VOL. 2 AUGUST, 1907 NO. 1 « •^ A Journal of the International Language ^ « s » AMERIKA lESPERANTISTOl !ft (AMERICAN ESPERANTIST) m m m ( PER COPY, TEN CENTS PER YEAR, ONE DOLLAR % m ( « i& g£ I239 Michigan Avenue, Chicago, U. S. A. ^ 'i •*t ^> /% & FAKO DE KORESFONDADO rojn ; emr p< uŝ:kartojn ilustritajn. UNUIGITAJ STATOJ AMESIKAJ JOHN II. GRAY, 280 17th Ave., San Francisco, Calif. \VM. ST \NTZ. 721 1 nStreet, San Francisco, Calif. 11. LA\ "Walmoni Applegate, California MITH. 21: St, Oakland, California M. I. CALLAHAN. Brownell. California A A. 11. National City. California A. R. LIND IM", 1419 E. 1- . Lcs Angeles, Cal. HARRY 1). BR I'. Sheldon. California KENNETH SMITH, 606 N. Nevada, Colorado Springs. MAURICE 1. FEIN ., 71031st Denver. Colo. Sno. THOS. HAT Minneola, Florida. C. FLX tell Buildin Atlanta. Georgia ROBERT WELLOXS, 300 Ken; Marietta.Ga. F. |. PETE Golden. Illinois , TO] 1 The Spurlin Elgin. 111. . J. M'KLNN 05 I'rairi. Chicago J. K. OL1 Austin, Chicago »CHAS. E. HED] 1 lark so vard, Chicago BURLEIGH L. ( , RFD. Chesterfield. 111. WINIFRED S ILLE STONER, Evansville, Ind. FLOYD H( ON, RFD. 10. New Castle. Indiana. A. W. BEACH, Sheldon, Iowa «.. W. CI.A \T, St. Ansgar, Iowa GEO. M. \CKER, Storm Lake, Iowa . A. PUDERRAUGH, 17 A Villas, Leavenworth, Kan. *WM. A. ROSELLE.Ft. '1 t. Station. Newport, Ky. C. H. HARROWS. Lamoni. Louisiana . K. SCHULTZ, 174.0 Park A Baltimore, Md. . A. C. SMITH, 27 Downing St., Worcester. Mass. F. M. MILLER, 70 We- It., Pittsfield, Mass. F. CUNNINGHAM, 909 Exchange Boston, Mass. Dro. E. i. THOMPSON,!; Markel Lynn, Mass. "HARRY E. FARRAR, [516, Lee, Mass. Fno. GEORGIA E. CLARKE. RFD. ;. Deford. Mich. T. R. HOORN, 629 Railroad Ave., Fergus Falls, Minn. "E. ]. M'KLNNEV. 403 Charles St.. St. Paul, Minn. W. S. JOHNSON. Tuscumbia, Missouri |. RIANCHI. Columbia, Missouri GLEN H. RROYLES, Bethany, Missouri H. E. WILLIAl Newtown, Missouri I. M. RECTOR. Monarch, Montana V1LLY BRACH, Smithfield, North Carolina T. |. BRACKETT, RFD. 1-17, Greenland, N. H. GEO. W. MARTIN. Box 34. Metuchen. New Jersey ALFRED 1). KARR, 822 JVGrawAve.. Newark. N. J. -. CRAIG. "La Hacienda," Alpine, New Jersey HAROLD BUNKER, Merrick, New Jersey I OBSON HYMAN. 320 W. 26 St., New York City WM. MITCHELL. 602 W. 146 St.. New York City \1 la <* de la kovrilo) i Amerika Esperantisto application pending for entry as Second Cla Mail Matter Monata Revuo de la Lingvo Internacia, Esperanto \fonthly Magazine of the International Language, Esperani Michigan Avenue, Chicctg farabono^Ie en la Mondo, I'nu Dolaro (I-• inkoj j.,25) Yearly Subscription* Anywhere on Earthy One Dollar AMRRIKA ESPERANTISTA KOMPANIO, KLDONANTOJ A WBRTC t V ESPEPAA //W COMPANY, PUBLISHERS Redaktoro : ARTHUR BAKER : Editor in in ! ipto estas, se tie! petate, nepre resend;ita al la send in to. La redakcio rifuzas nenion de ĝia temo, aŭ politika aŭ alia kaj epte r< ; al si la rajton korekti manuskriptojn. Sendu VOLUME 2 AUGUST, 1907 NUMBER 1 <3) Gramatikemeco osias ire bona, ed propagandemeco 1 as pli bona. Kin parolas faras bon< cl kiu a tan rnulte pli bone. Tre ofte oni skribas al la redakcio drinandanu- i>ri la plej bona metodo lerni Esperanton. Estas una respondo sola: Vi legu, parolu, kaj ĉiam legu ka] parolu. Cu vi 1 tiellernis vian patran lingvon La Nacia Asocio Edukada de la Unuigitaj ŝtatoj for- lasas sian penadon al reformo de la angla ortografio, post dek jaroj da senfrukta laboro. Ankoraii vivas tiuj kiuj opinias ke simpligita angla povas e9ti la Lingvo internacia. Jen problemo: en dek jaroj oni faras nenion, kiom li faros en cent jaroj, sukcesante laii lia sama proporci» Neniam tute mankas kompato en la naturo. Tial, dum la varmega nuna vetero, ni estu dan kaj ear moment» la lacigantaj kontrauesperantaj argumentoj de nia bona rnalamiko, Prof. Weimar, de Harvard, Prof. Munsterbei