rcor^J**^*^!*-'.v,rac«j HDSSBXnESWQ VOLUME I JULY» 1907 UMBER. 6 9 •*7-aMrsrmm^T^sMr^' m ^ A Journal of the International Language ^ i AMERIKA ~T# lESPERANTISTOi MERICAiN ESPERANTIST) m m m PER COPY. TEN CENTS PER YEAR. ONE DOLLAR jm» •p 1233 Michigan Avenue, Chicago, U. S. A mtmmmmm» niiiiiwnmuuai»'»—. 1-17, Greenland, N. H. Metuchen, New Jersey Newark, N. J. Alpine, New Jersey 4K1 Merrick, New Jersey New York City New York City I !a 3* de la kovril Amerika Esperantisto Application pending lor entry a nd Class Mail Matter Ciumonata Revuo de la Lingvo Internacia, Esperanto Monthly Magazine oj the Intcrnatio nat Language, Esperanto 12f$ .iflchigttu I;*enitt\ (*hictxi?o trabono, le en la MonoV I nn Dolaro (Frankoj 5.25) Yearly Subscription, Anywhere on Earthy Om Dollar AMERIKA ESPERANTISTA KOMPANIO. ELDONANTOJ ICAA ESPERANTIST COMPANY, PUBLISHEh Redaktoro : ARTHUR BAKER : Editor Ciu manuskripto estas. se tiel petate, nepre resendata al la sendiir i redakcio rifuzas nenion sekve -1«« ftia temo, aŭ politika aŭ alia ; kaj senescepte retenas al si la rajton korekti manuskriptojn. Sendu verkon. VOLUME 1 JULY, 1907 NUMBER 6 Chicago, the most Arm n, and at the same time the most 1 rcopolitan ot American cities, was recognized 1 > me from the first as tlu logical point of attack for an international language propaganda. Privatt itiairs kept me, until recently, in Oklahoma, but let me assuit m that 1 am not wedded to urban life by t I affection ; and there's nothing to prevent mj fleeing il varnished hell w< call Chicago and issuing our litt ■ ournal m mc place where the sun shines. Ho . there is small probability ot another change soon. This number, as y will kind!) observe, is dated July, in conformity with an lent with the postal department. The al mini! follows that Febri ■ so that all subscriptions will be advanced four months, and every subscriber will n the full number ot issues paid for. So dontwrite inquire «no-ruin, the lapsed months. Subsequent ill Lppear about the 20th of the month preceding tie date. Pictorial Comedy, Fleet Street^ London^ publikas la klarigojn de siaj iiustraĵoj en Esperanto. boiu , sed ho ve I ho vel kial rie tendu Slosilaron lain ĝiaj tiel nomataj humoraĵoj anglaj ? Tiam, ĝin legante, ni Ameri- kanoj pli Sate plorus; estai a] rahle elverŝu la lar- mojn pogrand n klara 1 reno de la kaŭzo. as» LA NOVA PATRIOTISMO Profunde enradikigita en la homa naturo estas amo al la kunkuro, al la batalo. al la reciproka provo de fcrto. Ke tiu Ĉi estas pli aŭ malpli besta en sia kar- aktero oni ne povas nei. Kiam la scienco jam estas konstatinta ke la homa raso parenciĝas kun ĉiu alia estaĵo, ne estus logika se ni atencus kredi ke oni ne estas laŭ naturo iomete lupa, vulpa, simia, porka, kaj eĉ ŝafa. S* d unu gento de la sovaĝaj bestoj ne mal- pacas inter si dum la Ceesto de komuna malamiko. Kiom ajn malmulte ili scias. ili estas tro saĝaj por tio ! Cu ne ni, fieraj kuzoj de la 44malpli altaj" estajoj, povas de ili lerni lecionon? Cu ne estas la morto, la malsano, la malsato, kune kun la sufokaj ligiloj de nescio kiuj detenas la animon de ĝia supren- flugado—ĉu ĉiuj Ĉi tiuj ne sufiĉas kunigi la tutan homaron por la komuna afero ? Oni kredas, ke ne. Sed ekzistas drakono, fajrspira, ŝtaldentega, de la homo mem kreita, kiu, ne detenata, iĝos teruro pli ega kaj pli reala, ol la drakonoj de mitologio. Mi parolas pri la maŝino. Baldau estos Ciuj rimedoj de la homa vivado transdonitaj al la maSino. Kaj la homaro de la mondo devas posedi mem la maŝinon aŭ refariĝi sklavaro, car kies la rimedoj de ekzisto apartenas ne al li, tiu persono estas sklavo. La maŝinaron de la mondo devas posedi la popolo aŭ esti de ĝi posedata. La batalsigno sonas; la frontoj formiĝas Ĉirkaŭ la mondo. En tia okazo, kiel maltaŭga, kiel malestiminda, tia patriotismo kia vante fanfaronas pri sia hejma lando, ĝiaj "kantaj birdoj," 44blua ĉielo," 44virtaj virinoj" kaj simila sen- sencajo infana, kiel diras unu knabeto al alia: "Ho, nia kelopordo estas pli glata