofte trovas malbonajn kaj strangajn ajojn. Oni diras en la tagjurnaloj, ke sarko, kaptita apud 1 Hirban'o autau ne longe, enhavis interne viran piedon; mirinde diri, oni ri< s sciigon ])ost kelkaj ta- goj, ke maristo, de ŝipo iranta norden, falis maren kaj droniĝis antau ol la boato lin alingis. Flue, je alia kaptajo, oni trovis virinan piedon, kovratan de blua silka strumpo, Kiu ne imagos al si mem pri la multaj dancoj kiujn faris la posedmto kun tin piedo. Nun tamen, ŝi eble estas ĉe la marprofundo. Eble ne multaj scias ke apud la NataPaj marborduj, sin trovas multaj ŝarkoj; pro tio marbanado estas danĝera. Dum la lasta jaro, HR AMERIKA ESPERANTISTO 27 tamen, la sarkoj ne multnombre vidiĝas proksime al la marbordoj; ili povas sategi je la balenoj kiuj estas moropafitaj apude j)ro la oleo kaj aliaj produktajoj. Preskaŭ ciubaleno tirata el la akvo sur la kajo c> difektata de ŝarkmordoj. Ankaŭ oni jetas maren grandan kvan- ton de viandajo balena, kiu post eltiro de oleo, valoras nenio. OFFICIAL COMMUNICATIONS STUDENTS' ESPERANTO LEAGUE The Students' Esperanto League has started the New Year off with a rush. The first Year Books of the League came from the press just in time for a New Year's gift to members, a circulating library peranto books for the use of members has been started with one of the Executive Committee in charge, and the Bureaus of Corres- pondence and Instruction established in March,1913, are being put into active operation in charge of the other two Executive Committee members. Meanwhile the cooperation of the officials of the Esperanto Association of North America is being sought in an advertising cam- paign designed to further the establishment of more local groups. The Year Book is a well-printed brochure of sixteen pag giving the officers of the League, its organization, aims, and methods, a con- cise history and record of its work since its foundation in May, 1912, and finally an interesting and practical article on "Postcard Collecting for S.E.L. Members." It is designed especially for use in propagan- da. Copies may be obtained from the Secretary of the League, 1 larold \V. Kline, 100 North Second Street. Darby, Pa. for ten cents each. Th irculating library has been place-1 in charge of Frank Man- ning, 56 Atlantic Avenue, Portland, Maine. Several books have al- ready been contributed by members. The books may be borrowed by any member on receipt of a request in Esperanto addressed to the Librarian and including the cost of postage both ways. A list of the books on hand will be furnished by Librarian on receipt of 2c stamp. Miss Isabelle McCaffrey, We I Newton, Mass., is in charge of the Correspondence Bureau and on request will advertise for and fur- nish the addresses of foreign correspondents to any member. Thurston Wood, 2143 N Street, N. \V. Washington, 1). C, is in charge of the Instruction Bureau and will first undertake the unfin- 28 AMERIKA ESPERANTISTO islied task of grading all members of the League according to their proficiency in the language as begun early last year. A letter will be dispatched to each member of the League in which they will be asked as to what grade they would prefer being tested for. The cooperation oi the Educational Director of the E.A.N.A. has been requested in the work of this department. Finally, an advertising campaign in certain boys' and girls' maga- zines such as "The American Boy," "St. Nicholas," "Popular Me- chanics," etc. is planned with the object in view of greatly increasing the number of individual members and "rondoj" during the year. The aid of the Secretary and Propaganda Director of the Esperanto As- sociation will also be asked in this campaign. It is the specific aim of the Students1 Esperanto League this year both to gain in membership and to increase its service to its member E. A. N. A. Team Work A certain farmer made the remark that his Tom and Jerry were "the best mated pair of horses in the State: Tom is willing to do all the work and Jerry is willing that he should.11 Once in a while it seems as though this classification applied to our members. There is a vast amount of work to be done and each must do his part and largely on his own responsibility, at the same time doing it in such a way that the total of individual efforts will result in progress. If there must be the "Jerrys" it will be much easier and more agreeable to the "Toms" if the "Jerrys" will not pull back