jam envolvis sin en io kiam li pil al Boise por asisti la sanktuligo de Lia PlejSankta MoŜtO, Marry Orchard, kaj dum Sanktulo Harry sin okupas je sia aŭtobiografio kai lia admiranta Hugo atentas la problem on "kiam deva psikologiisto terimi al /gCŭEJJjbuSnn ?" Esperanto senr antaŭeniras. LA SANKTEGA BUĈILO! Estis tempo, kiam la sola okupo de la verkisto estis laŭdadi la farojn de sia sinjoro. La vero ricevis iom da respekto, aŭ ne, laŭ cirkonstancoj ; sed se la laudaĉo mankis, mankis ankaŭ al la verkisto mango por la ventro. se ne kapo por la ŝultroj. Sed tiu tago ne revenas, spite la sopiroj de tiuj al kies nazoj nenio bonodoras escepte ke ĝi estu iom putra speco de homa buzo aŭ buza homo. Tia literatura birdaĉo, en Tra la Mondo, prezentas la jenan ridindajon: Unu markizo alvenas al tiu elekto kiu nepre sin prezentas al ĉiuj homoj ĉu labori, ĉu ŝteli, ĉu mal- nutri. Malnutri certe ne plaĉas al li : kaj labori est;* pli malagrable ol morti. Restas nur Ŝteladi aŭ rabadi. Sed, bedaurinde, en la metodo de rabado la hipoteko kaj profitkalkulo anstatauigis la glavon. Cu iu franca nobelo povus tuŝi la kubuton de la/V///\ ' Li devas foriri kaj komerci en malproksima insulo. Sed, antau ol la ekvcjaĝo, li lasis la sanktan glavon de siaj pra- patroj kun iu gardisto, por ke ĝi ne rustu de honto. La nesanktaj markizino kaj markizidoj ne estas tiel gard- indaj. kaj akompanis lin al komerco kaj honto ! Martinika nigrulo ne estas Jiy Gould, kaj se franca nobeleto povas trompegi amerikan fervojan prezidan- ton. ĉu ne avara markizo povas tiel marĉandi kontraŭ negroj ke eĉ la sanktaj buĉistaj prapatroj aplaŭdus? Riĉiĝas la markizo. Desinfektante sian monon por forigi la komercan odoron, li kaŝis ĝin en sia pantolo- non kaj revenis Francujon. Dece alfumite, revenis ankaŭ la ino kaj idoj. ''Se vi posedas larmojn, pretiĝu nun ilin elverŝi! M Diras la rakontanto : .1 us hejmen por postul n glavon. MalfeliĈoI por tiuj. kiujn tiaj scenoj u rra&i La Markizo. tenan: maim sian : ktin< . mode^ eris nurze de la ku untan La plej pro: ulento i ĉe la tuta t inur La niarkizr» komi- n edzinon al ^ia pli juna filo kaj al sia filino. antaŭt ] kaj p. tan glavon. . . \ idinte iom da rustajo Ce la pir li proksimigis {{in uloj. k jnis al mi. ke larni" tr la titan lokon. La sekvo montris al mi ke mi ne eraris. Mi tro diri "alian rimedon jx>r ĝin purigi/ Kion do signifus la progresoj de civilizacio se ĉiu homo povus kunplori kun la markizo Ce la treege grava okazo ! Ploru ? De tiaj aferoj ŝajnus ke diabla ridego skuus la tutan planedaron pro la aĉegan mem- trompado de la homa raso. KONSTITUCIO DE LA UNUIGITAJ STATOJ I radukin G. W. Lee. anode Boatona So< I.spi runtista. ARTIKOLO I A. Leĝfaranta Departemento Kongreso Generala Fako i Ĉiuj legaj povoj per tiu ĉi donotaj devos esti donataj al umi Kongreso de Unuigitaj Statoj, kin devos konsisti el Senate kaj Domode Reprezentantoj. Fako 2 Li Domo de Reprezentantoj devos konsisti «I an elektotaj, 6iun duan jaron de la popolo de la apartaj Statoj, kaj la elektantoj en Ĉiu ŝtato devos havi la ecojn n. ajn por elektantoj en la plej multenombra Carabro I i Stata leglarantaro. Neniu estos Reprezentanto, kiu ne jam estos atinginta agon dudek-kvin jaran. kaj n« n estos sep jarojn regnano de Unuigitaj Ŝtatoj, kaj, kiu ne estos, kiam elektat» loganto de tin ŝtato en kiu li estos" elektata. Reprezentantoj kaj rektaj impostoj devos esti propor- i ijitaj inter la apartaj Statoj kiuj eble estos enmetintaj sin • m tiun ĉi Ligon, laŭ la nombro da iliaj propraj loganioj, kiun oni decides per la aldono al la tuta nombro da liber- uloj tiu in. kiuj estos devigitaj servi periodon da jaroj, kaj, escepte neimpostpagantajn indianojn, tri kvinonoj da aliaj person oj, La efektiva kalkulado devos okazi antaŭol tri jaroj post la unua kunvend d< la Kongreso cle la Unuigitaj