ol la via!" 44Patrujo" estas la signaldiro per kiu ruzuloj allogas la homajn ŝafojn en la buĉejon, kaj patriotismo, kiel diris unu fama filozofo, 4lla lasta rifuĝejo de la kanajlo." Estu la mia tiu nova patriotismo, kiu salutas la standardon levitan je la nomo de la homaro, kiu proponas la fratan manon al la homo de iu lando kun amika parolo, kompreneble parolo esperanta. BOHEMUJO. PERLO EN HABSBURKA KRONO Bohemujo estas bela, benata lando, kaj kun fiero ni nomas ĝin la perto de nia monarĥio. Havante la situacion ( »ti multa kaŭzo tr« oportunan, eC emii n, kaj estante krorn tio fruktodona lando, per granda riCaĵo de naturaj donacoj talenta. farigis la Bohemujo en eflropa historic bonveninta rifugejo de nacioj elserCantaj novajn loĝejojn. Ce tio naturo estis partia al oriento, faciliginte eniron el tin ĉ'\ flankot kaj defendiginte per naturaj digoj, per altaj montaroj, aliron »1» okcidento. Bobemoj estinte el Ciuj slavoj plej okcidente ŝovitaj, ili devis pruvi dum homaj epokoj sian problemon en Europe kiel pi ia kultura vi\ tiel per defendo de sia situacio je limo de okcidenta 1 01 ta vivi Nature aperadiĝis eĉ interligo de Bohemujo kun regno, kiu regas je dunaj. Bohemujo estas Ĉirkaŭataj de montaroj; la interno d< la lando estas pli multe momcta, kaj havas kampojn rif gajn je greno. Multaj urboj kaj vilag . vastaj arbaroj beligas pejzagojn, nomelirnajn montojn, "Sutnava kun i randaj kaj bonegaj bohemaj arbaroj, elkiuj dec brilas majesteco kaj beleco per etorna K anto tiel mull elkreitaj. Sed ankoraŭ pli multe majestaj montaroj "Krk- GnoSe," nia c*Snezka"(ne£a montego) 6iu logos multe da voja&uloj, kiuj tre amuziĝas perluksa rigardn r ke la ; elŝprucu bonfarant; «to de nutraj Amerika I ia lando \ das multege da Ŝtonigoj, maloftajn forma- ciojn geologiojn, kaj multaj eĉ fremdaj scienculoj glorigis tiun ĉi landon persiaj scien labo mple Barrand- Dil taj loĝantoj jam baldati sin okii] ;e malgranda industrio, je metioj, kiuj icnpe ekfloris en fabrikoj de tutmonda famo. Kiom Be ni estas da fabrikoj de mas maSinoj, kiom da fabrikoj j< prilaboro de fero (ekz. en n urbo Plzen [an: Pilsen\ skodovy zavody—ŝkoda fabriko). Popolekonomian sign if on hava suk< ra industrio, kiu estas traŭstaro sur la unua loko de sia fako en eŭropaj landoj. ĉe ni trafaris tiu ĉi industrio ankaŭ grandegan evolurion. kaj multaj eltrovoj kaj plibonigoj de produk'tado preni n devenon. Per sistema regulo laboro, per klarigo de multaj procesoj je scienca funda- mento, i « r progreso debierfaratekniko, ni signifasgrandan di >lvon ankaŭ sur tiu ĉi kampo de industrio. Hohema biero—pi a—vojigadas ai \s vojon trans la limoj > Ĉiujn partojn d» La mondo. Kuiro laŭ bobema maniero disvastigis rapide kaj enradikigis non n najbaraj landoj de nia i o. Simile disvastigis Be ni ankaŭ ct indus- trio : ni priparolu nur prialkohola branfaro, lignoindustrit industrio mueli a, prilaboro dejuveloj, nia vitro- industrio, ferprodukto, pmduktado de kalko kaj ito. kiuj Ĉiuj fakoj alportas al nia lando grandegan rifion. Lernejajn sukcesojn kvas kun streĉo ĉiu sincere kaj de estonteco d< a patruji ij nacio atentema bur L lernejoj pcrfektigas Be ni 6i< , nome menta lernejo d tempo de Imperiestrino M; Terezii '. Kiajn korektojn kaj utilajn reformojn rice tiu 6i lern< jo dum la ido de nia plej glon reganto, FrantiSek Josef 1 Bohema universitato e fondita en i as la plej matnova en landoj norde de Alpoj. Kaj kiom estas Be ni da fakaj lernejoj, da t ij, terkulturistaj, kiuj atestas pn anima evolucio de naci Tiun Ĉi evolucion ni rigardas ank d nia literaturo kaj en pentr tatUi ij muzika a: Estas ne« :i nian nacion kun alia nacio. por ke gi havu relative tiom d min< tantojde arto, kiom la nia nacio! Ni memorigu nur nomojn de nia insi Hi estas: Ilvnah Brozik kun si stro Jan Hus Antati Konsilo en Kostnice" (tiun Ci tern skril broSuro, Majstro Jan Hus [John Huss] ), Plu per pentrita arto glorigis: Maks, Sochor, Zeni£ Marold. Chiteusi. fratoj Liebscher, ŝvajgr, Nemejc, Spila: BohemujOy Perlo en