on the collar nor kick. Value Received The average man when he puts half a dollar in the missionary box is content with the fact that he is doing something to help en- lighten the heathen. I is not looking for a gilt-edged Bible, a year's subscription to the Missionary Herald and a ticket to the Church entertainment as premiums. The work of EAN A is much the same as that of any mission,—spreading information among the un- enlightened and giving them an opportunity to learn what Esperanto The question should not be "\\ hat am I getting out of the A ation" but rath 'What am 1 doing for it?" ■^i AMERIKA ESPERANTISTO 29 We have recently had two ridiculous complaints: one from an in- dividual, bewailing the fact that EANA has done nothing to hold the one-time six hundred members (?) in his State, now dwindled to a small fraction of that number. Has the timid servant hidden his talent in a napkin ? The second complaint was from a small organiza- tion, which for the sake of its reputation we will leave nameless, to the effect that "our members feel that EANA is not doing enough for us and some of them wish us to withdraw and spend the money which we are paying to it for independent propaganda." The name- less organization enrolled a total of something like seventy-five mem- bers for 1913 and paid something under twenty dollars into the treas- ury of EANA! Both the individual and the organization should realize that local results are largel)r dependent upon local effort and that with Esperantists in forty States to look after it is absolutely impossible for the Central Office to take up extensive local campaign. General propaganda is being conducted and inquiries received are forwarded to the nearest group or individual; from the time that such are re- ceived from the C. O. it should be the care of the recipients to see that they are properly followed up. We have hundreds of inquiries wait- ing to be "followed-up." Names will be sent on request of group sec- retaries or isolated EANA members. U. E. K. and T. E. K. A. Owing to tremendous increase of work on the affairs of EANA it is impossible that the General Secretary should continue active work in the above organizations. From this notice please address all communications and remittances for the medical associations to Dr. J. S. Gianfranceschi, 317 Portage Rd., Niagara Falls, New York. EKLEZIA ESPERANTISTA LIGO Esperantist members of the Anglican or Episcopal Churches who wish to become members of the above League may now make remit- tance direct to Mr. Roger Goodland, 535 Columbus Ave., Boston, Mass., who has been authorized to receive them. The fee for mem- bership is 25c and any further voluntary contributions to the work of the League will be gratefuly received and promptly forwarded. 30 AMERIKA ESPERANTISTO NECROLOGY We have just received the sad news of the sudden death of Mrs. H. W. Yemans, in Manila, P. I. The whole Esperantistaro extends sincere condolences to the bereaved husband, Dr. II. W. Yemans, who for many years has been an international figure in Esperanto propa- ganda work, and will be remembered as the presiding officer by those who attended the Sixth International Congress in Washington, D. C. The manv friends whom both claimed in this country will undoubt- edly be much surprised to hear of the sad event. END OF OFFICIAL PART WORLD GLEANINGS SCOTLAND. The Chief of Police in Edinburg has become in- terested in Esperanto, owing to the efforts of fervent local enthusiasts, and has ordered that booklets about Esperanto be sent to 650 mem- bers, with the recommendation that the police should learn the lan- guage. This promises well for the success of the 1915 Congress in Hoot-Mon-ujo. BRAZIL. The State of Rio has just passed a law approving Es- peranto and permitting its instruction in the normal schools of the state, to be conducted by the Brazila Ligo Esperantista. The law which has been approved by the President, recommends that candi- dates for public offices should hold an "Atesto pri Lernado" from the Ligo. HOLLAND. The Director-General of the Postal and Tele- graphic Service has officially given permission that Esperantist postal nployees may wear the Esperanto badge, a five-pointed green star, on the sleeve of their uniform. GERMANY. In the city of Hamburg, more than eight groups meet weekly and arrange classes in the international language with excellent success. Many firms are using Esperanto