Statoj, kaj 11 rin anta dek jaroj laŭ tia maniero, kian ili per leĝo ordonoi La nombro da Reprezentantoj n< devas esti pli nmtla, ol po umi por ĉiu tridek mil, sed Ciu Ŝtato il- havi almenaŭ unu R zentanton, kaj gis tiu kalkulado tinita, la Stato New Hampshire estos permesata tri, Massachusetts ok, Rhode Island and Providence Plantations unu, Connecticut kvin, New York 'Jersey kvar, Pennsylvania ok, Delaware unu, Maryland ses, Virginia dek. North Carolina kvin, South Carolina kvin, kaj Georgia tri. Kiam malplenaĵoj okazos en la reprezentantaro de ia 4 Amerika Esperantisto Atato ajiK gia i ntara aŭtoritatulo devas eldoni avizojn pri elekto por plenigi tiajn malplenaĵojn. La Domo de Reprezentantoj devas elekti sian estron kai aliajn otinstojn, kaj devas havi solan potencon por ilin < ksigi. Fako 3 La Senate de la Unuigitaj ŝtatoj devas konsisti el du Senatanoj el Ciu Ŝtato elektotaj de la legfarantaro de tin Ĉi por jafoj : kaj Senatano devos bavi unn voĉ- >non. Pos1 kiam ili kunvenigos, sekvede la unua elekt ili devos esti dividata tiel egale, kiel oni povas, en tri kla ojn. La oficoj de Senatanoj de la unua klaso devas esti forlasataj je la templimo de la dua jaro, de dua klaso je la templimo de la kvara jaro, kaj de tria klaso je la tempi in de la s jaro, tiel ke la triono povos esti elektata c^iiui duan jaron : kaj se mankoj en la nombro da anoj okazos per eksjgo att cetere, dum la libertempo de la legfarantaro de ia Stato, la regantaro de tin Pi povas fari provizorajn elektojn gis la ! vanta kunveno de la legfarantaro, kiu tiam devos plenigi tiajn mankojn. Neniu d( uatano kiu ne jam estos atinginta agon je tridek jaroj kaj n< jam estos naŭ jarojn regnano d< la Unuigitaj Statoj, kaj kiu ne estos, kiam elektate, loganto de tin fitato, pr<> km h estos elektata, La vioprezidanto de la Unuigitaj ŝtatoj devas esti prezidanto de I ito, sed devas bavi oenian voĉdonon, escepte kiam la Senatanoj gale dividata; en ia voĉ- don ad La ito devas elekti siajn aliajn oficistojn kaj ankaii prezidanton provi2 a la I tado de vie-prezidanto, aŭ kiam am tin plenumas la oficon de prezidanto de la Unuigitaj Statoj. La Senato devas havi solan potencon alkonduki al jug ĉiujn denuncal n. Kunsidante por tia celo, ili devas esti je ĵuro aŭ certigo. Kiam la prezidanto de la Unuigitaj Statoj estos jugata, la jugistestro cl 5 prezidi, kaj neniu devas esti kondamnata a la kon i nto de du trionoj de la Senatanoj ĉe< mtaj. Jugoj en procesoj de denuncaĵo ne < is esti pli grand ol forigo de ofico, kaj malkapabligo por teni kaj gui ian oficon ajn de honoro, konfido aŭ profito sub la Unuigitaj Statoj; sed persono kondamnita tamen devas respondi kaj esti Konsiitucio de la Unuigitaj Siatoj 5 submetata al kulpigo, provo, juĝado kaj punado laŭ la lego. Fako 4 La tempoj, lokojkaj manie.ro teni elektojnpor Senatanoi kaj Reprezentantoj devas esti ordonataj en ĉiu ŝtato de la leĝfarantaro de tiu Ĉi ; sed la Kongreso povas iam per leg- dono fari an aliigi tiajn regulojn, krom pi 1 la lokoj elekti senatanojn, I,a Kongreso devas kunveni almenaŭ unufoje Ĉiun jar on, kaj tia kunveno devas esti la unuan hnulon de Uecembro, escepte ke ili per lego nomos alian tagon. Fako $ Cin domo devas esti juganto de la elektoj, raportoj kaj ecoj de siaj anoj, kaj plimulto el Ciuj devas esti kvorumo poi agadi; Sed pli malgranda nombro povas prokrasti d< go al tago, kaj povas esti permesita devigi laĉeeston de la neĉeestantoj, tiel maniere, kaj sul> ti< I punoj, kiel 6iu don 10 provisos. ĉiu domo povas decidi regulojn de siaj procedoj, puni siajn anojn por malordema konduto, kaj? kun konsento de du trionoj, elpeli anon. Ĉiu domo devas subteni ĵurnalon pri siai procedoj, kai de tempo al tempo devas publikigi liun ri, • ■ pte tiuj por- cioj, kiuj laŭ ilia juĝo postulas sekretecon ; kaj la jesoj 1 la neoj de la