Habsburka Kroh Mucha kaj aliaj. La laste nomata 1 >gas nun en Parizo. Serio de katata >j, kiuj p- kutis nian patri le fatala jaro 161S, rompis materialan \ n kaj animati vivon de bohema nacio. N C >ni sur tero la milit :o. Sed ankati kiam komencis la paco, nia literaturo ne povis tuj reireŝiĝi. La bohema li: o estinti lum longaj jaroj nezorgita, tre ullevigis. ĉirkaŭaj nacioj multe daŭngis en nia civilizacio, kaj rondo de sentoj kaj pensaĵoj devenintaj 6e ili, I i nian patrujon. Sajnis, ke nia lingvo ne havas la kapablon per ke ĝ\ faru nova d fruktojn. trineta lando naskis filojn, uij ekprenigis de v» , kaj nian lingvon. kiuSajnis, b gi alaperos de tera supraĵo, ili n levis- 10 t pr< - cipe: Dobrovsky, Iramerius, Pala patro d< ma historio, Saiarik, Gelakovsky kaj aliaj, kaj nuntempaj loraj poetoj. Kun lanfaroneco ni i ankati paroli pri nia historic kiu estas tiel riĉa kaj glora, ke per gi us paradi ankati rnonda I o. X popolo en Kŭropo, per estini 1 glora, kaj tiel malfacile provita kaj sen honor igita, kiel e la nia nacio ! Estis tempoj, kiam nia popolo distin- gigis |>er kurago. per civilizacio super aliaj, sed venis ■ipoj, kiam lacigita kaj turmentita, ili trovigis sur rando ne pereo. Nia popolo havas virojn, kiuj per siaj fortaj karakt' . per altema volo ekscitas admiron kaj miregon en ĉia koro ! Jam antaŭ longa tempo ni havis gloran virinon tre sagan, Libuŝe. Kun fiero ni memorigas je kuraga Breti- slav, Premysl Ta kaj IIs, Vaclav (sanktulon) IP\ je i I l\ ' , "patrode patrujo," kaj je Jirik, kiu stis de sia nacio a Kaj kiu ne rekonus tiun grandan historion, milito de samideanoj de Majstro Jan Hus ! Kanto de batal ntuziasmaj per lernado de sia majstro, kaj glavo de ZiSka tremigis tutan Eŭropon. Kaj tuj refojela batalo Ĉe Lipany ĵetis mallumajn ombro n sur la pentro de ni ioro 1 Tempo de historio flugis pi :i sia direkto, kaj ĉe ni devenis gojigaj tempoj. Poi i amis tian teron, kiu ilin naskis, kaj lertaj viroj, kiuj la boheraan lingvon estimis kaj perfek- tigis, devenis de tin Ĉi p ipolo. Sed venis teruregoj de :iii« k-jara milito, plej terurega t- >o en nia historio. Sur "lulu Horo" (Blanka Mtonto) e9tisenterigiti aj raj' bohema popolo, kaj al ili estis dum longaj jaroj forpren igita vivo de memstara naci La bohema nacio p plej - A ika Esperantist bonan sian eminentularon, kin ad mortadis sub mano de ekzekutisto, aŭ forkuradis en fremdaland ekzemple nia Koraensky, instruisto ch Ciuj popoloj. Sed nia nario vek- igis subite el longa dormeto, kaj ante kondukata de patriotoj, kuragigata de glora estinteco, denovr gi levigi p< i Bia forto kaj metis sin en vico de plej I tj uacioj, Tial nia glora patrujo estas al ni plej karakaj plej sank- ta super Cio en la mondo. En la patrujo ni ekvidis plej baldati la dian lumon, en patrujo ni eklernis la unuajn tonojn de nia patrina lingvo : sciencojn, sagon ni ellernis. La nia patrujo e.^ komuna patrino de ni Ciuj, kiu nin ĉiujn zorge kaj afable edukis 1 Kaj tial ni estu al gi Ciam dankemaj', amu (in kaj kantu al gin glorigo entuziasme el koro nian belegan nacian himnon: Kit estai patrtyo mtaf La akr<> muĝas tra /lot , Art tra rifaroj\ En parko brii Horo de pr intern f Tio estas tdeno sur vidaĵo% Kaj la tero tia% tiel belega% Est as BohemujO) patrujo mia. Originate verkis Marie A'uii!koi-a. Plzen. Bohemujo. Hflropo. EL "LA PREDIKANTO" Yortoj de la I'redikanto, filode Davido, reĝo en Jeruza- lemo. Vantaĵo de vantaĵoj, diris la Predikanto, vantajo d vantajoj, ĉio estas vantaĵo. Kian prohton havas la homo de Ciuj siaj laboroj, pri kiuj li penas sub la suno ? Gener- acio foriras kaj generacio venas, kaj la tero restas eterm Leviĝas la suno kaj subiras la suno, kaj al sia loko gi rapidas, kaj tie gi 1« \ igas. Iras al sudo kaj reiras al nordo. turnigas, turnigas en sia irado la vento. kaj al siaj rondoj as la vento. Ciuj riveroj iras al la maro, sed lamaro ne plenigas ; al la loko, al kiu la riveroj alfluas, ili alfluas Ciam denove. Ciuj vortoj estas malfortaj, ne povas homo Cion eldiri ; ne satigas