in their business correspondence, and it is quite a usual occurrence to buy Esperanto magazines on the streets. FRANCE. The first number of the Congress "Gazeto" has ap- peared, and certainly surpasses all expectations. The magazine is sent free to congress members, and it alone is well worth the congress fee. AMERIKA ESPERANTISTO 31 KRONIKO NORDAMERIKA PORTLAND, ME. La "Portland Express," grava tagjurnalo en ĉi tiu urbo presis tre interesan artikolon pri la kunveno de la Portlanda Societo. Tre ĝojan kaj sukcesan vesperon oni ĝuis, kun kantoj, paro- ladoj, rakontoj, kaj muzikoj. La Portlanda Societo enhavas pli multe ol 60 anoj kun SEL "Progresa Rondo" enhavantan 20 gejunuloj. Kre- deble la urbo estas unu el la plej fortaj esperantistaj lokoj en Nov- anglujo. MANCHESTER, N. H. Ciam alvenas el ĉi tiu urbo novajo pri la daŭrigata agemeco de la Pionira Grupo. La nionata kunveno por januaro okazis kun plej granda ĉcestantaro ol iam an tan e dum la sezono. Interesa programo konsistante cl rakontoj, muzikoj, kaj ludoj estis prezentataj, kaj ĉiuj deklaris ke la "amuzada vespero" estas tute sukcesa por ŝanĝi la unuformecon de la klaslaboro. BOSTON, MASS. Ce antaŭ no longa kunveno de la Bostona Esperanta Societo okazis tre interesa afero. Samvespere vizitis la klubejon du fremdaj samidcanoj,—S-ro Garcia el Katalunjo. kaj S-ro Flikop el Rusujo. Nek la Rusano, la Katalunjano, nek la Bostonanoj povis paroli ian komunan lingvon krom Esperanto, sed kompreneble tio nur aldonis intereson al la vigla dum la kunveno kaj poste okazinta interbabilado. PITTSBURGH, PENNA. Januaron 9an, okazis laŭregula ĉiu- monata kunveno de la Esperanta Fako de la Akademio de Scienco & Arto. La prezidanto, Sro. Clifford, malfermis la kunsidon per mal- longa parolado. La sekretario, Sro. Smith, legis la protokolon de la antaŭa kunveno kaj Sro. Hailman, estro de la administra komitato prezentis detalan raporton pri la agado de la Fako. Li tiam anoncis la nomojn de la personoj kiuj estis elektitaj por scrvi je la du gravaj komitatoj de la Fako. Sro. A. E. McKcc estas estro de la komitato por enkondukigi Esperanton en la publikajn lernejojn kaj Sro. R. \ Eder estas estro de la propaganda komitato. S-ino Stoner parolis pri sia kurso kaj ĝia progreso. Ŝi diris ke ŝi estas tre kontenta pri ĝi kaj ankaŭ parolis pri sia kurso en la Universitato de Pittsburgh. Fraŭlino Anacker deklamas tre amuzan rakonton kiun ĉiu aklamis tre kore. Post mallonga skizo de Esperanta Kroniko tra la mondo de Sro. Hailman, la kunveno fermiĝis. La Esperanta fako de la Akademio nun havas 95 membrojn. 32 AMERIKA ESPERANTISTO PICKFORD, MIL 11. La "Clarion," tre lerta ĉiusemajna jurnalo, ankoraŭ daŭrigas publikigi artikolojn kaj lctcrojn rilate al la kara afero, en ĉiu eldono. La elcerpajoj estas tre interesaj kaj multe da reklamado Esperanto gajnas. WICHITA, KANS. La Esperantistoj de ĉi tiu urbo nun organi- ziĝis kaj antaŭ ne longe okazis kunveno en la altleniejo. La Estraro vie Edukado donis la uzadon de klasĉambro por la laboro. La "Democrat" daŭrigas publikigi ĉiusemajne interesajn elĉer- pajojn en kaj pri Esperanto. CINCINNATI, OHIO. Kiel rezulton de la agema propagan- dado de kelkaj samideanoj ĉi tie, la "Cincinnati Esperanto Society gajnis anojn kaj estas organizita kiel filion de EANA. Oni elektis novajn oficistojn kaj intcncas fari sian societon bonkonata en la urbo. NO HOBBY LIKE STAMP COLLECTING! AND ITS PRIME MINISTER IS Mekeel's Weekly Stamp News 19 Casp Bldg., Boston, Mass. ALL THE NEWS ABOUT STAMPS! THOUSANDS OF STAMP BARGAINS! ARTICLES ON STAMPS BY SPECIALISTS! Six Months for 25c and Your Choice of These Premiums: No. 1. 205 all different foreign postage stamps. No. 2. 101 different United States stamps. No. 3. Book illustrating and describing U. S. stamps. No. 4. Book "How to Make Money in Postage Stamps. No. 5. Album that will hold 600 stamps. 99 Subscription Price to Canada and Abroad, 50c for 6 Months. v^l Qi DG DC 3C 3E 3E PRINTING? WE DO IT UP-TO-THE-MINUTE EQUIPMENT PROMPT SERVICE CAREFUL WORKMANSHIP LINOTYPE COMPOSITION A SPECIALTY ARE YOU "FROM MISSOURI' LET US SHOW YOU The American Esperantist Co., Inc. West Newton, Mass. HE 3G 3G 3G 3G 3G DG 3G 3G 1 3D At Last, A Real Footease Simpson "Higena" Sanitary Innersole In 11- ircd, aching I chil- blains, illous and i no tnte tradukas n hu- II: en n K" ■ 1 \.\J J_"J 1 lei f ■% « * « merson" ■ • nuzi 1 Petu katalogon esperante. EMERSON PIANO CO. Boston, Mass.