anoj de fiiu domo pri ia demando devas esti enskribata en la ĵurnalo, laŭ la deziro de unu k\mono de la ĉeestantoj. Ciu domo dum la kongreso ne devas prokrasti pli ol tri tagojn sen la konsento de la alia nek al in loko ol tiu en kiu la du domoj estas kunsidantaj. Fako 6 La senatanoj ka; reprezentantoj devas ricevi kompensa- don pro iliaj servoj. kiu devas esti certigata laii lego I elpagata el la kasejo de la Unuigataj ŝtatoj. Ili devas ĉiuokaze escepte perfido, krimado, kaj breĉo de la paco, esti nerespondaj je aresto dum sia ĉeesto ĉe la kunsido de siaj propraj domoj kaj irante kaj revenante de tiuj Ĉi samaj; kaj pro ia parolado aŭ diskutado en Ĉiu domo, ili ne devas esti demandataen alia ajn loko. Neniu senatano nek reprezentanto devas, dum la tempo por kiu li estis elektata, esti nomata al ia civila ofico sub aŭtoritato de la Unuigitaj ŝtatoj, kiu estos kreita, aŭ kies lajro estos plimultigita dum la sama tempo, kaj neniu Amerikŭ / -ant nante ian otic sub la Umiigitaj Statoj, estos anode»tin uno dum sia dattro en oh Fako ~ Oiu; legmov. ; vc trovi enspezon devas d< tigi en la domo de repr toj : d la senato povas proponi atk ■nsenti al refurmadoj kiel pri aliai I tovoj, ĉiu leg- movo kin >> aprobita d<- la domo de reprezentantoj kaj la senato devt antafl ol gi farigos lego, esti pi ntata al la prezidanto >'• la Umiigitaj Statoj; se It aprobos li gin devas surskribi, sed se ue li gin devas redoni, kun h kontraŭparoloj al tiu domo en kiu gi estos d- niginta, kiu asenskribi kontrafiparolojn en tuteco « itan Jurnalon, kai devas procedi gin rekon ri. Se post tiu rekonsider- lo du trionoj tin doin msent iprobi la !• £ :i. gi devas < sti p: ntai kune kun Icontratt] al al domo de kiu gi nile devs -ti konsiderata, kai se gi tos aprobata de du tri i el tiu domo gi deva ngi lego, Sed en Ĉiuj tiaj okazoj voĉdnnoj de du domoj devas esti clecidataj . oj kaj neoj, kai nomoj de personoj kiuj voĉdonos pro aŭ kontraŭ la legmovo devas esti en- ataj en la ĵurnalo de ĉiu domo. Se ia legmovo ne tnatade prezidanto en dek tagoj ulunanĉoj escep- titaj) i>«* -1 ke gi estas prezentita al li, la sama devs lego, tiel inann re kiel se li gin est; urskribinta. escepl ke kongr ia prokrasto malhelpos gian resendon, i kiu ol i gi ue devas farigi lego. Ciu instrukcio, decido aŭ voĉdono al kiu interk ento de senato kaj domo de reprezentantoj estos i pri demando de prokrasto) devas esti prezentata al prezi- danto de la LJnuigitaj ŝtatoj; kaj antaŭ ol la b farigo h/go, deva « sii aprobata de li, aŭ estinte malap ita de li. gi d< sti repasata de du trionoj el senato kaj d< de reprez< intoj, lad reguloj kaj limoj kiuj is ordonitaj pi i legmovo, (Daŭripota) Rimarko Redakcia. Ne ridetu. gelegantoj, car oni pr por la lo de \ ta apetito tiel sekan dokumrntnn kit-l e&tas la frmdamenta leĝan nianacio! kntafi nelonge bora punia r. preskati la m< an malsagulon kiu insultis al nia na< -las nur no, sed jen la io mem, la kontrakto laŭ kiu kuni.'. iij dek tri strioj i blankaj. kaj tin £i;un kreskama arc ia azenaro I» | lamaso! Mori o sia propra s tiu kit la emblemou, dum ne unu el la perĥdaj jugistoj kiuj, malhonorig Konsti union kronis siajn uomojn per malhouoro, lam m meriti' niron de la onciala ekzekut i la 1 ill manoo dfl la polamason ! LA SAGA SULTANO rnana trariukis Otto Voigt, el l>r d. Al in sultano de la turkoj, kiam li jus jon, unu el liaj regatoj kun malorda bai disŝiril to kaj tratruigitaj . faris la kutimajn h Qojn antaŭ la imperiestn ajdirh?: "Cu vi anka kredas, ĉiopova Sultano, kion instruas la sankta profeto? i La sultano, < nte bona regnestro, reparolis: Jes, i kr» das kion diras la profeto* La malriĉa homo daŭrigis siajn vortojn: MLa profeto dira a la korano ke ĉiuj homoj estas gefrao ro. frato. 