la okulo de vidado kaj ne pleniga la orelo de aŭdado. Kio estis, tio estos, kaj kio est farata, tio estos farata. kaj ekzistas nenio nova sub la suno. Ekzistas io, pri kio oni diras: "\ ldu, tio Ci estas nova sed gi estis jam en la eterna tempo, kiu estis antaŭ ni. N restis memoro pri la antaŭuloj; kaj ankaŭ pri la posteulo Esperanto kaj Sac talis mo kiuj estos, ne restos memoro ĉetiuj, kiuj estos ; Ii. Predikanto, estas rego super Izraelo en Jeruzalenn aj mi decidts en mia koro esplori kaj ekzameni per la ^ago ĉion, kio tariĝas sub la Ĉielo : tiun Ĉi malfacilan okupon 1 >io donis al la homidoj, por ke ili sin turmentu pet gi. Mi vidis riujn aferojn, kiuj tariĝas sub la sunn, kai jen, ĉio estas vantaĵo kaj arangoj ventaj. Kut itan oni povas rerektigi, kaj mankantan oni ne povas kalkuli. Mi parolis kun mia koro tn U jen mi kreskiejis kalmultigis mi en con pli ol ĉiuj, kini estis antaŭ mi en Jeruzalem kaj una koro penetris niulton da sago kaj scio. Sed kiam i dediCis mian koron, por ekkoni la sagecon kaj ekkoni la mal on kaj s< ncecon, mi eksciis, k< ankaŭ t esta otrepreno vanta. Car ĉv mult* da sageco <-st ilt< da koleremeco, kaj, kiu plimultigas siajn sciojn, pli- multigas siajn dolorojn. El la Francujo. Tradukita el la Biblio de D\ imrnhof. ki ' i« hsperantf ESPERANTO KAJ SOCIALISMO Tio kion uiu nomas interklasa batalo estas efekt batalo inter kreanto kaj kreatajo; inter la homo, kreanto, kaj hi moth\ konkreta esprinio de la kreataJO. Nfur ki« 1 part» d< la homaro, alproprigante al si la kreataĵon, iden- tigas kun gi, tin pacto n apartan distingon. Ne estas gravt Cu oni diras ke la homo posedas la monon aŭ la mono la homon ; ili unuige identtgas, kaj, la inteligentapartode la kombino direktante la neinteligentan, gi subpremas la kr inton. Tial, Ce la lasta analizo, la tiel nomata interkla ttalo sin montras batalo de la kreanto kontraŭ la kr» jo. ttante mi mem socialists mi eble n< povas diskuti s antaŭjugo pri la rajtoj de la kreanto respekte la kreajon; kai Amerika Esperaniisto ne »stas socialista ĵurnalo. d mi devas atentigi vin pri tiu ĉ\: ke niaj kamaradoj, la social- istoj, rigardas la interklasan batalon ĉiam de gia homa flanko ; roam subtenant I rajton de la kreanto kontroli la kreajon. Tiaj teorioj n« lonas al ili elrigardon int- nacian, kg] tie! estas, ke en la internacia batalado de la proletariaro kontraŭ la kapitalistaro Esperanto hav gra\ in rolon. La Appeal to / >o, la plej grava to i n N( rd ■ Ameriko rilate la interklasan batalon, estas fervora partiano d< Esperanto, kaj kunhelpanto al tiu ĉi Jurnalo. Mi povas preskaŭ certigi ke Ciu socialista gazeto en Ameri- ko tas esperantista. S< • k/istas'escepto, mipriginescias. PROGRESADO DE ESPERANTO Ce la alproksimigo de la tempo por la Tria Interna ngreso Esperantista, estas inde ke ni konsideru bone la demando: Kiom da efektiva, materia progreso estas farinta i ranto en la mondo? Gusta respondo ne estas ebla. Oni konsideru, ke tit I grande k rapide plifortigas la ivado en Unuigitaj Statoj, ke eĈ tin Ĉi ĵurnaleto, kies la ofico i :as antatienigu Espt nmton en nia propra lando, ne I sin detale informi pri ĝi. kaj ke ĝis la "finop1 de la :*o ĝ\ tiel sin disscmas. Dum la lerneja jaro jus fininta, Esperant is tr incitema temo por diskutado en multaj kolegioj kaj univi itatOJ de Ameriko. (»r;iv« kaj nee skuis la kapojn multaj sa ij maljunaj profesoroj, kaj ma ime ridis kaj argu- ments multaj junaj studentoj, Tiel, ankaŭ, oni dubis en jaroj jam longe pasintaj, pri la s en de la terglobo; uel males time oni ridis la rondlluadon de sango. Multe trn multaj protesoroj malkomprenas sian fimkcion, kredante sin esti fonto de la scio, kvankara ili estas nur iloj por ĝia disdonado. La deyeno de k ranto sin trovis ne en la tuziasmo de giaj pioniroj, ne eĉ en la mira genio de Zamenhof, tiel superanta liajn Harvard'ajn kritikantojn k la eterna monto la talpajon ununoktan. Tute ne; lingvo internacia devenas de la homa neceseco, kin malgentile rifuzas sin solvi en nenieco ĉar, bedaŭrinde, ĝ'\ malhelpos al la metio de iq sriotandista profesoro, kies ofico estas Suti malvivajn kaj iom Simintajn lingvojn en la kapojn d la gejunularo t Per tio ĉi, ni tute ne diras ke 6iuj instruantni profesiaj sin tenas kiel kontraŭuloj al Esperanto, Tio estus nevera, r multaj, eĉ tingVĜĵprofesoroj, estas fervorai ptopagand- antoj por nia o. La Uni versitato de Cikago, ekzempie, havas klubon kun cent membroj, inter ili kelkaj profeser En lernejoj de la tuta lando kluboj »stas organizitaj, kaj la agema diskutado en la ĵurnalaro, por kaj kontraŭ Esper- anto, atestas ke (>i ne estas senviva temo. Scrap Book* unu el la fama Munsey'aaro da gazetoj, nun enhavas fakon de Esperanto, redaktata de >ro. Powell. The Saturday Evening Tribune* de Seattle, donas grandan spacon al nia •/ Brazilujy afero, sub la bonega administrado d< Randall. The North American R v kaj Christian / World daŭ- rigas sian propagandadon, kaj aliaj azetoj baldaŭ sekvos. ĉiutage multigas elmontroj de la progreso farata de nia afero en Eŭrop Kelkaj gravaj kai progn naj Jurnaloj anglaj havas regulajti fakojn esperantajn, kiej ankaŭ granda nombro en Francujo. Das Ech tnonata gazeto de Berlino, publikas regule aldonon esperantan. En Afriko, la movado tre rapide kreskas. precipe tiuj partoj enlo- &itaj de francoj kaj angloj, Sudarnt riko antail nelonge tarigi^ bonegan gazeton, Breaths Revue I ranlisfa* kies }2-pa£aj kajeroj a tas fortan subtenadon. upre citita ostas nur tre malgranda parto de la elmon- troj d« | reso fai I de nia afero. Sed oni pova diri, ke ni alproksimiĝas la Kongreson Trian kun esperoj de suk- ceso triioje pli gran da, ol antaiu. EN BRAZILUJO Esperanto estas farinta en Brazilujo progi tiel rapidajn kiel &i neniam taris en ia parto de la mondo, car dum monatoj fondiftis s toj por la propa do de i' idiomo de Dro. Zamenbof. Giaj progr estas tiel pr<>- ntaj, ke ili alt iris al I ranto la publikajn registarojn. Car oni ntu la entuziasman konsenton, kiun Lia MoSto, Sro. Ministro de Interna) Aferoj, donis por funkciado de kur n la Nacia Gimna Militoficejo por kurso en la Milit Kolegio tit Ĉ\ en Rio, 1 till en Milita Lernejo en Porto- Al re. Alia kurso duonoficiala estas tin en Pedagogiurn. kin speciale celas konmi Esperanton al la kleraj profesor- moj de tin dome, inde direktata de Sro. Olavo Bilac. kona en tuta Brazilujo, ka) km ankaŭ esta antisto. I Se la pro^ toj de Esperanto en Brazilujo ne e pli grandaj, tio nur devenas de manko inter ni de lerno- libroj: francaj libroj mendit de la ĉefaj libr ĉi-tieaj, estas disvenditaj post du afi tri tagoj kaj n« n- J tentigas la logantaron. scivolan kaj avidan je kono. Sed I ni esp baldati ĉiuj estos kontentaj. -Brazila Revui Bspet irtfĥ ra. La malmova idea sin Jaiit ken la nova. p> instruae Aft konigax / *■ > \nt n aŭ pli da homaj tiumonati Ka . hat a kontrat nasko ium tu ' :n? DIVERSAJ AFEROJ Tutmonda Labora Societo organizes specialan ktra- vtnon dura la Kongreso en Cambridge . Ciuj amiko havantaj interesajn proponojn por prezenti, nlate al la "laborisia movo," estas petataj ilin sendi kul cble pie baldaŭ al la sekretario, S$ . /'■ Bla ± rut du Hourg~ Tibou Paris II' Ciuj bona} id S diskutataj durn la Cambridge'a kiinsulu. Inter alia)oj estos priparo- lataj : i Rimedoj uzotaj p«>r d tigadi lisperanton inter la uedungitoj. 2—La londo de sekcioj en Ciuj landoj. Rlekto de internacia konsilantaro. Por klarigoj pri I *<>. si-ndo de regularo, k. c. 0111 sin turnu al la supre- donita adreso. Bibliaj Tradukoj. ~Unu in en I ŭro de la Tri Kong] '• okazos en Cambndur knn\ personoj int I jitaj pri la traduko de la bibiio en Esperanton, celant* Scii&i pri la provoj jam taritaj, ĉu de komitatoj, Cu d privatuloj ; konsideri kiamaniere oni povos akin tradukon vere internacian : konsiiigi pri la rimedoj por la poblikigo de tia traduko. SciigO] pri gisnunaj tradukoj de ia aj-3 parto de la biblio d» ti sendataj al Pastro C. G Wil- kt ■■;. reestyi Sandy, Anghtj kiu pnetigOS raporton por la kunveno. Esperanta Kantaro estas pretigota d ermana sam- ideano, kin }>etas la sendon de ĉim i rantaj kantoj, kun muzikaj notoj. Oni adi Sro* Otto Gehrke^ Eleanoren Strassi 7i Weisi n. Germanujo. Marista Esperantista Ligo.