5tu tid bona kaj partigu kun mi la hen-don. * ĉe tiuj vortoj la itnperiestro ridetis, kaj pensi si: Jen estas i i maniero idi almozojn. Li donis al la homo monaĵon. La turko rigardadis ĝin longe, ambaŭ- llanke kaj prip ante. Fine li turnis la kapon kaj di: . Ir mam» re mi ricevis ĉi-tiun nionaĵon, dum posedas pli multe da - nto ol povus porti cent muioj, k miaj infanoj en mia donu-to pal| pro m. to kaj mia huso babl.iu »ekkunekreskos pn ama kaftzo; fiu tio esta pal i iuiia kun IratO ? " Tamen, la sultano Levis sian fingron, admonante: Si [rat tstu kontenta kaj diru neniel al iu kiom mi donis al vi, Car nia laimlio estas tre grand; Se 6iuj el niaj j^< 11 ankoraŭ vunis, postulante iliajn l daĵon de mi, tiam gi no sufiĉus, kaj eĈ vi devus ankoraŭ redoni de via j Tion mprenis la petinto kaj kontentigis pri la ricevita. Praktika Logiko.— /7/ no (al sia revenanta ŭlo): Nu, kion, Ĉ\on vi studis? Studento: Logikon. Vilaĝano\ Mi ne scias, kion signifas tio. Siudenti \ Mi tuj klarigos gin al vi. Jen vi I is fu momenta tri kolbasojn. Mi al vi pruvos, ke ili » kolbasoj: ki> fr/kolbasoj, tii do | ĉu n« v( Du kaj tn tamen estas kvin. Do vi ha\ k\ in kolbasojn I Vilaĝŭtii Mm ! Nu, at» I// nun mangos la t isojn, kaj poste ;■ miaflanke perm ,i m i la du individua, kiel en fako d< la vivo ar< La sperto de la historio pruva ke tio s 6iam ti por malsamideeco de la popoloj, tiel, kiel de la individual. La batalado kaj la imperialiŝmo kafizis, ordinare, la ruin- i£on de tiuj, kiuj j ian riĉecon. ĉiii domaĝo kaŭzita al ia popolo aŭ individuo estas pereo por ĉiu pereo materia, detruo senfrukta de parto de la valoraĵoj al ili rabitaj ; pereo morala, ankoraŭ pli grava, per malfort- igado de ligiloj naturaj kiuj ligas la bomojn unu al la aha. Tin ĉi solidar do nepuraabstrakl mi aldom ke l la i ^o mem de la nco nuntempa, tial 1 £i prezidas al ĝia vastigo. ĉiu wrko scienca opa; nenia eltrovi d kia a \\ la lio de la eltrovisto, tiel en teorio, ki< I en praktiko, h rko eluzas necese tiel la aron di eltrovoj antaŭaj da >j, kin] antati li laboris, kiel la penadoj pli malpli feliĉaj de liaj samtempanoj. La scienco estas, ni tion redir opa verko, naskiĝinta el sindoneco i ta de scienculoj al - pura aŭ praktikn. Ci eln* i-, por tiu, kiu ĝ\n imtempe la respekton de la o kaj la iton de la aft ro, kiu e! £i estas nedii bla. Tial do la veil de la science esta precipe verko de paco, fondiia por pro- feliĉo de Ciuj. Ĝi devas apogi sin sin ak pto proka de sciantoj kaj lernantoj kaj sur simpatio (rata d< Ciuj ; simpatio tiotn pli bonepravigita, ke ni kolt I liafl la frukton de la laboroj de nia antaŭularo, kai ni devas transdoni tiun herodon pli gran digi tan al nia posteularo. Tiuj Ĉi veraĵoj propagandists, hodiatt, inter I jtoj kaj la nacioj; ili celas enkonduki aliformiĝon $enerali le la itoj, sufifie rapide por antai igi la vastajn internajn kaj internaciajn konfliktojn, kiuj minacas la nun tern pa jn popolojn. Gis mine, per intermeto de la p /.is la plej ndaj sociaj Ŝanĝoj. Tamen estascerta, ke la popo- loj kaj la regnestraroj suferasla influon pligrandigantan de la konvinkoj truditaj de la sci< tj kiuj fine determinas la volojn pripensitajn de la plej grand.i parto de la bomoj civilizitaj. Per tiu espero, ni propagandu Ĉie la edukadon sciencan. La Hipoi La //< o *m £iaj formoj materia] kaj moralaj la plej komprenebla j; di sukcesos foririgi tiujn hataiojn kaj tiujn ma ojn. kaj alk luku fine la temp ajn b a in de la egalec kaj de la frateco de 6iuj homoj, sotidarigitaj de la sankta >o de la labor Tia as la id alo, kiun la m rna irnco instruas al la homa raso LA HIPOKRITECO DE "LA HAGO i arnerika organo re vol vein. .lpf>f.' Est; Hdeble al iu observanto kin rigardas "sub i supraĵon de aferoj ' ke la programo de la militaj sinjorbj • is, anstatati pretermeti siajn armilojn, unuigi siajn aferojn kaj uzadi sian tutan armilaron por subpremi al la aptialisia povo pest iinj la tram i laboran klason. Cia Ĉi tia brua parolaĉ >l pri senarmi&o estas nur por plafii al nelertaj sentimentaluloj kaj trompi la subprematojn al tin sama espero kiu dum centjaroj estas ante prizorgitaj, kun nenia tv/ub Lto kroni malespero de la animo kaj la kres* kanta konvinko ke nenian fidou oni | - teni al regoj% aŭ al la [capital istaj ef ktivaj . untoj de nacioj. Ne grav< kiel multe la notnaj regantoj de Eŭropo indi vidue deziras paeon, iii havas nek la emon nek la povon fari LŜbri en tiu direkton pro la simpla kaŭzo ke kiom ajn da povo iii posedas devenas de la rnonsinjoroj kaj bienuloj, kaj la posedantoj d li al armeoj por defendi la riCaĵon de si posedatan. aLa i aĉ < multe uzata. To sign!fas \ itimon V l>. 69, 1 be American Esperanto Book." rcr ESPERANTO. VERKO DE ARTO American Esperant Multe pri arto mi n i, antaŭ kelkaj ta_ xdon en kin oni propoi r pro\ >t diri CU literatura \nko aŭ ŭ muzikap - lai. rta. Hi ( 11t11 . simple i, ervo kaj proponent is do i info as \ tiuj j. (jia unu niant a prir iektis Ldas nur la i> 1 • -1 I in. La aŭtoro do nia ling [ej facift elparoiebfajn sonojn kaj la ; komu- n por ilin reprezeorti. Sammaniere la p bom fleksoj kaj sintaksi intaj iaj i lokoj pnr fo£i i mta templo. Kion ajn mank tie estas un la pniv Ian. ni 1 :uli- \u: unu La skribanto studis la g r- rrranan In wi du li >jn kun laplej int na lernigist i du In i ankafi li udinta I ranton >nhoro ffhit Cu in kta t, ke li kriln l irektan nanajon ? Mi Kiam oni konas nur suflĉe da la Zamenh< >Pa fingvo poi primi n pensojn, li m la tutan lingvon. La li* turo m verkita, kaj la ad d< alilanduloj aŭ do la stud en to mem verkota povi r< jervaĵo. La vortoj de spert rantisto havas kovritan fortikon; ili no dira pensita. Ruantaj ak montr.i reservon, kiu pli multaj akvoj p fluadi plu kaj plu. Kvare, £i vokas fore de h en tdo de la a, bo, co, unp! tmatikaj afiksoj al (egad i d< tradukajoj, paŝo post paSo £is fine oni al perloj kon kventeco kaj unu tutmonda ant gio. las verkon vas studi E ranton videble n »r ki Himno Sŭ 11 alian internacian komunikilon. s«*d por ke li povu fari per £i verkojn similajn je lamodeloj kiujn li tiel multe admiras. Sed oni studas Esperanto!) nur por laĝojo,kiun line malsukcesos ene trovi, ĈLi tio W • stas sufica kaii/.o, kiel por lastudo de granda verko tie literature, greka, latina, ermana, aŭ granda pentraĵo de Mihaelo Anĝelo, ati iinu el la pli malfruaj majstroj ? Mi opinias, ke jes HIMNO DE SARA Kl "1 araono, romano tie Prua Tradnkis Kabe por /it RtVUO. Kiel grandaestasla Sinjoro, kiel granda t stas laSinjon via Dio, bo Izraelo ! Liaj tagoj ne hava omencon kaj Lia dorao ne hav. limojn. Sub Lia rigardo La ik>1oj tordigas kaj sekigas kiel vt Ikinia folio. Li estas la forto, Li < stas la vivo, Li estas la saĝo, Li via Sinjoro, \\a I >io, ho Izraelo! LA BLINDA KNABO KAJ LA ĈIELO Chinese Night tturtamnv e Adele M Fiel esperanagfc Lewis 13. Lu Prt ito dc la 1 de Filadelti- Estis iam knabo, kin estis Hmda tuj d« a naskiĝo. Li loĝis kun viro kiu estis ankaŭ blinda, I nur de kelkai jaroj. Oftt It knabo demandis de la viro pri la vidiĝo d* la ĉirkaŭaj ol »j, car la viro, estinte vidpova, sed nun inte blinda, povis pli bone ol in alia klariui al It pu tiaj ateroj. La knabo inr pri la ei kaj demand al kio g'\ similas. "Li estas bin umil» al indig respond is Ea viro. La knabo palpis tndigon, kaj sentis, ke ĝ\ i polvi i "Ha," diris li, "la Cielo i polveret a ' " I' rn l \ng< t li ret demandis pri la 6iel *AGi estas blua, simile al via plej ; • itajo, kaj ^m staras la suno," respondis la viro. "Kaj al kio similas la suno ? M "Gi estas brila mileal granda pelvo de fiava kupro, stis la respondo. La knabo palpis sian plej bonan vest a Jon. Car li ne oii. portis Jin, Q\ estis iom Siminta. *k lb, la Cielo esta Simintal" li pensis. Li ankafl palpis flavkupfon, Kaj