—Sub tiu titolo fondiĝi ocieto kies celo i stas disvastigi uzon de EsjTerariin en fa «aristaro ; iniciati aŭ hetpi kian ajn organizacion, kiescelo itas doni al rnarveturantoj, (Se la bavenoj, la profitojn elvenontajn el la uzode Esperanto* ESPERANTAJ RIDETOJ Nasko kaj Morto. \ ivis iam Jti Dajfaaroj. lafo okazis ke unu tor transdonis al la dua kupran paton por gardado* Reveninte h< [men ti repostulis sian Rs per ant. pa ton, kiun la najbaro afable red on i a, il lonante ankorafi n randan kupran pateton. Tiu Ĉi ja no apartenas al mi, mi donis : 1 w nur la randan paton," diris la roveninta. ĥiĜ\ tarnen apartenas al virn red iris la uuua, * dura via foresto la granda pato naskis idon," 4 1 i - fii ja ne estas ebla. "Sed estas tiel," diris la unua, devigante la najbaro akcepli Ja ^patidon**1 Post kelka tempo la unua najbaro devts forveturi kaj lasis Ce la dua en gardo paron da arĝentaj kandelraj \1 la reveninto la gardintb donis nur unu kandelingon kaj kiani li postulis la duan, la najbaro bedaftris, ke dumlia forest unu kandelingo morti "Kiel ĝi estas ebla ? ĉu kandei > povas morti ? Ĝi ja estas objektQ, ne \ iva estnjo." Nature,1 respondis la riproĉita, *£i estas tid sara ebla, kit 1 mia |>ato naskis idon." Jho, /. FoIsA en Pola J\.\peranti. Lia Kruela Sorto.- 1 "nu skoto troviĝis pi >ranta. "He, Saunder- diris najbaro, altirita do la de malĝojo, "kio estas je vi ? " Ho vel hove!" ploregas Saund- *la edzinode Donald Mackintosh jam estas mortint. kio devenas de tio? Si ne parencas al \ Tion mi scias, sod Sajnas, ke 6iu ricevas Sanson es- * *y cepte mm I — Charleston ami Court Multvalora Hundo.- Vi hava- tie be!an hundon. **Li ja estas ; tiu hundo estas tiel inteligenta kiol mi. "Mi pagos al vi por li kvarondolaron." — Philadelphia A d. La Familia Etato.—Sro. Brown Ĉiam zorgis pri la Sajno de pli alta etato ol tiu, kiun li efektive havis. in uuu okazo li promenis kun sia fileto, kaj permesis lin ludi kun kelkaj aliaj knaboj. Irante hojmen Brown demand: "Nu, pri kio vi parolis kun tiuj knaboj ? " "HofM respondis la filo, "mi diris ke vi t&S la i lakeo! Mi devis d( konsorvi la Sajnon. vi scias. —Argonaut, INTERN ACIA PROPAGANDEJO La laborado 1 la eldono kaj di ado dS iai glosib tiom piiij i) kreskis, ke mi iam ne estat kapabla piemimi gin a. Por doni malgrandan ideon pri la kreskado eble si: 5 diri, ke duin la pasinta jar i 1 presistoj ricevis la union da ir ooo frankOj, kaj ke I aloro de la proviz<> da Slosiloj kaj de la n< itaj Sulde prezent sumon de- preskafl 10,000 frankoj. kiu sumo kredeble duobligoi- a la nmia r esl eldona 6 aj Ŝlosiloj, Por daŭrijtri la eldorjadou de tin* Ci propaganda n iuj lin j, kaj por certigi la send< pendecon de la entn preno. kai ke gi nur al pro] . n< lant >n- 1, mi formi ib la DOmo Intern ran: Progagandi aitaton 1 anglaj esperanttstoj, sub la eco de Major i j ralo I : kaj al tiu komitat si transdonis Ĉiujn gis nun a intajn pTopagandilojn, kun kun ĉiuj rajtoj ka; privilt La ĉefa ceL de la Pi igandejo • I 5 la eldono kaj el ndo de: i—Propaganda;, Blosiloj enmeteblaj en leterojn kaj pezantaj 5 gramojn, je la vend] ode n- tunoj. 2 La samaj Kbretpj 1 itaj sur pli bona papei k.i kun 11 aldono por pravigi pii attan pre/on, kiu ebliga d ndadon per helpo de Libroi iistoj, je la vend 10 centimoj. La kapitalo m a por plikonduki la entreprenon ti ii tn ]aroj estas garantiata ka prunto donita de unu ! komitatanoj, kiu ankaŭ garantias la komitatanojn kontraŭ perdo, Tin 61 komitato elektos kunhelpantan internacian konsilautaron po 3 konsilantoj de Ĉiu lii >. La letera adreso d la komitato os : Interna ttstn Propagant . Merton Abhey% London^ S. II kaj nu as Ĉhijrj esperantistojn ke ili direktu Ciujn leter- ojn, endojn kaj monsendojn al tiu ĉi ad 1. — Vi demandu vin jene: "Kion mi po\ ari 1» »i ike li la progrt 1 de Esperanto r S la respondo