diris ti si mem: uHa, In ino estas giata, kaj tintadas kiamoni palpas gin." La sekvantan tagon, li mar Sis tra la strato, kaj fal kontraŭ pelvon, plenan je Siminta faruno, kiun virino estis elmetinta por aerumi. Li kaj la pelvo falis kune sur la teron. iAHelpu ! Helpu min ! li krit , "mi lalis en la Melon t" 13 t i HO AMU, DUM VI AMI POVAS,, El i^ermana originalo de Freiligrathtrarlukis Otto Haux Mayer, Chicago Ho amu, dum vi ami paras/ Ho a nut, ant ail ol mal/vuos! A Car venos horo^ < enos koro, A. Ce tombo kiam vigenuos/ Kaj zorgu Jaf ke ame ardu Kaj Jloru ame koro vt Dum varme kontraŭ ĝi ankoraŭ En a mo bat as bar9 alia/ Kaj ne maldolton elparolu! La tang* ĝin senpripense divas, Ifo Dr. vi ne ofendi vol is! Sod p/ondo la aŭdind divas! En alia totnba herb9 vi Ham V okulojn larmoplenajn has Jam no V a ma ton ekvidontajn, Kiam ajn lion pi repaSos. Li Jam ne vidas vin nek a/h/as, /Par ko vi nun tin civkaupvenu. Jam ne kun Us9 la lipo divas: Mi vin pardon is, ne tagrenu S Ho amu, dum vi ami par a. Ho amu, antaŭ ol mal/vuos/ A Car venos horo, venos koro, -A Ce tombo kiam vi gonuos ! M EL LA PRESEJARO ESPERANTISTA Sro. Badin.— Unuakta koi to postulanta tri per- >jn : 25 centimoj. A. Arramlt kaj Am, 7<>nrs, Fran- rujo. Kelkaj Floroj Esperantaj. Seriaj oldonoj de itustritaj humoraĵoj esperantaj. [am aperis Noj i:\ 2a kaj Hi »tas tre interesaj kaj lute valoras la prezon : Ĉiu numero, Frankite, 25 centimoj. A.J. Witt k% NouveUr Promcn- /. Brugt \. Felgujo. Morituri Vos Salutant {Mortanloj Sain fas Vin). [en estas verketo el la armena lingvo, tradukita de nia p t- gandema amik George Davidov. C*\ is altirema rakonto pri unu el tiuj teruraj interr 1 int ij hombuĉadoj kiuj tiel ofte ok n \r nenujo. Companion of the English Esperantist. tibreto enhavanta elementojn I rant Frazojn ordi- n irajn en angla kaj esperanta lingvoj, pa&ojn por nv >toj, k. t. p.: forte bin Jita per verda t >1 >. Vfrankit 0 centimoj. Verktta kaj eldonita de / /. Wits rile Promenade 4i Bruges^ Belgujo. Worterbuch Esperanto-Deutsch.—La titoloraontras plene la en ha von ; 24s1 paĝoj. n antaŭparolo, Dro. Zam- ahol apt la vortojn enhavatajn de tiu Ci libro, kin tmpreni nhavas pli multe ol estas on la Univ< Vortaro. Kun papera kovrilo, 2 markoj ; tolebindita, Ml 2.50« Esperanto Verla Molle\ v* Borel^ Pt nstt Berlin* Pitman's Phonography Adapted to Esperanto. Tiun ĉi tre int- an verkon aranĝis Sro. I de la Brita A o. Kompreneble lasistemeco de la ling\ E nto tgas ĝin facile skribebla per la fonografaj noj. La verkon cititan oni bone pi kaj bind: Pro/* iuloj. Isaac Pitman & , ;/ Union Squan Blinda Rozo.—El la riamlra lingvo d« I I rik Con- ntigita d mo. Edm. Van Melckebeke-Van Hove, kaj presita post la morto de la tradukinto, Kor- tuSema fabelo, bone esperantigita. Ilustrita; so paĝoj. Kvankam broSure bindita, tiu ĉi eldonaĵo ankafl meritas lattdon pri la bonakvalitodepaperokajaart ilo de laboro. Vfrankite, 1 franko. A.J. Witter} .. Vau die Promenade /. fh u Belgujo. Kuracisto per Batoj. Unuakta komedto el la hispai de Leandro Fernandez Moratin, tradukita esperanten d< Vincent ImMada. Tre bumora teatrajo, postulanta ok personojn. Ln maniero originala £i rak< pri la mal- • 7 • • a racllaĵ< la i uj i stas ire h kin , \ «>K i: bom rekon al - ni akt ekvi i la ateaton de la kon la , 1 . Eldonita dc 7 u //at. Valencia^ His pa tun Franca Gramatiko por Esperantistoj, Tin ĉi v mI Bot kun ant -ro. ] prezidanto d» Lin celas kon s tat i la p n neŭtralecon di- I to, montrante Ice n mca esperan- to pli mult pli ile 1 rancan J it ol c ran dulo. car la i de 1 forigi la 1 de la la, oni dnbas be la libro multe uzi&o dubo, be anglo jam komprenanh I mton estas ban francan lecionon dn linta. Pn la libro priparolita, hi 1.50. Oni gin lendu 6e la aŭtor Paul ird< inn ■ \ Ihct i rani Tra Mez-Afrikc. En la km • Gn n- danto Lem el la , faris tre in la >loradoj en I malhun ntii ilus r fotogri )j prezentitaj per lumprojekti L Komandanto estis dum kelkaj jaroj en Meza Afrii estro de eksprdi- ienca, kaj kvankam li konfi \\ niie parolis publike per Esp< , ha parol tdo mite interesis fiiu lŭskultantojn. Tin ti 1 >lad eldonita en Eormi de granda broŝura Kiel oni m as diri pri Ĉiuj eidonaĵoj d ŭropaj pi oj, ĝ\ as beiege fca, sur I p«'ip«T«>, kaj I ulna, Venu la 1 iam€iuj espi Qtaj lil tiel 1 Ĝi bavas multajn ilustraĵojn kaj 1 n ii an kaj it iaj pagoj. Prezo, ; frankoj. Eldonisto, /. / ll'itttt \il\ Nouvelt /, Bra tgyj\ Vocabulaire Francais-Esperanto Technologique. I in ei libro, la I 1 pari > do ki iom mallonga tin ins i/tu Term* Emp/i en Photographic^ estastremul! valora verko p<>r Esperanto kaj la rafarto, Plue, gi nplo inda j«i imito kiel ebl d t< kaj industrioj, Cat kio helpus al nia afero pli mulfc knikaj vortaroj ? La priparolitan vortaron verkis Si < ;i. Verax. Jen ree oni devas piot ti kontraO maltaŭgan ndajon! Je la nomoj de la tu iro d< gedioj kaj fii |, ĉu ne povas peranta vortaro almen&ti 1 1 kovrilon km fidela al la 1 nhavo dum kelkaj minutoj? Jupitero kial ne sendu korbeton en kin oni ten us la j>rcojn ? Kaj tiaokaze, postulu j>h altan pr< ol Fr. .75. prezo de I libro citita. kaj kin dm posedi ĉiu fotogr o. Oni gin mendu ĉe la eldi to de nia bona kunfrato, tnt ( 'it,; 7 ■'. // ni* \h it a / *ttntist Elements of Nova I 'r,<> 16 presatapef long primer lit star bona pa] i I sign i has la nemo, ĝi rnontra» Esperanto ]a element >jn de aia lingvo, lecionetojn, kun la Ĉarma Zamenhoi i rakontet I a 1 eino kun plei iduko Tiun ĉi bonegan frofagandilon ni las uauobfe por 5 cendoj. Ni dissema nur jene : Sendu adresojn d< aj konatuloj. enfermante unucendnu poŝtmarkon poi Ĉiu adreso kaj ni poŜtigos al c^in unu ekzem pleron 1 las dek aŬ dek mil adr< n. Ac skribu : "Sendu mi centon aft, ►nvenaa, tri milionojn da props kaj mi ilindis- donos, kompreneble al via pr<>hto.' havas planon, laŭ kiu, se vi kredas al la ebla profito, ni gin dtvidosl on vi laftkontrakte. Pri do. nin ribur. N' hontu akcepti gajnon el via laboro por Esperanto, ĉar t ebligas pli lortan propagandadou kunlaboros, ni portos la pli- mutlton da risfco permesante al vi la pliraulton da profito. \ w< w i. 1 page p Wet, pri ed in primer type. nr acquai «mi los-in at stamp t h address, and we will if nil one a y% whether you id ten or ten thousai a< s. Do not writ ?nd me a hundred or. if conven- n'Ml. three million propaganda booklets and 1 will distrihu? them. "I coax ir profit. We have a plan wberehy von have Faith in th fit, we will divide it with contract. Don't be ashann 1 dee winnings from Esperanl for thai makes p paganda. If you will co- Operate, we will i md allow you most of tl profit. Write to as about it. Poŝtakarto Surinp a tutan gramadkon de I rant' Hon» _ .. rimedo konigi viajn amikojn je Esperanto. Unu Oramatlka cendoj; dek. jo cendoj; cente. 50 cend. The entire . mar of a language on a postal card ! An < lien! in- ins of acquainting your friends with Esperanto. ten, 1 or ; one hundred. 50C. A Press Committee, onsisting of one membet for each star province and territory in North America, can accomplish w I 1 Esperanto. Ire you willing to help the cans»' In yoin vii sectiot PI* so, on a postal card Pr\ iresu: AMERIKA ESBERANTJSTA KOMPANIO 1239 Michigan Boulevard^ Chicago FAKO DE KORESPONDADO J. F. HORNE, 1004 N. 16th St., Clarinda. la.. U.S.A. C. H. lx 1 SH, 1066 15th St., San Francisco, U. S. A. [AMES MUIR, Circle City, Alaska J. M. R] ( I I >R, Monarch, Montana, U. S. A. J. CLIFF ANDERSON, Terre Haute, Ind., U. S. A. MICHEL AMBR0S, EkateringofskijPros., d. 12. kv. \\ Peterburgo, Ruslando. |. ROUGE, ;r, rue Ste. Genevieve, Lyons, France. GJORG] BAKRADZE, Tsarkaja 61, Vladikaŭkazo, Kaŭkazo, Ruslando.