ne sin pre- ntas, skribu lei n al la redakcio d( tiu evuo. *L "Ĉ* siloj' estas eta] br< j. enli 1 taj kla a pri la gramatik' Esperanto kaj vortaron de «urkaŭ du mil vorloj. Hi eld< •] liagvoj, kaj, k: rfl la jeOfl artik. it;ij NIA LANDO *Cu troviĝos la homujo Kirs tirkc as/a rone Estos tiu dĉ la mondc Kio est as la respot U , Espi ran a, Tra la urboj kaj kamfia En H tin I an do din Sonos lingvo sennacia, Kin tame?? estos nia* Lingvo for la tu/homar Tic ? dr V sagnl El la tufa csiintcco rtos twin realeco En proksima estonteco Lo> la vtraj fwmamulo) Llde la milĵaro pen* Balda el a I la Faktigota la cspcro, Ke la belo kaj la vtro Regu eie kaj nin /on/. •J» .' tiu nova //oen Algero. d raportas pri gffcnda suk< la movado en tiu kiun ni kutime nomas Mmalluma kontmento." Tra Parizo. Aperis en funio tiu 6i monata organo d It nova SOCietO, PA dr Bails. Ui 1 3ta edaktata tute franee. larabono, 2 la kasisto <1<- ! societo, Sro. Clement Cachet, 3d- Bite Nadziioill, /*'r, Baris. Du Biletoj. — Unu el ib estts loteria bil . la dua am- letero. Ambati gajnis. Sed antaŭ ol la feliĉa ftno okazi kelkaj aferoj, pri kiuj amuse rakontas uuuakta komedieto erantigita de Sroj. }l. |. Bultbuis kaj L. Touchebeuf. Prezo, 40 centimoj. Presa Esperantista • eto, 33, rtu I iicepede, Bart Elektitaj Fabeloj de Fratoj Grimm.—Tiun ĉi bonan kolekton de familiaraj fabeloj tradukis d la germana Dro. K . kies la nomo estas ( ratio de merita traduko. Oni is loin nova intereso pri la aventuroj de Cindrtilino la), kaj aliaj konatuloj de la infaneco. Broŝura eidono el la presejo d« Mot A Berlin & Pagoj. prezo germane tnarkoj 1.54 inerike 36 cendoj. Majstro Jan Hus.—"La vivo, agado, kondamno kaj morto de la glorinda martin/ {John /ft/ss). Tiun ĉi por la kristano aft studento tfl inn \ verkon tradukis kaj aran- gis el verkoj de krlkaj bohemaj aŭtoroj Sro. J. F. Kuhn9 kiu ankaŭ gin . Lia adreso: Vrsce-Kopidlno, P»o- nemujo. La ekzemplero ricevita ne montras la prezon» itt, por la so-paga broŝuro, oni opinius ĉirkaŭ 1 franko. Boks & Koks. Komedio en unu akto, tradukita el la angla laŭ John Maddison Morton de Sro. Chas. St B« I . V, kaj speciale eldonita de la komi- tato por la Tria Kongreso. Tiu ĉi bona verketo de fan c El la Prcscjaro Esperantista konata angla verkisto, postulante tri personojn, tre taŭgas ŭ por amuzo al la leganto aŭ kiel parto de ia esperantista programo. BroŜuro 27-paĝa, i5cendoj; aĉetebla ĉe La Trio por laTria, rj Arundel Street\ Strand* W. C., London* Practical Business Letters in Esperanto. --De Sroj. J. C. O'Connor kaj P. D- Hugon. Hone aranĝita kolekto de praktikaj komercaj leteroj, kun plena tekstoj angla kaj >peranta sur kontraŭaj paĝoj. Prezo, 1 Silingo. Eldono de Guilbert Pitman, SS\ Fleet Street. E. C, London, L prezo eitita estas por la unua kajero, paga. Kvankam ne de ni ricevita, kredeble aperos aŭ aperis dua kajero, anoncita en la unua. Prosperu tian verkon ! Ni varbu al Esperanto la komercistaron, montrante ĝin kiel praktika. laborSpara ilego. Kin verkas komercan terminaron ? Kristanaj Preĝoj por Blinduloj.—Presitalaŭ Braille'a sistenio de reliefaj leteroj, kompreneble tiu Ĉi libro ne estus facile legebla por la plimulto de nia It gantaro. Sed ĝi bone taugas por propagandilo, montrante la gravan servon kiun Esperanto faras al blinduloj. Presaĵo por blinduloj estas tie multekosta, kaj se povus ili ĉiuj kompreni Esper- anton la eldonado de libroj en tru sola lingvo estus multe pli granda ol estas eble en la diversaj naciaj Lingvo)* La libreto eitita kostas 50 centimoj (10 cendoj). Oni sin turnu al Ftw. Adria TelHni* Udine* San Rocco% Italujo. Solvo de la Problemo de Lingvo Internacia.—Pri tin Ĉi ni reprt la antaŭparolon : "La enhavo de tiu Ci libreto eltirita el la Fundamenta Krestomatio de Dro. Zamenhof estas raporto, verkita de anonima aŭtoro kaj legita en formo iom San&ita kaj mallongigita de Sro. L. tlf Heauiront en la kongreso de la Association Franeai pitur PAvancement des . Paris, 1900. Kune kun la originala Esperanta teksto, ni donas paralele germanan tradukon de Professor Christall' r. de Stuttgart. Al la ger- manaj esperantistoj kaj nome al komencantoj tre utilos tiu Ci libreto el kin ili ĉerpos duoblan profiton : lernadon d< speranto per teksto modele skribita kaj preskaŭ laŭvorte tradukita kaj fundamentan esploron de la teoria flanko de la demando pri lingvo internacia, kiu liveros al ili valorajn argumentojn kontraŭ la plej oftaj atakoj de niaj kontraŭ- ul BroSuro 125-paga. La prezo, 75 pfenigoj. Moflc /, Per tin S. Lia Intereso. ĉu vi parencas al unu el la geedziĝon- N< . Kia, do, estas via intereso je la ceremonio? la venkita kandidato. —Pictorial Comedy. tOM DA LABOREJA BABILADO The American ^ preta la Rsperanto Book" Spite fiajna komploto inter preslitero-fandistoj. kaj pr Esperanto Book bindistoj; kaj Lia Infera MoSto mem gi e*ta lita. Cu vi jam ricevis la vian ekzempleron Estaatre necesa keĉiu lanto de I izeto posedu tiun ĉi libmn. kiu per sia granda vortaro ^as la f «ntradukon de la enhavo i Rn la dafir Ikaj tagoj ni donos special an rabaton aJ iu ahonanto kiu ne pi peranto Book.* Ĝienhavas3i6 pagojn: tole bindita. Prezo. $i o The l-speranto Book" reaii In spiteoi a seeming plot amor Minders, pressmen, hinders, and Hi*> Infernal Majesty lib self, it is finishc Have you receive 1 your cop. It necessary that every subscriber of our gazet possess this book. which by its large vocabulary facilitates the translation of the of the gazet. For some days we shall give a ial discount toar riber who : possess th^ I It ns 316 pa cloth boun» Pi }l Elements Of Nova pamfleto 16-paga presntaper /o//<' primer \ na papero. Kiel sigr la nomo. ĝi tit' tut Esperanto ja elementojn de nia lingvo I letojn. kun la Carn menh ' 1 rakonteto. Fein©/' kun pb mgla trad Tiun h frofagandŭon ni vendas unu 5 cend N git - ur jene : Sendu adresojn de viai konatuloj, 1 mante nnacendau poŝtmarkon por ciu adreso kaj ni d Ciu unu ek/ pleron. Cu vi ls dek afi dek mil adresojn Xe skribn : S» nton aŭ. se konvenas. tri milionojn da propagandiloj kaj mi ilin dis- kompreneble al via profito ' Ni havas p D, lafl V\w i kredas al la ebla profito. ni gin dividosknn vi lauWmtrakte. Pri tin nin skribu. Ne hontu akcepti gajnon el via laboro por I pli fortan propagandadon. 5c vi V ni p I.i pi rnulton aa risko. pennesante al vi la plimultnn da profit A ne* (6-page pamphlet pri in long primer typ \ goo paper. As the name judical dements of ie little lessons, with the charming hof storiette, 'The i in and complete E ii translation. This < it propaganda ilo we sell singly We dis ate if in the following manner only n 1 add nces. enclosing a euf -tamp for each address, and we will n on a postal cat \r ell means of acquaintuu: your friends with Rsperanr One . ten. toe one hundred, 51 n A Press Committee, 'ing of one member for each state, pro-. nd terr in North America can accomplish WOTJ- f -peranto. \re you willing to help the cause in your own Br Please sa on a postal cnu\ Pri adresu: AMI- NIK A I NANTISTA KOMPANIO 1230 Michigan Boulevard* Chicŭi : AKO DE KORESPONDADO New York City Mew York City- Mew York City Brooklyn Brooklyn Brooklyn ashing, N. Y Schenectady, N. Y. Buffalo, N.Y, Eerea, Ohio )YC Carmen, Oklahoma OR Je: Oklahoma Philadelphia Pittsburg, Pa, :i Danville, Pa, Hanover, Pa. Pittsburg, Pa, Scranton, Pa. 220 oad BethlehemtPa. Beaumont, Texas Milwaukee, Wis. Milwaukee, W Spokane, Wash. South Park, Wash. Rawlings. Wyoming KANADO HARRINGT* Kentvih Nova Scot; Georgetown, Ontario N L Huntingville, Quebec Carstairs, AlU 11 /\f Mound, Aha. ), Grand Forks, B. C. MEKSIKO = P. P. GLLOL Tampico FRANCUJO=//M Orleans Paris (20 I Lorient Bethune.Fas de Calais BUI.GARUJO=A /A/ PEĈ Plevna Tambol (Volaskorespon inSoi PORTUG ALUJO=/YM' 7 \Di Coŭto-Arcos de Valdevez HOL,ANDO=//tfZ7 > S. Gravenhage iir lei car tojn Cas eranta irani .pa I ohkn : ero rat eraacia Si ernacia S< Juna Ksperanti * r* La i **, La Revuo 10 Hispo Lingvo Interi. loin Lunio Pola Ruslanda Esnerar OVl: The America to Journal U The Tra la Mondo